Fractuurpreventie heeft geen prioriteit in de huisartsenpraktijk W. van Hout, aiotho VUmc Hester Pauli, aios VUmc Beijtje Volker, huisarts Petra Elders, huisarts Inhoud • Inleiding • Methoden • Resultaten • Conclusie Inleiding • Osteoporose • risicofactor voor fracturen bij ouderen • 1:3 vrouwen / 1:7 mannen >60 jaar • WHO: 1 v/d 4 belangrijkste aandoeningen aan het bewegingsapparaat met grote gevolgen voor: • individu • gezondheidszorg • 85.000 fracturen per jaar in NL, >55 jr Inleiding • NHG-richtlijn Fractuurpreventie (2012) • case-finding na recente fractuur >50jr • therapietrouw • Implementatie richtlijn problematisch • 72.2% geen DEXA1 • 56.1% geen bisfosfonaatadvies conform richtlijn1 1. Merlijn T, Horst van der HE, Netelenbos CJ, Elders PJ. Compliance with osteoporosis guideline: inadequate selection of patients at risk for fractures (in preparation)) Onderzoeksvraag • Welke factoren zijn van invloed op het implementeren van de nieuwe richtlijn fractuurpreventie? Design • Kwalitatief onderzoek • semi-gestructureerde interviews Methoden • Respondenten • huisartspraktijken in Noord-Holland • deelnemers SOS-studie (6 > mdn) • volgt NHG-richtlijn fractuurpreventie • scholing richtlijn gehad • stads- en plattelandspraktijken • solo- en groepspraktijken • september 2010 - februari 2013 Methoden • Interview • gebaseerd op literatuurstudie (2 onderzoekers) • factoren die implementatie van richtlijn in de 1e lijn beïnvloeden • factoren die therapietrouw beïnvloeden • belemmerende en bevorderende factoren • itemlijst en semi-gestructureerde vragenlijst gemaakt na een aantal discussieronden • 2 onderzoekers, 1 projectleider • 2 test-interviews • enkele kleine wijzigingen Methoden • Interviews • • • • in de huisartspraktijk uitgevoerd door 3 huisartsen in opleiding semi-gestructureerde vragenlijst geluidsopnames & notities • transcripties • tot saturatie werd bereikt Methoden • Data analyse • • • • 2 individuele onderzoekers thematic content analysing method focus op adoptie en implementatie van richtlijn elk interview • afzonderlijk geanalyseerd • overlegd tot consensus werd verkregen • thema’s gegroepeerd tot hoofdonderwerpen • alle stappen nabesproken met projectleider Resultaten • • • • 23 huisartsen uit 15 praktijken 4 sessies 47 thema’s 5 hoofdthema’s • adoptie • implementatie • beiden Resultaten: adoptie • Geloof in effectiviteit van de behandeling • nut op patiëntniveau • inmenging farmaceutische industrie • behandelduur & therapietrouw • negatieve reputatie medicatie • “Een nieuwe richtlijn implementeren dat doe je om een bepaald resultaat te bereiken, en dat resultaat moet van tevoren zichtbaar zijn” • “Dat je soms weet dat er voor zo’n richtlijn andere belangen spelen dan alleen het belang van de individuele patiënt. (Er is) Twijfel aan wegen van de evidence.” Resultaten: adoptie • Houding ten opzichte van preventie • • • • (fractuur)preventie geen taak van HA huisarts vs. ziekenhuis(poli) financiële tegemoetkoming geen prioriteit • “Ik vind dat wij ons als huisarts op een hellend vlak begeven met alle preventie. We zijn als we niet uitkijken alleen nog maar bezig met voorkomen, en niet meer met het oplossen van een echt probleem. En naar mate dat meer is heb ik er minder zin in.” • “Ja , maar (de case-finding gebeurt) niet door ons. Er is een osteoporose poli in het ziekenhuis, eigenlijk zouden we dit zelf willen doen.” Resultaten: adoptie • Houding ten opzichte van therapietrouw • • • • erkenning van het probleem verantwoordelijkheid patiënt en apotheek goede communicatie essentieel interventies kosten te veel tijd; betuttelend • “…ik vind therapietrouw in het algemeen ook een zaak van autonomie van de patiënt, je kunt het belang aanstippen maar het is daarna verder aan de patiënt zelf…” Resultaten: implementatie • Gebrek aan prioriteit • tijd • andere zaken gaan voor • geen routine • “Tijd is altijd een probleem” • “Dat is de meest voorkomende reden waarom huisartsen met name reactief werken, omdat ze geen tijd hebben voor proactief werken.” • “Tijd is zeker een knelpunt, iedere richtlijn leidt weer tot minder tijd voor andere dingen bv patiëntencontact.” Resultaten: implementatie • Organisatie van zorg • • • • • • tijd financiële middelen ondersteuning (personeel) structuur case-finding geen routine domein-discussie • “Ondersteuning. De onwil is er niet, maar het is tijdsgebrek. Maar ook financieel. Als ik eerlijk ben, dan kan ik voor 9 euro per consult niet veel extra doen.” • “de krachtigste stimulatie is centen” Conclusie • Fractuurpreventie heeft geen prioriteit in de huisartsenpraktijk door: • • • • twijfel over de effectiviteit van de behandeling houding ten opzichte van preventieve zorg gebrek aan tijd en financiële middelen gebrek aan organisatiestructuur