698 82 42 1 maart 2016 AO Wlz Heeft u vra

Aan
Vaste Commissie VWS, Tweede Kamer der Staten Generaal
Van
Zorgverzekeraars Nederland
Doorkiesnummer
(030) 698 82 42
Datum
1 maart 2016
Onderwerp
AO Wlz
Heeft u vragen of wilt u meer informatie dan kunt u contact opnemen met :
Zorgverzekeraars Nederland
 Wouter Kniest, adviseur communicatie en public affairs, 06-310 48 760
Geachte leden van de Vaste Commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en
Sport,
Op donderdag 3 maart 2016 spreekt u met de staatssecretaris van VWS over
de Wet langdurige zorg (Wlz). Met de invoering van de Wlz is er ruimte en
energie ontstaan om belangrijke eerste stappen te zetten die het belang en de
keuze van de cliënt voorop zetten en de kwaliteit van de langdurige zorg
verbeteren.
Zorgkantoren, verantwoordelijk voor de uitvoering van de Wlz, zijn het
afgelopen jaar aan de slag gegaan met het vormgeven, herinrichten en
uitvoeren van de langdurige zorg binnen de nieuwe Wlz. De ambitie van de
zorgkantoren is om goede zorg te organiseren en ondersteuning te bieden in
aansluiting op de wensen en behoeften van de cliënt. Zorgkantoren zijn bij de
zorginkoop voor 2016 gestart met het dialoogmodel. En omdat cliënten niet
uitsluitend te maken hebben met Wlz-zorg, richten zorgkantoren zich ook
nadrukkelijker op hun taak om verbinding te leggen met gemeenten (Wmo en
Jeugdwet) en met zorgverzekeraars (Zvw).
In de brief “Waardig leven met zorg” onderstreept de staatssecretaris van VWS
de ambitie om de langdurige zorg meer persoonsgericht te maken. En
daarmee geeft de brief richting aan de manier waarop de hervorming
langdurige zorg verder vormgegeven moet worden. De inzet van
persoonsvolgende bekostiging kan een belangrijke impuls geven aan het
versterken van het belang en de keuzevrijheid van cliënten. Ten aanzien van
de brief “Waardig leven met zorg” en de persoonsvolgende bekostiging in de
Wlz, vraagt ZN uw aandacht voor:
1.
2.
3.
4.
Zorgvuldige invoering persoonsvolgende bekostiging van groot belang
Basistarief schept mogelijkheden voor kwaliteitsafspraken
Cliëntondersteuning noodzakelijk bij keuze leveringsvorm
Zorgkantoren waken voor administratieve lasten
1. Zorgvuldige invoering persoonsvolgende bekostiging
van groot belang

ZN benadrukt het belang van een zorgvuldige ontwikkeling en invoering
van de persoonsvolgende bekostiging. Een bekostiging die de keuze van
de cliënt volgt, kan gevolgen hebben voor de continuïteit van zorg en het
budgettair kader langdurige zorg. ZN vindt dat de staatssecretaris samen
met cliëntorganisaties, zorgaanbieders en zorgkantoren goed moet kijken
naar de inzet en de gevolgen van experimenten met persoonsvolgende
bekostiging.
Persoonsvolgende bekostiging biedt de mogelijkheid om de wensen van de
cliënt veel nadrukkelijker centraal te stellen in de manier waarop de zorg wordt
georganiseerd. ZN benadrukt dat de invoering van de persoonsvolgende
bekostiging een grote verandering betekent voor het zorgveld. Meer maatwerk
en meer keuzevrijheid brengen dynamiek in de langdurige zorg die ook een
belangrijke en gewenste impuls kan geven aan zorgaanbieders om meer zorgop-maat te leveren en nog meer te investeren in de kwaliteit van zorg.
Persoonsvolgende bekostiging biedt kansen om de keuze van de cliënt voorop
te zetten, maar het heeft ook gevolgen voor de contractafspraken tussen
zorgkantoren en zorgaanbieders. Zo kan de keuze van cliënten ook de
bedrijfszekerheid van sommige zorgaanbieders verminderen. De huidige
afspraken, op basis van prijs en volume, zullen wellicht verdwijnen. Deze
afspraken bieden zorgaanbieders nu zekerheid en borgen de continuïteit van
zorg. Persoonsvolgende bekostiging heeft ook gevolgen voor de risico’s op
lange termijn investeringen van zorgaanbieders.
ZN benadrukt daarom dat de invoering van de persoonsvolgende bekostiging
zorgvuldig dient te gebeuren. Zorgkantoren zullen daarbij nauw betrokken zijn
en hun kennis en ervaringen daarbij inzetten. ZN vindt het belangrijk dat er een
goede evaluatie plaatsvindt en dat er lessen worden getrokken uit de
experimenten binnen het kader Waardigheid en Trots. In de experimenten met
persoonsvolgende bekostiging moet goed gekeken worden wat de gevolgen
zijn voor de continuïteit van zorg en de gevolgen voor het budgettair kader
langdurige zorg.
2. Basistarief schept mogelijkheden voor
kwaliteitsafspraken

ZN benadrukt dat de invoering van een basistarief mogelijkheden schept
voor (meerjaren)afspraken op basis van kwaliteit, passend bij de wensen
van de cliënt.
Met de ambitie om de zorg meer persoonsvolgend te maken, verandert ook de
rol van het zorgkantoor. De zorgkantoren hebben als ambitie uitgesproken om
goede zorg te organiseren en ondersteuning te bieden aan de cliënt. Dit heeft
ook gevolgen voor de zorginkoop. De inkoop door zorgkantoren zal zich minder
gaan richten op prijs- en volumeafspraken met zorgaanbieders. Met
2
persoonsvolgende bekostiging wordt de omzet van de zorgaanbieder steeds
meer afhankelijk van de keuze van de cliënt.
ZN is daarom voorstander van het invoeren van een basistarief dat een gelijk
vertrekpunt vormt voor zorgaanbieders om de zorg te leveren die nodig is. Het
basistarief biedt ook de gewenste ruimte om bovenop het tarief
kwaliteitsafspraken te maken. Zorgkantoren kunnen met zorgaanbieders, die
innovatie, kwaliteit, of excellente zorg leveren, een hoger tarief afspreken,
bijvoorbeeld in meerjarenafspraken. De huidige maximumtarieven vormen nu
juist een belemmering voor persoonsvolgende financiering en het maken van
(meerjarige)kwaliteitsafspraken.
3. Clientondersteuning noodzakelijk bij keuze
leveringsvorm

ZN vindt dat de wensen en voorkeuren van de cliënt centraal moeten staan
bij het bepalen van de benodigde zorg en de leveringsvorm. De cliënt moet
onafhankelijk van de zorgaanbieder die keuze kunnen maken. Vanwege de
keuzemogelijkheden en verschillende leveringsvormen in de Wlz moeten
cliënten altijd toegang hebben tot goede cliëntondersteuning.
De wetgever heeft veel verschillende leveringsvormen in de Wlz opgenomen:
zorg in natura in de vorm van intramurale zorg, een modulair pakket thuis
(MPT), een volledig pakket thuis (VPT) of een Wlz-pgb, of zorg in natura via
een MPT gecombineerd met een pgb. Eigen regie en keuzevrijheid zijn
belangrijke uitgangspunten binnen de Wlz. Maar door de vele leveringsvormen
en het grote zorgaanbod is het bieden van toegankelijke en betrouwbare
informatie, het adviseren van de cliënt over de leveringsvorm, en het bieden
van ruimte aan de cliënt om op basis van alle informatie een eigen keuze te
maken, een absolute voorwaarde. Deze cliëntondersteuning wordt
georganiseerd door het zorgkantoor. Cliënten krijgen in de vorm van
ondersteuning en begeleiding hulp bij het maken van eigen keuzes. Dat kan
rechtstreeks via het zorgkantoor of met behulp van organisaties die
gespecialiseerde cliëntondersteuning bieden.
Zorgkantoren onderstrepen het belang van goede cliëntondersteuning omdat
zij signaleren dat de keuze van de cliënt (bijvoorbeeld voor een bepaalde
leveringsvorm) soms wordt beïnvloed door de zorgaanbieder. Kleinschalig
wooninitiatieven lijken er voordeel bij te hebben als zij hun zorg alleen
toegankelijk maken via een pgb, terwijl de cliënt dit ook via zorg-in-natura zou
moeten kunnen krijgen. In het licht van persoonsvolgende bekostiging is het
van groot belang dat de keuze voor een leveringsvorm gemaakt moet worden
door de cliënt, niet door de zorgaanbieder.
Zorgkantoren zijn het afgelopen jaar aan de slag gegaan om de benodigde
cliëntondersteuning in te richten. Daarbij is het van belang dat:
- zorgaanbieders en cliëntorganisaties cliënten actief wijzen op de
cliëntondersteuning door het zorgkantoor;
- er onverminderd wordt ingezet op het vergroten en verbeteren van
kwaliteitsinformatie in de langdurige zorg;
3
-
zorgaanbieders omwille van financiële voordelen geen invloed hebben
op de keuze van de cliënt voor een bepaalde leveringsvorm.
4. Zorgkantoren waken voor administratieve lasten

Zorgkantoren vragen aandacht voor het voorkomen van (extra)
administratieve lasten in het komen tot maatwerk voor de cliënt.
Maatwerkafspraken die recht doen aan de persoonlijke wensen van de cliënt,
kunnen leiden tot meer (ervaren) administratieve lasten bij zowel de
zorgaanbieders als de zorgkantoren. Zorgkantoren vragen alle partijen hier
scherp op te blijven.
Om onnodige administratieve lasten te voorkomen, benadrukt ZN dat binnen
maatwerkafspraken werk gemaakt moet worden standaardisering en
uniformering van (kwaliteits)gegevens. Daarnaast is het belangrijk om te
werken aan registratie aan de bron, waarin registratiegegevens zoveel mogelijk
eenduidig in het primaire proces worden vastgelegd.
De staatssecretaris van VWS heeft aangegeven terug te komen op de wijze
waarop regeldruk en administratieve lasten, ook binnen de persoonsvolgende
bekostiging, worden tegengegaan. ZN acht deze visie van groot belang en
vraagt alle partijen blijvend aandacht te schenken aan het voorkomen van
administratieve lasten.
Met vriendelijke groet,
Zorgverzekeraars Nederland
Mevrouw J.G.W. Lensink, MSc
Waarnemend algemeen directeur
4