recht van de internationale handel

VI. OVERDRACHT v.
TECHNOLOGIE - ALGEMEEN


-

Wat is technologie ? Belang voor economische groei (ontwikkeling)
IPR:
Het Intellectuele recht is in beginsel territoriaal, land van
deponering
Interne rechten en plichten uit licentie-overeenkomsten:
rechtskeuze, zoniet in beginsel recht van de licentiegever
Vormen van bescherming van technologie :
1. Octrooien (wettelijke bescherming), infra besproken
2. Know How (bescherming door overeenkomsten en gemeen
recht), infra besproken
3. Soms wordt auteursrecht gebruikt (hoger besproken), bv.
Software
4. Ook merken- en modellenrecht kunnen in zekere mate
technologie beschermen
VI. BESCHERMING v.
TECHNOLOGIE - OCTROOIEN


-
-
1. Uitvindingsoctrooien
nationale octrooien:
nationale wet bepaalt de voorwaarden en rechtsgevolgen
voorwaarden: normaal nieuwheid en toepasbaarheid in de
nijverheid;
Aanvraagprocedure, kosten
publicatieplicht in ruil voor bescherming
de bescherming is territoriaal (beperkt tot het grondgebied van de
octrooiverlenende staat)
en in tijd beperkt (meestal 20 jaar)
en heeft een bepaalde omvang (waarvoor heeft men exclusiviteit)
Parallelle octrooien in verschillende landen zijn in beginsel
autonoom van elkaar (zelfstandigheidsbeginsel)
VI. BESCHERMING v.
TECHNOLOGIE - OCTROOIEN

Internationale regels inzake erkenning, harmonisatie

De minimumbescherming voor buitenlandse octrooien opgelegd
door TRIPS (supra) verwijst naar het Verdrag van Parijs

Conventie van Parijs 1883 (Unieverdrag) (zoals gewijzigd):
geen discriminatie ogv nationaliteit bij toekenning
Recht van voorrang: na aanvraag in 1 land een respijttermijn van 12
maanden waarbinnen men prioriteit behoudt en retro-actief kan
aanvragen
Mogelijkheid voor de overheid een gedwongen licentie toe te
kennen wanneer octrooihouder aldaar zonder geldige reden nalaat
te exploiteren na 3 of 4 jaar
-
-
VI. BESCHERMING v.
TECHNOLOGIE - OCTROOIEN





Onder Unieverdrag moet men octrooi nog steeds parallel in alle
landen aanvragen
Patent Cooperation Treaty 1970: maakt het mogelijk gecentraliseerd
een internationale aanvraag te doen voor hele reeks landen (voor
een reeks aparte nationale octrooien)
Europees Octrooiverdrag (EPO München 1973, herzien 2007): ook
een gecentraliseerd onderzoek (octrooibureau München);
toegekende octrooien blijven nationale octrooien
Gemeenschapsoctrooi: onderhandelingen zitten strop; tot heden
mislukt (2004: maar 2008-9 terug vooruitgang). Zou de
segmentering in nationale markten onmogelijk maken. Parallelle
octrooienbotsen immers met vrij verkeer van goederen.
Prioriteit wordt nu mede gegeven aan een gemeenschappelijk
octrooigeschillenbeslechtingssysteem (ipv parallele geschillen)
VI. BESCHERMING v.
TECHNOLOGIE – KNOW HOW





Niet octroieerbaar omdat het geheim wordt gehouden
Wel een zekere bescherming door nationaal recht. Voorwaarden:
technische informatie die geheim is en « wezenlijk » (voor een
product, proces of dienst).
Om ze te kunnen overdragen (of in licentie geven) en toch geheim
houden moet ze voldoende geïdentificeerd zijn (omschreven) om de
eerste 2 criteria te verifiëren
Bescherming niet door een exclusief recht, maar door bescherming
tegen onrechtmatige schending (minstens igv contractuele
geheimhoudingsplicht; soms ook onrechtmatige mededinging)
Zie ook minimumbescherming opgelegd door TRIPS voor trade
secrets, met verwijzing naar de Unieconventie van Parijs 1883 versie
1967
VI. OVERDRACHT v.
TECHNOLOGIE – Alg.



Overdracht in eigendom / Licentie / Complexe overeenkomsten
Overdracht van octrooien
- overdracht in eigendom van het recht (onlichamelijk goed) op
basis van een overeenkomst (naargelang de tegenprestatie een
verkoop, ruil, inbreng in natura, schenking, enz.)
- per land is er een octrooi en dus een apart goed om over te
dragen volgens het zakenrecht van dat land (lex rei sitae)
- vrijwaringsplicht overdrager: afhankelijk van het contract
- prijs meestal forfaitair (maar kan ook aangevuld met royalties)
Overdracht van know how ? Hangt ervan af hoe men het recht
kwalificeert.
VI. OVERDRACHT v.
TECHNOLOGIE – LICENTIE



Licentie : verlenen van een gebruiksrecht voor een bepaald
territorium, al dan niet exclusief
Octrooilicenties van octrooien
- loutere licentie
- meestal tegen betaling (royalties)
- vaak gepaard met bijkomende verplichtingen licentiegever (know
how)
- vrijwaringsplicht (rustig genot), dus ook bijstand tegen derden
zonder recht (althans bij exclusieve licentie)
« Licentie » van know how: delen van kennis tegen betaling en met
geheimhoudingsplicht licentienemer
VI. OVERDRACHT v.
TECHNOLOGIE – LICENTIE












Inhoud Licentie-overeenkomsten
Toepassingsgebied: territorium, voorwerp, ook fabricage?
Al dan niet exclusief
Al dan niet overdraagbaar
Technische informatie en/of bijstand die licentiegever verschaft
Vrijwaringsverplichting licentiegever mbt het recht
Plichten partijen mbt verbeteringen en aanpassingen
Kwaliteit produceren (reputatie licentiegever), ev. kwantiteit
Vergoedingen (initiële prijs, royalties, ev. minimum aan royalty)
Duur van de overeenkomst, rechten en plichten bij beëindiging
Geheimhoudingsverplichting (know how), vaak reeds in een
voorafgaande overeenkomst (NDA)
Forumbeding, rechtskeuze
VI. OVERDRACHT v.
TECHNOLOGIE – COMPLEXE


Technologie inzake commercialisering: Franchising, zie vorig
hoofdstuk
Overeenkomsten tot industrialisering (turnkey contracten): levering
en montage van een bedrijfsklare installatie, bijstand tijdens
productie, enz.
VI. OVERDRACHT v.
Mededingingsrecht (EU)




Intellectueel recht een exceptie inzake vrij verkeer van goederen
(legitimeert beperkingen voor zover nodig voor de bescherming van
de IE, art. 36 EG) maar kan leiden tot segmentering van markt
Uitputtingsbeginsel wanneer in het verkeer met toestemming van de
gerechtigde (niet meer beperking dan noodzakelijk voor
bescherming van het specifiek voorwepr van het recht)
Maar beperkingen mededinging door overeenkomsten en
gedragingen in beginsel verboden door art. 81 v. EG - zie vorig
hoofdstuk (de minimis verordening, beginsel van
groepsvrijstellingen)
3 relevante groepsvrijstellingen, 1 algemene en 2 bijzondere
VI. OVERDRACHT v.
Mededingingsrecht (EU)






Groepsvrijstelling overeenkomsten iz. technologie-overdracht (Vo.
772/2004)
Betreft licentie-overeenkomsten (octrooi, know how, auteursrechten op
software en gemengde overeenkomsten)
Mits gezamenlijk maximaal marktaandeel niet overschreden (20 %
bij concurrerende, 30 % bij niet-concurrerende) (art. 3)
Duur vrijstelling steeds beperkt tot duur intellectueel recht (bij know
how: zolang het geheim blijft) (art. 2)
Zwarte lijst van verboden bedingen bij concurrerende
ondernemingen (art. 4,1)
Zwarte lijst van verboden bedingen bij niet-concurrerende
ondernemingen art. 4,2)
VI. OVERDRACHT v.
Mededingingsrecht (EU)
Groepsvrijstelling specialisatie-overeenkomsten: Vo.
2658/2000
– toepassingsgebied






eenzijdige specialisatie
wederkerige specialisatie
gezamenlijke vervaardiging
voor de uitvoering noodzakelijke bepalingen
exclusieve afname- en / of leveringsverplichtingen
distributie
– Marktaandeel: 20%
– verboden bedingen
– toegelaten bedingen
VI. OVERDRACHT v.
Mededingingsrecht (EU)

Groepsvrijstelling onderzoeks- en
ontwikkelingsovereenkomsten: Vo. 2659/2000
– toepassingsgebied
 gemeenschappelijk onderzoek verrichten + resultaten exploiteren
 gemeenschappelijk onderzoek en ontwikkeling
 voor de uitvoering noodzakelijke bedingen
– voorwaarden:
 toegang tot de resultaten met het oog op verder onderzoek of
exploitatie
 zelfstandig resultaten gebruiken met exploitatiedoeleinden
 resultaten die door IER worden beschermd of als know how moeten
worden beschouwd
– draagwijdte van de vrijstelling
– verboden bedingen
VI. OVERDRACHT v.
Regels iz. internat overdracht

-


-
Specifieke problemen ontwikkelingslanden:
nood aan technologie
restrictieve condities waaronder ze die verkrijgen: royalties betalen,
geen garantie van rendement, exportverboden voor gemaakte
producten, aankoopverplichtingen
Reactie van ontwikkelingslanden (va ‘60s): regulering, controle, …
Internationale akkoorden: gematigde liberalisering:
Bilaterale investeringsverdragen (zie volgend hst.)
Sommige codes of conduct, bv. OESO Guidelines
TRIPs akkoord & Cotonou (volg. Slide)
VI. OVERDRACHT v.
Regels iz. internat overdracht


TRIPS
Enerzijds verplichting bescherming te bieden
Anderzijds mogelijkheid van gedwongen licentie
Industrielanden verplichten zich tot incentives voor overdracht
technologie aan ontwikkelingslanden (art. 66 II TRIPS)
Cotonou
VI. OVERDRACHT v.
Bestrijding namaak

-

-
TRIPs akkoord:
bevat ook regels voor de afdwinging van intellectuele rechten:
lidstaten moeten ook effectieve sancties voorzien
I.h.b. regels voor grenscontroles op namaakproducten: bewarende
maatregelen, geschillenbeslechting, gevolgen onterechte inhouding,
gevolgen vaststelling inbreuk, lot namaakproducten
Geschil VS / China in WTO onder meer daarover
Modelwet WCO (world customs organisation)
verzet van de rechtenhouder tegen vrijgave door douane; korte
procedure; vergoeding bij onterecht verzet; sancties bij namaak
VI. OVERDRACHT v.
Bestrijding namaak

Toepassing in de EU: Vo. 1383/2003 inzake het optreden van de
douaneautoriteiten ten aanzien van goederen waarvan wordt vermoed dat
ze inbreuk maken op bepaalde intellectuele-eigendomsrechten
 Controle bij invoer, uitvoer, transit
 Vormen van namaak:
merk namaak
piraterij= schending auteursrecht of modelrecht
inbreuk op octrooi, kwerkersrecht, aanv. certificaat, oorsprongbenaming &
geografische benamingen
mallen en matrijzen
 Douane moet gepaste maatregelen nemen