een bedrijfscultuur wordt bepaald door hetgeen je

“een bedrijfscultuur wordt bepaald door hetgeen je beloont en bestraft”
Sinds de crisis is voor veel organisaties, naast geld verdienen, maatschappelijk verantwoord
ondernemen, werkplezier, kwaliteit en onderling respect veel belangrijker geworden. Ik zie
organisaties die af willen van een cultuur die hoofdzakelijk gebaseerd is op het Angelsaksische
model; geld verdienen, de aandeelhouder is de baas en alle processen moeten snel en zeer
kostenefficiënt verlopen. Een model waarin de medewerker alleen een productiefactor is, die
geacht wordt om orders uit te voeren en niet na te denken, zonder een te openbaren mening.
Dit model heeft nu zijn langste tijd gehad. Om de continuïteit van een organisatie te waarborgen
zal er uiteraard winst gemaakt moeten worden. Maar er zal in de toekomst nog meer van de
medewerker gevraagd worden. Ik zie dat door een toenemende werkdruk en organisaties die
continu in beweging zijn, steeds meer verantwoordelijkheid bij de medewerker komt te liggen.
Ik ben van mening dat de medewerker beter moet worden geëquipeerd om met deze
verantwoordelijkheid om te gaan. Ik verwacht dat we medewerkers steeds meer als een
ondernemer gaan zien die, binnen zijn eigen vak- en werkgebied, onderneemt op basis van zijn
kennis, vaardigheden en talenten. De medewerker gaat hierdoor meer verantwoordelijk tonen
voor de ontwikkeling van zichzelf, de afdeling en de organisatie.
Vanuit deze beeldvorming zie ik de manager een medewerker van de medewerker worden. Zijn
primaire taak is de omstandigheden te scheppen om zijn team optimaal te laten presteren. Hij zal
de medewerker ook moeten uitdagen en meer moeten betrekken bij de organisatiedoelstellingen.
Ik verwacht dat dit voor veel organisaties een 180° draai zal worden. Het zal minder
Angelsaksische invloeden en meer Rijnlandse elementen met zich meebrengen. Het hedendaagse
management zal zich meer dan voorheen ten dienste van de medewerkers moeten opstellen.
In mijn ogen vergt dit een ander stijl van leidinggeven. De nieuwe manager moet zichzelf meer
wegcijferen en het teambelang en medewerkerbelang voorop stellen. De manager zal moeten
gaan praten met zijn medewerker in plaats van tegen zijn medewerkers.
Ik ervaar dat momenteel bijna 80% van alle medewerkers in meer of mindere mate
slachtoffergedrag vertoont. Zij doen keurig hun werk en leveren een bijdrage, maar ze tonen geen
initiatieven, hebben weinig ambitie (meer) en zitten op de kar of lopen erachter. Ze geven aan,
terecht of onterecht, geremd te worden door het management of hun omgeving. Ze voelen angst
om zich kwetsbaar op te stellen en blijven daardoor met hun hoofd onder het maaiveld. Deze
medewerker draagt iedere dag een rugzak met remmende werking mee naar zijn werk. De
medewerker lijdt onder zijn eigen slachtoffergedrag, hetgeen hem weer belemmert in zijn
ontwikkeling.
Ik ben van mening dat deze groep van medewerkers voor het management van onschatbare
waarde is. Want naast het feit dat 80% van de mensen in deze groep zit, is dit ook de groep waarin
de jarenlange ervaring zit. Hier zitten de mensen die de organisatie kennen, weten wie de
concurrent is en waar het verschil veelal gemaakt kan worden. Door de juiste aandacht aan deze
medewerkers te schenken en ze het respect te geven dat ze verdienen, zullen organisaties weer
levendig worden en meer gemotiveerde collega’s voor de wagen krijgen. Ook verwacht ik dat
achtergehouden ideeën (“want niemand luisterde toch naar me…”) op deze manier naar boven
komen, zodat de organisatie er zijn voordeel mee kan doen.
Ook zie ik binnen deze groep een grote kosten/winst-component. Want dit is ook de groep waarin
het ziekteverzuim zit, de burn-outs ontstaan en het verloop plaatsvindt, en dus kennis wegloopt!
Ik ben van mening dat we medewerkers beter behandelen zodra we ze “belonen” voor hun inzet,
gebruik maken van hun talenten en hun ideeën van invloed laten zijn op zaken. Kortom, ze laten
ondernemen met hun kennis, vaardigheden en talenten.
Op basis van het bovenstaande concludeer ik dat we medewerkers moeten leren de invloed te
managen die men uitoefent op de werksfeer, de collegialiteit, het management en de cultuur. We
zullen managers en leidinggevenden moeten leren hoe zij de optimale voorwaarden kunnen
scheppen om de medewerkers te laten presteren. Daarnaast zullen we veel managers moeten
leren hun waardering uit te spreken. Iets waar men in het verleden weinig aandacht aan heeft
geschonken en waarvan ik merk dat heel veel mensen er moeite mee hebben, net als mensen
moeite hebben om waardering te ontvangen. Het voelt voor velen vaak gênant. Dit heeft onder
andere te maken met het feit dat de ontvanger de waardering niet altijd als oprecht en gemeend
ervaart.
Ik ben dan ook van mening dat we veel meer kunnen halen uit onze belangrijkste productiefactor:
de mens, door meer aandacht aan die mens te besteden.
Laten we de denkbeeldige zweep begraven en met een schouderklopje het maximale uit onze
medewerkers halen.
Is dit voor u herkenbaar en wilt u hier eens vrijblijvend van gedachten over wisselen?
Graag!
Jan Willem van den Noort
Directeur Bern Training
06-50268209
[email protected]
www.berntraining.nl