Leerwerkplaats: een manier om toekomstige verpleegkundigen

Leerwerkplaats: een manier om toekomstige verpleegkundigen aandacht mee te geven
voor kwaliteitsvolle ouderenzorg?
De samenstelling van de ziekenhuispopulatie is veranderd. Door de demografische evolutie zijn er
steeds meer oudere patiënten. Omwille van hun profiel is deze groep kwetsbaar en is het risico op
het oplopen van complicaties hoog. Vaak wordt hierdoor het gezondheidsniveau van voor de
ziekenhuisopname niet meer bereikt.
Geriatrie is een complexe discipline, die competente hulpverleners vereist. Kwaliteitsvolle
ouderenzorg betekent namelijk preventief en proactief handelen.
Helaas is er een kloof tussen theorie en praktijk. Verpleegkundigen in het werkveld zijn zich te weinig
bewust van het belang van evidence based nursing. Nieuwe inzichten stromen dan ook moeilijk
door. Daarnaast staat het vaak routinematig handelen kwaliteitszorg in de weg.
De afstuderende studenten dragen die theoretische onderbouw wel mee. Ervaring leert echter dat zij
zich te weinig profileren in het werkveld. Kwaliteitsverbeterend werken, kritisch kijken en
voorstellen doen ter verbetering is iets waar slechts enkelen in slagen. Tijdens hun stage worden ze
hiertoe te weinig gestimuleerd door de verpleegkundigen, bovendien zijn er onvoldoende
rolmodellen waaraan ze zich op dit vlak kunnen spiegelen.
Om hieraan tegemoet te komen ging vorig academiejaar vanuit Katho, HIVB een innovatief
stageproject , naar Nederlands model , van start. Op de afdeling geriatrie van het Heilig
Hartziekenhuis, Campus Roeselare werd een ‘leerwerkplaats’, uniek in Vlaanderen, geopend. De
leerwerkplaats besloeg het einde van de gang, telde 10 bedden. Vanuit hun eigen
verpleeglokaal runde een groep 3e jaarsstudenten, afstudeerrichting geriatrie gedurende 3
weken hun deel van de afdeling. Concreet moesten ze, onder leiding van een eigen
hoofdverpleegkundige (tevens student) de totaalzorg voor 10 geriatrische patiënten
organiseren én uitvoeren. Het organisatiemodel kon door de studenten zelf worden bepaald.
De continue aanwezigheid van 2 mentoren en het feit dat praktijklectoren een groot deel
van de dag op de afdeling aanwezig waren zorgde ervoor dat er voldoende ruimte was voor
het leerproces, vraagstelling, advies en bijsturing….
De praktijk werd hier benut als krachtige leeromgeving doordat studenten geconfronteerd
worden met reële beroepssituaties. Ze leerden de administratieve taken van de
verpleegkundige uitvoeren, overleggen, zorgen plannen, omgaan met acute situaties,
multidisciplinair werken, familie informeren, … Dit, volledig zelfstandig, maar weliswaar
onder toezicht! Het leerrendement, op vlak van organiseren en coördineren, als op vlak
van verantwoordelijkheid opnemen lag beduidend hoger.
Daarnaast slaagden ze erin kwalitatieve patiëntzorg toedienen, vertrekkend vanuit de noden
en behoeften van de patiënten zelf. Zo vond er een kruisbestuiving plaats tussen de afdeling
van de studenten en de afdeling van de verpleegkundigen, zij gaan hierdoor kritisch
nadenken over hun eigen dagelijkse praktijk. Na jaren routinematig handelen blijkt dat
bepaalde zaken ook anders kunnen. De leerwerkplaats is dus bruikbare setting om de kloof
tussen theorie en praktijk te helpen dichten. Het zou een plaats kunnen zijn waar
verpleegkundigen zich verder kunnen specialiseren of heroriënteren.
Een leerwerkplaats is dus een afdeling waarbinnen opleiding en praktijk geïntegreerd
worden, waardoor de kwaliteit van het werk toeneemt en de professionalisering van de
student in optimale omstandigheden plaatsvindt!
Lynn Cools – Katho/ hivb (Roeselare) – Expertisecentrum Ouderenzorg