Koolhydraat variatielijst diabetes mellitus

diëtetiek
Koolhydraat variatielijst diabetes mellitus
Bij mensen met diabetes mellitus, kortweg
diabetes genoemd, is het bloedglucosegehalte
(= bloedsuikergehalte) te hoog. Een goede
bloedglucose ligt tussen de 4 en 10 millimol
per liter. ‘Millimol per liter’ is de eenheid
waarin de hoeveelheid glucose in het bloed
wordt uitgedrukt.
Een goede bloedglucose is belangrijk om een
normaal leven te kunnen leiden en
complicaties op lange termijn te voorkomen.
Hoe ontstaat een te hoog
bloedglucosegehalte
Glucose is afkomstig van koolhydraten die we
via onze voeding binnenkrijgen. Verdere
uitleg over koolhydraten vindt u onder het
kopje ‘koolhydraten’.
In de darmen worden koolhydraten
afgebroken tot glucose. Daarna wordt glucose
in het bloed opgenomen. Het bloed vervoert
glucose vervolgens naar de lichaamscellen. In
de lichaamscellen zorgt glucose voor energie.
Energie is onmisbaar voor alle activiteiten van
het lichaam zoals ademhalen, bewegen en
denken.
Om glucose in de lichaamscellen te krijgen is
het hormoon ‘insuline’ nodig. Insuline wordt
in de alvleesklier gemaakt. Vanuit de
alvleesklier wordt insuline aan het bloed
afgegeven. Als de alvleesklier te weinig
insuline maakt, wordt het
bloedglucosegehalte te hoog. Ook kan het zijn
dat de lichaamscellen minder gevoelig worden
voor insuline. Ook dan wordt het
bloedglucosegehalte te hoog.
Bij overgewicht is meer insuline nodig om de
bloedglucose in de lichaamscellen te krijgen
dan bij een gezond lichaamsgewicht. Daarom
is de kans dat mensen met overgewicht
diabetes krijgen groter, dan bij mensen met
een gezond gewicht.
Hoe wordt het bloedglucosegehalte
normaal




Aanpassen van de voeding
Eventueel gebruik van bloedglucose
verlagende medicatie (tabletten of
insuline)
Een gezond lichaamsgewicht (dan werkt
de insuline beter)
Voldoende beweging (beweging heeft een
verlagend effect op uw
bloedglucosegehalte)
Voeding bij diabetes
De basis van de voeding voor mensen met
diabetes bestaat uit de volgende regels:
 Verdeel uw voeding (de koolhydraten)
regelmatig over de dag en sla geen
maaltijden over
 Let op vet, beperk verzadigd vet.
 Gebruik bij voorkeur vezelrijke
voedingsmiddelen
Daarnaast zijn er regels voor een goede
voeding, zoals die voor iedereen gelden;
 Gebruik 200 gram groente en twee porties
fruit per dag
 Gebruik één à twee keer per week (vette)
vis
 Wees matig met zout
 Wees zeer matig met alcohol
 Eet gevarieerd
De onderwerpen koolhydraten, vetten,
voedingsvezels en het lichaamsgewicht
worden hierna verder toegelicht.
Koolhydraten
Koolhydraten zijn een belangrijke brandstof
voor ons lichaam. Met koolhydraten worden
de verschillende soorten suikers en zetmeel
bedoeld. Deze koolhydraten worden in de
darmen afgebroken tot kleine deeltjes
(glucose) die in het bloed terecht komen en
1/16
5.11.2017
Wat is diabetes mellitus
diëtetiek
Koolhydraten komen voor in de volgende
voedingsmiddelen:
 Zetmeel in brood, rijst, aardappelen,
pasta’s zoals macaroni en spaghetti,
peulvruchten zoals bruine bonen, witte
bonen en kapucijners
 Vruchtensuiker in fruit en vruchtensap
 Melksuiker in melk, karnemelk, yoghurt,
kwark et cetera
 Suiker in suiker uit de suikerpot, honing,
koek, snoep, zoet beleg, frisdrank et
cetera
Suiker
Suiker komt, wanneer het in pure en
opgeloste vorm wordt gebruikt, snel in het
bloed. Daarom wordt geadviseerd:
 Geen suiker te gebruiken in koffie en thee
 Light-frisdranken of suikervrije limonade
te kiezen in plaats van gewone
frisdranken en limonade
 Een beperkt gebruik van suikerhoudende
voedingsmiddelen zoals vanillevla, jam en
koekjes, is toegestaan. Snoep beperken
Zoetstoffen
Zoetstoffen zijn zoet smakende stoffen, die
bedoeld zijn om suiker te vervangen in
voedingsmiddelen. Zoetstoffen hebben geen
invloed op het bloedglucosegehalte. U kunt
dus in plaats van suiker zoetstoffen nemen.
Er zijn twee soorten zoetstoffen;
 Zoetstoffen die geen energie
(kilocalorieën) leveren zoals aspartaam,
cyclamaat en saccharine. Deze zoetstoffen
zitten bijvoorbeeld in light-frisdranken en

in suikervervangers zoals zoetjes of
vloeibare zoetstof
Zoetstoffen die wel energie (kilocalorieën)
leveren, zoals sorbitol, lactitol, mannitol
en xylitol. Deze zoetstoffen zitten
bijvoorbeeld in speciale diabetesproducten
zoals suikervrije koekjes, suikervrij gebak
en suikervrije chocolade. Het gebruik van
speciale diabetesproducten is niet nodig
Alcohol
Alcohol heeft een bloedglucose verlagend
effect, dat na enige uren ontstaat. Dit effect
is het sterkst als alcohol op een lege maag
wordt gedronken en kan lang aanhouden. Iets
eten waar koolhydraten in zitten, zoals enkele
toastjes of fruit kan daarom zinvol zijn. De
bloedglucose reageert echter bij
alcoholgebruik bij iedereen anders.
Zelfcontrole is daarom belangrijk.
Let op; sommige alcoholische dranken
bevatten veel koolhydraten.
Vetten
Vet is een belangrijke energiebron voor het
lichaam. De hoeveelheid en het soort vet in
de voeding hebben invloed op het
cholesterolgehalte (= een vetachtige stof in
het bloed).
Sommige voedingsmiddelen bevatten van
nature ook cholesterol. Dit cholesterol heeft
slechts een kleine invloed. Een te hoog
cholesterolgehalte verhoogt, net als het
hebben van diabetes mellitus, de kans op
hart- en vaatziekten. Het is daarom belangrijk
te letten op de vetten in uw voeding. Vet in
de voeding is onder te verdelen in:
 Verzadigd vet (werkt cholesterol
verhogend)
 Onverzadigd vet (werkt
cholesterolverlagend)
Voedingsmiddelen waar veel verzadigde
vetten in voorkomen zijn; roomboter,
margarine met meer dan 17 gram verzadigd
vet per 100 gram, vet vlees, volle
melkproducten, volvette kaas, koffiecreamer,
snacks, chocolade, gebak en koekjes.
2/16
5.11.2017
het bloedglucosegehalte bepalen. Het eten en
drinken van koolhydraten zorgt er dus voor
dat het bloedglucosegehalte stijgt. Dit
betekent niet dat u geen koolhydraten meer
mag hebben. Ze zijn immers de belangrijkste
energiebron voor het lichaam. Het is echter
wel belangrijk dat u de koolhydraten in uw
voeding regelmatig verspreidt over de dag en
dat u geen maaltijden overslaat. Samen met
uw diëtist bespreekt u hoe u uw voeding zo
goed mogelijk kunt aanpassen.
diëtetiek
Voedingsmiddelen waar veel onverzadigde
vetten in voorkomen zijn; oliën (bijvoorbeeld
zonnebloemolie, olijfolie), vloeibare
margarine, halvarine of margarine met
minder dan 17 gram verzadigd vet per 100
gram, noten, pinda’s en (vette) vis. Vette
vissoorten zijn haring, makreel, sardientjes,
zalm en heilbot. Probeer deze producten
zoveel mogelijk in te passen in uw voeding.
Voedingsmiddelen waar van nature
cholesterol in voorkomt zijn bijvoorbeeld:
 Eieren; drie eieren per week zijn
toegestaan
 Garnalen, krab, kreeft en paling; 1x per
14 dagen is toegestaan.
 Orgaanvlees; 100 gram per 14 dagen is
toegestaan
Door minder vet en met name minder
verzadigd vet te eten helpt u uw
cholesterolgehalte te verlagen of laag te
houden. Geef daarom de voorkeur aan
producten met onverzadigd vet en kies voor
magere- of halfvolle producten.
Vezels
Voedingsvezels zijn onverteerbare delen van
plantaardige voedingsmiddelen. Door
voedingsvezels wordt de glucose uit de
voeding minder snel in het bloed opgenomen.
Hierdoor ontstaan er minder snel pieken van
de bloedglucose. Daarnaast zijn
voedingsvezels nodig voor een goede
darmwerking. Het is daarbij wel van belang
om minstens 1 ½ liter per dag te drinken (1
½ liter zit al in 10 glazen of 12 kopjes). Kies
daarom bij elke maaltijd voor producten die
vezels bevatten.
Voedingsmiddelen waar veel vezels in
voorkomen zijn:
Bruin,- volkoren,- en roggebrood,
volkorenmacaroni, zilvervliesrijst, muesli,
noten, fruit, groente en peulvruchten.
Gezond gewicht
Een goed gewicht is belangrijk bij diabetes.
Als u te zwaar bent is het van belang om af te
vallen. Hierdoor daalt het bloedglucosegehalte
en meestal ook het cholesterolgehalte en de
bloeddruk. Door matig te zijn met vet, suiker
en alcohol en daarnaast voldoende te
bewegen kunt u uw gewicht verlagen.
Om te weten of u een goed gewicht heeft,
kunt u de quetelet index (QI) gebruiken.
QI = gewicht in kg
(lengte in m)².
Een goed gewicht is een QI tussen de 20 en
25. Een QI boven de 30 betekent ernstig
overgewicht.
Variatielijst
U kunt variatie in uw voeding aanbrengen
door iets te kiezen dat op uw dieetlijst staat
weg te laten en hiervoor in de plaats een
ander product te kiezen.
Hoe werkt de variatielijst:
Achter ieder levensmiddel staat een
huishoudelijke maat, bijvoorbeeld een glas of
een opscheplepel. Daarachter vindt u het
gewicht in grammen en de hoeveelheid
koolhydraten (kh).
Gebruikte afkortingen:
k&kl = kant en klaar
hv = halfvol
gem. = gemiddeld
verz. Vet = verzadigd vet
3/16
5.11.2017
Kies van deze producten de magere of
halfvolle variant.
diëtetiek
A
aalbessen
aardappelen
- gebakken
- gekookt
- kroket
- puree
aardbeien
abrikozen
- geweekt
- vers
advocaat
amandelen
amandelbroodje
ananas, vers
ananas, op siroop
andijvie, gekookt
appel met schil
appelflap
appelmoes
appelsap, ongezoet
appelstroop
appeltaart
asperges, gekookt
atjar tjampoer
aubergine
augurk zoet/ zuur
avocado
B
babi pangang (k&kl)
bak-en-braad, vloeibaar
baklava
bambix pap (hv melk)
zonder suiker
bamibal
bami goreng (k&kl)
banaan
barbecuesaus
basterdsuiker
bastognekoek
berenburg
berliner bol
beschuit
eenheid
gewicht
in gram
kh
in gram
schaaltje
100
5
aardappel opscheplepel
stuks
stuks
aardappel opscheplepel
schaaltje
50
50
30
50
100
8
8
8
7
5
eetlepel
stuks
glas
10 stuks
stuks
schijf
schaaltje
groentelepel
stuks
stuks
schaaltje
glas
voor 1 snee
punt
stuks
grote lepel
groentelepel
stuks
halve
25
20
50
25
60
100
125
50
135
100
150
150
15
100
35
40
60
25
90
8
2
12
4
31
12
18
1
18
36
22
16
8
41
1
2
2
1
2
groentelepel
eetlepel
stukje
schaaltje
50
15
120
150
3
0
64
13
stuks
groentelepel
stuks
sauslepel
eetlepel
stuks
glas
stuks
stuks
85
60
100
25
10
10
35
80
10
26
11
20
5
10
8
0
37
7
4/16
5.11.2017
levensmiddel
diëtetiek
eenheid
glas
wijnglas
stuks
glas
glas
groentelepel
eetlepel
stuks
stuks
stuks
1 plakje
groentelepel
groentelepel
groentelepel
groentelepel
stuks
stuks
eetlepel
schaaltje
voor 1 snee
blokje
kop
reep
schaaltje
eetlepel
schaaltje
gewicht
in gram
35
100
85
250
250
50
7
5
10
15
40
50
50
85
110
10
15
25
100
5
20
200
55
125
5
150
kh
in gram
6
9
7
7
15
2
5
4
7
3
16
1
1
3
14
6
8
11
6
0
11
0
32
8
3
13
bessenjenever
bessensap
biefburger
bier, pils
bier, alcoholvrij
bieten
bindmiddel, gemiddeld
biscuit, klein
biscuit, volkoren
bitterbal
bladerdeeg
bleekselderij
bloemkool
boerenkool
boerenkoolstamppot
bokkenpootje
bonbon
borrelnootje
bosbessen
boter
boterkoek
bouillon
bounty
bramen
brinta
brintapap (hv. melk), zonder
suiker
broccoli
bronwater
brood
- bruin
- wit
- volkoren
- rogge, donker
licht
- suiker
- krenten
- krenten met spijs
- toast
broodje
bruine bonen
bruine bonensoep
groentelepel
glas
50
150
1
0
snee
snee
snee
snee
snee
snee
snee
stuks
35
35
35
50
25
45
35
40
5
50
60
250
16
16
16
20
11
27
18
21
4
24
10
19
stuks
groentelepel
kop
5/16
5.11.2017
levensmiddel
diëtetiek
C
cake
candybar, bijv. mars,
bounty, snickers
campari
cappuccino
cashewnoten
champignons
chips
chocolade
- melk
- puur
- met noten
chocolaatje
chocoladehagelslag
chocolademelk
- halfvol
- light
- mager
chocoladepasta
chocoladepudding
chocoladesaus
chocoladevla, vol
chocoladevlokken
chocoprince, pennywafel
citroensap
citroenjenever
cocktailsaus
cognac
cornflakes
cottage cheese
couscous
cracottes
cranberrycompote
cream cracker
croissant
cruesli
cup-a-soup
custardpoeder
D
dadel, geconfijt
donut
doperwten
drop, gemiddeld
eenheid
gewicht
in gram
kh
in gram
plak
reep mini
reep groot
glas
kopje
10 stuks
groentelepel
handje vol
30
20
60
35
125
25
50
10
13
13
38
4
1
4
0
5
reep
reep
reep
stuks
voor 1 snee
45
45
45
5
15
27
27
18
3
11
beker
beker
beker
voor 1 snee
schaaltje
sauslepel
schaaltje
voor 1 snee
stuks
eetlepel
glas
sauslepel
glas
eetlepel
voor 1 snee
opscheplepel
stuks
eetlepel
stuks
stuks
eetlepel
kop
eetlepel
200
200
200
15
150
25
150
15
25
10
35
25
35
4
20
30
5
40
10
40
10
175
10
25
10
23
8
30
14
22
11
17
1
1
3
0
3
1
8
4
8
7
17
7
9
9
stuks
stuks
groentelepel
stuks
5
55
50
5
4
19
6
4
6/16
5.11.2017
levensmiddel
diëtetiek
eenheid
schaaltje
glas
glas
gewicht
in gram
125
150
150
kh
in gram
21
24
19
druiven
druivensap, ongezoet
dubbeldrank
E
ei
eierkoek
erwtensoep met worst
evergreen
F
feta
filet americain
flensje
foe yung hai
frambozen
franse kaas
- light
frikadel
frisdrank
- light (zonder suiker)
fritessaus
fruit, gemiddeld
fruitcocktail op siroop
G
gado gado
garnalen
gehaktbal
gehakt-tomaatsaus
gevogelte
gevulde koek, kano, rondo
gierst
goulash, zonder rijst
granaatappel
grapefruit
grapefruitsap, ongezoet
griesmeelpap, zonder suiker
groente, gekookt zonder saus
groentesap
groentespread
H
hachee
halvarine
halvanaise
hamburger
haring
stuks
stuks
bord
stuks
50
30
250
20
0
18
23
14
blokje
voor 1 toastje
stuks
opscheplepel
schaaltje
voor 1 toastje
voor 1 toastje
stuks
glas
glas
sauslepel
stuks
schaaltje
10
15
70
50
100
10
10
75
150
150
25
125
150
1
0
20
1
7
0
0
6
15
0
3
15
26
opscheplepel
eetlepel
stuks
sauslepel
stuks
stuks
opscheplepel
opscheplepel
stuks
stuks
glas
schaaltje
groentelepel
glas
voor 1 snee
50
10
100
25
100
60
50
50
150
150
150
150
50
150
15
3
0
8
1
0
36
12
1
26
10
11
21
2
5
2
opscheplepel
voor 1 snee
eetlepel
stuks
stuks
50
5
15
70
75
2
0
1
1
0
7/16
5.11.2017
levensmiddel
diëtetiek
eenheid
schaaltje
stuks
voor 1 snee
groentelepel
bolletje
gewicht
in gram
150
5
15
110
50
kh
in gram
12
5
12
11
7
havermoutpap, zonder suiker
hoestbonbon
honing
hutspot stamppot
huzarensalade
I
ijs
- cornetto
- magnum
- roomijs
- ijslolly, waterijs
ijsthee
- light
ijswafel
J
Jägermeister
jam
- halva
- zonder suiker
Japanse zoutjes
jenever
jus
K
kaas, 20+, 30+, 40+, 48+
kaaswafel,-koekje
kabeljauw
kaki
kalfsvlees
kalkoenfilet
kalkoenschnitzels
kano
kapucijners
karnemelk
karnemelkspap, zonder suiker
kauwgom
- zonder suiker
kerriesaus
kersen
- op siroop
ketchup, tomaten
ketjap
kipfilet
kipnugget, gefrituurd
kipsaté met saus
stuks
stuks
bolletje
stuks
glas
glas
stuks
70
95
50
55
150
150
5
26
28
19
12
12
0
4
glas
voor 1 snee
voor 1 snee
voor 1 snee
handje
glas
sauslepel
35
15
15
15
10
35
25
5
9
5
0
8
0
0
voor 1 snee
stuks
stukje
stuks
stukje
stukje
stukje
stuks
groentelepel
beker
schaaltje
stuks
stuks
eetlepel
schaaltje
schaaltje
eetlepel
eetlepel
stukje
stuks
3 stokjes
20
5
100
150
100
100
100
50
50
200
150
2
2
15
200
100
15
15
100
20
150
0
2
1
28
0
0
0
30
9
6
12
1
0
2
26
19
5
8
0
2
12
8/16
5.11.2017
levensmiddel
diëtetiek
eenheid
stukje
stuks
stuks
stuks
stuks
stuks
stuks
zakje
cupje
eetlepel
voor 1 snee
stuks
schaaltje
groentelepel
eetlepel
stuks
10 stuks
stuks
schaaltje
schaaltje
schaaltje
schaaltje
stukje
gewicht
in gram
100
75
10
5
10
10
75
2
8
8
20
50
115
50
10
50
10
65
150
150
150
150
115
kh
in gram
10
9
6
3
0
7
36
1
1
0
12
29
1
2
8
26
6
11
6
17
5
25
31
kipschnitzel, gepaneerd
kiwi
knäckebröd
knäckebröd light
knakworst
koekje, allerhande
koffiebroodje
koffiecreamer
koffiemelk
kokos, gemalen
kokosbrood
kokosmakron, groot
komkommer
koolrabi
krenten
krentenbol
kroepoek
kroket
kwark, mager
- mager, met vruchten
kwark, vol
- halfvol, met vruchten
kwarkgebakje
L
lamsvlees
lange vinger
lasagne met vlees
lekkerbekje
lever
leverpastei
liga
likeur
limonadesiroop
- zonder suiker
linzen
linzensoep
loempia
lolly
lychees
M
macaroni, zonder saus
- met ham en kaassaus
- volkoren, zonder saus
maïs
stukje
stuks
stukje
stuks
stukje
voor 1 snee
stuks
glas
voor 1 glas
voor 1 glas
groentelepel
kop
stuks
stuks
stuks
100
5
50
145
100
15
15
35
35
35
70
200
150
10
10
0
4
6
3
2
0
11
10
21
0
8
13
28
10
2
opscheplepel
opscheplepel
opscheplepel
1 kolf
50
50
50
80
14
5
12
9
9/16
5.11.2017
levensmiddel
diëtetiek
eenheid
opscheplepel
voor 1 snee
stuks
een halve
voor 1 snee
voor 1 snee
reep
reep
stukje
stuks
stuks
eetlepel
beker
schijf
schijf
schijf
opscheplepel
opscheplepel
beker
reep
reep
glas
punt
stuks
theelepel
gewicht
in gram
40
40
55
175
5
5
20
60
25
5
10
20
200
120
120
300
50
55
250
15
25
150
100
65
5
kh
in gram
5
0
5
25
0
0
14
41
16
4
8
1
8
7
8
24
14
18
29
11
18
0
38
12
0
maïs
makreel
mandarijn
mango
margarine> 17g verzadigd vet
margarine< 17g verzadigd vet
mars, mini
- groot
marsepein
marshmallow
matse, klein
mayonaise
melk, mager, halfvol of vol
meloen, net
- suiker
- water
mie, zonder saus
mihoen
milkshake
milky way, mini
- groot
mineraalwater
mokkataart
moorkop
mosterd
muesli
- boeren
- krokant
mueslireep
muisjes
N
nasi goreng
nasibal
nectarine
noten, gemengd
nuts, mini
- groot
O
olie
oliebol
olijven
ontbijtkoek
P
paling
eetlepel
eetlepel
stuks
voor 1 snee
10
10
25
15
7
7
18
15
opscheplepel
stuks
stuks
eetlepel
reep
reep
60
85
90
20
15
50
11
26
6
3
9
31
eetlepel
stuks
10 stuks
plak
10
65
20
25
0
27
1
17
stukje
50
0
10/16
5.11.2017
levensmiddel
diëtetiek
eenheid
pannenkoek, naturel
papaja
paprika, rood, geel
- groen
passievrucht
pastei bakje
patates frites
peer
pennywafel
pepermunt
pepernoot
peren op siroop
perzik
- op siroop
peulen
piccalilly
pinda’s
pindakaas
pizza (tomaat, kaas)
pizza, mini
poffertjes, met boter en suiker
pompoen
popcorn, zoet
port
prei
pruimen
- gedroogd
pudding
R
rabarbermoes, met suiker
radijs
ragout met vlees
rauwkost, bladgroente zonder
dressing
ravioli
rice crispies
rijst
- zilvervlies
rijstepap(hv melk)
rijstevlaai
rijstwafel
rivella, light
rode bessen
stuks
schaaltje
stuks
stuks
stuks
stuks
opscheplepel
bakje
stuks
stuks
stuks
3 stuks
schaaltje
stuks
schaaltje
groentelepel
eetlepel
eetlepel
voor 1 snee
stuks
stuks
15 stuks
eetlepel
zakje
glas
groentelepel
stuks
stuks
schaaltje
gewicht
in gram
70
150
80
80
15
30
50
150
130
25
3
9
125
110
125
40
25
20
15
350
100
190
30
10
50
80
40
5
150
kh
in gram
20
12
4
1
1
13
19
57
16
17
3
6
18
9
18
2
2
3
2
84
25
64
1
8
7
2
4
2
30
schaaltje
stuks
opscheplepel
schaaltje
200
10
50
35
29
0
2
1
opscheplepel
eetlepel
opscheplepel
opscheplepel
schaaltje
punt
stuks
glas
schaaltje
50
5
55
60
150
85
5
150
100
6
4
18
16
17
29
4
2
5
11/16
5.11.2017
levensmiddel
diëtetiek
eenheid
snee
snee
stukje
voor 1 snee
opscheplepel
eetlepel
stukje
gewicht
in gram
45
25
100
5
50
10
100
kh
in gram
16
11
2
0
11
8
0
roggebrood, donker
- licht
rookworst
roomboter
rösti
rozijnen
rundvlees
S
salade
sandwichspread
satésaus
saucijzenbroodje
selderijsalade
sherry
sinaasappel
sinaasappelsap
sla
slaatje (huzaren)
slagroom, geklopt met suiker
slagroomsoes
slagroomtaart
slavink
smarties
smeerkaas, 20+
snickers, mini
- groot
snijbonen
snoepje
snoepje, suikervrij
soep,
- gebonden
- helder, met vlees en groente
- helder met vermicelli
soepstengel
spaghetti, zonder saus
spaghetti bolognese
speculaas, gevulde
spekkie
sperziebonen
spinazie
- a la crème
spitskool
sprits
spruiten
voor 1 toastje
voor 1 snee
sauslepel
stuks
voor 1 toastje
glas
stuks
glas
schaaltje
bolletje
eetlepel
stuks
punt
stuks
doosje
voor 1 snee
reep
reep
groentelepel
stuks
stuks
15
15
25
70
15
50
120
150
35
50
10
45
100
75
15
15
20
60
55
5
5
1
2
6
23
1
2
9
14
0
7
2
7
29
1
10
0
11
33
1
5
0
bord
bord
bord
stuks
groentelepel
opscheplepel
stukje
stuks
groentelepel
groentelepel
groentelepel
groentelepel
stuks
groentelepel
250
250
250
5
50
50
30
6
35
80
80
50
25
50
6
2
6
4
14
6
15
5
1
0
4
1
15
1
12/16
5.11.2017
levensmiddel
diëtetiek
stamppot
- boerenkool
- hutspot
stokbrood
stroopwafel
studentenhaver
suiker, klontje, zakje
sultana
T
tahoe
tartaartje
taugé, gekookt
tempé
tjap tjoy, zonder rijst
toastje
toffee
tomaat
tomatenketchup
tomatensap
tomatengroentesap
tompouce
tuinbonen
tuttifrutti, geweekt
V
varkensvlees, vet
- mager
vegetarische
- groenteschijf
- hamburger
venkel
Vietnamese loempia
vieux
vijgen, gedroogd
vis, gebakken
- gebakken, gepaneerd
- gestoofd
vissticks
vla, volle
vlaai, kruimel
vlaai, rijst
vlaai, vruchten
vleeswaren, vet
- mager
volkorenbiscuit
eenheid
gewicht
in gram
kh
in gram
opscheplepel
opscheplepel
1 sneetje
stuks
eetlepel
stuks
stuks
110
110
10
30
20
5
13
14
11
5
20
8
5
10
plak
stuks
groentelepel
plak
opscheplepel
stuks
stuks
stuks
sauslepel
glas
glas
stuks
groentelepel
schaaltje
75
80
45
75
50
5
5
70
25
150
150
100
50
160
1
1
2
4
2
4
3
2
5
5
6
37
2
35
stukje
stukje
100
100
0
0
stuks
stuks
groentelepel
stuks
glas
stuks
stukje
stukje
stukje
stuks
schaaltje
stuks/punt
stuks/punt
stuks/punt
voor 1 snee
voor 1 snee
stuks
75
75
50
70
35
20
100
100
100
25
150
110
85
85
15
15
10
5
8
1
13
0
11
1
3
0
4
23
37
29
35
0
0
7
13/16
5.11.2017
levensmiddel
diëtetiek
eenheid
schaaltje
schaaltje
schaaltje
glas
punt
voor 1 snee
punt
gewicht
in gram
125
125
125
150
80
15
75
kh
in gram
10
13
19
19
25
15
28
vruchten, op water
- op eigen sap
- op siroop
vruchtendrank
vruchtentaart
vruchtenhagelslag
vruchtenvlaai
W
walnoten
whiskey
wijn, rood
- witte droge
- witte zoete
wine gums
witlof
witte bonen
witte bonen in tomatensaus
wortelen, gekookt
Y
yoghurt, mager of vol
- mager met vruchten
- vol met vruchten
- mager met vruchten
gezoet met zoetstof
yoghurtdrank
- zonder toegevoegde suiker
yogonaise
Z
zalm, gerookt
zilveruien
zure room
zuurkool
zuurtjes
stuks
glas
glas
glas
glas
stuks
groentelepel
groentelepel
opscheplepel
groentelepel
7
35
100
100
100
5
75
60
70
55
1
0
3
0
6
4
2
11
10
3
schaaltje
schaaltje
schaaltje
schaaltje
150
150
150
150
6
20
21
8
beker
beker
sauslepel
200
200
25
23
8
3
voor 1 toastje
eetlepel
eetlepel
groentelepel
stuks
10
10
20
60
5
0
1
0
1
5
14/16
5.11.2017
levensmiddel
diëtetiek
De grammen koolhydraten uit deze tabel
komen overeen met de getallen van de
‘eettabel’, van het Voedingscentrum. De
eettabel beschrijft de spelregels van een
gezonde voeding. Tevens bevat deze tabel
gegevens over de hoeveelheden kilocalorieën,
eiwitten, vetten, vezels en natrium per
voedingsmiddel.
U kunt de eettabel indien u dit wenst, tegen
vergoeding bestellen bij het
Voedingscentrum.
Dit kan:
 Telefonisch:
070 30 68 888
 Schriftelijk:
Voedingscentrum
Postbus 85700
2508 CK Den Haag
 Via internet:
www.voedingscentrum.nl
Vitamine D
Voor een aantal groepen is het aan te raden
extra vitamine D te gebruiken als aanvulling
op de voeding. Aan vrouwen tussen 50-70
jaar wordt 10 mcg/dag (400 IE) en aan alle
ouderen vanaf 70 jaar wordt 20 mcg/dag
(800 IC) geadviseerd. Voor mensen met een
donkere huidskleur geldt het advies 10 mcg
extra. Vraag uw diëtist voor meer informatie
hierover of kijk op www.voedingscentrum.nl
Vragen
Heeft u na het lezen van deze folder nog
vragen? Neem dan gerust contact op met de
diëtist. Zij wil uw vragen graag beantwoorden.
Afdeling diëtetiek ZGT
Telefoonnummer: 088 708 32 20
Bereikbaar op werkdagen van
8.30-10.00 uur en van 13.30-14.30 uur.
E-mail: [email protected]
5.11.2017
15/16
diëtetiek
Aanbevolen dagelijkse hoeveelheden voor kinderen en volwassenen
(Bron: www.voedingscentrum.nl Geraadpleegde datum 4-10-2016 NB: dit is een algemene richtlijn, het kan zijn dat
uw dieetadvies hiervan afwijkt.)
5.11.2017
16/16