Denken over natuur… - Deltares Public Wiki

Het Achteroeverconcept
Introductie
Roel Doef (RWS Waterdienst)
Remco van Ek (Deltares)
WINN workshop 27 augustus 2009 – LEF Future Centre
Huidigesituatie
situatie……
Huidige
Dijk is een harde grens tussen land en water,
Strakke dijk
Watervisie – veranderpunt
Geen aandacht aan oevers in
Denken over natuur peipsi; foto peipsi
Ecol. perspectieven
maar ook tussen mens en natuur … en tussen organisaties…
Denken over water …
Denken over natuur…
Ecologisch perspectief IJsselmeergebied (RWS, 2007)
Klimaatverandering!
Workshop 2007
IJsselmeergebied als strategische zoetwatervoorraad
1. Nieuwe oplossingsrichtingen zoetwatervoorziening
2. Toekomstbestendig
3. Buiten bestaande wetgeving en beleidskaders
Het Achteroever-concept
Workshop 2007
Waterbehoefte (2050) = 30 cm peilopzet
IJsselmeergebied (190.000 ha) =
585 miljoen m3
Kan ruim uit
Dit zijn zoekgebieden
Workshop 2008 Andijk
Meekoppelen van meerdere functies!
• Binnendijkse waterberging
met forse peilverschillen
• Bergingsruimte voor teveel
en te weinig water?
• “Blauwe goud verzilveren”
• Nieuwe duurzame woonwerkgebieden
• Innovatieve functiecombinaties
waterberging, natuur, recreatie,
wonen, werken
• Dynamische landschappen,
natuurlijke processen, CO2 sink
• Kansen voor KRW/Natura2000,
nieuwe habitats
• Kansen voor recreatie
visserij
energie
wateropgave
Wenkend perspectief
natuur
dijken
wonen
(tekeningen: Bo Thie)
Argumenten tegen
• Grote landschappelijke gevolgen, verlies bestaande waarden
• Grote ruimteclaim (duur!)
• Infrastructurele aanpassingen (duur!)

• Trage besluitvorming, weerstand uit regio (landbouw)
• Morele aspecten: Beste landbouwgrond onder water!
• Emotionele aspecten: Ontpolderen NEE!
• Locale verzilting en vernatting
• Fosfaat in de bodem vs waterkwaliteit
• Muggen en knutten
Argumenten voor
• Waterhuishoudkundige aspecten, klimaat robuust
• Diverse kansen voor meekoppelen:
– Natuur (EHS, Natura2000, paaiplaats),
– Recreatie en toerisme (warmere zomers!)
– Woonkwaliteit (wonen op en aan het water)
• Binnenvisserij
• Nieuwe vaarroutes
• Cultuurhistorie (Zuiderzeestadjes)

• Landschapsbeleving (dynamische landschappen)
• Huizen op/aan water trekt kapitaal aan, impuls regionale economie
• Kansen voor duurzame, waardevolle woon-werkgebieden (zachte
baten)
Kansen? Risico’s?
Water
Dijken &
veiligheid
Recreatie
Landbouw
Visserij
Wonen-werken
Natuur
Landschap &
cultuurhistorie
Energie
Mobiliteit &
milieu-aspecten
Kansen? Risico’s?
Voornaamste uitdagingen
• Landbouw
• Kosten vs baten
• Waterkwaliteit
Transitiemanagement
Transitiemanagement Jan Rotmans
Herman Wijffels:
“Transitiemanagement is een
vernieuwend concept dat
uiting geeft aan de groeiende
onderstroom van mensen die
zien dat het anders moet en
dat het anders kan.”
Transitiemanagement
(Jan Rotmans)
Verwachtingen voor vandaag
1. Onderbouwing kansen en bedreigingen achteroeverconcept
2. Concretiseren, verbeelden en verwoorden achteroeverconcept
3. Verrijken, netwerken en “bruggen bouwen”
4. En natuurlijk een plezierige, creatieve en inspirerende dag met
elkaar!!
Wat levert vandaag op?
1. Aan het einde van de dag een concept verslag
2. Binnen een maand een definitief digitaal rapport
3. Met dit rapport vanuit WINN en samen met anderen “de boer op”
Planning vervolgtraject
2009
Uitwerken resultaten en planning project WINN e.a.
(trainees)
2010 – 2015
Start pilot projecten en samenwerkingverbanden
(TMIJ, dijkversterking, stedelijke ontwikkeling, RO,
Veerman aanbeveling 11, internationale expertise, ..)
2015
Proefgebied van 4 bij 4 km
2100
Keten van achteroevers rond IJsselmeergebied (en
elders in NL)