Oplossing werkblaadje echolocatie en

Echolocatie en geluidspollutie
1. Echolocatie
1) Bekijk filmpje 1.
Vul de woordenspin aan met de belangrijkste informatie uit het
filmpje.
weg vinden
bionische oren
Echolocatie
vleermuis
ultrasonische frequenties
prooi vinden
geen licht nodig

Zoek op internet een definitie van echolocatie op.
Echolocatie is het vermogen van bepaalde dieren om voorwerpen te lokaliseren door zelf geluid uit te
zenden en te luisteren naar de echo die wordt ontvangen door hun oor.


Om welke redenen gebruiken dieren echolocatie?
-
weg vinden onder water/in het donker
-
communiceren met soortgenoten
-
voedsel vinden
Geef enkele voorbeelden van dieren die echolocatie gebruiken.
-
vleermuis
-
walvis (zeezoogdieren)
2) Bekijk filmpje 2.

Wie maakt er naast dieren ook gebruik van echolocatie?
De mens
1

Op welke manier wordt die echolocatie tot stand gebracht?
De blinde man maakt klikgeluiden met de tong.
3) Luister naar het geluidsfragment.

Waaraan doet dit geluid jou denken?
Eigen uiteenlopende antwoorden mogelijk
4) Benieuwd waarnaar je net luisterde? Lees onderstaand krantenartikel.
Verliefde walvis doolt eenzaam door oceaan
Al 12 jaar zwemt een eenzame walvis door het noorden van de Stille Oceaan, hopeloos op zoek naar
een liefdespartner. Al die jaren stuurt hij onophoudelijk signalen uit naar soortgenoten, zonder
resultaat. Niemand heeft de walvis ooit gezien en niemand weet of het een mannetje of wijfje is.
Zijn liefdeskreten zijn echter onmiskenbaar. Al jaren vangen wetenschapslui ze op via een Amerikaans
afluistersysteem op de bodem van de oceaan.
Walvissen zijn zeer sociale dieren en het is uitzonderlijk dat er eentje alleen door het leven moet. Wellicht is de
pechvogel een kruising tussen twee walvissoorten, wat zijn gebrek aan sex-appeal zou kunnen verklaren.
Naar: Het Nieuwsblad

Zoek op internet meer informatie op over deze walvis. Hoe wordt deze walvis genoemd
(Engelse naam)?
The lonely whale

Kunnen mensen de signalen die een walvis uitstuurt ook horen? Waarom wel/niet?
Mensen zijn niet in staat om het geluid te horen, tenzij het geluid een zeer hoog niveau heeft. De
walvissen sturen infrageluiden uit. Deze geluidsgolven hebben een zeer lage frequentie (onder 16 Hz).
Het menselijk gehoor is slechts in staat om frequenties vanaf 20 Hz waar te nemen.
2
2. Geluidspollutie
1) Bekijk filmpje 3.

Wat zie je?
Er is een potvis aangespoeld op het strand. De potvis is overleden.

Zoek op het internet naar verklaringen voor wat je net zag.
Je surft hiervoor het beste naar de volgende sites:
o
https://biblio.ugent.be/input/download?func=downloadFile&recordOId=4187126&fi
leOId=4190563
o
http://dier-en-natuur.infonu.nl/diversen/96393-waarom-spoelen-walvissen-endolfijnen-aan.html
Menselijke activiteit op zee zoals visserij en defensie gebruiken fishfinders en een SONAR-systeem,
waardoor de frequenties die de zeezoogdieren voortbrengen, verstoord worden. Hierdoor zijn de
zeezoogdieren niet in staat om juist te navigeren en ‘verdwalen’ ze.

Je vindt het begrip ‘geluidspollutie’ terug. Leg dit begrip in eigen woorden uit.
Pollutie betekent letterlijk vervuiling, verontreiniging (denk aan luchtpollutie). Geluidspollutie is
bijgevolg de verontreiniging van geluid. Dit wil zeggen dat normaal geluid door de invloed van andere
of te veel geluidsbronnen niet meer tot stand komt.
Een eenvoudig voorbeeld: Je loopt in de stad. Aan de overzijde van de straat zie je een vriend lopen. Je
roept heel hard om ‘hallo’ te zeggen. Deze vriend hoort je niet omdat er te veel auto’s rijden die op dat
moment andere geluiden voortbrengen.

Wat heeft geluidspollutie precies met echolocatie te maken?
Door de toename van geluidspollutie wordt de echolocatie van dieren verstoord. De frequenties die zij
gebruiken worden door andere geluidsbronnen verstoord, waardoor zij niet meer in staat zijn om
correct te navigeren of te communiceren.
3
Bronnen







Bols, K. (2013, januari 5). Te weinig blinden gebruiken klikgeluiden om zich veilig te verplaatsen.
Opgeroepen op januari 21, 2014, van YouTube:
http://www.youtube.com/watch?v=D6WEtDmGpzc
Naar: VTM Nieuws. (2012, december 18). Te weinig blinden gebruiken klikgeluiden om zich veilig
te verplaatsen. België: VTM Nieuws.
Doom, M., Cornillie, P., Gielen, I., & Haelters, J. (2013). De invoed van geluidspollutie op
zeezoogdieren. Opgeroepen op januari 21, 2014, van
https://biblio.ugent.be/input/download?func=downloadFile&recordOId=4187126&fileOId=4190
563
JumpStart. (2009, juni 17). JumpStart Bat Echolocation Song. Opgeroepen op januari 21, 2014,
van YouTube: http://www.youtube.com/watch?v=Hr-Y2Tt8gFE
Q-music. (2009, juli 1). Q-Beach House - Een aangespoelde potvis ... of niet? Opgeroepen op
januari 21, 2014, van YouTube: http://www.youtube.com/watch?v=pd_RDC6OJ3k
thomases1. (2013, april 3). The loniest whale. Opgeroepen op januari 21, 2014, van YouTube:
http://www.youtube.com/watch?v=6ydSYQ4I4Q0
Tom008. (2012, april 22). Waarom spoelen walvissen en dolfijnen aan? Opgeroepen op januari
21, 2014, van http://dier-en-natuur.infonu.nl/diversen/96393-waarom-spoelen-walvissen-endolfijnen-aan.html
Verliefde walvis doolt eenzaam door oceaan. (2004, december 23). Opgeroepen op januari 21,
2014, van Het Nieuwsblad: http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=G4TB6UNA
4