Patient-proof food, samen met patiënten ontwikkeld

Maaltijdconcept in samenwerking
met de patiënt. FoodforCare
Dr. Manon van den Berg, 2 Februari 2017
Van Dromen naar Doen!
Omdenken van
‘Eten en Drinken’ in het ziekenhuis
Om
Algemeen Dagblad , 3-9 2014
‘Het eten dat je in het ziekenhuis geserveerd krijgt,
staat er niet echt bekend om erg lekker en
gevarieerd te zijn. Maar wat je krijgt, verschilt nogal
per land. Van een sneetje brood met een augurk tot
een dikke cheeseburger.’
Ontstaan FoodforCare
+ Patiënten,
+ Diëtetiek,
+ Logistiek & Services
Food Dreamteam
• Gezamenlijk eigen ervaringen en wensen delen
• Samen droom omzetten in visie, missie & doelen
• Actieplan: kleine, aantrekkelijke energierijke gerechtjes actief
uitserveren, meerdere keren per dag
Wensen patiënten en naasten
• wensen ten aanzien van visie op voeding
• wensen ten aanzien van smaak, beleving en presentatie
• wensen ten aanzien van organisatie en logistiek
• wensen ten aanzien van informatie over voeding
En toen verder…
• samenwerking met een food designer
• staf Medische oncologie en Raad van Bestuur overtuigen
• samenwerking met cateraar Maison van den Boer opgestart
Wat is nu precies FoodforCare?
• Eten en drinken is wezenlijk onderdeel van het welbevinden
en de conditie van de patiënt
• FfC levert maatwerk op specialisme en op mens
• 6 a 7 eetmomenten per dag met keuze uit drie gerechtjes per
ronde
• Adviseren, stimuleren en sturen op keuze
• Gehele dag actief gerechtjes aanbieden en met een hoge
eiwit- en energiegehalte of juist ‘mager’, afhankelijk van
behoefte patiëntgroep (maatwerk op specialisme en
patiëntniveau)
• Verse, pure ingrediënten met belangrijke voedingswaarden
• Eten en drinken maakt onderdeel
uit van gastvrije zorg
• Ruim 700 gerechten
• http://binnenland.eenvandaag.nl/tvitems/62251/groot_onderzoek_naar_beter_zieke
nhuisvoedsel
De FoodforCare pilot ziekenhuisbreed
Patiëntgroepen:
• Longziekten
• Medische Oncologie
• Cardiologie
• Hematologie
• Cardio-thoracala Chirurgie
Onderzoek naar:
• Smaakbeleving
• Uiterlijk
• Eetlust
• Welbevinden
Draagvlak / Besluitvorming
• Commitment van RvB
• Resultaten pilot afdelingen intern delen
• Draagvlak bij PAR, VAR, Stafconvent in 1e kwartaal 2015
• Voorgenomen besluit RvB samenwerking en uitbesteding
MvdB
• Positief advies PAR, VAR, Stafconvent en OR
• Definitief besluit RvB 2e helft juli
• Uitrol andere zorgafdelingen vanaf 1 oktober 2015
Uitrol ziekenhuisbreed
• Telkens enkele afdelingen
• Voorbereidingscyclus van 6 weken per uitrol
• 4 gebieden geïdentificeerd:
- Processen, keukeninrichting, bouwkundige aanpassingen
(servicebedrijf)
- Personeel & coaching (HRM)
- Ontwikkeling assortiment (Diëtetiek/FoodfCare)
- ICT en Communicatie (ICT, Diëtetiek /FoodfCare)
De rol van Diëtetiek
• gesprekken met patiënten op verschillende afdelingen
• definiëren patiëntgroepen op verschillende afdelingen
• definiëren minimaal benodigde diëten voor per
afdeling/instelling
• definiëren minimale eisen vanuit Diëtetiek
• beoordelen, berekenen en verbeteren receptuur
• opstellen meerdaagse cyclussen voor verschillende groepen
De rol van Diëtetiek
• Inhoud:
 Bepalen criteria voor diëten, consistenties, persoonlijke
voorkeur
 Toetsen aanbod en geschiktheid per gerecht: dieet,
consistentie, persoonlijke voorkeur en allergenen
 Bewaken aanbod gerechten ten aanzien
afdelingsspecifieke wensen/ behoeften
• Scholing:
 Mede ontwikkelen en toetsen van
voorlichtingsmaterialen
 Ontwikkelen scholingsmodules voor voedingsassistenten
en geven van scholing
 Toelichting verpleegkundigen concept FfC en diëten
• Communicatie:
 Met artsen en verpleegkundigen
FoodforCare en patiëntveiligheid
• Voedingsorder door verpleegkundige in EPIC met dieet, persoonlijke
voorkeur, consistentie en allergenen
• Voedingsass. verstrekt eten en/of drinken o.b.v. voedingsorder in EPIC
• Patiënten met diëten: toepassen 4-ogen principe. Uitserveren alvorens
gerechten aan overige patiënten geserveerd worden
• Ondersteunende materialen als catalogus, dieetwaaier, handboek
• Brochure voor diabetici; en nefrologische patiënten
• Ziekenhuisbreed document in Qportaal: proces patiëntenvoeding
Patiënttevredenheid
• Maaltijden: 8.5
• Service: 9.5
Waste
• Van 37% naar 11%
Rapport ‘Voedingsconcepten in de
Nederlandse Zorg’
Aanbevelingen
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Flexibel aanbod van voeding, menukaart, onbeperkt bestellen
Korte tijd tussen bestellen en serveren
Tussendoortjes voor iedereen
Richtlijnen voor de voedingswaarde van maaltijden en
tussendoortjes
Registratie van de inname
Optimaliseren van de rol van de voedingsassistent
Patiëntenrestaurant – ambiance
Voldoende budget voor voeding
Preventie van voedselverspilling
Wetenschappelijk onderzoek
Hypothese:
FoodforCare leidt tot een verbetering van eiwit- en
energie-inname volgens eiwit- en energie behoefte bij
klinische patiënten tijdens opname
Study design
Doelen
Primaire doel:
Het verbeteren van eiwiten energie-inname
volgens behoefte
Secundaire doelen:
• Voedingstoestand
• Welbevinden
• Kwaliteit van leven
• Verminderen van:
Complicaties
Opnameduur
“Waste”
Onderzoek
Afdelingen: E20 (MDL), C5 (urologie/ gynaecologie), C2
(orthopedie)
• 0- meting en meting na implementatie FfC
Primaire doel:
•Het verbeteren van eiwit- en energie inname volgens behoefte
Secundaire doelen:
•Voedingstoestand (assessment)
•Welbevinden
•Patiënt gerichtheid
•Complicaties
•Opname duur
•“Waste”
Vervolg onderzoek
Voorafgaand
aan operatie
Na ziekenhuis
opname
Palliatieve patient: verbetering Kwaliteit van leven
Pre-operatieve patient: verbetering functionaliteit
Lessons learned
• Niet organisatie leidend maar wensen patiënt
• Gelijkwaardige samenwerken binnen hiërarchische structuur
o.b.v. expertise van iedere deelnemer/ 1+1 = 3 effect
• Stramien (ziekenhuis) eten verandert
• Veranderen vraagt tijd, energie en doorzettingsvermogen
• Houd samenhang & doel continu voor ogen
Ups & downs
• stroperigheid bureaucratie
• geduld en geloof
• iedereen `weet` alles over voeding
• samen blijven binnen projectorganisatie
• creatieve oplossingen blijven bedenken