De algemene werking van de maag De maag is geen slappe opvangzak, zoals velen wel eens denken. Zonder eten is de maag helemaal plat. Als u net een maaltijd heeft gegeten is de maag ongeveer 30 cm. lang. Hij heeft dan de vorm van een omgekeerde peer; van boven breed en van onder smal. De maag is zeer rekbaar en kan wel 3 tot 4 liter water bevatten. De maag ligt boven in de buikholte, links van het midden en vlak onder het middenrif. Hoe ziet de maag eruit? De maagwand is ongeveer 0,5 cm dik en opgebouwd uit verschillende weefsellagen. Van binnen naar buiten zijn dat de volgende lagen: - Slijmvlieslaag Hierin bevinden zich miljoenen kleine kliertjes die maagsap produceren. - Bindweefsellaag Deze bestaat uit cellen en vezels die een grote hoeveelheid bloedvaten en zenuwen bevatten. - Spierlaag Deze spieren zorgen voor het kneden, mixen, malen en voortbewegen van voedsel. De maag bestaat uit twee delen, het bovenste deel van de maag (fundus en corpus) en het onderste deel (antrum). Het bovenste deel voegt voornamelijk maagsappen aan het voedsel toe en het onderste deel zorgt vooral voor het kneden, mixen en malen. Hoe werkt de maag? Onze spijsvertering is een erg slim systeem. Het begint al in de mond, als we het voedsel kauwen en met speeksel mengen. Onze hersenen krijgen dan een seintje dat er voedsel in aantocht is. De hersenen geven dit signaal door aan de maag, die meteen begint met het treffen van voorbereidingen op het aankomende voedsel. De productie van maagsap komt op gang. Als we het voedsel doorslikken, komt het in de slokdarm. Deze bestaat uit spieren die het eten snel naar beneden duwen. Aan het einde van de slokdarm zit een sluitspier. Dit is een soort klep die na het slikken opengaat om het voedsel door te laten en daarna weer dichtgaat. Deze klep zorgt voor het éénrichtingsverkeer. Het voedsel blijft daardoor (als de klep goed werkt) in de maag en stroomt niet meer terug in de slokdarm. Zelfs niet als we gaan liggen of vooroverbuigen. In de maag komt het voedsel eerst in het bovenste gedeelte terecht, waar maagsap wordt toegevoegd. Daarna komt het voedsel in het onderste deel,waar het wordt gekneed en gemalen. Bij de uitgang van de maag zit ook een sluitspier, die werkt als een soort klep. Deze klep laat het voedsel beetje bij beetje door naar de twaalfvingerige darm. Het voedsel is dan al fijngemalen tot deeltjes ter grootte van ongeveer 1 millimeter. Ook deze klep moet zorgen voor éénrichtingsverkeer. Waar dient het maagsap voor? Maagsap speelt een belangrijke rol bij de spijsvertering. Per etmaal wordt ongeveer 1,5 liter maagsap geproduceerd. Kleine kliertjes in het bovenste deel van de maagwand zorgen voor de productie van maagsap. Dit gebeurt niet continu. De productie van maagsap komt op gang als we eten zien, ruiken, proeven of kauwen. De hoeveelheid en de samenstelling van het maagsap wordt automatisch aangepast aan het soort voedsel. Het maagsap bestaat uit een aantal verschillende stoffen, zoals: - Zoutzuur Dit is een erg sterk zuur. Het kan makkelijk een gat in een stuk papier branden. Gezonde magen zijn hier goed tegen beschermd, omdat er een dikke slijmvlieslaag aan de binnenkant van de maagwand zit. Het zoutzuur in het maagsap maakt het voedsel toegankelijk voor de spijsverteringsenzymen, en het activeert deze enzymen. Het zoutzuur remt tevens de ontwikkeling van bacteriën die met het voedsel mee naar binnen komen, waardoor infecties van de darm dikwijls worden voorkomen. - Spijsverteringsenzymen Deze enzymen maken een begin met de vertering van het voedsel. Het belangrijkste deel van de vertering vindt vervolgens plaats in de dunne darm. - Slijm Het slijm vormt een laagje, en beschermt de maagwand tegen de inwerking van het maagzuur. - Intrinsic factor Deze stof is noodzakelijk voor de opname van vitamine B12 uit het voedsel in de dunne darm. Er wordt nogal eens gedacht dat maagklachten worden veroorzaakt door een teveel aan maagzuur. Dit komt echter praktisch nooit voor. Als we last hebben van brandend maagzuur, komt dat doordat het maagzuur terugvloeit in de slokdarm en dat merken we. De slokdarm heeft een dunne slijmvlieslaag en is daardoor minder goed beschermd tegen de agressieve werking van het maagzuur, waardoor klachten ontstaan. Weinig of geen maagzuur hebben, geeft meestal ook geen klachten. Hoe lang duurt het voor een maaltijd verteerd is? Vloeibaar voedsel verlaat de maag veel sneller dan vast voedsel. Een gewone maaltijd heeft na ongeveer 4 uur de maag verlaten. Hoe vetter de maaltijd, hoe langer de maag nodig heeft. In totaal doet het voedsel er dan ook bijna 48 uur over om uiteindelijk als ontlasting het lichaam te verlaten. Kan ons humeur invloed hebben op de werking van de maag? Als u geestelijk in evenwicht bent, dan werkt de maag het beste. Zit u in de put of bent u gespannen, dan werkt de maag trager. Stress zorgt er bovendien voor dat de maag meer zuur gaat produceren.