RT-PCR - Moleculaire Pathologie

advertisement
26-2-2009
Aanvraag voor Moleculaire Diagnostiek
Door patholoog
Chromosomale translocatie detectie in sarcomen
d.m.v. reverse-transcriptase PCR (RT-PCR)
Uitgangsmateriaal:
Paraffineweefsel
Vriesweefsel
Beenmergbiopten
Cytologisch materiaal
Marjolijn Ligtenberg
4e bijeenkomst werkgroep
“moleculaire diagnostiek in de pathologie
27 februari 2009
Laboratorium Management Systeem
Weefselbewerking (paraffine, vries, cellen, bloed)
Registratie en controle aanvraag lab moleculaire diagnostiek
• Aanvraag – barcode sticker
• Weefsel intern of extern
• Registratie aanvraag in eigen
systeem
Weefsel representatief
- Percentage
tumor/verdachte cellen
door patholoog.
Vooraf HE – dikke coupes – achteraf HE
Laboratorium Management Systeem
DNA/RNA isolatie
Diagnostische test bv
• Weefsel representatief
• Voldoende materiaal (µg)
• Kwaliteit voldoende
• Translocatie-detectie
• PCR
• agarosegel
DNA -> Sizeladder-PCR
400 bp
300 bp
200 bp
100 bp
RNA -> cDNA -> PCR huishoudgen
400 bp
300 bp
200 bp
100 bp
Doel: Aantonen van een specifieke translocatie mbv PCR
1
26-2-2009
Moleculair resultaat
• Voorlopige uitslag
• Weefsel representatief
• Kwaliteit DNA / RNA
• Voldoende verdachte / tumorcellen
• Conclusie moleculaire test (bv ondersteunt wel/niet; sluit niet
uit met restrisico)
• Evt. overleg met aanvrager
• Moleculair bioloog of bevoegd analist autoriseert uitslag
• Moleculaire uitslag komt in patiëntenverslag (PALGA)
• Patholoog integreert uitslag in eindconclusie
RNA isolatie
Paraffine
PARAFFINE
VRIES
Opslag en Transport
kamertemperatuur
-80 °C ULV Stikstof / droogijs
DNA / RNA
+/-
+++
Morfologie
+++ (gefixeerd)
+ (ongefixeerd)
Snijden
microtoom
cryostaat
Weefsel Bewerking
+++
+/-
cDNA synthese
• Deparaffineren
• ProtK o.n
• RNA-Bee
• Chloroform
• Isopropanol precipitatie
• OD-meting
• cDNA synthese
Vries
1 dag
1,5 uur
• Random hexameren
• Supercript II
• RNA-Bee
• Chloroform
• Isopropanol precipitatie
• OD-meting
• cDNA synthese
90%
75%
90%
75%
85%
85%
95%
90%
• 10’ 20 C
• 60’ 42 C
• 3’ 95 C
o
o
o
Controle en translocatie specifieke 1-staps PCR’s
Opzetten RT-PCR assay
• Behoefte bij pathologen
• Literatuurstudie: frequentie; exonfusies
• Primerontwerp (amplicongrootte verschillende fusies)
• Opzoeken van positieve controles (PALGA)
• Optimalisatie RT-PCR
• Validatie op positieve en negatieve controles
• Sequentie-analyse
• Vaststellen SOPs
• Vastleggen standaard uitslagteksten
Helman and Meltzer, nature review cancer, 2003
2
26-2-2009
Helman and Meltzer, nature review cancer, 2003
Helman and Meltzer, nature review cancer, 2003
• Literatuur:
fusie tussen ETV6 exon 5 en NTRK3 exon 13 (nu 16)
ETV6 exon 5 en NTRK3 exon 13 (nu 16)
(Bourgeois et al., 2000) 110 bp
PALGA selectie van
mesoblastisch nefroom/ congenitaal fibrosarcoom
6 tumoren (1994-2003)
Positieve controles:
3/6 pos; 2/6 ntb (oud, slecht RNA); 1 neg (SYT-SSX +)
Negatieve controles:
0/16 pos
• Primers in
•
•
•
Knezevich et al, Nat Genet 1998
ETV6
NTRK3
Helman and Meltzer, nature review cancer, 2003
exon 13 (nu 16)
exon 5
HMBS 150bp.
Herhaalde RNA isolatie
en cDNA synthese levert
niets op
Official Symbol SS18
Official Full Name synovial sarcoma translocation, chromosome 18
Also known as
SYT; SSXT; SYT-SSX1; SYT-SSX2; MGC116875; SS18
ETV6-NTRK3 110 bp
primer-dimer
pos
ntb
pos
Synoviaal sarcoom
RT-PCR SS18-SSX1/2
110 bp
PBGD >> HMBS
150bp.
110 bp
3
26-2-2009
Overall survival of patients with localized
disease at presentation
Fig. 5
univariate P was 0.08, multivariate was P = 0.04
Discussie in literatuur:
Vaak geen significant verschil
Klinisch niet relevant
Ladanyi, M. et al. Cancer Res 2002;62:135-140
Helman and Meltzer, nature review cancer, 2003
Copyright ©2002 American Association for Cancer Research
Proces bekken met forse weke delen uitbreiding bij 17jarige jongen
•
•
botpijpje bekken rechts
Botfragmenten met reactieve
ombouw en een small blue
round celpopulatie
IHC:
CD99 sterk membraneus +
Desmine; MyoD1;
Myogenine Synaptophysine CK pan AE; CK8/18; EMA ;
bcl-2 CD34; CD45; CD3; CD20;
CD79a
•
tumor
10 X
Ewing’s sarcoom: EWSR1-FLI1 translocaties
PCR:
A: 7 & 9
B: 7 & 7
C: 9 & 7
•
•
•
•
•
bot
Type 2 Type 1
Type 3
Moleculair onderzoek naar Ewing’s sarcoom translocaties
Khoury, Expert rev. Mol. Diagn. (2008)
Gevoeligheid RT-PCR afhankelijk van primer design
patiënt
pos
neg
Type 1
Ewing’s RT-PCR
pos
patiënt
neg
EWSR1
patiënt
pos
FLI1
neg
patiënt
pos
neg
331 bp
155 bp
HMBS 150 bp.
patiënt
pos
HMBS 250 bp.
neg
patiënt
pos
neg
EWSR1-FLI1 A
EWSR1-FLI1 B
7&9
7&7
patiënt
pos
EWSR1-FLI1 C
EWSR1-ERG A
EWSR1-ERG B
9&7
7&9
7&6
neg
PCR:
A: 7 & 9 600
B: 7 & 7 425
C: 9 & 7
Type 2
397
221
Type 1
331
155
Primer set gebruikt door
583 o.a. Bridge et al,
407 Modern Pathology 2006
163
Type 3
264
89
205
153
649
473
229
Khoury, Expert rev. Mol. Diagn. (2008)
4
26-2-2009
FISH probes
Nadelen RT-PCR
(Vysis;
break apart)
CHN
CHOP
FKHR
• Validatie en implementatie tijdrovend
• Geen gevalideerde kits
• Positieve controle materialen nodig
• Moleculair biologische expertise en apparatuur nodig
Voordelen RT-PCR
• Kleine hoeveelheid en laag % tumorcellen voldoende
• Op vriesmateriaal snelle diagnostiek mogelijk
• Nieuwe fusiegenen makkelijk toe te voegen
• Informatie over exacte variant van de fusiegenen
• Informatie over fusiepartners
Helman and Meltzer, nature review cancer, 2003
Met dank aan het team van het moleculaire diagnostieklab
…. en de pathologen m.n.
Paul
Monique
Marian
Marjolijn
Yvonne
Patricia
Annemiek
Greet
Monique
Sandra
Manja
Riki
Han van krieken
Konnie Hebeda
Piet Slootweg
Uta Flucke
Monika Looijen
Willeke Blokx
Pieter Wesseling
5
Download