thema magazine thema magazine nationale zorgvernieuwingsprijs 2010 Nationale Zorgvernieuwingsprijs 2010 ‘Huidige zorg vraagt om goede ideeën’ € 75.000 voor studeren met een beperking succesverhalen geen prijs, toch gewonnen geld zoekt idee tijdens Nationale Zorgvernieuwingsdag Nationale Zorgvernieuwingsprijs is een initiatief van , het en het P. van P. van der Molen, der Molen, A.T.M. A.T.M. Blaauwwiekel-Schilder, Blaauwwiekel-Schilder, C. van C. van den den Berg,Berg, F. Simonis, F. Simonis, A.J.M.H. A.J.M.H. Smeets, Smeets, E.R. E.R. Elbaum, Elbaum, R.R. R.R. Groothuis, Groothuis, M.E. M.E. Benard, Benard, A. van A. der vanHulst, der Hulst, G.J. Wieten, G.J. Wieten, A. Jellema, A. Jellema, E. Wannet, E. Wannet, M. Brouwer, M. Brouwer, A.R.F.M. A.R.F.M. van Gorp, van Gorp, P.J.M.P.J.M. Harks-Maas, Harks-Maas, H.G. H.G. Deibert, Deibert, C.A.J.C.A.J. van Wanrooij, van Wanrooij, L.A. Tissink, L.A. Tissink, Y. Genius, Y. Genius, G.L.M. G.L.M. Bots,Bots, A.M.G. A.M.G. Geling, Geling, K. deK. Vos, de J.M. Vos,Sprangers, J.M. Sprangers, A.M. A.M. van den van Berg, den Berg, M. Jantzen, M. Jantzen, J.A. Feijt, J.A. Feijt, H. Feijth, H. Feijth, P. Meijlink, P. Meijlink, J.H. Postema, J.H. Postema, J.M. Marjo, J.M. Marjo, J.S. Visser, J.S. Visser, H.P.M. H.P.M. van Haaster, van Haaster, I.M.R.I.M.R. Alders, Alders, N.A.M. N.A.M. van der van Plas-van der Plas-van Noort, Noort, M.C.J.M.C.J. Wanrooij, Wanrooij, A.A. A.A. Calbo, Calbo, H.A.J.M. H.A.J.M. van der van Veer, der Veer, P.J.M.P.J.M. Scholten, Scholten, R. Knap, R. Knap, L. Wieland, L. Wieland, G.C.M. G.C.M. de Jong, de Jong, R. Roeles, R. Roeles, J.A.J.J.A.J. van der vanKrieke, der Krieke, R.B. Derksen, R.B. Derksen, J. Meinardi, J. Meinardi, M.L.P.M.L.P. Collins, Collins, J. Storck, J. Storck, S. Sandra, S. Sandra, A.A. van A.A. den van Berge, den Berge, I.A. van I.A. Rossum, van Rossum, A. ten A. Barge, ten Barge, N. Nijkamp, N. Nijkamp, M. Riemersma, M. Riemersma, W. deW.Valk, de Valk, J. Kempen, J. Kempen, A. Jonker, A. Jonker, I.L Bense, I.L Bense, M.J. Koevoet, M.J. Koevoet, C. Boer, C. Boer, E.A.M. E.A.M. Bastiaansen, Bastiaansen, M.T.J.M.T.J. Maarse, Maarse, J.G.A.J.G.A. Katsis-Bliekendaal, Katsis-Bliekendaal, J.C. Smits, J.C. Smits, D.A.M. D.A.M. Geerts, Geerts, M.A.M. M.A.M. Schrage, Schrage, M.A.H. M.A.H. Verschaeve, Verschaeve, D. Hensums, D. Hensums, W.E. W.E. Schrader, Schrader, M. Delfsma, M. Delfsma, R. van R. der van Velde, der Velde, A.J. de A.J.Jager, de Jager, M.T.J.M.T.J. Maarse, Maarse, E.D.J.E.D.J. Ypema, Ypema, E. Kramer, E. Kramer, M.W.B. M.W.B. de Gouw, de Gouw, S. Claes, S. Claes, M.C.M. M.C.M. van de vanVen, de Ven, A.E.M. A.E.M. KleinKlein Holkenborg, Holkenborg, M. Goedkoop, M. Goedkoop, C.W.B. C.W.B. van van der Tuin, der Tuin, R. Bourgonje, R. Bourgonje, S. deS. Jong, de Jong, N. Garnefski, N. Garnefski, P.L. van P.L. van Droogenbroeck, Droogenbroeck, K.A.H. K.A.H. van van den den Wijngaard, Wijngaard, E. Apon, E. Apon, A. Verdonschot, A. Verdonschot, H. Freud, H. Freud, W.F. W.F. van van der Heiden, der Heiden, M.W.M.W. Meijer, Meijer, R.A. R.A. Monsma, Monsma, W.A.M. W.A.M. van van Zon, Zon, C.P. C.P. van van de Kerk, de Kerk, A.S.P.M. A.S.P.M. Breed, Breed, L. Lagaaij, L. Lagaaij, L.T. Witkamp, L.T. Witkamp, R. deR.Bruijn, de Bruijn, G.A.M. G.A.M. de Hond, de Hond, I.J.M.I.J.M. Muller-Schoof, Muller-Schoof, I. vanI. Doorn, van Doorn, M. Vos, M. Vos, A.H. A.H. Dijkman, Dijkman, M. Weenink, M. Weenink, R. Morsch, R. Morsch, H.M.E. H.M.E. Eleonora, Eleonora, F. Ouariachi, F. Ouariachi, J.W.A.J.W.A. Verbaal,B. Verbaal,B. Boneschansker, Boneschansker, B. Ebbenn, B. Ebbenn, M. de M. Jonge, de Jonge, C.T.C.C.T.C. Veens, Veens, M. van M. van der der Zwet,Zwet, N. de N. Louw, de Louw, A.C.L.A. A.C.L.A. Pieterson, Pieterson, Veel Veel mensen mensen hebben hebben de Nationale de Nationale Zorgvernieuwsprijs Zorgvernieuwsprijs 20102010 tot een tot succes een succes helpen helpen maken. maken. De jury. De jury. Ria Bremer, Ria Bremer, HansHans Büller, Büller, TrudiTrudi van den van Bos, den Bos, YolanYolan Koster, Koster, Clemence Clemence Ross.Ross. Het leescomité. Het leescomité. Marjolein Marjolein Scholten, Scholten, Maarten Maarten Slijper, Slijper, InekeIneke Voordouw, Voordouw, Evelien Evelien Dijkstra, Dijkstra, LindaLinda Gerth-Verhoeve, Gerth-Verhoeve, Senna Senna Bouteba, Bouteba, Paul Paul Klouwens, Klouwens, Monique Monique Bais, Bais, Tineke Tineke van van den den Klinkenberg, Klinkenberg, Margo Margo Brouns, Brouns, Carola Carola van van den den Brink,Brink, Simone Simone KorffKorff de Gidts, de Gidts, Margriet Margriet de Jong. de Jong. De stuurgroep. De stuurgroep. Monique Monique Bais, Bais, Janneke Janneke de Groot, de Groot, Margriet Margriet de Jong, de Jong, Simone Simone KorffKorff de Gidts, de Gidts, Cecile Cecile Vossen, Vossen, Anne-Lise Anne-Lise Zuiderwijk. Zuiderwijk. De experts. De experts. Marie-José Marie-José van van Rooy,Rooy, Simone Simone KorffKorff de Gidts, de Gidts, Gerard Gerard van van Leeuwen, Leeuwen, AnitaAnita van van Paassen, Paassen, InekeIneke Voordouw, Voordouw, Miranda Miranda van van Duin,Duin, Madelon Madelon Roosenboom, Roosenboom, Jacqueline Jacqueline Selhorst, Selhorst, Monique Monique Bais, Bais, Senna Senna Bouteba, Bouteba, Margo Margo Bruins, Bruins, Janneke Janneke de Groot, de Groot, Tineke Tineke Klinkenberg, Klinkenberg, Margiet Margiet de Jong, de Jong, Hannie Hannie Bonink, Bonink, SacoSaco de Visser, de Visser, Marielle Marielle Snijders, Snijders, Piet de PietJong, de Jong, Evelien Evelien Dijkstra, Dijkstra, Catherine Catherine Schuttevaer, Schuttevaer, JohnJohn Krol, Krol, EllenEllen Tuyn.Tuyn. De workshopleiders. De workshopleiders. Barbara Barbara van der vanLinden, der Linden, Gerdie Gerdie van Asseldonk, van Asseldonk, Bea Blom, Bea Blom, Elisabeth Elisabeth Martens, Martens, Tigrelle Tigrelle Uijttewaal, Uijttewaal, Esther Esther Bosmans, Bosmans, Jos Zandvliet, Jos Zandvliet, Willem Willem de Regt, de Regt, Marcel Marcel Senten, Senten, Richard Richard van Kray, van Kray, FransFrans Nauta. Nauta. De creatieven. De creatieven. Dieter Dieter Schutte, Schutte, MarcMarc Wolterbeek, Wolterbeek, MarcMarc van Bijsterveldt, van Bijsterveldt, Veronique Veronique Huijbregts, Huijbregts, Cecile Cecile Vossen, Vossen, Jasper Jasper Zwartjes. Zwartjes. De vertegenwoordigde De vertegenwoordigde fondsen. fondsen. Fonds Fonds NutsOhra, NutsOhra, Fonds Fonds Sluyterman Sluyterman van Loo, van Loo, Fonds Fonds Psychische Psychische Gezondheid, Gezondheid, Nationaal Nationaal MS Fonds, MS Fonds, De Rabobank De Rabobank Foundation/Rabobank Foundation/Rabobank Projectenfonds, Projectenfonds, Stichting Stichting Het RC HetMaagdenhuis, RC Maagdenhuis, Stichting Stichting RCOAK, RCOAK, Innovatiefonds Innovatiefonds ZorgZorg verzekeraars, verzekeraars, VSBfonds. VSBfonds. De betrokken De betrokken organisaties. organisaties. Battle Battle of Concepts, of Concepts, BGWM, BGWM, Politiek Politiek Online, Online, Studelta. Studelta. De indieners. De indieners. M.H.M.H. Klerks, Klerks, M.C.A. M.C.A. van Heiningen,C. van Heiningen,C. Boonstra, Boonstra, N. Frieswijk, N. Frieswijk, M.C. M.C. Ramdajal-Groen, Ramdajal-Groen, H.P.A.H.P.A. Hobbelink, Hobbelink, T.M. de T.M. Bont-Hillen, de Bont-Hillen, A. Harrij, A. Harrij, A.C.D.M. A.C.D.M. Woldring, Woldring, L. Haverman, L. Haverman, O.A.M. O.A.M. Regout,L. Regout,L. Wolsink, Wolsink, L. Fonville, L. Fonville, W.S.M. W.S.M. Portegies, Portegies, H. Hartholt, H. Hartholt, M. Kuipers, M. Kuipers, S.A. van S.A. der van Linden, der Linden, R. van R. der van Wel, der Wel, I.H.W.I.H.W. Bassie-van Bassie-van Onna, Onna, J.L.M.J.L.M. van den vanBroek,W.C.M. den Broek,W.C.M. Matheij-Giesbers, Matheij-Giesbers, R. van R.Keken, van Keken, K.M. K.M. Moesker, Moesker, R.A. Matthijssen, R.A. Matthijssen, S.N. Hjelmevoll, S.N. Hjelmevoll, J. Krabbenborg, J. Krabbenborg, R.G.M.F.P. R.G.M.F.P. van den vanBerg, den Berg, P.A.M. P.A.M. van Amelsvoort, van Amelsvoort, E. deE. Ruiter, de Ruiter, N.L.F.N.L.F. Smeels, Smeels, D.H.DD.H.D Vliese, Vliese, S.E. Wildevuur, S.E. Wildevuur, K. Zwart, K. Zwart, S. Boerlage, S. Boerlage, E. Peters, E. Peters, E.G.M. E.G.M. Bonnie, Bonnie, M. Weenink, M. Weenink, B. Groosman, B. Groosman, E.J.M.E.J.M. de Groot,I. de Groot,I. Boedjarath, Boedjarath, F.J.M.F.J.M. Amory, Amory, M.C. M.C. Schuurman, Schuurman, G. van G. van den den Berg,Berg, E. Spanjers, E. Spanjers, A.E.A.M. A.E.A.M. Landman, Landman, A. Yaqin, A. Yaqin, J.H.G.M. J.H.G.M. de Koning, de Koning, I.P.M.I.P.M. Griffioen,M. Griffioen,M. Hendrikse, Hendrikse, G. van G.den van Berg, den Berg, A. Verdonschot, A. Verdonschot, D.M. D.M. Reijn,Reijn, W. Kuijer, W. Kuijer, M.F.J.M.F.J. Otten, Otten, B.A. Bosch, B.A. Bosch, P.C. Officier, P.C. Officier, A.W. A.W. Grunwald, Grunwald, J.H.W. J.H.W. Palm,Palm, E. Huyzer,P.H.R.M. E. Huyzer,P.H.R.M. van Boerdonk van Boerdonk Verbakel, Verbakel, G.C. G.C. Ramautar, Ramautar, E. Boele E. Boele - de -Zeeuw, de Zeeuw, B.B.C.B.B.C. Voet,Voet, H. Braakman, H. Braakman, L.V. van L.V. de vanPoll-Franse, de Poll-Franse, S. Lagerwaard, S. Lagerwaard, I. de I.Heij,E.R.M. de Heij,E.R.M. Spruit, Spruit, M. van M. Hedel, van Hedel, L.C.J.L.C.J. Boex,Boex, J.S. Visser, J.S. Visser, W. van W. Egdom, van Egdom, N. Bartray, N. Bartray, H.J. van H.J. Es, vanM. Es,Vos, M. Vos, J. Bustraan, J. Bustraan, G.J.A.G.J.A. Marani-Beenen, Marani-Beenen, M. Sprong-Brouwer, M. Sprong-Brouwer, G.R. Sixma, G.R. Sixma, M.K. M.K. Stoel,Stoel, H.M.G. H.M.G. Pethke, Pethke, G. Bierman, G. Bierman, G. Gijs, G. Gijs, M.C.C. M.C.C. Vervaet, Vervaet, F.J. Franssen, F.J. Franssen, A.T.A.A.T.A. Valckx, Valckx, Y.M.P.Y.M.P. Engels, Engels, M. Dekker, M. Dekker, C.S. Eijbrecht, C.S. Eijbrecht, F.T. van F.T. Breda, van Breda, G.H.M. G.H.M. van Oostrom, van Oostrom, J.H.M. J.H.M. Arts,Arts, H.H.J.H.H.J. Spanjers, Spanjers, N. Lindeboom, N. Lindeboom, E.M. E.M. van Weele, van Weele, J. Oosting, J. Oosting, C.C.L.T. C.C.L.T. van den van Broek, den Broek, M.W.M.W. van der vanWal,E.M.P.H. der Wal,E.M.P.H. Verhoeven, Verhoeven, A.J.J.A.J.J. Vergouwe-Meijer, Vergouwe-Meijer, H. Schouten, H. Schouten, J.S.T.J.S.T. Kwee, Kwee, A. van A.der vanGoes, der Goes, Y.M.A. Y.M.A. Kardol, Kardol, K.J. Meulenberg, K.J. Meulenberg, C.S.E.C.S.E. Schaper, Schaper, A.A.J.G. A.A.J.G. van Gemert, van Gemert, W. Cahn, W. Cahn, B.B.C.B.B.C. Voet,Voet, K. vanK.Soest, van Soest, W.A.M.M. W.A.M.M. Hoedjes, Hoedjes, J.E. van J.E.der vanKleij, der Kleij, R.J. Odink, R.J. Odink, G. Veen, G. Veen, J.S.T. J.S.T. Kwee,Kwee, C.M. Groot, C.M. Groot, O.M.G O.M.G van de van Lustgraaf de Lustgraaf Inhoud een goed idee 04 één prijs, vele winaars 06 de inzendingen 10 dit kwam er bij kijken 12 zij werden er beter van 17 Battle of Concepts levert inspirerende ideeën op 26 geen prijs, toch gewonnen 28 wetenswaardigheden 31 Nationale Zorgvernieuwingsdag groot succes 32 vissen in een vijver vol ideeën 38 tips 40 initiatiefnemers 42 3 4 Het enige wat je te doen staat, is gewoonweg beginnen. Een eerste stap zetten. Met mensen praten. Je plannen verwoorden. Erin geloven. Anderen in vervoering brengen. Het is dan net alsof het idee zich bijna als vanzelf ontvouwt. Het duwt zichzelf verder. Sleept anderen mee. Creëert zijn eigen kansen. Dat is wat we bij de Nationale Zorgvernieuwingsprijs veel hebben zien gebeuren. In 2010 riepen we voor de twaalfde keer mensen op om te komen met een goed idee voor betere zorg en welzijn. Dat leverde in totaal 270 ideeën op - met veel kans op een toekomst. Iedere editie is er de verwondering. Over de kweekvijver aan goede ingevingen binnen de zorg. Over de overtuiging waarmee mensen de eerste stap zetten en zich vastbijten. En over de reacties van de juryleden die de ideeën moeten wegen. ‘Dat dit er nog niet is!’ En: ‘Het kan toch niet zo zijn dat nog niemand dit heeft bedacht?’ Vaak zijn die reacties de voortekenen dat we met een briljant idee van doen hebben… Er zijn veel uitstekende ideeën in ons land om zorg en welzijn te verbeteren. De Nationale Zorgvernieuwingsprijs biedt deze ideeën een kans. Niet alleen met geld. Maar ook met kennis. Met advies. En met contacten. Elk idee, hoe klein ook, krijgt zo de kans om uit te groeien tot iets wat niet meer weg te denken is. n 5 één prijs, vele winnaars De Nationale Zorgvernieuwingsprijs is een bekend fenomeen in ons land. Al jaren helpt de prijs vernieuwende ideeën voor betere zorg en welzijn in ons land op weg. Is dat zo hard nodig dan? En wat heeft de prijs door de jaren heen opgeleverd? Een gesprek met de initiatiefnemers. 6 <v.l.n.r Joost van Lanschot, Tineke van den Klinkenberg en Henk Smid tijdens de Nationale Zorgvernieuwingsdag 2010 Twaalf jaar nu prikkelt de Nationale Zorgvernieuwingsprijs mensen om met hun ideeën voor betere zorg en welzijn aan de slag te gaan. De oogst is indrukwekkend. Door de jaren heen zijn er in totaal 1.885 ideeën ingediend. Duizenden mensen uit allerlei sectoren trokken daarvoor alle creativiteit uit de kast. En ook ideeën die niet wonnen vonden met hulp van de prijs toch nog geld voor de uitvoering. Tussen wal en schip ‘De prijs was van meet af aan een succes’, zo vertelt Henk Smid, directeur van ZonMw. Smid startte in 1998 met de ZonMw Stimuleringsprijs, de voorloper van de Nationale Zorgvernieuwingsprijs. ‘We kwamen op het idee omdat veel goede projectvoorstellen die we ontvingen, niet binnen onze subsidieprogramma’s pasten. Die vielen daardoor tussen wal en schip. Daar wilden we iets mee, temeer omdat er vaak uitstekende ideeën tussen zaten. Die hoorden wat ons betreft een kans te krijgen.’ Dit maakt de Nationale Zorgvernieuwingprijs bijzonder! - - - - - - - - - iedereen kan insturen het gaat om een serieus geldbedrag van 75.000 euro meedoen is eenvoudig eerst beknopt een globaal idee opschrijven is voldoende kanshebbers krijgen hulp om hun idee uit te werken en te verfijnen elk idee krijgt een podium veel ideeën vinden daardoor uiteinde- lijk alsnog financiering deelname levert veel kennis, ervaring en contacten op veel inzenders hebben daarvan lange tijd profijt Aanvankelijk was de prijs vooral bedoeld om het belangrijkste obstakel voor een goed idee uit de weg helpen: gebrek aan geld. Voor de winnaars is er vanaf de eerste editie een aanzienlijk bedrag beschikbaar om het project uit te voeren. Later kwam er meer bij. Inmiddels kunnen serieuze kanshebbers in het Zorgvernieuwingsatelier workshops volgen en intekenen voor speed­ dates met adviseurs. Smid: ‘Niet iedereen is vertrouwd met het uitwerken van projecten. Onderzoekers doen dat iedere dag. Maar mensen in de praktijk veel minder, terwijl ook daar de goede ideeën voor verbete­ ringen vandaan komen. Zij zien vaak waar en hoe het in de zorg beter kan.’ Met de geboden hulp kunnen de kanshebbers hun ideeën uitwerken en goed onderbouwd op papier zetten. Ideeën die niet winnen, worden tijdens de Nationale Zorgvernieuwingsdag alsnog in contact gebracht met mogelijke financiers. Het predikaat ‘kanshebber’ blijkt in die contacten een enorme uitstraling te hebben. Veel projecten vinden alsnog een subsidie. Smid: ‘Elke editie heeft dus eigenlijk meerdere winnaars.’ Veel creativiteit Die bredere aanpak was mogelijk nadat andere partners bij de prijs aanhaakten. VSBfonds stapte in 2005 in. Voor die tijd keek het fonds al geregeld mee over de schouders van de jury om veelbelovende projecten uit de inzendingen te vissen. Die werden dan door het fonds uitgenodigd om een subsidieverzoek in te dienen. Directeur Joost van Lanschot: ‘De prijs brengt ons in aanraking met projecten op het terrein van zorg en welzijn die we als fonds graag financieren. Daarbij gaat het vaak om initiatieven voor mensen met een beperking en mensen die in een achterstandspositie verkeren.’ Dat VSBfonds uiteindelijk ook als organi­ sator aanhaakte, is vanwege de gedachte achter de prijs. Van Lanschot: ‘De prijs helpt het innovatief vermogen in de zorg te stimuleren. Elke editie maakt in de sector veel creativiteit en denkkracht los én zichtbaar. Dat is enorm belangrijk.’ Voor de editie 2010 sloot ook het Zorginnovatieplatform (ZIP) aan. ‘Het past bij ons als zorginnovatiemotor om de slagkracht van de prijs nog groter te maken’, aldus Tineke van den Klinkenberg van het ZIP. Ook zij ziet dat de prijs organisaties prikkelt om met nieuwe ideeën aan de slag te gaan. ‘De kracht van de prijs is de eenvoud en de laagdrempeligheid. Het is gewoonweg erg gemakkelijk om mee te doen. Je hoeft geen compleet uitgewerkt plan in te dienen. Een eerste idee is voldoende, en dan krijg je nog hulp bij de uitwerking ook.’ De zaal overtuigen Wat Van den Klinkenberg ook sterk vindt aan de prijs, is dat het gaat om sociaal innovatieve projecten. De prijs focust elke editie op een specifiek thema, zoals eenzaamheid, het welzijn van jongeren en meer menselijke maat in de zorg. ‘Het gaat om projecten waarin mensen centraal staan. Om projecten van mens tot mens. 7 de praktijk ziet vaak hoe de zorg beter kan Dat is een belangrijke aanvulling op de medische en technische innovaties’, aldus Van den Klinkenberg. Daar komt bij dat de winnaars niet aan hun lot worden overgelaten na de prijsuitreiking. Smid: ‘We blijven ze volgen. Elke winnaar koppelen we aan een contactpersoon van een van onze organisaties. We houden een vinger aan de pols en denken met ze mee als ze tegen vragen aanlopen.’ Een van de uitdagingen waarvoor de winnaars vaak staan, is mensen in het veld meekrijgen, aan je binden en gebonden houden. Dat is de aanleiding geweest om sinds 2008 nog een nieuw element aan de Nationale Zorgvernieuwingsprijs toe te voegen. De jury wijst drie genomineerden aan, maar het zijn uiteindelijk de bezoekers van de Nationale Zorgvernieuwingsdag die beslissen wie er wint. De genomineerden krijgen op het podium twee minuten de tijd om de zaal te overtuigen waarom hun project de prijs moet winnen. Eerder op die dag hebben ze de workshop ‘elevator pitch’ gevolgd om zich daarop voor te bereiden. Smid: ‘Daar hebben we een duidelijke bedoeling mee. Een project kan alleen slagen als je het goed over het voetlicht weet te 8 brengen. Wie de zaal kan overtuigen en enthousiasmeren, weet mensen voor zijn project te winnen. Je moet echt de overtuiging hebben en die overtuiging kunnen laten zien.’ Lastige vraagstukken Hoe gaat het nu verder met de Nationale Zorgvernieuwingsprijs? Het mooiste zou zijn als deze prijs niet nodig was omdat reguliere financiering meer innovaties vanaf de werkvloer mogelijk maakt, zo stelt Smid. Maar zo is de situatie niet. Van Lanschot: ‘Als deze prijs nog niet bestond, zou die acuut ingesteld moeten worden. Het veld heeft meer dan ooit deze stimulans nodig. Juist nu, met de bezuinigingen in het vooruitzicht.’ Van den Klinkenberg: ‘De toekomstige zorg brengt zoveel lastige vraagstukken met zich mee. Hoe houden we bijvoorbeeld de kosten beheersbaar? Hoe kunnen we weer meer zorg dragen voor elkaar? En hoe kunnen we meer verantwoordelijkheid nemen voor onze eigen gezondheid? We moeten echt hard nadenken over hoe we dat alles gaan oplossen en maatschappelijk verankeren. Dergelijke kwesties vragen om goede ideeën. Deze prijs helpt die te stimuleren.’ n Ideeën die wonnen Jaar: Thema: 2001**) Vernieuwingen in vrijwilligerswerk stimuleren Bekroond: Inzender: Bekroond: Inzender: Verwenproject voor mensen die langdurig gebruikmaken van de geestelijke gezondheidszorg GGz ’s-Hertogenbosch Maatjesproject voor allochtone jongeren in de jeugdzorg Brabants Ondersteuningsinstituut Zorg Jaar: Thema: 2000 Jaar: Thema: Bekroond: Inzender: 2008 Jaar: Thema: 2006 *) Rekening houden met verschillen tussen mensen Bekroond: Inzender: Marokkaanse jongeren hun ouders laten helpen bij juist medicijngebruik Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (voorheen DGV) 2005 Bekroond: Huiskamertoneel voor én door mensen met een verstandelijke handicap Inzender: MDGG, sociaal-pedagogische dienstverlening Haarlem Jaar: Thema: Bekroond: Inzender: Jaar: Thema: Verlichte ideeën Spraaktherapie via internet, voor mensen met neurologisch letsel St. Maartenskliniek in Nijmegen Eenzaamheid Emma at Work: nieuw uitzendbureau dat bemiddelt in vakantie- en bijbanen voor chronisch zieke jongeren Emma Kinderziekenhuis AMC in Amsterdam 2004 Geestelijke gezondheid van jongeren helpen bevorderen Bekroond: Jonge asielzoekers helpen om hun isolement te doorbreken door eigen talenten te ontwikkelen Inzender: Vluchtelingenwerk Midden- Gelderland Jaar: Thema: Bekroond: Inzender: Mensen met een verstandelijke beperking Jaar: Thema: Bekroond: Inzender: 1999 Jaar: Thema: 1998 In de marge van de samenleving Zwerfjongeren zelf op zoek laten gaan naar manieren om hun gezondheid en zorg te verbeteren Nederlands Platform Zwerfjongeren en de Universiteit Utrecht Mensen met een lichamelijke beperking Meer menselijke maat in de zorg Bekroond: Voorlichtingsproject voor en door allochtone mensen met een lichamelijke handicap Inzender: Averroès Stichting Depressie onder ouderen voorkomen, door met henzelf op zoek te gaan naar activiteiten waaraan zij weer plezier beleven NIVEL Er is zo meer gelegenheid om de indieners in de aanloop naar hun plannen te 2003 *) Sinds 2006 wordt de Nationale Zorgvernieuwingsprijs eens per twee jaar uitgereikt. ondersteunen met de Zorgvernieuwingsateliers. Het moment van de uitreiking is altijd gekoppeld aan een landelijk evenement. Jaar: Thema: 2002 De dialoog binnen instellingen verbeteren door de fysieke ruimte aan te passen Bekroond: Inzender: Kunst inzetten om kinderen en demente ouderen met elkaar in contact te brengen Verpleeghuis Zuytvenne met een ontwerp van Suchan Kinoshita Daarmee vergroten we het podium voor de ingezonden ideeën voor betere zorg en welzijn. Dat moment wisselt daarom per keer. **) In 2001 is de prijzenpot verdeeld over twee winnende projecten. 9 de inzendingen ‘Soms denk je: waarom is dit nooit eerder bedacht?’ Maar liefst 270 ideeën kwamen dit jaar binnen voor de Nationale Zorgvernieuwingsprijs. Dit keer was het thema ‘Aandeel in elkaars kracht’. Vanwaar dit thema? Hoe was de oogst? En hoe kies je uit al die inzendingen het beste idee? Een gesprek met juryvoorzitter Ria Bremer en Monique Bais van medeorganisator VSBfonds en lid van het leescomité. Ria Bremer De opdracht aan de inzenders was dit keer niet bepaald simpel. Bedenk iets nieuws om mensen met een (chronische) ziekte of beperking aan meer kracht en grip op hun leven te helpen. Zodanig dat zij én hun omgeving ermee geholpen zijn. Ondanks de pittige vraagstelling was het aantal inzendingen verrassend groot. Monique Bais: ‘Ik vermoed dat het thema erg leeft en aansluit op wat er in de samenleving gaande is. De zorg verschraalt en er valt van alles weg uit het voorzieningen­ pakket. Het accent ligt op doen wat je nog zelf kan. En er wordt een groot beroep gedaan op mantelzorgers, buren, vrienden en kennissen. Hoe lossen we dat met elkaar op in de samenleving? Op die vraag haakt het thema in.’ Mensen sterker maken Welbeschouwd gaat Aandeel in elkaars kracht over mensen sterker maken in 10 hun eigen sociale context. Zelf controle houden over het leven. Mee kunnen doen in de samenleving en bijdragen aan je eigen geluk. Dit wordt ook wel empower­ ment genoemd. Maar er is meer. Het thema gaat ook over wederkerigheid: elkáár helpen aan meer empowerment. Bais: ’Die bedoeling is goed opgepikt door de inzenders. Een mooi voorbeeld is het project van Fier Fryslân. Dat wil iets doen voor meiden in de anonieme opvang, zoals slachtoffers van loverboys en eer­ gerelateerd geweld. De meiden krijgen de kans om mee te doen met sportteams in de regio. Het sporten, de trainers en de medespelers – dat alles levert de meiden veel op. Ze hebben weer het gevoel erbij te horen, ze doen nieuwe contacten op, en kunnen even afstand nemen van hun problemen. Ook de trainers en mede­spelers worden er wijzer van door met hen op te trekken.’ Vanaf de werkvloer De inzendingen waren zeer divers, zo constateert Bais. Ze gingen bijvoorbeeld over ouderen of over jongeren, over eenzaamheid en isolement, en over buurtzorg. ‘Er waren dit keer opvallend veel ictoplossingen, zoals de inzet van de iPhone voor allerlei services, en ook websites en e-coaching. Wat ook opviel waren de vele projecten over de geestelijke gezondheid, zoals rouwverwerkingsprojecten, maatjes­ projecten, lifestyle coaching en ontmoetingsplaatsen voor mensen met dezelfde problemen.’ Veel ideeën kwamen direct vanaf de werkvloer - en dat was ook precies de bedoeling. ‘Veel indieners werken zelf met de patiënten en cliënten. Zij zijn vaak degenen die tegen zaken aanlopen waarvan ze denken: verdorie, dat moet anders kunnen. Vanuit die betrokkenheid sturen ze een idee in.’ Bais is ervan overtuigd dat er projecten tussen zitten die echt het verschil kunnen maken. ‘De kwaliteit van de inzendingen is weliswaar divers. Maar ideeën die wat dunnetjes leken, zijn met hulp van het Zorg­ vernieuwingsatelier beter onderbouwd en beter uitgewerkt. Dat is winst. Inzendingen zien? Alle ideeën zijn gebundeld in de catalogus Aandeel in elkaars kracht van de Nationale Zorgvernieuwingsprijs. U kunt deze catalogus kosteloos opvragen via [email protected] zolang de voorraad strekt. Er zitten ook veel vernieuwende ideeën tussen. De aanpak is dan bijvoorbeeld compleet nieuw. Of het gaat om een bestaande methodiek die succesvol is gebleken op het ene terrein, en die nu wordt ingezet om een probleem op een ander terrein te lossen. Zo is een inter­ventie om gezinnen met problemen te helpen vertaald naar een aanpak om de palliatieve zorg te verbeteren.’ Inhoudelijk sterk Bij elke editie van de prijs is het de jury die uiteindelijk uit alle inzendingen drie genomineerden kiest. Die worden voorgedragen tijdens de Nationale Zorg­ver­ nieuwingsdag en het publiek bepaalt dan wie er wint. Ria Bremer is al vanaf de oprichting van de prijs juryvoorzitter. De rest van de jury wisselt per editie – afhankelijk van het thema. ‘Inhoudelijk sterk’, zo typeert Bremer de jury van 2010. ‘Er zat veel kennis en ervaring aan tafel. De een wist bijvoorbeeld veel van de wereld van chronisch zieken en de initiatieven op dat terrein. De ander wist precies wat er nodig is om de levensvatbaarheid van de ideeën te wegen.’ Als jury tot een keuze komen, is niet gemakkelijk, beaamt Bremer. ‘Iedereen heeft zo zijn eigen onderwerpen die hem of haar diep raken. Omdat je bijvoorbeeld van nabij de worsteling hebt gezien van de mensen die wel wat hulp kunnen gebruiken. Vanuit die persoonlijke betrokkenheid valt je oog dan sneller op een idee dat daarin voorziet. Het belangrijkste is de afweging in hoeverre een project voldoet aan de criteria. Is het idee bijvoorbeeld echt wel vernieuwend? Zo zitten er altijd projecten tussen die echt geweldig zijn, maar die al elders in het land worden uitgevoerd. Die vallen dus af.’ Ander aandachtspunt is of het plan inhoudelijk en financieel wel goed onderbouwd is. Bremer: ‘Soms blijkt een groot deel van het budget op te gaan aan een klein projectelement, waardoor er voor de rest van het project geen geld meer is. Dat gaat de voortgang van zo’n initiatief natuurlijk belemmeren.’ Scherpe afweging Het woordje ‘maar’ is tijdens de discussies in de jury veelvuldig gevallen, vertelt Bremer. Monique Bais ‘Dan lazen we over een prachtig idee, en dachten we: maar is het wel haalbaar? Maar is de behoefte hieraan wel groot genoeg? Maar wie onderhoudt straks die site dan? En wie betaalt dat dan? Het is een continu doordenken en doorpraten. Je hebt namelijk niks aan een project waar over een jaar niemand meer naar omkijkt. Dat is het ergste wat je als jury kan overkomen: dat je een niet levensvatbaar project naar voren schuift. Je moet dus heel diep en ver kijken om te bepalen of aan alle facetten is gedacht. Je moet als het ware áchter het voorstel kijken.’ Ver komen Bremer blijft zich iedere keer weer ver­ wonderen over de inzendingen. ‘Het is bijna ondenkbaar dat sommige ideeën niet eerder zijn bedacht – zo voor de hand liggend zijn ze. Deze ideeën komen misschien niet voor niets vanaf de plek waar de noodzaak zo voelbaar is.’ Heeft ze op basis van haar jarenlange ervaring als jury­ voor­zitter nog suggesties voor de indieners? Bremer: ‘Denk nooit dat wat je bedacht hebt onhaalbaar is. Nooit. Misschien moet je je plan ombouwen. Misschien moet je de samenwerking zoeken met nog een andere partij. Misschien win je niet de hoofdprijs. Maar je kunt wel ver komen. Heel ver. Als je maar gelooft in je idee.’ n 11 Er gebeurt een hoop achter de schermen van de Nationale Zorgvernieuwingsprijs. De inzending moet vlekkeloos verlopen. Er zijn deskundigen nodig die kanshebbers helpen om hun plannen te verbeteren. Er moet een jury komen die vakkundig tot een oordeel komt. En alle ideeën verdienen het om zorgvuldig beklopt en bekeken te worden. Dit kwam er bij kijken. dit kwam er bij kijken Achter de schermen 14 maart Inzending geopend Altijd spannend zo’n prijsvraag. De eerste weken druppelen de inzendingen mondjesmaat binnen. Zoals altijd is er even de vertwijfeling: heeft de berichtgeving over de prijsvraag wel voldoende mensen bereikt? Dat moet haast wel. Online zijn er diverse persberichten gestuurd naar verschillende media. Er is getwitterd. Er is volop genetwerkt via LinkedIn. En er is intensief geflyerd op spraakmakende congressen zoals Kennis Beter Delen en Health Valley. 12 1 april 12 april Goede oogst! Leescomité rond de tafel Zoals altijd komt de grootste lading op het laatste moment binnen. Margriet de Jong van ZonMw: ‘Eigenlijk weten we dat wel op basis van de voorgaande jaren. Bovendien waren er veel signalen dat de belangstelling groot was. De website is veelvuldig bezocht. En we hebben tientallen telefoontjes gehad van mensen die hulp vroegen bij het inloggen.’ Om 14.00u sluit de inzendingstermijn. Score: 270 inzendingen. ’Daar zijn we superblij mee’, aldus De Jong. De kopieermachine draait overuren. De ideeën worden opgedeeld in thema’s en gekopieerd voor de meeleesgroep. In dit leescomité zitten elf medewerkers van ZonMw, VSBfonds en het Zorginnovatieplatform. Stuk voor stuk mensen met kennis van zaken. Deskundig in implementatievraagstukken bijvoorbeeld. In financiële onderbouwingen. En in zorgvernieuwingen. Zij maken met elkaar de eerste schifting. Vier uur lang wordt er druk vergaderd. Paul Klouwens: ‘We kijken naar verschillende aspecten. Is het idee echt wel vernieuwend bijvoorbeeld? En zit de doelgroep hier echt op te wachten?’ 13 14 1 mei 27-28 mei Maand juni Kanshebbers mogen verder Hard werken in het atelier Schaven aan de plannen Op 1 mei is het zover. Van de 270 inzendingen krijgen 65 inzenders bericht dat het leescomité hen heeft aangewezen als kanshebber. Die status is belangrijk. De kanshebbers zullen hulp krijgen bij het uitwerken van hun idee in het Zorgvernieuwingsatelier. Iedereen mag een collega meenemen. Velen maken van dat aanbod gebruik en komen met zijn tweeën – en soms zelfs met meer. De kanshebbers werken een middag lang aan hun plannen. 25 experts staan klaar om ze te helpen. Er zijn workshops over projectvoorstellen schrijven en overtuigend presenteren. Er zijn speeddates met experts op het gebied van financiële onderbouwing en implementatie. Er zijn ontmoetingen tussen de kanshebbers – die ook elkaar weer voorzien van tips. Annemieke Blom van Alleato: ‘Het verraste me eigenlijk dat er al zo gedetailleerd naar mijn plan was gekeken en dat ik zoveel persoonlijke feedback kreeg. Ik kreeg goed zicht op wat wel en minder goed is aan het plan en waar de verbeterpunten liggen.’ Vijf weken hebben de kanshebbers om met alle adviezen uit het atelier hun plannen bij te stellen. Yildiz Gecer van verslavingszorginstelling Tactus: ‘Wij moeten vooral de doelgroep van het project nog beter in kaart brengen. Hoeveel ouders hebben bijvoorbeeld eigenlijk een vraag over het middelen­ gebruik van hun kind? En komen we met ze in contact nog voordat er echt problemen zijn? Ook de financiële onderbouwing van ons plan vraagt nog aandacht. Gaan we alvast offertes aanvragen? Wat kunnen we aan kosten opnemen – en wat is reëel?’ 1 juli 14 september Kanshebbers zoek Juryleden in discussie Dan sluit de inzendtermijn voor de kanshebbers. Er liggen 57 kersverse plannen. De nieuwsgierigheid is groot: wat hebben de kanshebbers er uiteindelijk van gemaakt? En hé, we missen er een aantal. Afgehaakt in de tussentijd, zo blijkt. Er zijn diverse redenen waarom er elke editie altijd wel een paar mensen in dit stadium hun idee intrekken. Simone Korff de Gidts van ZonMw: ‘Men komt erachter dat het nog niet het moment is om in te dienen – er is nog meer tijd nodig. Bijvoorbeeld om samenwerkingspartners mee te krijgen. Of om de techniek die nodig is, eerst te toetsen op haalbaarheid.’ Ze hebben er een flinke klus aan: de juryleden. Uit de 57 uitgewerkte ideeën moeten ze kiezen welke drie een nominatie verdienen. Alles wordt gewogen, zoals de levensvatbaarheid. De uitwerking. De onderbouwing. En de urgentie van het onderwerp. De juryleden kiezen drie ideeën uit. Ook kennen ze punten toe aan de drie genomineerden. Bij het kiezen van de winnaar tellen de punten van de jury namelijk voor de helft. De andere helft wordt bepaald door de score van het publiek van de Nationale Zorgvernieuwingsdag. Iedereen houdt de lippen stijf op elkaar en papieren worden zorgvuldig weggeborgen. Wie er genomineerd zijn, moet tot op het laatst geheim blijven. 15 Wie zaten er in de jury? Ria Bremer Presenteerde diverse televisieprogramma’s, waaronder ‘Vinger aan de Pols’. Is producent en betrokken bij diverse organisaties en projecten in de zorg. Maakte recent de documentaire ‘Sam: Een leven dat blijft verbazen’. Trudi van den Bos Hoogleraar Sociale Geneeskunde, Academisch Medisch Centrum / Universiteit Amsterdam. Heeft in haar onderzoeksprogramma voor chronisch zieken veel aandacht voor zaken als kwaliteit van leven, gezonde levensverwachting en zorgbelasting van informele hulpverleners. Bekleedt talrijke advies- en bestuursfuncties. Hans Büller 16 7 oktober 14 oktober Zorgvernieuwingsdag een flinke klus Winnaar dan eindelijk bekend Nog een week te gaan en dan is het zover. De voorbereidingen zijn in volle gang. Leonie Otto van Politiek Online, het bureau dat de Nationale Zorgvernieuwingsdag organiseert: ‘Er komt enorm veel bij kijken. Dit keer is de Nationale Zorgvernieuwingsdag gelinkt aan Toekomstforum van STG/HMF. We hebben een enorm divers programma dat compleet is ingericht op én bestuurders én zorgvernieuwers én studenten. Die combinatie is best bijzonder. Voor iedereen valt er wat te halen. Met als uitsmijter de bekendmaking van de Nationale Zorgvernieuwingsprijs.’ Tot op het laatst is het spannend. Iedereen maakt nog een kans, totdat de jury bekendmaakt wie de genomineerden zijn. Die drie mogen dan op het podium de zaal overtuigen wie er waarom moet winnen. Eerder op die dag is er geoefend in een workshop om binnen twee minuten je projectplan te kunnen ‘verkopen’. In de gangen van de congresruimte oefenen de genomineerden op fluisterende toon nog hard op hun elevator pitch. Voorzitter van de Raad van Bestuur van het Erasmus MC in Rotterdam. Maakte de overstap na een loopbaan als kinderarts, hoogleraar en afdelingshoofd Kindergeneeskunde. Bekleedt vele bestuursfuncties en staat hoog in de ranglijst van invloedrijke netwerkers in de zorg. Yolan Koster Is directeur van Kenniscentrum CrossOver dat de economische zelfstandigheid van jongeren met een functiebeperking bevordert. Bekleedt sinds lange tijd diverse functies op het gebied van de gehandicaptenzorg. Is ervaringsdeskundige en heeft een eigen consultancybureau. Clemence Ross–Van Dorp Oud-staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Bekleedde daarvoor tal van maatschappelijke functies. Verliet in 2006 de politiek. Is directeur van het Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen (NISB). zij werden er beter van ... De afgelopen jaren hebben uiteenlopende projecten de Nationale Zorgvernieuwingsprijs gewonnen. Stuk voor stuk willen de projecten iets verbeteren in de zorg en in het welzijn van uiteenlopende doelgroepen. Maar hoe gaat het eigenlijk met de mensen om wie het allemaal te doen was? Wat heeft het winnende project hen gebracht? Lees verder voor een impressie. 17 mijn grenzen verkennen ‘Zestien was ik, toen bij mij een hersentumor werd ontdekt. Door de behandeling is mijn hoofd aangetast. Mijn concentratie is verminderd. Leren gaat minder gemakkelijk. Ik vergeet veel. Ondanks het hele circus van chemo’s en bestralingen heb ik mijn eindexamen vwo gehaald. Wat ik verder ga doen weet ik nog niet. De tijdelijke baan hier bij de bank helpt me. Ik heb even de tijd om te herstellen. Om na te denken over de toekomst. En om mijn grenzen te ervaren en te verleggen – terwijl mijn collega’s weten waarom ik niet elke dag even fit ben.’ Leo Smit, 18 jaar Leo kwam aan zijn baan via Emma at Work. Dit non-profit uitzendbureau bemiddelt jongeren (15 tot 25 jaar) met een chronische lichamelijke beperking naar werk. Deze jongeren lopen door hun ziekte vaak een achterstand op hun leeftijdsgenoten op. Het Emma Kinderziekenhuis AMC won met dit initiatief in 2005 de Nationale Zorgvernieuwingsprijs. 18 19 even wat anders meemaken ‘Het is gewoon hartstikke belangrijk om eropuit te kunnen als je dag in dag uit hier zit. Ik ben twee jaar geleden opgenomen in Parnassia vanwege borderline en schizofrenie. Het gaat nu weer wat beter met me. Als je hier lang bent, maak je niet zo veel mee. Je zou er depressief van worden. Daarom zijn die uitjes zo belangrijk. Een keer een dagje naar het museum. Met een schip een tocht maken over het IJsselmeer. Daar leef je dan helemaal naartoe. Je maakt eens wat anders mee. Je kunt je even helemaal ontspannen.’ Susanne Hoogendam, 31 jaar Negen jaar geleden won een idee voor verwenzorg de Nationale Zorgvernieuwingsprijs. GGz ’s-Hertogenbosch stuurde het in. Sindsdien is verwenzorg op vele plekken in de zorg geïntroduceerd – en niet meer weg te denken. 20 21 veel kunnen oefenen ‘Parkinson is een rotziekte. Elke dag is het een gevecht tussen wat je wil en wat je kan. Door de ziekte ben ik moeilijker verstaanbaar. Ik was altijd een waterval van woorden. Nu moet ik lang-zaam, luid en dui-de-lijk spre-ken. Als ik mijn toonhoogte laag hou en het volume iets hoger, gaat het beter. Daar moet je voor oefenen. Veel oefenen. Liefst elke dag een halfuur. Alle dagen een draadje, is een hemdsmouw in het jaar zo is het maar net. Ik heb nu mijn spraak beter onder controle. Mensen vragen me minder vaak om woorden te herhalen.’ Bert van Esterik, 72 jaar Bert van Esterik volgt online spraaktherapie. Hij spreekt de woorden na die het programma voorleest. Een diagram laat zien of hij harder en lager moet spreken. De Sint Maartenskliniek in Nijmegen won hiermee de Nationale Zorgvernieuwingsprijs 2008. Voordelen zijn het vele oefenen thuis en de directe feedback. 22 23 ik wil verder ‘Wij zijn met het hele gezin gevlucht uit Afghanistan. De lange asielprocedure brengt een tergende onzekerheid met zich mee: mag je blijven of niet? Je kunt niet over de toekomst nadenken. Er is onzekerheid op alle fronten: je vrienden, de plek waar je woont, je studie. Je wilt dat eigenlijk eerst opgelost zien om verder te kunnen leven. Daar kon ik niet op wachten. In die onzekere jaren heb ik een studie in kunst en cultuur gedaan. Inmiddels heb ik een eigen adviesbureau en denk ik mee over diversiteit en internationale vraagstukken.’ Arash Yaqin, 31 jaar Vluchtelingenwerk Midden-Gelderland gaf Arash dat zetje. De organisatie zette een project op dat het isolement van jonge asielzoekers doorbreekt door ruimte te maken voor hun talenten. Het idee daarvoor won in 2004 de Nationale Zorgvernieuwingsprijs. 24 25 Jongens en mannen werven voor een uitdagende sector Battle of Concepts levert inspirerende ideeën op De Nationale Zorgvernieuwingsprijs heeft dit jaar studenten en young professionals uitgedaagd om mee te denken over een lastig vraagstuk in de zorg. Hoe kunnen wij jongens en mannen enthousiasmeren voor een verpleegkundig of verzorgend beroep? Een speciale Battle of Concepts leidde tot ruim veertig verfrissende inzendingen. Nog altijd kiezen weinig jongens voor een loopbaan in de zorg. Dat is jammer, en niet alleen omdat er in de zorg een groot gebrek aan arbeidskrachten dreigt te ontstaan. Jongens en mannen doen ook zichzelf tekort door voorbij te lopen aan de uitdagingen die de zorgsector te bieden heeft. Ze denken vaak dat het werk niet uitdagend genoeg zou zijn, of dat deze sector onvoldoende carrièremogelijkheden kent. Janneke de Groot van het Zorginnovatieplatform: ‘Van de problemen waar de zorgsector de komende tijd voor staat, is het arbeidsmarktprobleem wel het meest knellend. Wij willen studenten en young professionals uitdagen om daarover met ons mee te denken. Vooral ook de mensen die vanuit hun studie of professie misschien niet in eerste instantie iets met de zorg van doen hebben.’ Spelenderwijs kennismaken De Battle of Concepts (zie kader) leek bij uitstek de organisatie om deze groep te bereiken. In hun denktank zitten zesduizend hbo- en wo-studenten en young professionals tot en met 30 jaar, met een heel diverse 26 studieachtergrond. De initiatiefnemers van de Zorgvernieuwingsprijs openden een Battle met de vraag: hoe zorg je ervoor dat meer mannen voor een baan in de zorg kiezen? Dat leverde 41 zeer uiteenlopende concepten op. De Groot is enthousiast over de opbrengsten. ‘Bij de inzendingen zitten veel verfrissende, inspirerende ideeën en praktische oplossingen. En daar waren we naar op zoek.’ Opvallend is dat veel deelnemers vooral inzetten op een beter imago van het Op www.battleofconcepts.nl zijn bedrijven en overheidsinstanties op zoek naar innovatieve ideeën en creatieve oplossingen voor allerlei soorten vraagstukken. Bijvoorbeeld nieuwe ideeën voor een marketingcampagne of een oplossing voor een maatschappelijk vraagstuk. Zij komen zo aan frisse ideeën en krijgen de mogelijkheid om in contact te komen met talentvolle studenten en young professionals. werken in de zorg, vertelt De Groot. In hun analyses wijzen ze erop dat jongens en mannen nog altijd een verkeerd beeld van de sector hebben. Enkele inzenders willen dit beeld rechtzetten door jongens al vroeg in aanraking te brengen met het werken in de zorg. Zij laten middelbare scholieren spelenderwijs met zorgberoepen kennismaken via meeloopstages, speciale zorglessen of praktijkopdrachten in de zorg. De Groot: ‘Dat zijn leuke suggesties. Toch had ik wel wat meer concepten verwacht over het vak zelf: wat moet daarin veranderen om meer jongens te enthousiasmeren? Sommige inzenders wijzen erop dat nieuwe technologische ontwikkelingen een mooie link kunnen vormen naar de leefwereld van jongens. En er zitten ideeën bij om combinatiestudies techniek en zorg aan te bieden.’ Durven kiezen voor zorg Martijn van Rossum was een van de jury­ leden voor de Battle of Concepts. Hij werkt bij Studelta, een talentenorganisatie voor en door studerende en afgestudeerde hoogopgeleide jongeren. Ook hij is tevreden met de opbrengsten van de Battle, temeer omdat de achtergrond van de inzenders erg breed was. ‘Je ziet dat je een zeer diverse groep jongeren enthousiast De jury van de Battle of Concepts bestond uit: - Atie Schipaanboord, directeur beroepsvereniging Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN), - Jeroen Bos, directeur HR-solutions van Randstad en lid van het Zorginnovatieplatform, - Martijn van Rossum, commercieel directeur talentenorganisatie Studelta. kunt maken om aan dit maatschappelijke vraagstuk een bijdrage te leveren. Ook als ze zelf niet in de zorg werken. Ik vind het mooi dat jongeren verantwoordelijkheid willen nemen om mee te denken over de toekomst van deze sector.’ De jury constateert dat de inzenders veel werk in de concepten hebben gestoken. Van Rossum: ‘We waren echt onder de indruk van de originele en verzorgde vormgeving van de concepten. En veel inzendingen getuigen van lef, en daar hoopten we natuurlijk op.’ ‘Lef’ is ook letterlijk een belangrijk begrip in een aantal concepten. Jongens en mannen hebben in zekere zin durf nodig om voor een zorgopleiding of zorgberoep te kiezen, constateren sommige inzenders. Veel mensen vinden werken in de zorg meer iets voor meisjes, dus je moet als jongen niet bang zijn tegen de heersende opinie in te gaan. Dit is ook het uitgangspunt in het concept dat tot winnaar werd uitgeroepen. Volgens Manon van der Sar, samen met Sabina van Katwijk inzender van ‘IK DURF’, ligt de sleutel tot een beter imago van werken in de zorg in het koppelen van zorgzaamheid aan stoer zijn. IK DURF is een digitaal communicatieinstrument dat gebruik maakt van sociale media. Het idee is simpel: als er een paar jongens ‘IK DURF’ zeggen en daarover vertellen op Hyves, twitter of andere digitale fora, volgen er vanzelf meer. Een soort virale campagne dus, interactief en gericht op een sterke betrokkenheid van de doelgroep zelf. En, zo benadrukt jurylid Martijn van Rossum, het concept is qua design al erg concreet uitgewerkt. ‘Je kunt er bij wijze van spreken morgen al mee aan de slag, zonder dat er grote investeringen nodig zijn.’ Kansen voor jong talent Wat gaat er nu gebeuren met de inspirerende ideeën uit de Battle of Concepts? Janneke de Groot: ‘We wilden het thema van de Battle op de agenda zetten bij een groep jonge mensen die vaak geen directe link met de zorgsector hebben. Dat is zeker gelukt. Nu gaat het erom de ideeën over het voetlicht De Battle-catologus is gratis verkrijgbaar via www.zorgvernieuwingsprijs.nl. te brengen bij partijen die er concreet mee aan de slag zouden kunnen. Daarom was er op de Nationale Zorgvernieuwingsdag een speciale workshop, waarin de winnende inzenders een korte pitch konden geven voor bestuurders en personeeladviseurs in de zorg. Het gaat er niet zozeer om dat partijen uit de zorgsector zo’n idee één-op-één overnemen, maar wel dat er een inspirerend gesprek op gang komt. Dat kan uiteindelijk ook leiden tot concrete innovaties en tot uitwisseling met jong talent.’ Martijn van Rossum hoopt dat de Battle meer jonge mensen prikkelt om ook aan de zorg te denken bij hun loopbaanplannen. ‘Vanuit Studelta proberen wij onze doelgroep op basis van hun persoonlijke waarden en drijfveren keuzes te laten maken in hun loopbaan. Wat wil je, waar krijg je energie van? Ik weet zeker dat ook veel jongens vanuit zo’n persoonlijk waardenonderzoek uitkomen bij de zorg als meest uitdagende sector, misschien wel helemaal tegen hun eigen verwachting in. Dan zouden we een heleboel gewonnen hebben.’ n Lees verder over de winnaar op pagina 37. 27 Succesverhalen Meedoen aan de Nationale Zorgvernieuwingsprijs levert altijd wat op, zo blijkt ook dit jaar weer. Weliswaar wordt er maar één idee bekroond met een geldbedrag. Maar ook voor de andere inzendingen valt er veel te winnen. Zo is er hulp om ideeën verder uit te werken en inzenders krijgen de kans om hun plannen onder de aandacht te brengen bij mogelijke financiers. Dat levert tal van succesverhalen op. Diva dichtbij - Fotograaf is Harrie Ligtvoet 28 Diva dichtbij 113 Online Pieternel van Amelsvoort had nog nooit een projectplan geschreven toen ze in 2008 op de Nationale Zorgvernieuwingsprijs werd geattendeerd. ‘We stuurden ons idee in, zonder al te veel verwachtingen eigenlijk. Toen bleken we ineens kanshebber te zijn. Waanzinnig.’ ‘Of het meedoen met de Nationale Zorgvernieuwingsprijs echt het verschil heeft gemaakt – dat weet ik niet. Maar het heeft ons wel enorm geholpen’, vertelt Jan Mokkenstorm. Hij zond in 2008 een idee in voor laagdrempelige hulp aan mensen die suïcidaal zijn en aan hun omgeving. Van Amelsvoort had in Frankrijk gezien wat zang doet in het contact met terminaal zieken. ‘Zingen raakt mensen. Het is contact van hart naar hart. Er zit niks tussen aan schaamte en terughoudendheid.’ Dat fenomeen raakte haar zo dat ze daar meer mee wilde. Nu zingt Van Amelsvoort voor talrijke bewoners van verpleeghuizen, in de huiskamer en aan bed. Alleen al in 2009 bereikte ze naar schatting zo’n 4.500 bewoners - samen met de andere ‘diva’s’ die daartoe werden opgeleid. 113Online is inmiddels een feit. Via internet krijgen maandelijks duizenden mensen die in een acute crisis zitten anoniem hulp en ondersteuning. ‘Dat is twee à drie keer meer dan als we deze groep alleen telefonisch zouden helpen’, aldus Mokkenstorm. De intentie van 113Online is om zelfmoord bespreekbaar te maken en om de weg naar professionele hulp makkelijker tot stand te brengen. De voorziening staat nu internationaal bekend als vernieuwend voorbeeld voor doelmatige suïcidepreventie. Aansprekende titel De juiste spanning ‘Voordat we aan het Zorgatelier meededen, had nog niemand van ons gehoord. Na afloop wel. We werden in allerlei inleidingen genoemd omdat we zo’n aansprekende titel hadden. Toen kregen we het warm: we waren kanshebber, deze kans moesten we grijpen.’ Met de tips uit het atelier gingen de diva’s aan de slag. Ze moesten nog concreter benoemen wat ze precies wilden gaan doen en wat ze daarvoor nodig hadden. Er was meer onderbouwing nodig van hun plan. En er werd ze gevraagd beter aan te geven hoe het idee kon beklijven in de toekomst. Het meedingen naar de prijs was een stimulans om verder te komen. Mokkenstorm: ‘Meedoen inspireert enorm. Het dwingt je om concreet te worden in wat je wil en hoe je dat denkt te bereiken. Omdat je het idee volgens een bepaald format moet aanleveren, helpt het je gedachten ordenen.’ Ook de tip om geen onrealistische verwachtingen te scheppen en onhaalbare doelen te stellen, is hem bijgebleven. ‘Het is zoeken naar de juiste spanning tussen een voorzichtige ambitie en iets prikkelends; iets wat net boven je macht ligt, maar nog wel binnen handbereik.’ Niet zomaar kanshebber Met dat plan onder hun arm gingen ze naar de Nationale Zorgvernieuwingsdag. ‘Met zijn vieren zijn we in groepjes van twee bij de aanwezige fondsen langs gegaan. We hebben ze allemaal gehad. Bij de meeste mochten we het plan zo insturen. Bij het ene fonds konden we het beste de apparatuur aanvragen. Het andere was juist geïnteresseerd in onderzoek naar effecten. Dat weet je dan. Zeven fondsen zijn uiteindelijk ingestapt.’ Van Amelsvoort vermoedt ook dat het predikaat ‘kanshebber van de Nationale Zorgvernieuwingsprijs’ flink heeft geholpen. ‘Ons plan zat inmiddels goed in elkaar. De fondsen weten dat er zorgvuldig aan is gewerkt. Maar ook onszelf was het tot steun. Je bent niet zomaar kanshebber – en die overtuiging werkt door in je presentatie.’ Veel aan gehad Het idee voor 113Online werd aangewezen als kanshebber voor de prijs. Dat was spannend, vertelt Mokkenstorm. Er moest bijvoorbeeld worden geoefend in de elevator pitch. ‘Dat was erg leerzaam en motiverend. Anderen gingen er uiteindelijk met de prijs vandoor, maar we hebben veel aan de ondersteuning gehad. Het openbaar maken van ons idee op de site, de publiciteit – het heeft er allemaal aan bijgedragen dat we ons plan toch konden realiseren.’ 29 Succesverhalen je bent niet zomaar kans­ hebber Van inburgering naar kraamvoor­ lichting In 2008 viel TNO een nominatie te beurt voor de Nationale Zorgvernieuwingsprijs. Het idee won nét niet, maar het project draait nu wel - met geld van VSBfonds. Dineke Korfker van TNO raakte op de Nationale Zorgvernieuwingsdag met het fonds aan de praat. ‘Vanwege de nominatie weet je dat mensen je idee zien zitten. Dat sterkt je.’ Eigenlijk kwam het idee destijds uit het veld zelf, zo vertelt Korfker. Ze werd benaderd door Anne, een Haagse kraamzorginstelling, opgericht door twee Turkse vrouwen. Die merkten dat kraamzorg bij veel migrantenvrouwen niet bekend is. TNO borduurde voort op dat gegeven en bedacht een nieuwe aanpak die twee doelen dient. Namelijk migrantenvrouwen na de inburgering de kans geven om een opleiding te volgen in geboorte- en kraamvoorlichting, wat uitzicht geeft op werk. En deze vrouwen voorlichting laten geven aan andere allochtone vrouwen, zodat geboorte- en kraamzorg beter bekend raakt bij deze groep. Mensen meekrijgen Korfker heeft vooral veel gehad aan de tips die duidelijk maken wat ze beoogt met het project. ‘De subsidieaanvragen die wij doorgaans schrijven, zijn vaak voor een groep ingewijden. Nu moesten we voor een breed publiek duidelijk maken waarom dit project nodig is. Iedereen moest het in principe kunnen begrijpen: de jury en de mensen in de zaal die bepaalden wie er moest winnen.’ Dat alles helpt je niet alleen focussen, aldus Korfker. Het helpt later ook bij de projectuitvoering. ‘Door de heldere taal konden we mensen sneller overtuigen, enthousiasmeren en meekrijgen.’ Geen eendagsvlieg Tijdens een gesprekje op de Nationale Zorgvernieuwingsdag gaf VSBfonds aan het project zinvol te vinden. ‘Stuur maar in’, zeiden ze. Korfker: ‘Waar we vooral veel moeite voor hebben gedaan, is zorgen dat het initiatief goed landt. De geboorte- en kraamvoorlichting maakt nu deel uit van de ROC-opleiding Helpende Zorg & Welzijn. Juist dat helpt voorkomen dat het project een eendagsvlieg wordt. Vrouwen krijgen na deelname een diploma – en dus erkenning.’ Hoog sterftecijfer De laatste tijd verschijnen er berichten in de media dat de sterftecijfers rond zwangerschap en geboorte in ons land relatief hoog zijn, vooral bij niet-westerse allochtonen en achterstandsgroepen. Dat onderstreept waarom het goed is dat dit project er is, benadrukt Korfker. ‘Het is belangrijker dan ooit dat ook migrantenvrouwen op tijd naar de verloskundige gaan en dat er controle is na de geboorte. Dit project draagt daaraan bij.’ n 30 wetenswaardigheden inzendingen in de tijd hits NZP: 6.184 x 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2008 191 130 80 60 45 225 185 180 155 364 2010 270 inzendingen – aandeel in elkaars kracht inzendingen inzendingen inzendingen inzendingen inzendingen inzendingen inzendingen inzendingen inzendingen inzendingen – – – – – – – – – – mensen met lichamelijke beperking in de marge van de samenleving mensen met een verstandelijke beperking vernieuwing in vrijwilligerswerk betere dialoog instellingen meer menselijke maat in de zorg geestelijke gezondheid jongeren eenzaamheid rekening houden met verschillen tussen mensen verlichte ideeën Battle: 5.909 x bij de promotie van de prijs is gebruik gemaakt van - netwerkbijeenkomsten - persberichten - website - nieuwsbrief - sociale media deelnemers Nationale Zorgvernieuwingsprijs 2010 Atelier indieners verdeling man/vrouw 124 deelnemers Nationale Zorgvernieuwingsdag 66% 34% 334 deelnemers - zorgvernieuwers - studenten - bestuurders via STG/HMF 188 22 124 spreiding inzendingen per categorie particulier universiteit ziekenhuis ggz-instelling zorg welzijn overig waaronder gemeenten, ICT-werkplaatsen ouderen volwassenen jeugd/jongeren isolement/eenzaamheid organisatie van de zorg diversiteit ggz preventie ict wijk-/buurtzorg mantelzorg 18 13 12 11 101 50 55 27 19 29 21 28 6 26 18 48 20 28 Battle of Concepts inzet voor de prijs - initiatiefnemers - stuurgroepleden - juryleden - deskundigen - workshopleiders - betrokken organisaties - fondsen spreiding per type organisatie indieners verdeling man/vrouw 3 6 5 22 11 4 9 51% spreiding inzendingen per invalshoek imago onderwijs loopbaan/ carrièreperspectief 15 13 13 49% 31 Nationale Zorgvernieuwingsdag groot succes Op 14 oktober 2010 kwamen ruim tweehonderd mensen af op de Nationale Zorgvernieuwingsdag. Er viel dan ook veel te halen. Tips voor creatief denken bijvoorbeeld. Hulp bij fondsenwerving. En een onderonsje met mogelijke financiers. Ook werd bekend gemaakt wie de winnaar is van de Nationale Zorgvernieuwingsprijs 2010. Een impressie. Moedig leiderschap Het evenement vond dit keer plaats tijdens Toekomstforum van STG/Health Management Forum. Zo’n honderd bestuurders kwamen er praten over moedig leiderschap. Dagvoorzitter Ruud Koolen (hoofdredacteur van Skipr) doet de aftrap. Gaandeweg de dag zal blijken dat deze tijd om ander leiderschap vraagt. Managers met altijd het gelijk aan hun kant zijn passé. De toekomst is in handen van managers die luisteren, faciliteren, meewerken en anderen - en hun ideeën - waarderen. 32 Je idee verkopen ‘Ik heb je veel horen zeggen, maar ik weet eigenlijk nog steeds niet waar het over gaat.’ Die reactie komt uit de zaal als een van de deelnemers – als vingeroefening - zijn idee voor de Nationale Zorgvernieuwingsprijs presenteert. Dat gebeurt tijdens de workshop Elevator Pitch. Trainer Richard van Kray leert de deelnemers vervolgens om in één minuut tijd anderen te overtuigen van hun idee. Handig als je bijvoorbeeld in gesprek gaat met een mogelijke financier. De kracht van netwerken Je komt verder via netwerken – ook als je je ideeën voor betere zorg wilt ontwikkelen. Dat blijkt wel uit de wol-act van inspirator Hans van Veen. De bollen wol vliegen over en weer tussen de deelnemers om te laten zien hoe snel en uitgebreid een netwerk zich ontrolt als je op zoek bent naar samenwerking en verbinding. ‘Zorg ervoor dat je weet bij wie de kennis zit die je nodig hebt. Iedereen is met elkaar verbonden – via werk, vrienden, de sportclub… Maak gebruik van dat gegeven.’ Neem de tijd voor je plannen Tijdens de workshop Van idee naar project, maken de deelnemers een stakeholdersanalyse. Trainer Willem de Regt: ‘Mensen vergeten vaak dat hun project altijd deel uitmaakt van een context. Dan lopen ze maar rond met hun plannen – en dan blijkt iedereen in de omgeving tussentijds afgehaakt te zijn. Mijn advies is dan ook: neem de tijd voor een goede analyse van die context. Begin met een kleine actie, kijk goed om je heen, en zet pas dan weer een stap.’ Creatief denken helpt Levendige fondsenmarkt ‘Zorgvernieuwing kan niet zonder creativiteit. Creativiteit helpt als de logica stopt en als je nieuwe mogelijkheden zoekt’, stelt workshopleider Jos Zandvliet. Even later ervaren de deelnemers hoe het werkt om buiten de gebaande paden te denken. Zelfs de kenmerken van de huisstofmijt leveren verfrissende ideeën op om het fileprobleem rond Utrecht op te lossen. Tijdens de fondsenmarkt kunnen de indieners van de Nationale Zorgvernieuwingsprijs hun ideeën voorleggen aan de uiteenlopende fondsen. ‘Wij hebben een idee ingediend om een nieuwe vorm van lotgenotencontact op te zetten voor partners van mensen met hersenletsel’, aldus Ab Voskamp van zijn Praktijk Hulp bij Hersenletsel. ‘Ik ben me hier aan het oriënteren bij welk fonds ik welk onderdeel van het project het beste kan voorleggen voor financiering.’ 33 groot succes Vechten tegen weerstand Marc Lammers was de bondscoach van het Nederlands dameshockeyteam dat in 2008 de gouden medaille won op de Olympische Spelen in Beijing. Zijn ervaringen om het team nog beter te laten presteren, vergelijkt hij met de uitdaging in de zorg. ‘Ik heb nog nooit een innovatie gezien zonder weerstand. Je moet vechten tegen weerstand. Mensen moeten herkennen: wat heb ík aan de vernieuwing?’ Volop speeddaten Tijdens de speeddates van de Nationale Zorgvernieuwingsdag kwam het toetertje om van gesprekspartner te wisselen eigenlijk steeds te snel. Maar veel mensen wisten de korte tijd volop te benutten. Bijvoorbeeld om ideeën uit te wisselen. Of om een veelbelovend voorstel aan de man te brengen. Je idee op YouTube Waarom niet je idee voor betere zorg op film laten vastleggen – als je er toch bent? Frederique van de Poll van het Zorginnovatieplatform stond met de camera klaar. Wie zijn filmpje opneemt, komt op YouTube en maakt kans op een ereplek tijdens TEDxMaastricht in 2011. ‘Veel mensen zijn enthousiast en vinden het een leuk idee. Je staat toch maar weer mooi in de schijnwerpers. Sommigen komen langs om zo hun boodschap goed in te oefenen en op hun eigen site te zetten. Ook helemaal prima natuurlijk.’ 34 Best potentie Stemkastjes De prijsuitreiking vindt plaats nadat de jury aan het einde van de middag bekend maakt welke drie projecten er genomineerd zijn. De projectleiders krijgen vervolgens twee minuten de tijd om op het podium hun idee te promoten. De aanwezige zorgvernieuwers en bestuurders geven via de stemkastjes aan wie de prijs wat hun betreft verdient. De stemming is op het scherm te volgen. De winnaar is: Maaike Kersten, studente, met een vernieuwend idee om studenten met een fysieke beperking het studeren beter mogelijk te maken. Kanshebber Ingrid van Doorn van Kentalis gaat tevreden naar huis. ‘Wij hadden hele­­ maal geen ervaring met het maken van plannen. Meedoen aan de prijs gaf echt een duwtje, anders was wat wij wilden bij een idee gebleven. Je krijgt erg veel tips. Alleen al het feit dat je je plannen op papier moet zetten, geeft een enorme stimulans. Wel gek, je denkt toch een beetje min over je idee; zo van “het zal wel niet veel voorstellen”. Nu blijkt dat ons idee best potentie heeft. We doen echt niet onder aan de anderen.’ Moedig leiderschap nodig Handen en voeten ‘Teleurgesteld omdat we net niet gewonnen hebben? Helemaal niet! Het is goed zo. Tuurlijk is het jammer, je doet mee om te winnen. Maar de reis er naartoe heeft ons ontzettend veel gebracht. We hebben echt handen en voeten kunnen geven aan ons plan. Dat we genomineerd zijn, zet ons op de kaart. Het voelt dan ook helemaal niet als verliezen. We hebben zo veel gewonnen. Als zoveel mensen in ons project geloven, dan komt het vast wel goed.’ Saskia Pontier-Koek, P2P Nederland ‘Indrukwekkend, al die ideeën’, aldus Marianne Donkers, Chief Science Officer van de gemeente Rotterdam. ‘Ook een simpel idee kan effectief zijn. Als je het een beetje zou organiseren, loopt zo’n initiatief eigenlijk vanzelf. Maar de bureaucratie en al die regeltjes maken dat bijna onmogelijk. Goede ideeën vragen om moedig leiderschap. Ook hier blijkt weer dat veel mensen hun nek willen uitsteken voor een goed idee. Dat is inspirerend voor managers in de zorg. Die zouden zich beter kunnen realiseren dat er meer mogelijk is binnen al die regels dan ze denken – hoewel het een studie op zich vraagt om die ruimte te vinden. Toch hebben zij de opdracht om mensen met goede ideeën te helpen om die ideeën een kans te geven.’ 35 Winnaar Nationale Zorgvernieuwingsprijs ‘Ik wil net als alle andere studenten wonen en leven’ Maaike Kersten kan maar nauwelijks geloven dat ze de Nationale Zorgvernieuwingsprijs van 75.000 euro heeft gewonnen. Ze stuurde een idee in om studenten met een fysieke beperking de kans te geven om – net als iedereen – volop aan het studentenleven mee te doen. Bijzonder aan haar plan is dat medestudenten 24-uurszorg helpen geven in aangepaste studentenwoningen. Gewoon studentenleven Kersten: ‘Ik kwam op dit idee omdat ik zelf ging studeren. Maar wat ik wil, is er gewoon niet. Ik wil met mijn beperking net als andere studenten wonen en leven.’ Lachend voegt ze daar aan toe: ‘Dus ook met een veel te kleine studentenkamer, vol met troep, lekker uitgaan en om drie uur ’s nachts in mijn bed belanden.’ Dat wordt lastig. Kersten somt op: de studentenhuisvesting is niet ingericht op een rolstoel. Na twaalf uur ’s avonds komt er geen thuiszorg meer langs. En het budget om alternatieve zorg met je persoonsgebonden budget te regelen, is veel te krap. Kersten is toen met haar moeder eens wat gaan rondbellen. Tot haar niet geringe verbazing reageerde iedereen enthousiast op haar eerste ideeën. De woningcorporatie, de provincie, de universiteit, het revalidatiecentrum en het zorgkantoor bijvoorbeeld, ze dachten allemaal mee over de uitwerking van de plannen. Kersten richtte een stichting op: Wiel & Deal. Zorgbedrijfje oprichten Kersten wil verspreid in een groter complex met studentenwoningen een aantal kamers geschikt laten maken voor studenten met een beperking. Haar droom is dat een deel van de zorg door medestudenten wordt geleverd – al dan niet betaald. Daarvoor gaat ze samen met haar medestudenten een zorgbedrijfje voor studenten oprichten. Kersten: ‘Dan kunnen studenten ook een veel beter een beeld krijgen van hoe het leven met een beperking is. En dat helpt ons weer meer integreren in de samenleving.’ Iedereen moet de kans krijgen om zijn eigen keuzes te volgen, vindt Kersten. ‘Wil je in Utrecht studeren? Dan moet dat gewoon kunnen. Nu studeren jongeren met een beperking noodgedwongen in de stad waar hun ouders wonen. Of ze kiezen voor een opleiding daar omdat het zo uitkomt. Dat beperkt je.’ Wat Kersten betreft is haar project dan ook pas echt gelukt als álle studenten volop mee kunnen doen in het studentenleven. ‘Ik ben pas echt tevreden als dat vanzelfsprekend is.’ 36 Genomineerd Tijdschrift voor dementerenden Winnaar Battle of Concepts ‘Laat jongens vooral elkaar uitdagen’ Sabina van Katwijk en Manon van der Sar wonnen de Battle of Concept met hun idee ‘IK DURF’. Zij zijn net klaar met de opleiding Communication and Multimedia Design aan de Hogeschool Rotterdam. Tijdens hun afstuderen ontwikkelden zij het concept om meer mannen te werven voor een baan in de zorg. ‘De arbeidsmarktvraag van deze Battle was lastig, maar vooral ook spannend’, vertelt Van der Sar. ‘Zorg is een complexe sector en daarin zijn vernieuwingen soms moeilijk door te voeren. Aan de andere kant zijn er weinig werkvelden waar de mensen zich zó verantwoordelijk en betrokken voelen als juist hier. Dat is erg inspirerend.’ Sullig imago Helaas heeft het zorgwerk een beetje een sullig imago, constateert Van der Sar. Met name bij jongens tussen de 14 en 20. ‘Bij imagovraagstukken werden vroeger vaak boegbeelden ingezet. In dit geval zou je dan een aansprekende figuur laten vertellen hoe leuk de zorg is. Dat werkt niet meer. Je moet veel meer gaan zitten op wat mensen zélf drijft, op wat ze raakt. Als je jongens in dialoog brengt met anderen die hun passie laten zien, dan daag je ze echt uit.’ Nieuwsgierigheid prikkelen Dé manier om jonge mensen met elkaar in contact te brengen is volgens Van der Sar het inzetten van sociale media. ‘Ons idee is simpel: als een paar jongens daar zeggen ‘IK DURF’, dan prikkelt dat de nieuwsgierigheid. Jongens kunnen zich erbij aansluiten en zo ontstaat een steeds groter netwerk van mensen die gewoon voor de zorg durven kiezen.’ Volgens Van der Sar is dat niet zo moeilijk in gang te zetten. ‘Organiseer op een paar middelbare scholen een workshop met studenten, en start van daaruit virtuele groepen onder de noemer IK DURF. Dat kun je op verschillende plekken in Nederland doen, als eerste stap. Andere jongens kunnen vervolgens met een simpele druk op de knop aanhaken. Het is eigenlijk niet ingewikkeld. Dit kunnen we gewoon gaan dóen!’ Nostalgie Media sleepte een nominatie voor de Nationale Zorgvernieuwingsprijs 2010 in de wacht met een zintuigprikkelend tijdschrift voor ouderen met dementie. Met het tijdschrift kunnen dementerenden samen met anderen herinneringen ophalen en prettige momenten beleven. Zintuigen prikkelen Het tijdschrift prikkelt de zintuigen met bijvoorbeeld geur, geluid, nostalgische beelden en korte teksten. De dementerende kan het tijdschrift zelfstandig doorbladeren. Ook kan het een handvat zijn voor een gesprekje of groepsactiviteit. Door de vergrijzing neemt het aantal dementerenden sterk toe. De vraag groeit naar producten waarmee deze groep en hun omgeving zich even kunnen ontspannen. Genomineerd Support voor ouders van kinderen met beperking Ouders van kinderen die een beperking hebben, zijn vaak geholpen met steun van ouders in dezelfde situatie. Een online matchsysteem kan deze vraag- en supportouders aan elkaar koppelen. Ook dit idee kreeg een nominatie voor de Nationale Zorgvernieuwingsprijs 2010. Vijf ouders dienden het idee in. Ouders koppelen Horen dat je kind een beperking heeft, heeft een enorme impact op ouders. Zij moeten het bericht verwerken en hun weg vinden in alle regels en (on)mogelijkheden. Het is dan fijn als een collega-ouder een eindje meeloopt. Parent 2 Parent koppelt deze ouders via een website. De vraagouders voelen zich met die steun begrepen en krijgen meer inzicht in hun eigen situatie en hulpvragen. De supportouders krijgen training om hun taak goed uit te voeren. Een dergelijk matchsysteem blijkt in andere landen al succesvol. n 37 Fondsenmarkt zorgt voor inspirerende uitwisseling vissen in een vijver vol ideeën Het oogde als een levendig marktplein, en dat Contacten aanhalen Jan de Koning en Anja Maas van het wás het ook. Tijdens de fondsenmarkt van Nijmeegse Ambachtsplein stappen heel de Nationale Zorgvernieuwingsdag konden mensen met hun ideeën shoppen bij uiteenlopende fondsen. Een mooie manier om kennis te maken en te kijken of je samen zaken kunt doen. Het borrelt en bruist de hele dag, en op het eerste gezicht ziet het er zelfs wat chaotisch uit. Maar net als op een echte markt, weten vraag en aanbod elkaar op de fondsenmarkt in de grote hal uitstekend te vinden. Zorgvernieuwers kunnen er shoppen bij de aanwezige fondsen en organisaties (zie inzet) en dat levert een oorverdovende kakofonie op. 38 doelbewust naar VSBfonds. De Koning: ‘Ik ken het fonds al wel, maar ik weet dat je de contacten steeds opnieuw moet aanhalen. Het is goed om weer eens te horen waar ze mee bezig zijn.’ Het Ambachtsplein werkt aan het project Handen uit de mouwen, waarin ambachtslieden met een eenmanszaak een leerling tijdelijk in dienst nemen. ‘Het is het oude model van de leermeester-gezel. En het idee slaat aan; we maken voortdurend matches.’ Het project krijgt nu subsidie uit de experimentenregeling van het UWV. Maar het ontbreekt nog aan middelen voor een winkel waar vraag en aanbod elkaar straks letterlijk kunnen ontmoeten. Vol vuur vertellen Maas en De Koning hun verhaal aan de mensen van VSBfonds. En er blijkt zeker wat mogelijk. vertelt Huyzer. ‘Vooral de ateliers waren heel leerzaam. Waar moet je op letten bij een projectvoorstel? Wat zijn de do’s en don’ts? Die handvatten zijn belangrijk om te bepalen waar je de nadruk op moet leggen in een voorstel.’ Kaartjes worden uitgewisseld en het contact is weer eens stevig aangehaald. Voor Anja Maas is het allemaal nieuw. ‘Ik ben eigenlijk helemaal geen fondsenwerver, maar ik vind het erg interessant om zo direct te horen waar een fonds in wil investeren. Dat wist degene achter de stand ook heel goed te vertellen, Zo weet je snel wat je aan ze kunt vragen en wat niet.’ Een goede indruk maken Een paar stands verderop is Roelie van Stempvoort druk in gesprek. Ze vertegenwoordigt de Rabobank Foundation en het Rabobank Projectenfonds. Ze is erg enthousiast over de fondsenmarkt, vertelt ze. De Rabobank doet voor het eerst mee, maar komt een volgende keer beslist terug. ‘Ik ben blij verrast over wat ik hier aan mooie initiatieven voorbij zie komen.’ Van Stempvoort vindt het positief dat mensen met ideeën een training hebben gehad in fondsenwerven. ‘De eerste indruk die je bij een fonds maakt moet gewoon goed zijn. Zo’n workshop is hartstikke mooi om daarmee te oefenen.’ Haar enthousiasme wordt gedeeld door Jennifer Buizer van het Fonds Sluyterman van Loo, een oud fonds dat ooit bedoeld was voor de huisvesting van gouvernantes en onderwijzeressen zonder pensioen. Inmiddels richt het fonds zich op projecten rond zelfredzaamheid, autonomie en zingeving bij ouderen. ‘Zo’n fondsenmarkt is een prima manier om kennis te maken en te kijken of je samen zaken kunt doen,’ zegt Buizer. ‘Natuurlijk deel ik hier geen Tafel vol materiaal geld uit, maar ik moedig mensen met ideeën wel aan om zich te melden. Een paar kanshebbers vroegen of ze bij ons kunnen aankloppen als ze niet in de prijzen zouden vallen. Het antwoord was bijna steeds ja.’ Handvatten belangrijk Tot die kanshebbers voor de Zorgvernieuwingsprijs behoren ook de mensen van Parent 2 Parent, een project voor ouders van kinderen met een beperking. Eric Huyzer en zijn mensen struinen ook over de fondsenmarkt. ‘Ik vind het een mooie gelegenheid om met mensen in contact te komen. We zijn hier vooral om ons netwerk uit te breiden. Voor ons zal de uitdaging toch vooral zijn om onze organisatie structureel gefinancierd te krijgen. Projectsubsidies krijgen we wel voor elkaar, maar daarmee ben je er nog niet.’ Parent 2 Parent heeft veel gehad aan de ondersteuning rond de Zorgvernieuwingsprijs, Aanwezig op de fondsenmarkt: - - - - - - - - - - - - - Fonds NutsOhra Fonds Psychische Gezondheid Fonds Sluyterman van Loo Innovatiefonds Zorgverzekeraars Nationaal MS Fonds De Rabobank Foundation/ Rabobank Projectenfonds Stichting Het RC Maagdenhuis Stichting RCOAK Studelta VSBfonds ZonMw Zorginnovatieplatform ZorgInnovatieWijzer In de stand van het Fonds Psychische Gezondheid staat Heidi Heuvelman. Haar fonds heeft geen grote projectbudgetten. ‘Maar juist omdat we zo’n specifiek deelgebied bestrijken, is het goed dat we ons hier presenteren.’ Heuvelman laat zich duidelijk inspireren door de mensen die langskomen. Zo was ze erg gecharmeerd van twee vrouwen die zich inzetten voor de hoogbegaafde cliënten in de ggz. ‘Het verband tussen minder kansrijk zijn en het ontstaan van psychische problemen is bekend. Maar kennelijk is er ook een relatie met hoogbegaafdheid. Deze vrouwen wisten heel overtuigend te vertellen dat de ggz zich met deze groep nauwelijks raad weet.’ In een hoek van de hal vindt een ander belangrijk onderdeel van de Nationale Zorgvernieuwingsdag plaats: de speeddates. Bezoekers schuiven tegenover elkaar aan kleine tafeltjes en vertellen in een paar minuten over hun idee. Na een signaal met een toeter wisselen de gesprekspartners snel van tafeltje. Ook hier worden duidelijk vruchtbare contacten gelegd. Een van de deelnemers is Joost Brillemans, student Gezondheidswetenschappen aan de Vrije Universiteit en betrokken bij de Salus Summerschool over leiderschap in de zorg. ‘Het is erg leuk om mensen te ontmoeten die er toe doen in de zorg. Ik wil graag onderzoeken hoe we initiatieven kunnen samenbrengen. Dat kan hier uitstekend.’ Brillemans heeft vooral gesproken over zijn idee om studenten te betrekken bij de besluitvorming in zorgorganisaties. ‘Die suggestie heb ik wel kunnen verkopen, geloof ik. Iedereen met wie ik een speeddate had, was er in elk geval enthousiast over. Er wordt heel wat geld uitgegeven aan adviesbureaus, terwijl er bij studenten veel creatieve ideeën te vinden zijn. Daar is volgens ons nog heel veel zorgvernieuwing te halen.’ n 39 tips Veel mensen komen op goede ideeën voor betere zorg en welzijn. De meeste daarvan verdwijnen echter in de kast door gebrek aan tijd, draagvlak, aandacht en geld. Goede ideeën verdienen een kans. Wat kan helpen om een goed idee verder te brengen? Hier een paar tips. om een idee verder te brengen Toets de kracht van je idee Soms lijkt iets een goed idee, maar is dat het ook? Ga na waarom jouw idee uitvoering verdient. Waarom is het belangrijk? Wat is de betekenis ervan voor de doelgroep? Wie is die doelgroep eigenlijk en hoe omvangrijk is deze? Ga ook na of het idee misschien al door iemand anders is bedacht en uitgevoerd. Zoek hulp en medestanders Een goed idee ontwikkel je met elkaar. Kijk welke deskundigen kunnen helpen om je idee goed te onderbouwen. Ga ook na wie je nodig hebt voor het draagvlak. Denk bijvoorbeeld aan samenwerkingspartners, mogelijke financiers, je eigen directie en - niet in de laatste plaats - de mensen voor wie je iets wilt verbeteren. De doelgroep dus. 40 Spreek klare taal Goede ideeën verkopen zich meestal niet vanzelf. Je krijgt mensen alleen mee als ze snappen wat je wilt en wat je daarvoor nodig hebt. Vaak is er maar weinig tijd om mensen te overtuigen in een gesprek. Grijp die kans door die boodschap goed voor te bereiden. Ga uit van één minuut. Vertel daarin wie je bent, wat je idee is, voor welk probleem je idee een oplossing is en welke kansen dat biedt. Ook een klein voorbeeld kan helpen. Breng je verhaal met overtuiging en passie. Maak een plan van aanpak De boer opgaan met een idee kan niet zonder plan waarin dat idee is uitgewerkt. Zorg ervoor dat de belangrijkste zaken daarin staan. Laat bijvoorbeeld zien wat de noodzaak van je plan is. Onderbouw het met argumenten. Noem de doelgroepen, strategieën en middelen. Maak aannemelijk dat het haalbaar is en welke effecten na afloop te verwachten zijn. Zorg voor een financiële onderbouwing. En laat zien wat je doet om te voorkomen dat het project een eendagsvlieg is. Houd het beknopt en kernachtig. Scheid hoofd – en bijzaken. En wees altijd eerlijk en open. Schrijf alleen op wat je kunt waarmaken. Analyseer wat hindert en wat helpt De basis onder een plan is de analyse. Stel jezelf kritische vragen. Welke hindernissen kun je tegenkomen bij de uitvoering van het plan – en hoe ga je dat oplossen? Een hindernis kan bijvoorbeeld zijn dat de verbetering die je hebt bedacht veel te complex is. Soms is er sprake van verschillende belangen die conflicteren. Dat kan de uitvoering van je idee belemmeren. Belangrijk is ook de vraag: wat kan juist helpen om je idee verder te brengen? Zo werkt het bijvoorbeeld goed om een verbetering zo te ‘verpakken’ dat deze makkelijk is in te passen binnen bestaande werkprocessen en routines. Kijk met die wetenschap nog eens goed naar je plan: is het nodig om dingen anders aan te pakken of aan te scherpen? Ga op zoek naar geld Het is handig om in een vroeg stadium al te verkennen wie jouw project wellicht wil financieren. Je kunt dan met het plan proberen daarop aan te sluiten. Elk fonds en elke subsidieverstrekkende organisatie heeft een eigen beleid. Het ene fonds richt zich bijvoorbeeld vooral op ouderen, het andere op meedoen in de samenleving. Zoek naar de juiste match. Kijk ook naar wat de subsidievoorwaarden zijn. Zo zijn er fondsen die geen subsidie toekennen aan projecten die al zijn gestart of waarvan zij de enige financier zouden worden. Houd er rekening mee dat fondsen werven vaak iets anders is dan geld vragen. Zie het fonds als partner. Bind het fonds aan je project. Bouw aan een onderlinge relatie. Zorg voor netwerken Veel ideeën komen verder via netwerken. Zorg ervoor dat je in contact staat met mensen en steeds met hen uitwisselt. Zij kunnen anderen weer op jouw idee attenderen. Leg ook contact met mensen die jou kunnen helpen – en jij hen. Zoek naar die wederkerigheid. Overweeg ook of je kunt aanhaken bij berichtgeving in de media. Als er publiekelijk aandacht is voor iets waarvoor jouw idee de oplossing is, dan heb je de wind mee. Wees creatief en flexibel Een idee verder brengen loopt nooit helemaal zoals gepland. Er dienen zich bijvoorbeeld onverwachte vraagstukken aan. Of mensen zijn minder enthousiast dan je verwachtte. Laat je niet uit het veld slaan. Wees flexibel in je doen en denken. Luister bijvoorbeeld naar wat anderen beweegt en beweeg daarin mee. Zoek de creativiteit, en stel jezelf en de omgeving verrassende vragen. Dat helpt om - buiten de gebaande paden - naar een oplossing toe te werken. n 41 Over de initiatiefnemers ZonMw, VSBfonds en het Zorginnovatieplatform zijn de initiatiefnemers van de Nationale Zorgvernieuwingsprijs 2010. De organisaties zijn actief op het terrein van zorg en welzijn. Vooruitgang vraagt om onderzoek en ontwikkeling. ZonMw financiert gezondheidsonderzoek én stimuleert het gebruik van de ontwikkelde kennis – om daarmee de zorg en de gezondheid te verbeteren. ZonMw heeft als hoofdopdrachtgevers het ministerie van VWS en NWO. VSBfonds zet zich in voor de kwaliteit van de Nederlandse samenleving. Een samenleving waar mensen actief aan deelnemen. Waarbij ze zich betrokken voelen en waarin ze de kans krijgen om zich te ontwikkelen. Het fonds wil dat mensen elkaar ontmoeten en inspireren - en zich bewust zijn van zichzelf en hun omgeving. VSBfonds ondersteunt projecten die hieraan bijdragen. Met geld, kennis en netwerken. Colofon Concept BGMW en Cecile Vossen Concept & Tekst Tekst Cecile Vossen m.m.v. Marc van Bijsterveldt Eindredactie Veronique Huijbregts Ontwerp BGMW, Haarlem Het Zorginnovatieplatform (ZIP) wil actief met zorginnovatie aan de slag om de kwaliteit van zorg in de toekomst te behouden, en vooral ook toegankelijk en betaalbaar te houden. Het ZIP stelt daarbij de mens centraal. Het ZIP jaagt innovaties aan die de positie van patiënten en professionals verbeteren, de mogelijkheden van ICT en technologie meer benutten, de zorg slimmer helpen organiseren en het ondernemerschap in de zorg stimuleren. De focus ligt hierbij op ouderen en chronisch zieken. Fotografie Dieter Schutte, Den Haag Jasper Zwartjes, Amsterdam Drukwerk A-D Druk - Zeist © Nationale Zorgvernieuwingsprijs 2010 Het overnemen van teksten is toegestaan, met bronvermelding. Deze uitgave is met grote zorgvuldigheid samengesteld. Bij vragen en of opmerkingen kunt u een mail sturen naar [email protected] 42 P. van P. van der Molen, der Molen, A.T.M. A.T.M. Blaauwwiekel-Schilder, Blaauwwiekel-Schilder, C. van C. van den den Berg,Berg, F. Simonis, F. Simonis, A.J.M.H. A.J.M.H. Smeets, Smeets, E.R. E.R. Elbaum, Elbaum, R.R. R.R. Groothuis, Groothuis, M.E. M.E. Benard, Benard, A. van A. der vanHulst, der Hulst, G.J. Wieten, G.J. Wieten, A. Jellema, A. Jellema, E. Wannet, E. Wannet, M. Brouwer, M. Brouwer, A.R.F.M. A.R.F.M. van Gorp, van Gorp, P.J.M.P.J.M. Harks-Maas, Harks-Maas, H.G. H.G. Deibert, Deibert, C.A.J.C.A.J. van Wanrooij, van Wanrooij, L.A. Tissink, L.A. Tissink, Y. Genius, Y. Genius, G.L.M. G.L.M. Bots,Bots, A.M.G. A.M.G. Geling, Geling, K. deK. Vos, de J.M. Vos,Sprangers, J.M. Sprangers, A.M. A.M. van den van Berg, den Berg, M. Jantzen, M. Jantzen, J.A. Feijt, J.A. Feijt, H. Feijth, H. Feijth, P. Meijlink, P. Meijlink, J.H. Postema, J.H. Postema, J.M. Marjo, J.M. Marjo, J.S. Visser, J.S. Visser, H.P.M. H.P.M. van Haaster, van Haaster, I.M.R.I.M.R. Alders, Alders, N.A.M. N.A.M. van der van Plas-van der Plas-van Noort, Noort, M.C.J.M.C.J. Wanrooij, Wanrooij, A.A. A.A. Calbo, Calbo, H.A.J.M. H.A.J.M. van der van Veer, der Veer, P.J.M.P.J.M. Scholten, Scholten, R. Knap, R. Knap, L. Wieland, L. Wieland, G.C.M. G.C.M. de Jong, de Jong, R. Roeles, R. Roeles, J.A.J.J.A.J. van der vanKrieke, der Krieke, R.B. Derksen, R.B. Derksen, J. Meinardi, J. Meinardi, M.L.P.M.L.P. Collins, Collins, J. Storck, J. Storck, S. Sandra, S. Sandra, A.A. van A.A. den van Berge, den Berge, I.A. van I.A. Rossum, van Rossum, A. ten A. Barge, ten Barge, N. Nijkamp, N. Nijkamp, M. Riemersma, M. Riemersma, W. deW.Valk, de Valk, J. Kempen, J. Kempen, A. Jonker, A. Jonker, I.L Bense, I.L Bense, M.J. Koevoet, M.J. Koevoet, C. Boer, C. Boer, E.A.M. E.A.M. Bastiaansen, Bastiaansen, M.T.J.M.T.J. Maarse, Maarse, J.G.A.J.G.A. Katsis-Bliekendaal, Katsis-Bliekendaal, J.C. Smits, J.C. Smits, D.A.M. D.A.M. Geerts, Geerts, M.A.M. M.A.M. Schrage, Schrage, M.A.H. M.A.H. Verschaeve, Verschaeve, D. Hensums, D. Hensums, W.E. W.E. Schrader, Schrader, M. Delfsma, M. Delfsma, R. van R. der van Velde, der Velde, A.J. de A.J.Jager, de Jager, M.T.J.M.T.J. Maarse, Maarse, E.D.J.E.D.J. Ypema, Ypema, E. Kramer, E. Kramer, M.W.B. M.W.B. de Gouw, de Gouw, S. Claes, S. Claes, M.C.M. M.C.M. van de vanVen, de Ven, A.E.M. A.E.M. KleinKlein Holkenborg, Holkenborg, M. Goedkoop, M. Goedkoop, C.W.B. C.W.B. van van der Tuin, der Tuin, R. Bourgonje, R. Bourgonje, S. deS. Jong, de Jong, N. Garnefski, N. Garnefski, P.L. van P.L. van Droogenbroeck, Droogenbroeck, K.A.H. K.A.H. van van den den Wijngaard, Wijngaard, E. Apon, E. Apon, A. Verdonschot, A. Verdonschot, H. Freud, H. Freud, W.F. W.F. van van der Heiden, der Heiden, M.W.M.W. Meijer, Meijer, R.A. R.A. Monsma, Monsma, W.A.M. W.A.M. van van Zon, Zon, C.P. C.P. van van de Kerk, de Kerk, A.S.P.M. A.S.P.M. Breed, Breed, L. Lagaaij, L. Lagaaij, L.T. Witkamp, L.T. Witkamp, R. deR.Bruijn, de Bruijn, G.A.M. G.A.M. de Hond, de Hond, I.J.M.I.J.M. Muller-Schoof, Muller-Schoof, I. vanI. Doorn, van Doorn, M. Vos, M. Vos, A.H. A.H. Dijkman, Dijkman, M. Weenink, M. Weenink, R. Morsch, R. Morsch, H.M.E. H.M.E. Eleonora, Eleonora, F. Ouariachi, F. Ouariachi, J.W.A.J.W.A. Verbaal,B. Verbaal,B. Boneschansker, Boneschansker, B. Ebbenn, B. Ebbenn, M. de M. Jonge, de Jonge, C.T.C.C.T.C. Veens, Veens, M. van M. van der der Zwet,Zwet, N. de N. Louw, de Louw, A.C.L.A. A.C.L.A. Pieterson, Pieterson, Veel Veel mensen mensen hebben hebben de Nationale de Nationale Zorgvernieuwsprijs Zorgvernieuwsprijs 20102010 tot een tot succes een succes helpen helpen maken. maken. De jury. De jury. Ria Bremer, Ria Bremer, HansHans Büller, Büller, TrudiTrudi van den van Bos, den Bos, YolanYolan Koster, Koster, Clemence Clemence Ross.Ross. Het leescomité. Het leescomité. Marjolein Marjolein Scholten, Scholten, Maarten Maarten Slijper, Slijper, InekeIneke Voordouw, Voordouw, Evelien Evelien Dijkstra, Dijkstra, LindaLinda Gerth-Verhoeve, Gerth-Verhoeve, Senna Senna Bouteba, Bouteba, Paul Paul Klouwens, Klouwens, Monique Monique Bais, Bais, Tineke Tineke van van den den Klinkenberg, Klinkenberg, Margo Margo Brouns, Brouns, Carola Carola van van den den Brink,Brink, Simone Simone KorffKorff de Gidts, de Gidts, Margriet Margriet de Jong. de Jong. De stuurgroep. De stuurgroep. Monique Monique Bais, Bais, Janneke Janneke de Groot, de Groot, Margriet Margriet de Jong, de Jong, Simone Simone KorffKorff de Gidts, de Gidts, Cecile Cecile Vossen, Vossen, Anne-Lise Anne-Lise Zuiderwijk. Zuiderwijk. De experts. De experts. Marie-José Marie-José van van Rooy,Rooy, Simone Simone KorffKorff de Gidts, de Gidts, Gerard Gerard van van Leeuwen, Leeuwen, AnitaAnita van van Paassen, Paassen, InekeIneke Voordouw, Voordouw, Miranda Miranda van van Duin,Duin, Madelon Madelon Roosenboom, Roosenboom, Jacqueline Jacqueline Selhorst, Selhorst, Monique Monique Bais, Bais, Senna Senna Bouteba, Bouteba, Margo Margo Bruins, Bruins, Janneke Janneke de Groot, de Groot, Tineke Tineke Klinkenberg, Klinkenberg, Margiet Margiet de Jong, de Jong, Hannie Hannie Bonink, Bonink, SacoSaco de Visser, de Visser, Marielle Marielle Snijders, Snijders, Piet de PietJong, de Jong, Evelien Evelien Dijkstra, Dijkstra, Catherine Catherine Schuttevaer, Schuttevaer, JohnJohn Krol, Krol, EllenEllen Tuyn.Tuyn. De workshopleiders. De workshopleiders. Barbara Barbara van der vanLinden, der Linden, Gerdie Gerdie van Asseldonk, van Asseldonk, Bea Blom, Bea Blom, Elisabeth Elisabeth Martens, Martens, Tigrelle Tigrelle Uijttewaal, Uijttewaal, Esther Esther Bosmans, Bosmans, Jos Zandvliet, Jos Zandvliet, Willem Willem de Regt, de Regt, Marcel Marcel Senten, Senten, Richard Richard van Kray, van Kray, FransFrans Nauta. Nauta. De creatieven. De creatieven. Dieter Dieter Schutte, Schutte, MarcMarc Wolterbeek, Wolterbeek, MarcMarc van Bijsterveldt, van Bijsterveldt, Veronique Veronique Huijbregts, Huijbregts, Cecile Cecile Vossen, Vossen, Jasper Jasper Zwartjes. Zwartjes. De vertegenwoordigde De vertegenwoordigde fondsen. fondsen. Fonds Fonds NutsOhra, NutsOhra, Fonds Fonds Sluyterman Sluyterman van Loo, van Loo, Fonds Fonds Psychische Psychische Gezondheid, Gezondheid, Nationaal Nationaal MS Fonds, MS Fonds, De Rabobank De Rabobank Foundation/Rabobank Foundation/Rabobank Projectenfonds, Projectenfonds, Stichting Stichting Het RC HetMaagdenhuis, RC Maagdenhuis, Stichting Stichting RCOAK, RCOAK, Innovatiefonds Innovatiefonds ZorgZorg verzekeraars, verzekeraars, VSBfonds. VSBfonds. De betrokken De betrokken organisaties. organisaties. Battle Battle of Concepts, of Concepts, BGWM, BGWM, Politiek Politiek Online, Online, Studelta. Studelta. De indieners. De indieners. M.H.M.H. Klerks, Klerks, M.C.A. M.C.A. van Heiningen,C. van Heiningen,C. Boonstra, Boonstra, N. Frieswijk, N. Frieswijk, M.C. M.C. Ramdajal-Groen, Ramdajal-Groen, H.P.A.H.P.A. Hobbelink, Hobbelink, T.M. de T.M. Bont-Hillen, de Bont-Hillen, A. Harrij, A. Harrij, A.C.D.M. A.C.D.M. Woldring, Woldring, L. Haverman, L. Haverman, O.A.M. O.A.M. Regout,L. Regout,L. Wolsink, Wolsink, L. Fonville, L. Fonville, W.S.M. W.S.M. Portegies, Portegies, H. Hartholt, H. Hartholt, M. Kuipers, M. Kuipers, S.A. van S.A. der van Linden, der Linden, R. van R. der van Wel, der Wel, I.H.W.I.H.W. Bassie-van Bassie-van Onna, Onna, J.L.M.J.L.M. van den vanBroek,W.C.M. den Broek,W.C.M. Matheij-Giesbers, Matheij-Giesbers, R. van R.Keken, van Keken, K.M. K.M. Moesker, Moesker, R.A. Matthijssen, R.A. Matthijssen, S.N. Hjelmevoll, S.N. Hjelmevoll, J. Krabbenborg, J. Krabbenborg, R.G.M.F.P. R.G.M.F.P. van den vanBerg, den Berg, P.A.M. P.A.M. van Amelsvoort, van Amelsvoort, E. deE. Ruiter, de Ruiter, N.L.F.N.L.F. Smeels, Smeels, D.H.DD.H.D Vliese, Vliese, S.E. Wildevuur, S.E. Wildevuur, K. Zwart, K. Zwart, S. Boerlage, S. Boerlage, E. Peters, E. Peters, E.G.M. E.G.M. Bonnie, Bonnie, M. Weenink, M. Weenink, B. Groosman, B. Groosman, E.J.M.E.J.M. de Groot,I. de Groot,I. Boedjarath, Boedjarath, F.J.M.F.J.M. Amory, Amory, M.C. M.C. Schuurman, Schuurman, G. van G. van den den Berg,Berg, E. Spanjers, E. Spanjers, A.E.A.M. A.E.A.M. Landman, Landman, A. Yaqin, A. Yaqin, J.H.G.M. J.H.G.M. de Koning, de Koning, I.P.M.I.P.M. Griffioen,M. Griffioen,M. Hendrikse, Hendrikse, G. van G.den van Berg, den Berg, A. Verdonschot, A. Verdonschot, D.M. D.M. Reijn,Reijn, W. Kuijer, W. Kuijer, M.F.J.M.F.J. Otten, Otten, B.A. Bosch, B.A. Bosch, P.C. Officier, P.C. Officier, A.W. A.W. Grunwald, Grunwald, J.H.W. J.H.W. Palm,Palm, E. Huyzer,P.H.R.M. E. Huyzer,P.H.R.M. van Boerdonk van Boerdonk Verbakel, Verbakel, G.C. G.C. Ramautar, Ramautar, E. Boele E. Boele - de -Zeeuw, de Zeeuw, B.B.C.B.B.C. Voet,Voet, H. Braakman, H. Braakman, L.V. van L.V. de vanPoll-Franse, de Poll-Franse, S. Lagerwaard, S. Lagerwaard, I. de I.Heij,E.R.M. de Heij,E.R.M. Spruit, Spruit, M. van M. Hedel, van Hedel, L.C.J.L.C.J. Boex,Boex, J.S. Visser, J.S. Visser, W. van W. Egdom, van Egdom, N. Bartray, N. Bartray, H.J. van H.J. Es, vanM. Es,Vos, M. Vos, J. Bustraan, J. Bustraan, G.J.A.G.J.A. Marani-Beenen, Marani-Beenen, M. Sprong-Brouwer, M. Sprong-Brouwer, G.R. Sixma, G.R. Sixma, M.K. M.K. Stoel,Stoel, H.M.G. H.M.G. Pethke, Pethke, G. Bierman, G. Bierman, G. Gijs, G. Gijs, M.C.C. M.C.C. Vervaet, Vervaet, F.J. Franssen, F.J. Franssen, A.T.A.A.T.A. Valckx, Valckx, Y.M.P.Y.M.P. Engels, Engels, M. Dekker, M. Dekker, C.S. Eijbrecht, C.S. Eijbrecht, F.T. van F.T. Breda, van Breda, G.H.M. G.H.M. van Oostrom, van Oostrom, J.H.M. J.H.M. Arts,Arts, H.H.J.H.H.J. Spanjers, Spanjers, N. Lindeboom, N. Lindeboom, E.M. E.M. van Weele, van Weele, J. Oosting, J. Oosting, C.C.L.T. C.C.L.T. van den van Broek, den Broek, M.W.M.W. van der vanWal,E.M.P.H. der Wal,E.M.P.H. Verhoeven, Verhoeven, A.J.J.A.J.J. Vergouwe-Meijer, Vergouwe-Meijer, H. Schouten, H. Schouten, J.S.T.J.S.T. Kwee, Kwee, A. van A.der vanGoes, der Goes, Y.M.A. Y.M.A. Kardol, Kardol, K.J. Meulenberg, K.J. Meulenberg, C.S.E.C.S.E. Schaper, Schaper, A.A.J.G. A.A.J.G. van Gemert, van Gemert, W. Cahn, W. Cahn, B.B.C.B.B.C. Voet,Voet, K. vanK.Soest, van Soest, W.A.M.M. W.A.M.M. Hoedjes, Hoedjes, J.E. van J.E.der vanKleij, der Kleij, R.J. Odink, R.J. Odink, G. Veen, G. Veen, J.S.T. J.S.T. Kwee,Kwee, C.M. Groot, C.M. Groot, O.M.G O.M.G van de van Lustgraaf de Lustgraaf thema magazine thema magazine nationale zorgvernieuwingsprijs 2010 Nationale Zorgvernieuwingsprijs 2010 ‘Huidige zorg vraagt om goede ideeën’ € 75.000 voor studeren met een beperking succesverhalen geen prijs, toch gewonnen geld zoekt idee tijdens Nationale Zorgvernieuwingsdag Nationale Zorgvernieuwingsprijs is een initiatief van , het en het