Mantelzorg in Beeld? Beter signaleren en samenwerken in de palliatief / terminale fase draaiboek V0.9 Auteur: Dirk Mantel, Regiocoördinator VPTZ Oost-Gelderland. versiebeheer: V0.1 V0.2 V 0.3 V 0.4 V 0.5 V 0.51 V 0.6 V 0.7 V 0.8 V 0.9 12 mei 2015 25 mei 2015 (incl. verslag 3, werkgroep) 12 juni aanpassingen m.b.t. “one tot one” Liesbeth en Dirk 1 juli 2015 (incl. verslag 4, werkgroep) 30 juli (incl. Verslag 5, werkgroep) 9 aug 2015 (Dirk, Alle punten verwerkt) 26 aug 2015, incl. verslag werkgroep 16 sept 2015, incl. Verslag werkgroep 26 oktober 2015 Aanpassingen mbt luifel etc Correspondentieadres: D. Mantel Nijmeegsebaan 68-A, 6564 CG Heilig Landstichting, Telefoon: 06 – 2564 5243, Email: [email protected] Bij de Federatie VPTZ Oost-Gelderland zijn aangesloten: Stichting Hospicegroep de Lelie te Winterswijk, Stichting Hulpdienst Hengelo (Gld) en Keijenborg, Stichting VPTZ Zelhem-Halle, Stichting Vrijwillige Palliatieve Terminale Thuiszorg Zuid West Achterhoek, Stichting Sravana, afdeling VPTZ te Doetinchem 1 Inhoudsopgave Inleiding................................................................................................................................................................ 3 Insteek Federatie VPTZ Oost-Gelderland..................................................................................................3 Organisaties ........................................................................................................................................................ 4 Samenstelling werkgroep ............................................................................................................................... 4 Doelgroep ............................................................................................................................................................. 4 Wie informeert wie? .........................................................................................................................................5 Datum en Locatie ...............................................................................................................................................5 Agenda 12 november ............................................................................................................................................5 Deelnemers Forum ............................................................................................................................................6 Onderwerpen .................................................................................................................................................6 Totaal moeten er komen en zijn in gebruik: .............................................................................................................7 Markt ......................................................................................................................................................................8 PR ............................................................................................................................................................................8 Naamstikkers ...................................................................................................................................................... 8 Budget ...................................................................................................................................................................8 Uitgaven ................................................................................................................................................................ 8 Tasje met GOODIES ..........................................................................................................................................9 Evaluatie ............................................................................................................................................................... 9 Dit draaiboek is een dynamisch document. Bij elke grote verandering ontvangen de leden van de werkgroep een bijgewerkt exemplaar waar de verandering in kleur weergegeven zijn. Dirk Mantel verwerkt de gegeven in dit draaiboek. Veranderingen in deze versie zijn GEEL high-light Correspondentieadres: D. Mantel Nijmeegsebaan 68-A, 6564 CG Heilig Landstichting, Telefoon: 06 – 2564 5243, Email: [email protected] Bij de Federatie VPTZ Oost-Gelderland zijn aangesloten: Stichting Hospicegroep de Lelie te Winterswijk, Stichting Hulpdienst Hengelo (Gld) en Keijenborg, Stichting VPTZ Zelhem-Halle, Stichting Vrijwillige Palliatieve Terminale Thuiszorg Zuid West Achterhoek, Stichting Sravana, afdeling VPTZ te Doetinchem 2 Inleiding Missie VPTZ Aan een ieder in de laatste levensfase en diens naasten bieden opgeleide vrijwilligers – daar waar nodig en gewenst – tijd, aandacht en ondersteuning. Kwetsbaarheid en dood horen bij het leven van iedereen, oud én jong. Toch denken veel mensen daar pas over na wanneer ze ziek zijn en niet meer beter kunnen worden. Of wanneer een dierbare van hen ziek is en zal gaan sterven. Dat is jammer, want wanneer mensen eerder nadenken over hun eindigheid en de keuzes die ze willen maken, geeft dat rust in de stervensfase. We willen bereiken dat mensen tijdig en vaker nadenken over het levenseinde en hun wensen daaromheen. En, dat ze deze bespreken met hun naasten en/of zorgverleners. Bij deze onderwerpen draait het echter niet alleen om patiënten en hun naasten. Ook zorgverleners willen graag van betekenis zijn, zeker in de palliatieve zorg. En, hoe open is onze samenleving over kwetsbaarheid, ziekte, het levenseinde en sterven? Hoeveel ruimte krijgen we om onze ideeën en wensen te uiten en te verwezenlijken? (bron: http) Insteek Federatie VPTZ Oost-Gelderland De Federatie VPTZ Oost-Gelderland is de initiatiefnemer voor het organiseren van een informatiemiddag over palliatieve terminale zorg “ thuis” voor het gehele Achterhoek. In dit gebied zijn de vijf aangesloten stichtingen en de twee hospice 's (Hospicegroep De Lelie en Sravana) en Noaberhulp actief. De Stichting VPTZ NoaberhulpZutphen sluit zich aan bij de organisatie. Vertrekroute van dit symposium is het probleem wat de mantelzorger ervaart als deze geconfronteerd wordt met een palliatief (terminale) naaste. Paniek, te veel zorg, zich vastbijten in de zorg, etc. Hoe gaat de mantelzorger het traject in. Wat voor hulp is er? Titel en thema van de middag: MANTELZORG VOLDOENDE IN BEELD? Beter signaleren en samenwerken in de palliatief/terminale fase Het symposium moet een informatieve ontmoeting van diverse spelers in het veld worden, maar ook een gezellige middag met de nodige dosis humor. De intentie is dat iedereen met een goed gevoel van een welbestede middag naar huis gaat. Definities Mantelzorg - is zorg aan een hulpbehoevende uit iemands directe omgeving die voortvloeit uit de sociale relatie en niet wordt verleend in het kader van een hulpverlenend beroep of georganiseerd vrijwilligers werk. Voor mantelzorg wordt vaak een definitie gehanteerd in termen van duur en intensiteit: mantelzorg duurt langer dan drie maanden en/of behelst meer dan 8 uur per week. Correspondentieadres: D. Mantel Nijmeegsebaan 68-A, 6564 CG Heilig Landstichting, Telefoon: 06 – 2564 5243, Email: [email protected] Bij de Federatie VPTZ Oost-Gelderland zijn aangesloten: Stichting Hospicegroep de Lelie te Winterswijk, Stichting Hulpdienst Hengelo (Gld) en Keijenborg, Stichting VPTZ Zelhem-Halle, Stichting Vrijwillige Palliatieve Terminale Thuiszorg Zuid West Achterhoek, Stichting Sravana, afdeling VPTZ te Doetinchem 3 Overbelaste mantelzorg - "het verlenen van hulp op den duur kan leiden tot zware fysieke en of psychische belasting van de mantelzorger. Mantelzorgers ervaren dan dat de zorg teveel op hun schouders komt te rusten, dat hun zelfstandigheid in de knel raakt en dat de zorgverlening ten koste gaat van hun gezondheid en conflicten oplevert op het werk of in de thuissituatie. Op dat moment is er sprake van overbelasting van de mantelzorger" (Achterberg, Eliens & Vermeulen, 2012). Werkgebied De Federatie VPTZ heeft samenwerking gezocht met het Palliatief Netwerk West-Achterhoek. Besloten is om een middag te organiseren voor het gebied Achterhoek en een werkgroep te formeren. Hierin participeren de drie palliatieve netwerken en onderstaande organisaties. Organisaties Stichting VPTZ Zuid-West Achterhoek Stichting VPTZ Zelhem-Halle Stichting VPTZ Hengelo (Gld) en Keijenborg Stichting Sravana Stichting Hospicegroep ‘De Lelie’ Stichting Terminale Thuiszorg "Noaberhulp" Zutphen Palliatief Netwerk West Achterhoek Palliatief Netwerk Oost Achterhoek Palliatief Netwerk Zutphen Gemeente Oude IJsselstreek: Dinxperlo, De Heurne Gemeente Montferland: ’s-Heerenberg met de omliggende kernen Zelhem, Halle en omgeving Hengelo en Keijenborg Doetinchem, Gaanderen, Wehl, Hummelo, Keppel en Drempt Berkelland, Oost-Gelre, Aalten en Winterswijk Zutphen e.o. Doetinchem e.o. Winterswijk e.o. Zutphen e.o. Samenstelling werkgroep Naam Organisatie Telefoon nr. E-mail Dirk Mantel Federatie VPTZ OG 024-8441824 [email protected] Liesbeth van Hemert Netwerk coör. WA 0314-329357 [email protected] Esther Wieggers Sensire, wijkverpleegkundige mantelzorgdeskundige 06-1227 6361 [email protected] Margaret Blijleven Gouden Leeuw groep, loc. Zelhem 06-24215710 [email protected] Trudy Willems Netwerk coör. OA 06-1315 9144 [email protected] Janette Alink Coör. VPTZ ZW Achterhoek 06-14152323 [email protected] Annemiek Ebbers VIThulpbijmantelzorg mantelzorgconsulent 0544-820000 [email protected] Spreker Mantelzorger (Mv. CMJ. Mecking (Hogeweg 100, 7071 GH Ulft, tel: 0314-631 280) 06-2368 9070 Doelgroep De werkgroep ziet als doelgroep: - Wijkverpleegkundigen, verpleegkundigen ziekenhuis, transferverpleegkundigen, verzorgenden (extraen intramuraal). - WMO ambtenaren (11 gemeenten in de achterhoek) /sociale teams - Artsen/praktijkondersteuners en andere professionals, thuiszorg, VPTZ. - Regio’s Zutphen, Oost- en West-Achterhoek. Aantal personen: maximaal 300 personen. Correspondentieadres: D. Mantel Nijmeegsebaan 68-A, 6564 CG Heilig Landstichting, Telefoon: 06 – 2564 5243, Email: [email protected] Bij de Federatie VPTZ Oost-Gelderland zijn aangesloten: Stichting Hospicegroep de Lelie te Winterswijk, Stichting Hulpdienst Hengelo (Gld) en Keijenborg, Stichting VPTZ Zelhem-Halle, Stichting Vrijwillige Palliatieve Terminale Thuiszorg Zuid West Achterhoek, Stichting Sravana, afdeling VPTZ te Doetinchem 4 Wie informeert wie? Doelgroep Wie informeert Wijkverpleegkundigen (Sensire, Buurtzorg, etc.) Liesbeth (netwerk) verpleegkundigen ziekenhuis, transferverpleegkundigen Liesbeth (netwerk) verzorgenden (extra- en intramuraal). Liesbeth (netwerk) WMO ambtenaren (11 gemeenten in de achterhoek) /sociale teams Janette Alink, Annemiek Ebbers Artsen/praktijkondersteuners en andere professionals Esther, Liesbeth (netwerk) Vrijwilligers VOT en VIT Annemiek Ebbers VPTZ, Buurtzorg Dirk Mantel Wijkteams, Buurtcoaches Annemiek Ebbers Datum en Locatie Besloten is om het symposium te organiseren op: donderdag 12 november van 14.00 – 17.00 uur. De Luifel Dorpsstraat 11, 7261 AT, Ruurlo Telefoon: 0573 - 451 312 Inschrijving Inschrijving vooraf d.m.v. netwerkmodule (Liesbeth) en is kosteloos. http://www.palliatievezorgwestachterhoek.nl/Hulpverleners.aspx Folder en distributie van de folders Op het overleg van 15 april is de lay-out en set-up van de folder besproken. Doel is om 1 september de flyer klaar te hebben. Oplage uitnodiging 1000 stuks. De uitnodiging kan dan ook als ”PDF “ file verstuurd worden. netwerken elk 100 stuks toe te sturen. 300 VPTZ coördinatoren (5) 250: (NH:50, DeLelie:50, Sravana:50, Zelhem:20, ZW:40, Hengelo:40)170) Leden werkgroep 150 Uitdelen op 12 november 300 Agenda 12 november Dagvoorzitter: Irene van der Aart, cabaretière Agenda 13.00 uur. Aankomst, koffie, thee, infomarkt Deel 1. “ Verdieping van het thema mantelzorg” 13.30 uur. Opening en welkom. Voorzitter Federatie VPTZ Oost-Gelderland dhr. Frits Schmidt 13.40 uur. Theater. Toneel van Theducater Wat gaat er aan vooraf ? Samenwerken vrijwilliger en professional 13.50 uur. Wijkverpleegkundige, Esther Wiegers 14.20 uur. Mantelzorger aan het woord, mw. Carmen Mecking Hoe ontstaat overbelasting van een mantelzorger en hoe help je deze? 14.50 uur. Theater. Toneel van Theducater Correspondentieadres: D. Mantel Nijmeegsebaan 68-A, 6564 CG Heilig Landstichting, Telefoon: 06 – 2564 5243, Email: [email protected] Bij de Federatie VPTZ Oost-Gelderland zijn aangesloten: Stichting Hospicegroep de Lelie te Winterswijk, Stichting Hulpdienst Hengelo (Gld) en Keijenborg, Stichting VPTZ Zelhem-Halle, Stichting Vrijwillige Palliatieve Terminale Thuiszorg Zuid West Achterhoek, Stichting Sravana, afdeling VPTZ te Doetinchem 5 15.00-15.45 Pauze met markt. Deel 2. “ Zorg voor de mantelzorger” 15.45 uur. Theater. Interactief toneel van Theducater Overvraagd en overbelast 16.05 uur. Discussie en Forum. Gesprek met de zaal 16.50 uur. Theater. Toneel van Theducater Ontzorgen 17.00 uur. Afsluiting. Deelnemers Forum Discussie forum Deelnemers VIThulpbijmantelzorg mantelzorgconsulent Docent ontspoorde mantelzorg Ilja Bomers [email protected] VPTZ coördinator Louise Runia Sensire, wijkverpleegkundige Ria Teunissen, 06-13044919 [email protected] WMO visie vanuit gemeenten Greetje Doedens, consulent WMO, 0314-377377 Begeleid het WMO traject. thuis 0481 45 97 54 Wijkverpleegkundige Buurtzorg Hengelo-Keijenborg Harry Hermans 06-1016 7352 werk 06-1236 8448 [email protected] Transfer verpleegkundige Mirjam Hulshof , [email protected], 06-3650 4158/ Onderwerpen Frits Schmidt Mogelijke onderwerpen: Wat is de VPTZ Samenwerking met andere zorgverleners noodzakelijk Gemeenten zijn sinds 1 jan 2015 erg belangrijk Wijkverpleegkundigen indiceren Netwerken Palliatieve zorg promoten samenwerking Budget kleiner Groter beroep op mantelzorger en omgeving Aandacht voor de degenen die het als eerste moeten oppakken. Carmen Mecking (CMJ. Mecking (Hogeweg 100, 7071 GH Ulft, tel: 0314-631 280) Mogelijke onderwerpen: Interview door dagvoorzitter. Interactie met de zaal in tweede helft van interview. Wat betekend het om mantelzorger te zijn? Hoe beleef je het? Wat heb je nodig? Hoe zou ik het nu doen? Forum Mogelijke onderwerpen: - Signalen overbelasting mantelzorger en hoe voorkomen we overbelasting. - Hoe ontzorgen we de mantelzorger - We doen allemaal (zorg hulp) ons stinkende best en slaan soms de plank helemaal mis. (Voorbeeld zaal?) - Hoe verlenen we als hulpverlener de zorg die mensen willen hebben? (Aanbod/vraaggericht?) Correspondentieadres: D. Mantel Nijmeegsebaan 68-A, 6564 CG Heilig Landstichting, Telefoon: 06 – 2564 5243, Email: [email protected] Bij de Federatie VPTZ Oost-Gelderland zijn aangesloten: Stichting Hospicegroep de Lelie te Winterswijk, Stichting Hulpdienst Hengelo (Gld) en Keijenborg, Stichting VPTZ Zelhem-Halle, Stichting Vrijwillige Palliatieve Terminale Thuiszorg Zuid West Achterhoek, Stichting Sravana, afdeling VPTZ te Doetinchem 6 - Hoe signaleren we (als hulpverlener) overbelasting? Wat kunnen we ,qua indicatiestelling, met het huidige financieringsstelsel (verzorgingstehuizen gaan dicht, wonen en zorg gescheiden, etc.)? Welke oplossingen (noemen dementie, geestelijke problematiek. Etc. maar gaan hier verder niet op in) Is niet het hoofddoel van de middag. Hoe geven we grenzen aan, hoe mobiliseren we hulp. Verschillen man versus vrouw als mantelzorger Huisarts Mogelijke onderwerpen: - Nodigt u de patiënt wel eens uit om de mantelzorger mee te brengen naar het spreekuur? - Noteert u in het HIS ov iemand mantelzorger is of ontvangt? - Bespreekt u met de mantelzorger wat hij nodig heeft om de zorg vol te kunnen blijven houden? - Betrekt u de mantelzorger bij de behandeling van de patiënt? - Stimuleert u de mantelzorger de zorg te delen met andere familieleden en of vrienden. 4 stellingen op Flyer 1. Zorg voor je naaste 2. Mantelzorger! 3. Wijkverpleegkundige 4. Overbelaste mantelzorger -> -> -> -> Vanzelfsprekend!? Nooit meer vrije tijd!? Regelt: mantelzorgondersteuning Eigen verantwoordelijkheid mantelzorger Stellingen Signaleren overbelaste mantelzorger door hulpverlener Cliënt: ik wil niet tot last zijn Krappe bezetting in het thuiszorgteam: aanvulling mantelzorg is welkom! U als mantelzorger heeft vakantie? Zorg voor de mantelzorgers Mantelzorger moet zelf de grenzen aangeven Mantelzorger: ik heb het er natuurlijk voor over! Oog voor wat de mantelzorger nodig heeft Mooi dan hoeven wij niemand in te zetten Waar halen we vrijwilligers vandaan?? Techniek Patrick Lehman contracteert een bedrijf voor de techniek. Om de discussie en de toneelvoorstellingen goed te laten verlopen zijn er een aantal draadloze loopen tafelmicrofoons en draadloze headsetmicrofoons nodig. Inventarisatie geluid op 12 november Wat Waarvoor Aantal Draadloos Loopmicrofoon – Walter Vrijsen (tijdens toneel) – Dagvoorzitter – Zaal microfoons - Toneel - Permanent - Permanent 1 1 2 4 Tafel- of losse microfoons - Forum (voor 6 personen) Forum 2 Zaal 2 Dagvoorzitter 1 5 Draadloze headset - Toneel (3 spelers) Totaal moeten er komen en zijn in gebruik: - 3 Headmicrofoons (toneelgroep) - 5 (twee zaal, 1 Irene, 2 Forum) - CD speler Correspondentieadres: D. Mantel Nijmeegsebaan 68-A, 6564 CG Heilig Landstichting, Telefoon: 06 – 2564 5243, Email: [email protected] Bij de Federatie VPTZ Oost-Gelderland zijn aangesloten: Stichting Hospicegroep de Lelie te Winterswijk, Stichting Hulpdienst Hengelo (Gld) en Keijenborg, Stichting VPTZ Zelhem-Halle, Stichting Vrijwillige Palliatieve Terminale Thuiszorg Zuid West Achterhoek, Stichting Sravana, afdeling VPTZ te Doetinchem 7 3 Tafels etc. Wat Waarvoor Aantal Podium Toneel & Forum Laag podium Toneel Tafel en 3 stoelen Forum 6 Krukken met 2 hangtafels 6&2 Markt In een aparte zaal wordt een markt met maximaal 10 kraampjes georganiseerd. Trudy is organisator. Kraam voor Monuta. Dennis Blaak 06-2188 2060 (relatie beheer) PR - PR op het symposium -Folders, banners, film op symposium, markt, rolbanners buiten. - PR na het symposium. Promotiefilm maken van de dag zelf. Mogelijk door Studenten van “Saxion”? Deze film is daarna door de diverse organisaties te gebruiken bij PR. Liesbeth neemt contact op met Saxion Persbericht maken Naamstikkers Tijdens de inschrijving zijn de namen van de deelnemers bekend. Liesbeth en /of Dirk maakt naamstikkers van de ingeschreven gasten. Tevens zijn er viltstiften zodat mensen hun eigen naam op een stikker kunnen schrijven. Budget Onderstaande organisaties hebben budget of middelen ter beschikking gesteld: Organisatie Bedrag VPTZVPTZ Zelhem -Halle € 2.500,00 Hulpdienst/ VPTZ Hengelo - Keijenborg € 2.500,00 VPTZ Noaberhulp € 1.500,00 Netwerk OA, WA en Zutphen Middelen Bedrag in natura Samen Pal voor u, 300 stuks € 1000 € 6500,00 Totaal Uitgaven Onderwerp Aan wie Omschrijving Bedrag Zaalhuur De Luifel, Ruurlo 0573 – 451 312 De Luifel € 2800 Consumpties De Luifel + 6x2 + 30 x 2) =72 broodjes 11 en 12 nov All-in Techniek De Luifel 5 hand- en 3 head-microfoons, CD speler all-in Theducater Theatergroep Walter Vrijsen, 06- 5086 6477 € 1200 Uitnodigingen drukken Reclameland Folder Reclameland € 129,47 Uitnodigingen printrijp maken Rob v.d. Loos Ontwerper. € 102,85 Tasjes , goodies Yesgift Rode tasjes met opdruk, 310 stuks € 366 Post.nl Postnl Brieven, etc € 25 DVD etc Markt Dvd voor op stand €100 Correspondentieadres: D. Mantel Nijmeegsebaan 68-A, 6564 CG Heilig Landstichting, Telefoon: 06 – 2564 5243, Email: [email protected] Bij de Federatie VPTZ Oost-Gelderland zijn aangesloten: Stichting Hospicegroep de Lelie te Winterswijk, Stichting Hulpdienst Hengelo (Gld) en Keijenborg, Stichting VPTZ Zelhem-Halle, Stichting Vrijwillige Palliatieve Terminale Thuiszorg Zuid West Achterhoek, Stichting Sravana, afdeling VPTZ te Doetinchem 8 Flyer VPTZ reclameland € 122,68 Nieuwe flyer voor Goodie bag € 10 Stikkers, viltstiften, etc. Presentjes Liesbeth, Aantal presentjes (actie Liesbeth). Forum: 6, Theducater: 4, Carmen: 1 + cadeaubon €50, Irene:1 Film laten maken Saxion (Liesbeth informeert) € 310 Dagvoorzitter Irene van der Aart 06-27063594 € 1000 Fotograaf Trudy € 100 Muziek op symposium Accordeon muziek tijdens intermezzo € 200 Totaal 6466,00 Tasje met GOODIES We gaan 300 tasjes maken met allerleis PR materiaal Goodie Wie Pal voor u Trudy VPTZ materiaal (Folder, DVD)Evaluatieformulier, E-learning aanbieding. Dirk Boekje met gedichten Monuta Pennen, pepermuntjes, ballonnen, etc. VIT Evaluatieformulier Dirk Evaluatie Er is een evaluatieformulier beschikbaar waarop de mensen de dag een cijfer kunnen geven. Tevens is er op dat formulier ruimte voor tips en opmerkingen. Correspondentieadres: D. Mantel Nijmeegsebaan 68-A, 6564 CG Heilig Landstichting, Telefoon: 06 – 2564 5243, Email: [email protected] Bij de Federatie VPTZ Oost-Gelderland zijn aangesloten: Stichting Hospicegroep de Lelie te Winterswijk, Stichting Hulpdienst Hengelo (Gld) en Keijenborg, Stichting VPTZ Zelhem-Halle, Stichting Vrijwillige Palliatieve Terminale Thuiszorg Zuid West Achterhoek, Stichting Sravana, afdeling VPTZ te Doetinchem 9