Genetische screening van embryo`s vermindert

Genetische screening van embryo’s vermindert kans op zwangerschap
Een vruchtbaarheidsbehandeling (IVF of ICSI) bij vrouwen van 35 jaar en ouder leidt
minder vaak tot een zwangerschap als deze wordt gecombineerd met PGS
(Pre-implantatie Genetische Screening). Ook worden er dan minder kinderen geboren.
Dit blijkt uit een studie van onderzoekers uit Amsterdam (AMC en OLVG), Groningen
(UMCG) en Leeuwarden (MCL). De verwachting was juist dat PGS de effectiviteit van
vruchtbaarheidsbehandelingen bij deze groep zou vergroten. Vandaag verschijnt on line
een artikel over de resultaten van de studie in het gezaghebbende wetenschappelijke
tijdschrift The New England Journal of Medicine (NEJM).
Na IVF-behandeling is het aantal zwangerschappen bij vrouwen van 35 jaar en ouder
relatief laag. Een mogelijke oorzaak is de toegenomen kans in deze groep op embryo’s
met chromosomale afwijkingen. Met PGS kunnen sommige genetische fouten in een
vroegtijdig stadium worden opgespoord. Door alleen embryo’s in de baarmoeder terug te
plaatsen die vrij zijn van deze fouten zou het succespercentage van
vruchtbaarheidsbehandelingen toenemen, meenden gynaecologen en embryologen.
Onderzoek wijst nu uit dat PGS juist het tegenovergestelde bewerkstelligt: minder
zwangerschappen en minder kinderen.
Bij PGS kijkt men in een zeer vroeg ontwikkelingsstadium van het embryo naar het
aantal chromosomen in een cel. Daarbij wordt voor acht verschillende
chromosomenparen nagegaan of het aantal chromosomen klopt. Is sprake van
bijvoorbeeld een trisomie (de cel bevat drie in plaats van de gebruikelijke twee
exemplaren van een chromosoom), dan plaatst men het embryo niet terug. Ook bij
vrouwen die een vruchtbaarheidsbehandeling ondergaan zonder PGS vindt selectie van
embryo’s plaats. Daarbij let men echter uitsluitend op morfologische kenmerken (vorm
en aantal van de cellen).
Vervolgonderzoek moet uitwijzen waarom PGS contraproductief is. Volgens de
onderzoekers zijn er drie mogelijke verklaringen. Ten tijde van het onderzoek bestaat het
embryo uit gemiddeld zes cellen. Daarvan wordt er één verwijderd voor PGS. Dit zou
schadelijker kunnen zijn dan gedacht. Met PGS bekijkt men bovendien slechts een
beperkt aantal stukken erfelijk materiaal, waardoor wellicht een aantal chromosomale
fouten over het hoofd wordt gezien. Tenslotte is het niet ondenkbaar dat morfologische
selectie kwalitatief beter is dan de beoordeling met PGS op basis van één enkele cel,
omdat de genetische samenstelling van die cel niet altijd representatief is voor het
embryo als geheel.
De studie, uitgevoerd met een subsidie van ZonMw, is het eerste gerandomiseerde
onderzoek ter wereld naar de effectiviteit van PGS. Ruim 400 vrouwen namen deel, die
maximaal drie vruchtbaarheidsbehandelingen ondergingen. Bij de helft daarvan werd
PGS toegepast. In die PGS-groep werden 52 van de in totaal 206 vrouwen zwanger en
werden 49 kinderen geboren. In de controlegroep van 202 vrouwen bedroeg het aantal
zwangerschappen 74, en werden 71 kinderen geboren.
Juist omdat de werkzaamheid van PGS nooit goed was onderzocht adviseerde de
Gezondheidsraad in 2006 de methode uitsluitend toe te staan in onderzoeksverband.
Wereldwijd wordt PGS echter veelvuldig aangeboden. Met name in privéklinieken in de
VS wordt er veel geld mee verdiend.
Bron: AMC Amsterdam
http://www.gezondheid.nl/nieuwsartikel.php?nieuwsartikelID=2104
Biologie | Cellen HAVO | Artikel Genetische screening van embryo’s vermindert kans op
zwangerschap