Discriminatie - De Ambrassade

Discriminatie
Iedereen is altijd gelijk. Zonder uitzonderingen!
Alles over discriminatie
• Centrum voor Gelijkheid van
Kansen en
Racismebestrijding
voor klachten en informatie
tel. 0800 12 800 (kies 2)
www.diversiteit.be
• Discriminatie
of haat op het internet
www.cyberhate.be
• Liga voor
de Mensenrechten
tel. 09 223 07 38
www.mensenrechten.be
• Kruispunt
Migratie-Integratie vzw
tel. 02 205 00 50
www.kruispuntmi.be
• Gelijke Rechten voor Iedere
Persoon met een Handicap
tel. 02 214 27 60
www.gripvzw.be
• Holebifoon
tel. 0800 99 533
www.holebifoon.be
Discriminatie
Iedereen is altijd gelijk.
Zonder uitzonderingen!
• Instituut voor de gelijkheid
van vrouwen en mannen
tel. 0800 12 800
(kies 1 voor klachten)
http://igvm-iefh.belgium.be
• Kifkif
tel. 03 667 69 33
www.kifkif.be
• Jongeren
Tegen Racisme vzw
tel. 02 511 16 36
www.schoolzonderracisme.be
Een uitgave van De Ambrassade, Leopoldstraat 25, 1000 Brussel
Uitsluiting of discriminatie start vaak
omdat iemand ‘anders’ is. Je bent
roodharig of hebt een donkere huid. Je
draagt niet de ‘juiste’ schoenen of je zit
in een rolstoel. Waarom hebben we het
allemaal zo moeilijk met anders zijn?
Wat zijn stereotypen?
Een stereotype is een uitvergroot beeld
van een groep mensen. Een beeld dat
niet meer klopt met de realiteit omdat één
eigenschap of een vroegere eigenschap
uitvergroot wordt. Alsof elke Engelsman
nog een bolhoed draagt, elke NoordAfrikaan een djellaba, en elke 60-plusser
met een wandelstok loopt. Stereotypen
kunnen positief of negatief zijn, maar ze
blinken vooral uit in het overdrijven. Vaak
zijn de beelden erg simplistisch en zijn ze
gebaseerd op het gedrag of het uitzicht van
enkelingen die plots het beeld gaan bepalen
van de hele groep: alsof er geen Turken
zonder snor bestaan, of geen magere
Amerikanen. Onschuldig? Probeer je even
in te beelden dat jij plots moet vechten
tegen een stereotype. En er zijn echt heel
wat minder onschuldige voorbeelden dan
hierboven beschreven…
Wat is een vooroordeel?
Je stapt ergens binnen, zegt geen woord, maar op
basis van hoe jij eruitziet, de kleren die je draagt,
de manier dat je wandelt (of net niet kan wandelen),
word je al met argwaan bekeken. Of men is bang
van je, laat je niet binnen, stelt vreemde vragen. Dat
zijn vooroordelen. Je krijgt geen kans omdat je er als
jongen vrouwelijk uitziet, omdat je een hoorapparaat
draagt, omdat je een andere huidskleur hebt. Mensen
hebben een mening of idee over iemand, zonder
te weten of dat eigenlijk zo is. Meestal bouwen ze
verder op een stereotype en vullen ze dat zonder enig
nadenken verder aan.
Vanwaar komen vooroordelen?
Vooroordelen zijn meestal een gevolg van gebrek
aan kennis. Ze zijn niet gebaseerd op feiten
maar op invulling. Vooroordelen worden ook snel
overgenomen, omdat het makkelijk is. Een hele
groep van ‘gelijk uitziende mensen’ krijgen dezelfde
eigenschap toebedeeld. Zo wordt een hele groep
mensen plots een dief, een luiaard, een stinkaard,
een gierigaard, een slet… Jij hebt niets te maken
met dat negatieve gedrag, maar omdat je ook ‘één
van hen bent’, krijg je datzelfde etiket opgeplakt.
Vooroordelen doen snel denken aan racisme en
huidskleur, maar er bestaan ook - al dan niet bewust
- veel vooroordelen over senioren, mensen met een
handicap, holebi’s, armen, vrouwen…
Welke gevolgen
kunnen vooroordelen hebben?
Denken in vooroordelen heeft zeer vervelende
gevolgen. Omdat mensen al een mening over je
hebben voor je iets van jezelf kan tonen. Je uiterlijk is
blijkbaar voldoende om je helemaal te bestempelen.
Als iemand een vooroordeel over je heeft, sta je
eigenlijk buitenspel. Je krijgt geen kans om jezelf te
zijn. Om je plaats in te nemen (vrienden te maken, job
te vinden, in een club te mogen) moet je dubbel zo
hard werken als iemand anders. Kort samengevat: dat
is niet fair.
Vooroordelen zijn nog geen discriminatie, maar ze
kunnen er wel toe leiden.
Wanneer spreek je
van discriminatie?
Als een vooroordeel ertoe leidt
dat iemand je anders gaat
behandelen, dan spreek je van
discriminatie. Discriminatie is
dus iemand ongelijk behandelen
zonder reden. In praktijk zelfs zeer
bewust omdat je volgens hem
anders bent. Een vooroordeel is
een denkbeeld, discriminatie is
een gedrag.
Is discriminatie en
racisme hetzelfde?
Nee. Racisme is een veel voorkomende
vorm van discriminatie waarbij iemand
wordt uitgesloten op basis van afkomst,
huidskleur of nationaliteit. Racisme uit
zich niet enkel in uitsluiting, maar kan
ook leiden tot vervelende opmerkingen,
scheldpartijen of pestgedrag.
Discriminatie gaat veel ruimer. Je kan
ongelijk behandeld worden omdat je een
man of vrouw, jong of oud, gelovig of
niet gelovig, homo of hetero, gehuwd,
gescheiden of alleenstaand, rijk of arm
bent, een handicap hebt, of omdat je in
een woonwagen woont of dakloos bent.
Wanneer word
je gediscrimineerd?
De Belgische wetgeving staat niet toe dat je op basis
van die kenmerken (zie vorige pagina) uitgesloten
wordt. Iedereen kan gediscrimineerd worden. Enkele
voorbeelden uit het dagelijks leven.
Iemand wil zijn appartement niet aan je verhuren
omdat je homo bent. Je mag niet binnen in een café
of club omdat je Marokkaan bent. Je wordt niet
aangenomen voor een job omdat je te oud bent.
Je kan niet deelnemen aan de activiteiten van een
jongerencentrum omdat je rolstoel niet binnen kan
en omdat het jeugdhuis daar geen oplossing voor
wil zoeken. Je komt niet in aanmerking voor een
job omdat je een vrouw bent. Dit zijn enkele zeer
realistische voorbeelden van discriminatie.
Hoe en waar kan je
discriminatie melden?
Ben je slachtoffer van discriminatie, dan moet
je contact opnemen met het Centrum voor
Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding
(zie pagina 2 van deze folder). Het Centrum
volgt klachten op van discriminatie op basis
van ras, huidskleur, afkomst, nationale of
etnische afstamming, leeftijd, levensovertuiging,
fysieke toestand, seksuele aard enzovoort. Je
kan rechtstreeks het Centrum contacteren, of
contact nemen met één van de Meldpunten (zie
de adressen achteraan deze folder).
Voor klachten over discriminatie op basis van
geslacht neem je contact op met het Instituut
voor de gelijkheid van vrouwen en mannen (zie
pagina 2 van deze folder).
Wat kan je zelf doen
tegen racisme of discriminatie?
Geeft iemand kwetsende of discriminerende
opmerkingen over bepaalde mensen of groepen
mensen, dan moet je reageren. Laat het niet zomaar
gebeuren. Het helpt altijd om vragen te stellen over
de opmerkingen. ‘Hoe kom je daarbij? Waarom zeg
of denk je dat? Heb je dat zelf al meegemaakt of heb
je dat enkel door anderen horen zeggen? Wie heeft
je dat verteld? Hoe weet die dat? Ken je die persoon,
dat is een voorbeeld van het tegendeel…’
“Als iemand een vooroordeel over je
heeft, sta je eigenlijk buitenspel.
Je krijgt geen kans om jezelf te zijn”
Discriminerende verhalen worden vaak aangedikt als
ze verder de ronde gaan. Je moet proberen de foute
conclusies te ontmijnen. De fouten in de redenering
recht te zetten: ‘Niet alle Oost-Europeanen zijn dieven.
De inbreker die bij mij gepakt is, was gewoon een
Belg. Over mij woont een familie uit Oekraïne en dat
zijn heel lieve, vriendelijke mensen die hard werken.’
Wat gebeurt er met je klacht?
Waar kan je discriminatie of
racisme op het internet melden?
Discriminatie is verboden. Ook op het internet dus. In
de anonimiteit van chatrooms, of social media klinkt
soms heel grove en discriminerende taal. Sommige
mensen denken dat ze op websites anoniem en
ongestraft racistische of discriminerende taal kunnen
gebruiken. Niets is minder waar. Lees je op het internet
opruiende, beledigende, discriminerende of racistische
boodschappen dan kan je dat online melden op
www.cyberhate.be. Samen met de medewerkers kan je
dan overleggen welke stappen je kan ondernemen.
Het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en
Racismebestrijding probeert een dialoog op gang
te brengen met de persoon of instantie die volgens
de aanklager een fout beging, met het oog op een
minnelijke schikking of een verontschuldiging. Als
het gaat om de weigering om een huis te verhuren,
dan is bemiddeling misschien meer aangewezen dan
juridische stappen. Het is immers belangrijk dat je de
woonst kan huren.
Als iemand via toespraken of folders aanzet tot racisme
en discriminatie van bepaalde groepen, dan zijn
gerechtelijke stappen waarschijnlijk het beste. Als het
gaat om ernstige of duidelijke gevallen van discriminatie
of racisme en er wordt gekozen voor gerechtelijke
stappen dan kan het Centrum klacht neerleggen of zich
burgerlijke partij stellen.
Meldpunten Racisme en Discriminatie
•
Meldpunt Aalst
Hoveniersplein 1, 9300 Aalst
tel. 053 73 23 39
•
Meldpunt Leuven
Prof. Van Overstraetenplein 1, 3000 Leuven
tel. 016 27 26 00
•
Meldpunt Antwerpen
Sint-Jacobsmarkt 7, 2000 Antwerpen
tel. 0800 94 843
•
Meldpunt Mechelen
Maurits Sabbestraat 119, 2800 Mechelen
tel. 0800 99 193
•
Meldpunt Brugge
Westkans vzw, Kerkhofstraat 1, 8200 Brugge
tel. 050 40 73 99
•
Meldpunt Discriminatie Oostende
Sociaal Huis Oostende, Hospitaalstraat 35, 8400 Osstende
tel. 059 40 25 83
•
Meldpunt Genk
Stadsplein 1, 3600 Genk
tel. 089 65 42 49
•
Meldpunt Roeselare
Sociaal Huis Welwel Zuidstraat 17, 8800 Roeselare
tel. 051 26 21 80
•
Meldpunt Discriminatie Gent
AC Portus, Keizer Karelstraat, 9000 Gent
tel. 09 268 21 68
•
Meldpunt Sint-Niklaas
Grote Markt 1, 9100 Sint-Niklaas
tel. 03 760 91 00
•
Meldpunt Racisme Hasselt
Groenplein 1, 3500 Hasselt
tel. 011 23 94 72
•
Meldpunt Turnhout
Stadskantoor Campus Blairon 200, 2300 Turnhout
tel. 014 40 96 34
•
Meldpunt Kortrijk
Grote Markt 54, 8500 Kortrijk
tel. 056 27 70 18
Stap eens binnen bij het JIP!
In een Jongereninformatiepunt in je buurt kan je informatie
opzoeken in folders of op het internet, maar je kan er ook
terecht voor een gesprek. De JIP-medewerkers helpen je
met je vragen en zoeken samen een oplossing voor je
probleem. Binnenstappen in een JIP is helemaal gratis.
Op zoek naar het JIP in je buurt?
➜ www.jips.be
Najaar 2012 • V.U.: Marjolein Haan, Leopoldstraat 25, 1000 Brussel
Jongerengids.be is de snelste weg naar alle informatie
voor jongeren. Je vindt er een antwoord op al je vragen.