Wat als het slachtoffer gepest wordt door iemand van buiten het

Preventie en bescherming tegen geweld, pesterijen
en ongewenst seksueel gedrag op het werk.
Heb je nog vragen, neem dan contact op met
het team psychosociaal welzijn
crisisfoon 078 150 200
Hoofdkantoren
Bataviastraat 11 - 2000 Antwerpen
Tel. 03 204 70 60 - Fax 03 204 70 69
Dirk Martensstraat 26/1 - 8200 Brugge
Tel. 050 47 47 47 - Fax 050 47 47 58
Lange Kruisstraat 7 - 9000 Gent
Tel. 09 235 49 61 - Fax 09 235 49 62
Maastrichtersteenweg 254 - 3500 Hasselt
Tel. 011 26 31 71 - Fax 011 25 48 95
www.creacommunication.be
Wat als het slachtoffer gepest wordt
door iemand van buiten het bedrijf?
1. Derde als klager
Uit de praktijk is gebleken dat het niet altijd mogelijk is om de
interne procedures toe te passen op derden-buitenstaanders
(klanten, leveranciers, sporadische externe werknemers …)
die klagen over geweld, pesterijen of ongewenst seksueel
gedrag op het werk door de werknemers van de eigen
onderneming. Deze personen - die buiten de arbeidsrelatie
staan - kunnen een beroep doen op de externe procedure
bij de rechtbanken. ‘Gelijkgestelde’ werknemers van derde
ondernemingen (namelijk zij die ‘permanent’ (minstens éénmaal per week) in de onderneming tewerkgesteld zijn, bv.
onderhoudspersoneel of externe informatici) kunnen voortaan ook een beroep doen op de interne procedure van de
onderneming waar zij tewerkgesteld zijn, wanneer zij gepest
worden door een werknemer uit deze onderneming.
2. Derde als aangeklaagde
De werkgever dient al het mogelijke te doen om zijn werknemers te beschermen tegen geweld, pesterijen en ongewenst
seksueel gedrag op het werk door derde partijen.
Alle door zijn werknemers (of gelijkgestelden) aangehaalde
feiten dienen opgenomen te worden in het feitenregister.
Wanneer er individuele preventiemaatregelen moeten getroffen worden tegen werknemers van een derde onderneming, contacteert de werkgever de andere betrokken werkgever opdat deze de nodige maatregelen kan nemen.
Atealaan 65/3 - 2200 Herentals
Tel. 014 84 94 90 - Fax 014 84 94 95
3. Specifieke risicoanalyses bij contacten met
derden
Rijksweg 9 - 2870 Puurs
Tel. 03 886 03 56 - Fax 03 886 55 51
De werkgever dient, samen met de terzake bevoegde
preventieadviseur, een risicoanalyse uit te voeren naar de
vormen van psychosociale belasting die derden
(buitenstaanders en ‘gelijkgestelden’) kunnen veroorzaken
en een incidentanalyse van gemelde feiten van
grensoverschrijdend gedrag en andere herhaaldelijke
incidenten van psychosociale belasting.
Op basis van deze analyse treft hij de nodige (preventie-)
maatregelen. Dit kan hij bijvoorbeeld doen door geen contracten meer af te sluiten met een dienstverlener die zich
schuldig maakt aan pesterijen of ongewenste intimiteiten.
Ovenstraat 5 - 8800 Roeselare
Tel. 051 26 06 00 - Fax 051 26 06 09
Maatschappelijke zetel
Koningsstraat 75/3 - 1000 Brussel
Tel. 02 250 00 57 - Fax 02 223 72 87
Andere kantoren
Verviers - Eupen - Namen - Luik - Charleroi
www.provikmo.be - [email protected]
Waarvoor kan u bij Provikmo
terecht?
1. Ter beschikking stellen van een preventieadviseur ­bevoegd
voor psychosociale aspecten van het werk, van geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk.
2. Voor acute psychische opvang n.a.v. geweld, pesterijen en
ongewenst seksueel gedrag op het werk kan een werk­nemer
van een bij ons aangesloten bedrijf bellen naar onze ‘crisisfoon’.
3. Ook getuigen of slachtoffers van emotioneel traumatiserende
gebeurtenissen binnen de werksituatie ­kunnen een beroep
doen op onze crisisfoon.
Psychosociale belasting
waaronder geweld, pesterijen en
ongewenst seksueel gedrag
Vormen grensoverschrijdend gedrag
3. Interne formele procedure
1. Geweld op het werk
De aanklager beslist uiteindelijk zelf of hij al dan niet overgaat
tot een ‘officiële klacht’. Deze officiële klacht kan door hem,
met vermelding van de aangehaalde feiten en beschuldigingen (‘met redenen omkleed’) ingediend worden bij ofwel: de
vertrouwenspersoon, die dit direct doorgeeft aan de bevoegde preventieadviseur; of rechtstreeks aan de bevoegde
preventieadviseur.
‘Elke feitelijkheid waarbij een werknemer (of gelijkgestelde
persoon) psychisch of fysiek wordt bedreigd of aangevallen
bij de uitvoering van het werk.’
2. Pesterijen op het werk (‘mobbing’)
Wat is psychosociale belasting?
‘Meerdere gelijkaardige of uiteenlopende onrechtmatige
‘gedragingen’, buiten of binnen de onderneming, die plaats
hebben gedurende een bepaalde tijd, die tot doel of gevolg
hebben dat de persoonlijkheid, waardigheid of fysieke of
­­psychische integriteit van een werknemer (of gelijkgestelde
persoon) bij de uitvoering van zijn werk wordt aangetast,
dat zijn betrekking in gevaar wordt gebracht of dat een
bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende of kwetsende omgeving wordt gecreëerd en die zich inzonderheid
kan uiten in woorden, bedreigingen, handelingen, gebaren of
eenzijdige geschriften.
Deze gedragingen kunnen inzonderheid verband houden met
godsdienst of overtuiging, handicap, leeftijd, seksuele geaardheid, geslacht, ras of etnische afstamming (discriminatie).’
‘Elke belasting van psychosociale aard, die haar oorsprong
vindt in de uitvoering van het werk of die voorkomt naar
aanleiding ervan en die schadelijke gevolgen heeft voor de
lichamelijke of psychische gezondheid van de persoon.’
Geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk
zijn specifieke vormen van psychosociale belasting, die tezamen
ook worden aangeduid als grensoverschrijdend gedrag.
Alle vormen van psychosociale belasting dienen in kaart
gebracht, geanalyseerd en geëvalueerd te worden.
3. Ongewenst seksueel gedrag op het werk
(OSGW)
‘Elke vorm van ongewenst (verbaal, non-verbaal of lichamelijk) gedrag met seksuele connotatie dat als doel of gevolg
heeft dat de waardigheid van een persoon wordt aangetast
of een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende of
kwetsende omgeving wordt gecreëerd.’
Waar kan men hiervoor terecht?
1. Melding of vraag voor informatie
De betrokken werknemer kan hiervoor - strikt vertrouwelijk zowel bij de vertrouwenspersoon, de terzake bevoegde
preventieadviseur of de arbeidsgeneesheer (als er een
negatieve invloed op zijn gezondheidstoestand is) aankloppen.
Een melding staat niet gelijk aan het indienen van een klacht.
2. Interne informele klachtenprocedure
Samen met de vertrouwenspersoon en/of bevoegde preventieadviseur kan men vaak op informele wijze tot een oplossing
komen, bv. via een interventie bij de hiërarchische lijn of via
een bemiddelingspoging met de aangeklaagde.
Het is hierbij de bedoeling aan alle partijen - zowel de werkgever als alle betrokken werknemers - de gelegenheid te bieden om de zaak uit te praten in een opbouwende en volwassen dialoog, zodat het storend gedrag ophoudt.
Deze informele procedure is veelal te verkiezen, en dient
wettelijk steeds met de vertrouwenspersoon of de terzake
bevoegde preventieadviseur formeel overwogen te worden.
Vanaf het moment van het neerleggen van een officiële klacht,
dient de werkgever door de bevoegde preventieadviseur van
dit feit op de hoogte te worden gesteld en is het slachtoffer
beschermd tegen ontslag of éénzijdige wijziging van de arbeidsvoorwaarden, behalve om redenen die vreemd zijn aan
de formele klacht.
De terzake bevoegde preventieadviseur onderzoekt volledig onpartijdig de met redenen omklede klacht, beoordeelt
de feiten en de beschuldigingen, doet aan de werkgever een
voorstel voor de toe te passen individuele en collectieve
(preventie)maatregelen.
Van de werkgever wordt verwacht dat hij ‘passende maatregelen’ neemt om een einde te maken aan de door de bevoegde preventieadviseur als objectief beoordeelde feiten van
geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag.
4. Externe gerechtelijke procedure
De aanklager en zijn belanghebbenden kunnen ook klacht
neerleggen bij de inspectiediensten van toezicht op het welzijn op het werk, bij de arbeidsrechtbank (via verzoekschrift of
klacht bij de arbeidsauditeur) of voor criminele feiten (stalking,
sommige vormen van agressie …) bij de strafrechtbank (via
een klacht bij het parket). Klachten via de politie worden
doorgespeeld naar het arbeidsauditoraat of het parket.
Arbeidsrechtbank en inspectie beslissen veelal dat eerst een
beroep moet gedaan worden op de interne procedures.