Mijn kind, gewoon bijzonder!
advertisement
Mijn kind, gewoon bijzonder! Info voor ouders van een kind met een beperking Naam: ........................................................................................................................ versie 2013 - 2014 Mijn kind, gewoon bijzonder! Een bijzondere titel of dan toch niet? Met deze brochure willen we degenen die instaan voor de zorg van een kind met een beperking, een leidraad aanreiken ter ondersteuning van de (thuis)zorg. Waar kan ik terecht voor passend speelgoed, kan mijn kind mee op vakantie met leeftijdsgenootjes, kunnen we een beroep doen op een oppasdienst wanneer we er als ouder eens een avondje uit willen? En wat met de inrichting van onze woning? Het zijn maar enkele vragen die opborrelen wanneer je geconfronteerd wordt met een kind dat extra zorg behoeft. Elk kind wordt als een uniek persoon geboren en ontwikkelt gaandeweg zijn persoonlijkheid. Ouders streven er naar om hun kind steeds met de best passende zorg te omringen. Elke ouder ervaart zonder enige twijfel zijn kind als bijzonder. Maar wanneer de zorg betrekking heeft op een kind met een beperking wordt deze zorg nog meer afgestemd op de noden en het ritme van het kind. ‘Zorg op maat’ treedt op de voorgrond en staat dan wel heel centraal. De betekenis van ‘mijn kind is bijzonder ‘ krijgt een extra dimensie! Maar willen we net in deze gevallen ook niet dat ons kind zoveel als mogelijk een ‘gewoon’ leven kan leiden? Opgroeien thuis in een warm nest met broers en zussen, school lopen in het gewoon onderwijs, lid zijn van de plaatselijke jeugdbeweging, samen met vrienden op vakantie trekken, vrienden maken via sociale netwerksites, … Kortom, het inclusieverhaal, waarbij de samenleving zich zoveel als mogelijk dient aan te passen om kinderen met een beperking volwaardig te laten participeren. Onze Dienst Maatschappelijk Werk staat in ieder geval voor jou klaar om te helpen bij jouw zoektocht naar de best passende zorg, maar ook voor informatie, advies en administratieve ondersteuning bij het aanvragen van tegemoetkomingen of sociale voordelen, samenstellen van een dossier in het kader van een aanvraag bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) en nog zoveel meer. Niet in het minst voor een ondersteunend gesprek. CM West-Vlaanderen biedt je graag deze brochure aan. Wij hopen dat het een hulpmiddel kan zijn bij het zoeken naar een antwoord op jouw vragen. Misschien roept het bladeren in deze brochure nieuwe vragen op? Aarzel dan niet contact te nemen met onze Dienst Maatschappelijk Werk. Onze medewerkers kunnen, samen met jou, op zoek gaan naar passende antwoorden. Opmerkingen en aanvullingen kun je doorsturen naar [email protected]. We nemen deze dan mee in de volgende editie. Dank bij voorbaat. Martine Van de Walle Voorzitter CM West-Vlaanderen 2 2 Inhoud Mijn kind, gewoon bijzonder! 2 1 Wat is er aan de hand? 7 Een diagnose: een belangrijke eerste stap 7 Huisarts of kinderarts7 Oppas+: voor kinderen met een handicap of chronisch zieke kinderen Oppas20 Oppas Ziek kind Andere oppasdiensten voor chronisch zieke kinderen Oplossingen buitenshuis Centrum voor ontwikkelingsstoornissen (COS)7 Observatie- en behandelingscentrum Het revalidatiecentrum7 7 2 Waar kan ik terecht voor informatie? 9 Nood aan informatie 9 Dienst Maatschappelijk Werk CM 9 Sociale dienst van het ziekenhuis 10 3 11 Thuisverpleging 11 Andere zorgverstrekkers 11 Waar kan ik terecht voor hulp bij huishoudelijke taken?13 Poetsdienst13 Gezinszorg 13 Dienstencheques14 5 Hoe kan ik thuiszorg vlot laten verlopen?15 Thuisbegeleiding15 Zorgbegeleiding 16 Zorgplan 16 6 Welke hulpmiddelen/speelgoed kan ik ontlenen of kopen om de zorg te vergemakkelijken? 17 Aangepast speelgoed ontlenen Hulpmiddelen ontlenen17 Hulpmiddelen aankopen17 3 17 7 Zijn er tijdelijke oplossingen mogelijk om de situatie thuis te verlichten? Oplossingen bij je thuis 22 22 22 23 Semi-internaat voor niet-schoolgaanden Revalidatiecentra 23 8 20 20 Mijn woning is niet meer aangepast aan de gezondheidstoestand van mijn kind. Wat nu? 24 Advies bij woningaanpassing 24 Ergotherapeutische begeleiding 24 Tegemoetkomingen voor woningaanpassing 24 9 Ik heb geen vervoermogelijkheden, hoe geraak ik waar ik moet zijn? 26 De Minder Mobielen Centrale Ziekenvervoer Ontspanning: ook voor jouw kind? 10 26 26 27 Jeugdbeweging, vakantiekampen en reizen 27 Vakanties & reizen 27 Sport 28 Culturele activiteiten 28 Karweidienst 14 22 Pleegzorg Bij wie kan ik terecht voor medische zorg?11 Kinderarts of huisarts 4 21 Internaat 23 Kortopvang 20 11 Naar school! Welke vorm van onderwijs is het meest geschikt voor mijn kind? 30 Leerplicht30 Een school voor buitengewoon onderwijs 30 Semi-internaat voor schoolgaanden 30 Geïntegreerd onderwijs 31 Inclusief onderwijs 31 Tijdelijk onderwijs aan huis (TOAH) 31 Permanent onderwijs aan huis 31 12 Op welke financiële tegemoetkomingen heb ik recht? 32 Waar haal ik mijn inkomen vandaan? 32 Kinderbijslag met toeslag 32 3 Korting op openbaar vervoer 42 Op welke fiscale voordelen heb ik recht? 43 Vermindering BTW autovoertuigen, vrijstelling verkeersbelasting en belasting inverkeerstelling 43 Personenbelasting: extra belastingvrije som 43 Vermindering onroerende voorheffing44 Tegemoetkoming bij incontinentie, vanwege de Vermindering successierechten 44 ziekteverzekering35 Vrijstelling heffing op waterverontreiniging 44 Tegemoetkoming voor personen met een handicap, ouder dan 21 jaar, jonger dan 65 jaar Zorgverzekering Welke extra tegemoetkomingen bestaan er? Tegemoetkoming voor chronisch zieken, vanwege de ziekteverzekering 32 34 34 34 Forfaitaire tegemoetkoming in de kosten van incontinentiemateriaal t.g.v. onbehandelbare incontinentie, vanwege de ziekteverzekering Tegemoetkoming voor PVS-patiënten (comapatiënten), vanwege de ziekteverzekering Tegemoetkoming in de kostprijs van pijnstillers Sociaal sms-tarief 45 bij chronische pijnpatiënten, vanwege de Sociaal tarief elektriciteit en gas 45 ziekteverzekering36 Sociaal tarief kabelabonnement 45 Tegemoetkoming voor verbandmateriaal bij Sociaal tarief water 46 patiënten met chronische wonden, vanwege de ziekteverzekering Tegemoetkoming Syndroom van Sjögren, vanwege de ziekteverzekering Tegemoetkoming in de medische voeding bij coëliakie en dermatitis herpetiformis, vanwege de ziekteverzekering Tegemoetkoming voor palliatieve thuiszorg- patiënten, vanwege de ziekteverzekering Verhoogde tegemoetkoming, vanwege de 35 35 36 36 36 36 37 Omnio-statuut, vanwege de ziekteverzekering 37 Maximumfactuur (MAF), vanwege de ziekteverzekering 37 Bijzonder Solidariteitsfonds, ziekteverzekering 38 Financiële ondersteuning kankerpatiënten 39 Financiële ondersteuning door OCMW 39 Tegemoetkoming van je gemeente 39 Hulpmiddelen, waar vind ik financiële tegemoetkomingen? 40 Tegemoetkoming voor rolstoel en loophulp- middelen, vanwege de ziekteverzekering Vlaams Agentschap voor Personen met een 40 Handicap 40 Vervoer en verplaatsingen, welke tegemoetkomingen en voordelen zijn er? 44 Sociaal telefoontarief 44 ziekteverzekering Op welke sociale tarieven heb ik recht? Sociaal tarief internet 45 13 Welke juridische maatregelen kan ik nemen als de zieke niet meer voor eigen financiën kan instaan?47 Verlengde minderjarigheid 47 Onbekwaam verklaring 47 Voorlopige bewindvoering47 Een voorkeursverklaring afleggen48 14 Zijn er mogelijkheden om tijdelijk te stoppen met werken zodat ik mijn familielid kan verzorgen?49 Ouderschapsverlof 49 Loopbaanonderbreking in het kader van medische bijstand49 Loopbaanonderbreking in het kader van palliatief verlof49 Zorgverlof voor gehospitaliseerde kinderen49 Aanmoedigingspremie vanuit de Vlaamse Gemeenschap50 15 Waar vind ik lotgenoten?51 Zelfhulpgroepen 51 Mantelzorgverenigingen 51 KVG, grootste organisatie van personen met een beperking in Vlaanderen 51 41 Parkeerkaart 41 4 4 16 Welke andere CM-diensten kunnen mij ondersteunen in de zorgsituatie?52 Dienst Gezondheidspromotie 52 Ledenverdediging52 17 Palliatieve zorg: als het einde nabij komt... 53 Palliatieve zorg 53 Palliatieve zorg thuis 53 Palliatief netwerk53 Palliatieve vrijwilligers53 Palliatieve eenheid53 Palliatief verlof53 Palliatief thuiszorgforfait53 Tien vuistregels voor het organiseren van zorg 55 1. Kies bewust 55 2. Zorg voor aangepaste hulpmiddelen 55 3. Verdeel de taken55 5 4. Stimuleer zelfredzaamheid 55 5. Maak duidelijke afspraken 55 6. Doe een beroep op het zorgoverleg 56 7. Zorg voor een gezond evenwicht tussen draagkracht en drraglast 56 8. Bedank wie voor jou zorgt 56 9. Ga na hoe je alle kosten kunt betalen 56 10. Denk aan de toekomst en praat erover 56 Notities 57 5 66 6 1 Wat is er aan de hand? Jolien is 4 jaar. De juf van de 2de kleuterklas merkt dat ze heel onduidelijk spreekt. Ze merkt dat Jolien heel onhandig is. Ze valt meer dan haar leeftijdsgenoten. De juf roept ons samen met de zorgjuf om de bevindingen te bespreken. Op aanraden van de school nemen we contact op met het revalidatiecentrum. Emma, 30 jaar Een diagnose: een belangrijke eerste stap Een beperking kan aangeboren zijn, maar kan ook een gevolg zijn van een ziekte of een ongeval. Een vroegtijdige diagnose en behandeling kan de ontwikkelingskansen en ontplooiingsmogelijkheden van je kind in belangrijke mate beïnvloeden. Hoe vroeger de diagnose, hoe sneller een gerichte behandeling en begeleiding kan opstarten. De zoektocht hoef je niet alleen te doen. Er zijn een aantal diensten die je hierbij kunnen helpen. Huisarts of kinderarts Jouw huisarts of kinderarts is een eerste aanspreekpunt om samen op zoek te gaan naar wat er aan de hand is met je kind. Zij begeleiden en adviseren je doorheen de medische zoektocht en verwijzen je naar gespecialiseerde artsen voor verder onderzoek. Observatie- en behandelingscentrum Soms is de problematiek bij een kind zo complex dat het moeilijk is om een diagnose te stellen. Op zo’n moment kun je je kind laten opnemen in een observatie- & behandelingscentrum. Ze richten zich tot minderjarige kinderen met een complexe gedrags- en emotionele stoornis. Je kind kan er voor 16 maanden tot maximum 3 jaar opgevangen worden. Via een intensieve observatie stelt het centrum in die periode een diagnose en geeft advies over de meest geschikte verdere behandeling en ondersteuning. Om van het observatie- en behandelingscentrum kunnen gebruik te maken, is er een goedkeuring van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap nodig. Waar kun je terecht? De Berkjes Torhoutsesteenweg 511 8200 Sint-Michiels 050 38 14 64 [email protected] www.deberkjes.be Het revalidatiecentrum Centrum voor ontwikkelingsstoornissen (COS) Wanneer er een vermoeden of een risico is dat je kind een ontwikkelingsvertraging of -stoornis heeft, kun je terecht bij een Centrum voor ontwikkelingsstoornissen. Zij zullen de handicap van je kind vaststellen. Ze zullen door een multidisciplinair onderzoek de mogelijkheden van je kind evalueren, advies geven en je doorsturen naar de geschikte voorzieningen voor behandeling, begeleiding en onderwijs. Wanneer je kind op verschillende terreinen (taal, gedrag, motoriek) problemen heeft, is er nood aan verschillende disciplines om een diagnose te stellen en een behandeling uit te werken. In een revalidatiecentrum vind je verschillende disciplines terug. Doorverwijzing door een arts is noodzakelijk. De onderzoeken en de revalidatie gebeuren meestal ambulant. Waar kun je terecht? vzw Centrum voor ontwikkelingsstoornissen De Pintelaan 185 K5 9000 Gent 09 332 57 44 [email protected] 7 77 Waar kun je terecht? Enkele adressen: Revalidatiecentrum ‘t Veld Ichtegemstraat 32 8211 Aartrijke 050 25 00 90 [email protected] [email protected] www.tveld.be Revalidatiecentrum Spermalie vzw Ruddershove 6 8000 Brugge 050 33 96 43 [email protected] www.reva-spermalie.be Zeepreventorium Koninklijke Baan 5 8420 De Haan 059 23 39 11 [email protected] www.zeepreventorium.be Centrum voor Ambulante Revalidatie De Klinker H. Cartonstraat 53 8900 Ieper 057 20 84 21 [email protected] www.cardeklinker.be Revalidatiecentrum Overleie Overleiestraat 57 8500 Kortrijk 056 35 18 52 [email protected] www.rcoverleie.be Centrum voor Gehoorrevalidatie en Logopedie Koninginnelaan 55 - 57 8400 Oostende 059 70 25 02 [email protected] www.cglo.be Centrum voor Ontwikkelingstherapie Jules Lagaelaan 17 8880 Roeselare 051 25 08 17 [email protected] www.cotroeselare.be OCMW Roeselare dienst Kindermobile dienst Reva, centrum voor onderzoek en behandeling Brugsesteenweg 90 8880 Roeselare 051 23 63 54 Revalidatiecentrum voor taal- en ontwikkelingsproblemen Jules Lagaelaan 17 8880 Roeselare 051 23 23 10 [email protected] www.rcroeselare.be Revalidatiecentrum De Kindervriend Tombroekstraat 4 8510 Rollegem 056 21 53 26 [email protected] Revalidatiecentrum Accent Lagaeplein 12 - 14 8500 Kortrijk 056 36 10 20 [email protected] www.revaccent.be Belgisch Zeeinstituut voor Orthopedie Zeedijk 286 - 288 8400 Oostende 059 70 51 81 [email protected] www.bzio.be 88 8 2 Waar kan ik terecht voor informatie? Mijn zoon is na een zwaar auto-ongeluk verlamd aan zijn onderste ledematen. Hij zit in zijn laatste jaar middelbaar onderwijs. Al zijn vrije tijd stak hij in zijn jeugdbeweging. Nu voelt hij zich nutteloos, staart maar wat voor zich uit. Ondertussen gaat het leven gewoon door en kost alles veel geld. Hoe moet het nu verder? Mia, 45 jaar Nood aan informatie Wanneer je geconfronteerd wordt met een zorgsituatie heb je waarschijnlijk nood aan informatie, aan een luisterend oor, aan iemand die samen met jou bekijkt wat er kan en niet kan en je even op weg helpt. Daarvoor kun je altijd terecht bij de Dienst Maatschappelijk Werk van CM of de sociale diensten van ziekenhuizen. Die organisaties zullen jou bijstaan en mogelijke vragen en problemen samen met jou proberen op te lossen. Dienst Maatschappelijk Werk CM Hulpverlening en emotionele ondersteuning De maatschappelijk werker kan de keuze voor thuiszorg of zorg in een voorziening bespreekbaar maken. Naast de praktische taakverdeling en het regelen van noodzakelijke zorg wordt ook gezocht naar een goed evenwicht tussen wat wenselijk en haalbaar is. De maatschappelijk werkers hebben veel ervaring in het omgaan met mensen getroffen door ziekte, personen met een handicap en zorgbehoevende bejaarden. Ze zijn vertrouwd met de gevolgen van ziekte en zorgbehoevendheid voor de persoon en zijn omgeving. De Dienst Maatschappelijk Werk CM garandeert een grondige eerste behandeling van jouw hulpvraag en zoekt samen met jou en jouw omgeving naar de meest aangewezen hulp. De hulpverlening door de Dienst Maatschappelijk Werk van CM is gratis. Waar en wanneer kun je terecht? De Dienst Maatschappelijk Werk heeft vrije spreekuren, maar je kunt ook een afspraak maken. Een afspraak kan zowel op kantoor als bij je thuis. We verwijzen je graag naar de website www.cm.be voor de open zitdagen per gemeente. De Dienst Maatschappelijk Werk van CM zoekt samen met jou naar passende oplossingen. Prioritair gaat de aandacht naar ondersteuning en organisatie van zorg, waarbij ook vragen en problemen van het hele gezin aan bod komen. Informatie en advies De maatschappelijk werker informeert en geeft advies op maat over sociale voorzieningen en diensten. Hij bekijkt welke vrijstellingen en financiële tegemoetkomingen aangevraagd kunnen worden om de financiële last van zorg draaglijk te houden. Zorgbegeleiding en organisatie van de (thuis) zorg De maatschappelijk werker helpt het gezin om een vlot lopende zorg uit te bouwen door het inschakelen van hulpverleningsdiensten en ondersteunende voorzieningen zoals thuisbegeleiding, Oppas+ en hulpmiddelen om de zorg te verlichten. Indien nodig neemt hij initiatief tot overleg met andere hulpverleners, betrokkene en zijn familie. 9 Voor meer informatie: CM Brugge Dienst Maatschappelijk Werk Oude Burg 19 8000 Brugge 050 44 03 53 [email protected] www.cm.be CM Oostende Dienst Maatschappelijk Werk Ieperstraat 12 8400 Oostende 059 55 26 25 [email protected] www.cm.be CM Roeselare-Tielt Dienst Maatschappelijk Werk Beversesteenweg 35 8800 Roeselare 051 26 53 00 [email protected] www.cm.be 99 CM Zuid-West-Vlaanderen Dienst Maatschappelijk Werk Sint-Janslaan 10 8500 Kortrijk 056 26 63 14 [email protected] www.cm.be Voor alle plaatselijke contactmogelijkheden in jouw gemeente surf ook eens naar de website www.cm.be. Sociale dienst van het ziekenhuis Als je kind na een ziekte, ongeval of medische ingreep uit het ziekenhuis ontslagen wordt, heb je misschien hulp nodig om alles vlot te laten verlopen. Elk ziekenhuis beschikt over een sociale dienst met maatschappelijk werkers waar je met jouw vragen en zorgen terecht kunt. Daar kunnen ze je helpen om het ontslag uit het ziekenhuis goed voor te bereiden en de nodige hulp en ondersteuning op het vlak van verzorging, huishoudelijke hulp en medische opvolging te regelen. Waar kun je terecht? Je kunt terecht bij de sociale dienst van je ziekenhuis. 10 10 10 3 Bij wie kan ik terecht voor medische zorg? Jasmine mag volgende week, na een 3de operatie aan haar voetje, het ziekenhuis verlaten. Ik vind het belangrijk dat ze thuis rustig kan herstellen. Onze huisarts kent het dossier van Jasmine van in het begin en gaat nu verder haar situatie opvolgen. Zij heeft ook geregeld dat er dagelijks een verpleegster langskomt om haar wonden te verzorgen. Ik merk dat ik er niet alleen voor sta en dat geeft toch een veilig gevoel. Mia, 35 jaar Kinderarts of huisarts Thuisverpleging Als er nood is aan verpleegkundige verzorging kun je een beroep doen op een dienst thuisverpleging of een zelfstandige thuisverpleegkundige. De thuisverpleegkundige kan een hele waaier van opdrachten opnemen, zoals algemene verzorging, wondverzorging, het geven van inspuitingen, het plaatsen van lavementen, het toedienen van infusen, sondevoeding of de zorg bij blaassondes en stoma. De thuisverpleging gebeurt op basis van een voorschrift van de behandelende arts. De betaling van de verzorging gebeurt in de meeste situaties rechtstreeks door het ziekenfonds. Waar kun je terecht? De kinderarts of huisarts heeft een belangrijke taak bij het opstarten of opvolgen van een zorgsituatie. Hij kent het gezin vaak al lang en kent ook de ziektegeschiedenis van zijn patiënt. Vanuit zijn positie heeft hij zowel oog voor de fysieke, de psychische als de sociale situatie van alle gezinsleden. De kinderarts of huisarts heeft naast een medische taak ook een belangrijke opdracht als doorverwijzer naar andere professionele diensten. Diensten voor thuisverpleging Je hebt een vrije keuze van thuisverplegingsdienst. Je kunt onder meer terecht bij het Wit-Gele Kruis West-Vlaanderen: www.wgkwvl.be. Zelfstandige verpleegkundigen Je vindt de adressen in de telefoongids onder ‘verpleging aan huis’ of via de website www.verplegingthuis.be. Andere zorgverstrekkers Niet alleen de huisarts en thuisverpleging komen bij je aan huis. Tal van andere zorgverleners kunnen thuis ingeschakeld worden. Kinesitherapie Kinesitherapie betekent letterlijk ‘genezen door bewegen’. Een kinesitherapeut probeert letsels of afwijkingen van diverse lichaamsfuncties te verminderen of weg te werken door aangepaste lichaamsoefeningen. Sommige kinesitherapeuten volgden een extra opleiding (cfr. Bobath) om op een aangepaste manier met kinderen met psychomotorische problemen te werken. 11 11 11 Je vindt de adressen in de telefoongids onder ‘kinesitherapeuten’. Je vindt de adressen in de telefoongids onder ‘diëtisten’. Jouw CM-voordeel Psychotherapie CM voorziet een tegemoetkoming van 10 euro per behandeling door een osteopaat of een chiropractor die erkend is door het ziekenfonds (met een maximum van 50 euro per jaar). Wanneer jouw kind psychologische problemen of klachten heeft, kan je terecht bij een erkende psychotherapeut naar jouw vrije keuze. Deze probeert via een behandelingsplan naar een oplossing toe te werken. Logopedie De logopedist zoekt naar stoornissen op het gebied van taal (gesproken en geschreven), stem en gehoor en behandelt ze of leert die functies optimaal te gebruiken. Je vindt de adressen in de telefoongids onder ‘logopedisten’. Jouw CM-voordeel CM betaalt aan kinderbijslag gerechtigde leden met een psychische stoornis of psychiatrische aandoening en na verwijzing door arts of gespecialiseerde voorziening, per zitting 50 % van het honorarium terug met een maximum van 30 euro per zitting/dag (bij verhoogde tegemoetkoming ontvang je 75 % met een maximum van 45 euro/ zitting). Er zijn tot 12 tegemoetkomingen per lid. Jouw CM-voordeel CM geeft een tegemoetkoming van 50 % op het officiële honorarium voor bepaalde logopedische stoornissen die niet in de verplichte ziekteverzekering worden terugbetaald. Dit tot maximum 20 zittingen. Een éénmalige verlenging met 10 behandelingen is mogelijk mits een nieuw voorschrift en een evaluatieverslag van de logopedist. Voedingsadvies Een diëtist begeleidt mensen die omwille van ziekte of aandoening hun voedingsgewoonten moeten aanpassen. De diëtist helpt patiënten bij het samenstellen van een evenwichtig voedingsplan. Jouw CM-voordeel CM geeft een tegemoetkoming van 40 euro aan leden die een reeks volgen van minimum vier sessies voedings- en dieetadvies. Dit advies moet verstrekt worden door een diëtist, erkend door het RIZIV op voorschrift van een arts. De zitting moet minimum 30 minuten duren. De tegemoetkoming geldt niet als er al een tegemoetkoming bestaat vanuit de verplichte ziekteverzekering. 12 12 4 Waar kan ik terecht voor hulp bij huishoudelijke taken? Jonas is 6 jaar. Een jaar geleden werd er leukemie bij hem vastgesteld. Hierdoor volgden heel wat doktersconsultaties, onderzoeken, scans, ... Ik slaagde er niet langer in om mijn huishouden rond te krijgen. Ik schakelde een poetsdienst in. Mia komt tweemaal in de week. Zij helpt bij het koken, wassen, strijken, onderhoud, ... Waar kun je terecht? Sofie, 35 jaar Familiehulp Poetsdienst Als je zelf niet meer kunt instaan voor het regelmatig onderhoud van jouw woning, kun je een beroep doen op poetshulp. Je kunt daarvoor terecht bij de meeste diensten Gezinszorg en bij het OCMW van jouw gemeente. De kostprijs van de poetsdienst is meestal afhankelijk van het inkomen van jezelf of jouw gezin en van de gezinssamenstelling of gebeurt via dienstencheques. Waar kun je terecht? Je neemt contact met een dienst Gezinszorg naar jouw keuze. Enkele adressen: www.familiehulp.be Familiezorg www.familiezorg-wvl.be Ook bij het OCMW van je gemeente kun je eventueel met je hulpvraag terecht. Jouw CM-voordeel CM geeft een tegemoetkoming van 0,25 euro per uur voor gezinszorg. Leden die meer dan 60 uren per maand gezinszorg nodig hebben, krijgen een tegemoetkoming van 0,60 euro per uur. Voor deze tegemoetkoming moet je de betaalde factuur voorleggen in het CM-kantoor. Je neemt contact met een dienst Gezinszorg naar jouw keuze zoals bij Familiehulp (www.familiehulp.be) of Familiezorg (www.familiezorg-wvl.be). Ook de provincie West-Vlaanderen verleent in welbepaalde situaties een tegemoetkoming in de kosten voor gezinshulp. Ook bij het OCMW van je gemeente kun je eventueel met je hulpvraag terecht. Meer info bij de Dienst Maatschappelijk Werk van CM. Gezinszorg De verzorgenden van de dienst Gezinszorg kunnen bepaalde taken in het huishouden geheel of gedeeltelijk tijdelijk overnemen. Afhankelijk van de situatie kan de verzorgende instaan voor het koken, de was en de strijk, de boodschappen, persoonlijke verzorging en morele ondersteuning. De kostprijs van gezinshulp is afhankelijk van het inkomen van jezelf of jouw gezin en van de gezinssamenstelling. 13 13 13 Dienstencheques Een aantal diensten kun je betalen met dienstencheques. 8,50 € Die diensten staan in voor het schoonmaken van de woning, wassen en strijken of maaltijden bereiden. Je kunt cheques aankopen bij Sodexo - Cel Dienstencheques Charles Lemairestraat 1 1160 Brussel 02 547 54 95 Meer informatie vind je op www.dienstencheques-rva.be. Je kunt de aankoop van dienstencheques inbrengen in je belastingsaangifte (aanslagjaar 2013). Ook gebruikers met een laag inkomen genieten van dit voordeel via een ‘terugbetaalbaar belastingkrediet’. CM-thuiszorgtip Karweidienst Zijn er kleine herstellingen of opfrissingen aan je woning nodig? Heb je hulp nodig bij het aanbrengen van de gepaste hulpmiddelen of aanpassingen aan je woning? Dan kun je indien je een zorgbehoevend persoon bent terecht bij een klusjesdienst. Waar kun je terecht? Je neemt contact op met een dienst Gezinszorg naar jouw keuze zoals bij Familiehulp (www. familiehulp.be) of Familiezorg (www.familiezorgwvl.be). Ook bij het OCMW van je gemeente kun je eventueel met je hulpvraag terecht. Informeer welk systeem het voordeligst is in jouw situatie. Poetshulp via dienstencheques is namelijk niet altijd goedkoper dan gewone poetshulp. 14 14 14 5 Hoe kan ik thuiszorg vlot laten verlopen? Een dag na de geboorte van Jarne kregen we te horen dat hij het Syndroom van Down had. Er kwamen veel vragen bij ons op. Gelukkig verwees de kinderarts ons door naar een dienst thuisbegeleiding. Stap voor stap werkten we aan het beantwoorden van onze vragen. Mieke, 30 jaar 15 Er zijn specifieke thuisbegeleidingsdiensten voor kinderen met een motorische, auditieve, visuele of verstandelijke handicap of voor kinderen met autisme. Een thuisbegeleidingsteam is multidisciplinair samengesteld. Het is belangrijk om een goedkeuring van het VAPH (Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap) te hebben. Thuisbegeleiding Waar kun je terecht? De geboorte van een kind met een handicap brengt heel wat onzekerheid en vragen met zich mee. Een dienst thuisbegeleiding informeert, adviseert en ondersteunt thuisbegeleiding voor het gehele gezin. De thuisbegeleider komt aan huis. De dienst start zelf geen behandeling op, maar ondersteunt de ouders in hun zoektocht naar professionele hulp. De begeleiding situeert zich op het gebied van de motorische ontwikkeling, emotionele ondersteuning, ontwikkelings- en opvoedingsondersteuning en sociale administratie. Enkele adressen: Spermalie Accent (visuele handicap) Snaggaardstraat 9, 8000 Brugge 050 47 49 61 [email protected] www.ki-spermalie.be Perspectief (auditieve beperkingen) Snaggaardstraat 9, 8000 Brugge 050 34 03 41 [email protected] www.ki-spermalie.be 15 15 15 Start West-Vlaanderen (mentale handicap) Gistelsesteenweg 190 bus 1, 8200 Sint-Andries 050 40 50 00 [email protected] www.startwestvlaanderen.be Thuisbegeleidingsdienst ‘t Spoor (motorische beperking of NAH) Bruggesteenweg 88, 8830 Hooglede-Gits 051 23 06 05 [email protected] www.tspoor.net Kabas - Ambulante dienst (mentale handicap) Bad Godesberglaan 19, 8500 Kortrijk 056 24 38 60 [email protected] vzw Victor - Thuisbegeleiding autisme Onze-Lieve-Vrouwemarkt 6, 8800 Roeselare 051 25 25 28 Zorgbegeleiding Zorgbegeleiding is hulpverlening op maat, met als vertrekpunt de specifieke situatie van de zorgbehoevende en zijn omgeving. Het is de bedoeling om het welzijn van alle betrokkenen te verbeteren of zo goed mogelijk te houden. De zorgbegeleider is het aanspreekpunt voor alle betrokkenen. Waar kun je terecht? Voor meer informatie kun je terecht bij onze Dienst Maatschappelijk Werk van CM (zie pagina 9). Je thuisbegeleidingsdienst kan ook optreden als zorgbegeleider. Zorgplan Wanneer een thuiszorgsituatie zo complex wordt dat er verschillende hulpverleners betrokken zijn, kan ze onoverzichtelijk en onduidelijk worden. Wie neemt welke taken op? Wie komt wanneer? Wordt alle noodzakelijke hulp geboden? Coördinatie wordt dan noodzakelijk en in zo’n situatie kan een zorgplan aangevraagd worden. Die vraag kan komen van de thuisverzorgde persoon, van de familie of van de thuisverzorgers. Alle betrokkenen komen samen tijdens een vergadering en bespreken de thuiszorgsituatie. Er worden concrete taakafspraken gemaakt. Deze worden genoteerd in het zorgplan. Zo weten alle betrokkenen wie er aan huis komt en welke zorg er geboden wordt. Alle hulpverleners kunnen hun taken beter op elkaar en op de noden van de zorgbehoevende afstemmen. Telkens wanneer de situatie wijzigt, kan er een nieuwe overlegvergadering samengeroepen worden om de situatie te herbekijken. Voor meer informatie over het zorgplan kun je altijd terecht bij de maatschappelijk werker van jouw ziekenfonds of bij één van de thuiszorgdiensten die bij jou aan huis komen. De zorgbegeleider • begeleidt en ondersteunt (veranderingen in) het hulpverleningsproces; • informeert en adviseert; • biedt administratieve ondersteuning; • helpt om je rechten te bekomen; • werkt met mantelzorgers en familieleden aan een evenwicht tussen draagkracht en draaglast; • organiseert de zorg: hij contacteert de nodige thuiszorgdiensten. Hij kan aan zorgbemiddeling doen tussen alle hulpverleners wanneer de situatie moeilijk of onduidelijk wordt. 16 16 16 6 Welke hulpmiddelen/speelgoed kan ik ontlenen of kopen om de zorg te vergemakkelijken? Kaatje werd geboren met een ernstige fysieke handicap. Hoe ouder ze werd, hoe moeilijker de verzorging liep. Via de maatschappelijk werker van CM kwam ik terecht in de Thuiszorgwinkel. Nu huren we er een elektrisch hoog-laagbed, wat zowel voor mezelf als voor mijn echtgenoot een grote hulp betekent. We hebben nu ook een aangepaste rolwagen om eens in het park te kunnen wandelen. Zonder die hulpmiddelen zou het niet meer mogelijk zijn dat Kaatje thuis blijft. Voor de prijs moeten we het echt niet laten! Maike, 29 jaar Een aangepaste inrichting van de kinderkamer en de inschakeling van technische hulpmiddelen vergemakkelijken de thuiszorg. Een aangename en goed ingerichte kamer is niet alleen belangrijk voor het zorgbehoevende kind, maar ook voor de verzorgers. Hulpmiddelen vergemakkelijken de verzorging en bevorderen in hoge mate het comfort en de zelfredzaamheid. Aangepast speelgoed ontlenen Je kind komt niet vlot tot spelen en niet alle speelgoed is geschikt. Een speel-o-teek wil het speelplezier en spelontwikkeling van kinderen met een handicap bevorderen door speelgoed te laten uittesten en ontlenen. Vaak zijn speel-o-teken verbonden aan een bibliotheek. Waar kun je terecht? Voor meer informatie neem je contact op met je gemeentelijke bibliotheek of met Inclusie Vlaanderen (www.inclusievlaanderen.be). Overkoepelend: Vlaams Overleg Spelotheken, www.spelotheken.be/spelotheken-per-provincie/ west-vlaanderen (overzicht heel West-Vlaanderen). Hulpmiddelen ontlenen Bij de Uitleendienst van de CM Thuiszorgwinkel kun je verschillende soorten hulpmiddelen ontlenen. Een greep uit het aanbod: krukken, rolstoelen en loophulpmiddelen, hoog-laagbedden, hulpmiddelen voor heffen en tillen, hulpmiddelen bij ademhalingstherapie, oefenapparatuur en alarmeringstoestellen. 17 Je kunt het meeste materiaal zelf afhalen en terugbrengen. Hulpmiddelen die je zelf niet kunt ophalen of grote toestellen worden tegen een vergoeding thuis geleverd. De Uitleendienst staat garant voor de kwaliteit van elke ontlening. Een grondige reiniging is standaard voorzien bij elke terugname en het materiaal wordt gecontroleerd op defecten. Jouw CM-voordeel Als CM-lid kun je hulpmiddelen huren aan een voordeeltarief. Per kalenderjaar betaal je bovendien nooit meer dan 165 euro huurgeld (vervoer, plaatsingskosten, huur personenalarm en detectoren niet inbegrepen). Ben je aangesloten bij een ander ziekenfonds, dan betaal je de publieksprijs. Als CM-lid betaal je geen waarborgsom. De eerste maand huur betaal je contant. Leen je het materiaal voor een langere periode, dan ontvang je tussentijdse facturen. Kleine hulpmiddelen die je huurt, kunnen aan huis geleverd worden door de pakjesdienst voor 15 euro, 078 15 31 32 of [email protected] Een doktersvoorschrift is niet nodig. Hulpmiddelen aankopen Soms is de aankoop van een hulpmiddel aangewezen of zelfs noodzakelijk. Ook dan kun je terecht in de CM Thuiszorgwinkels. Deskundig personeel adviseert je over de aankoop van verzorgingsmateriaal en hulpmiddelen. Een bandagist met RIZIV-erkenning geeft in de CM Thuiszorgwinkels persoonlijk advies en werkt daarom liefst op afspraak. Het aanbod bestaat o.a. uit stomahulpmiddelen, therapeutische elastische armkousen en handschoenen, lumbostaten, steunzolen en breukbanden. De CM Thuiszorgwinkels hebben eigen orthopedische verstrekkers voor vervaardiging en individueel aanpassen van steunapparaten en kunstledematen, een team van rolstoelverstrekkers die jou advies geven bij de keuze van een rolstoel of loophulpmiddelen. Zij helpen je ook bij de administratieve afwerking van het dossier voor de terugbetaling door het RIZIV. 17 17 17 In het Hoorcentrum van de CM Thuiszorgwinkel helpt de audioloog je bij de keuze voor een optimale oplossing van je gehoorprobleem. Je kunt er terecht voor een gratis hoortest, voor hoormiddelen, gehoorbeschermers, voor herstellingen en onderhoud. Jouw CM-voordeel Bestelling kunnen door onze pakjesdienst aan huis gebracht worden. De kostprijs bedraagt 10 euro per bestelling. De pakjesdienst levert gratis aan huis bij een netto aankoop van 125 euro. Telefoon 078 15 31 32 of e-mail [email protected] Naast een korting van 10 % op alle aankopen in een CM Thuiszorgwinkel, voorziet CM voor haar leden nog extra tegemoetkomingen voor gebruik in een thuiszorgsituatie: - tegemoetkoming voor incontinentiemateriaal: 40 % korting (mits medisch attest arts); - tegemoetkoming voor antidoorligmateriaal: 40 % korting met een maximum van 744 euro per jaar (mits medisch attest arts waaruit blijkt dat er nood is aan preventie van doorligwonden); - tegemoetkoming voor toiletstoel: 40 % korting met een maximum van 62 euro per jaar; - tegemoetkoming van 40 % op de aankoop van een aangepast slipje bij het huren van een urinealarm met een maximum van 25 euro; - tegemoetkoming bij lymfedrainage: 40 % korting op arm- en beenhuls bij lymfedrainage met een maximum van 124 euro; - tegemoetkoming voor aërosoltoestel: 40 % korting met een maximum van 124 euro per jaar; - tegemoetkoming voor toebehoren bij een aspirator: 40 % korting op toebehoren aspirator tot een maximum van 37 euro; - tegemoetkoming bloedglucosestrips: 40 % korting op de kostprijs tot 150 euro per jaar, mits medisch attest zelfcontrole (factuur bezorgen in jouw CMkantoor). Waar kun je terecht? Enkele adressen: Thuiszorgwinkel CM, Winkelcentrum Hoge Express Legeweg 154, 8200 Sint-Andries 050 32 25 92 Thuiszorgwinkel CM (vanaf najaar 2013) Natiënlaan 173, 8300 Knokke-Heist 050 45 50 30 Thuiszorgwinkel CM Yzerlaan 21, 8500 Diksmuide 051 51 18 62 Thuiszorgwinkel CM A. Dehemlaan 8, 8900 Ieper 057 22 10 60 Thuiszorgwinkel CM Roeselaarsestraat 62, 8870 Izegem 051 31 03 43 18 18 18 18 Thuiszorgwinkel CM CM-thuiszorgtip Min. Tacklaan 43, 8500 Kortrijk 056 23 58 58 In sommige situaties komt de overheid tegemoet in de aanschaf van hulpmiddelen. Thuiszorgwinkel CM Het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap komt tegemoet in de kosten van een aantal hulpmiddelen en aanpassingen aan de woning. Rosmolenstraat 5, 8400 Oostende 059 25 54 30 Thuiszorgwinkel CM Vlamingstraat 23, 8970 Poperinge 057 33 56 72 Thuiszorgwinkel CM Brugsesteenweg 371, 8800 Roeselare 051 22 80 36 Thuiszorgwinkel CM Kasteelstraat 61, 8700 Tielt 051 40 30 63 Thuiszorgwinkel CM Ook het Vlaams Gewest en sommige provincies voorzien een aantal tegemoetkomingen bij woningaanpassing. Het RIZIV geeft een terugbetaling op een aantal mobiliteitshulpmiddelen zoals rolstoelen, loophulpen en bandagisterie. Voor informatie, voorwaarden en aanvraag kun je terecht bij de Dienst Maatschappelijk Werk van CM (zie blz. 9). Zeelaan 89, 8670 Koksijde 058 31 51 61 Thuiszorgwinkel CM Wijmeriestraat 7, 8790 Waregem 056 61 17 30 Mail of surf naar: [email protected] www.thuiszorgwinkel.be Voor thuislevering kun je telefonisch contact nemen op het nummer 078 15 31 32 of via [email protected]. 19 19 19 19 7 Zijn er tijdelijke oplossingen mogelijk om de situatie thuis te verlichten? Milo is het zoontje van mijn boezemvriendin. Hij is met een open ruggetje geboren en vraagt constante zorgen. Lotte en haar man willen Milo in hun eigen gezin opvoeden, maar de niet aflatende druk maakt het soms zwaar. In afspraak met de dienst pleegzorg komt Milo regelmatig een weekendje of vakantieweek bij ons logeren. Mijn man vindt dit goed en mijn kinderen super. Tacha, 40 jaar Oplossingen bij je thuis Oppas+: voor kinderen met een handicap of chronisch zieke kinderen Min. Tacklaan 43, 8500 Kortrijk 056 23 58 59 [email protected] Oppas+ Cirkelstraat 8, 8400 Oostende 059 55 40 52 [email protected] Oppas+ Brugsesteenweg 371, 8800 Roeselare 051 21 26 07 [email protected] Wat kost Oppas+? Wil je als ouder van een kind (tot 18 jaar) met een handicap of een langdurige ziekte er eens tussenuit? CM biedt je aangepaste thuisoppas met deskundige oppasvrijwilligers. Zij weten hoe ze met kinderen met een handicap of ziekte moeten omgaan en kunnen, in functie van de mogelijkheden van jouw kind en in samenspraak met jou, zorgen voor een aangename bezigheid tijdens jouw afwezigheid. Je kunt oppas aanvragen voor overdag, ’s avonds of tijdens het weekend. Indien nodig kan ook nachtoppas voorzien worden. Alle oppas (zowel overdag als ‘s nachts) kost 2,60 euro/uur (minimumtarief: 5,20 euro). Voor een nachtoppas (oppas die eindigt na 24 uur) betaal je minimum 10 uren (dus minimum 26 euro). Nachtoppas kan ook langer gevraagd worden, bijvoorbeeld van 20 tot 8 uur. Dan betaal je 31,20 euro. De thuisoppasser: De dienst Oppas neemt met vrijwillige oppassers even de zorg over. Een zieke of zorgbehoevende jongere (vanaf 18 jaar) opvoeden is een zinvolle maar zware opdracht. Dag en nacht instaan voor iemand kan na een tijdje zwaar doorwegen. De thuisoppassers zorgen ervoor dat je met een gerust hart even weg kunt voor een dringende boodschap of gewoon om even te ontspannen. Na een korte onderbreking kun je de zorgtaak dan weer met nieuwe energie opnemen. Thuisoppas kan overdag of eventueel ‘s nachts georganiseerd worden. • biedt gezelschap en toezicht. In noodgevallen contacteert hij de familie, de huisarts of de hulpdiensten; • zorgt voor een aangename tijdsbesteding op maat van het kind (bv. wandelen, al dan niet met de rolwagen); • neemt een beperkt aantal taken op zoals maaltijden opwarmen, helpen eten, hulp bij toiletbezoek, toezicht op inname van medicatie; • houdt eventueel, in overleg met de verantwoordelijke van de dienst voor oppashulp, toezicht op andere kinderen in het gezin. Waar kun je terecht? Oppas+ Oude Burg 27, 8000 Brugge 050 34 01 01 [email protected] www.oppasvzw.be 20 20 20 Oppas+ Oppas De thuisoppasser • • • • is zorgzaam aanwezig; houdt toezicht; biedt gezelschap; gaat samen met de cliënt wandelen of boodschappen doen; • helpt bij het toedienen van eten of drinken; • helpt bij het naar het toilet gaan; • helpt bij het verplaatsen. 20 Thuisoppassers nemen geen huishoudelijke of medischverpleegkundige taken op. Waar kun je terecht? opvang krijgen voor ten hoogste vijf dagen per kind, per ziekteperiode. De eerste vijf beurten zijn gratis voor CMleden. Bespreek duidelijk de beperkingen en de zorgnood van je kind. Oppas vzw 8.30 - 12 uur en van 13 - 14 uur Oude Burg 27, 8000 Brugge 050 34 01 01 [email protected] www.oppasvzw.be Oppas vzw Min. Tacklaan 43, 8500 Kortrijk 056 23 58 59 [email protected] www.oppasvzw.be Oppas Cirkelstraat 8, 8400 Oostende 059 55 40 52 [email protected] www.oppasvzw.be Oppas Brugsesteenweg 371, 8800 Roeselare 051 21 26 07 [email protected] www.oppasvzw.be Wat kost Oppas? Alle oppas (zowel overdag als ‘s nachts) kost 2,60 euro/uur (minimumtarief: 5,20 euro). Voor een nachtoppas (oppas die eindigt na 24 uur) betaal je minimum 10 uren (dus minimum 26 euro). Nachtoppas kan ook langer gevraagd worden, bijvoorbeeld van 20 tot 8 uur. Dan betaal je 31,20 euro. Waar kun je terecht? Oppas Ziek kind Familiehulp ‘Knuffel’ Je kind wordt plots ziek en je moet werken. Je kan niet terecht bij de onthaalmoeder, de kribbe, de peutertuin of op de school. Dan kun je een beroep doen op onze dienst ‘Oppas Ziek Kind’. De oppas kan gebeuren voor kinderen tot en met 12 jaar op iedere werkdag (niet tijdens weekends en feestdagen) van 7 tot 19 uur. De oppasbeurt wordt niet onderbroken en duurt maximum 10 uur per dag. Je kan 21 Oppas Ziek kind Nieuwstraat 4, 8000 Brugge 050 34 94 74 [email protected] www.familiehulp.be Sint-Janslaan 8 A, 8500 Kortrijk 056 23 37 77 [email protected] contactpersoon: Jo De Vos Oppas Ziek Kind (Regio Ieper) Sint-Jacobsstraat 24, 8900 Ieper 056 26 63 51 21 21 21 Oppas Ziek Kind Dr. L. Colensstraat 7, 8400 Oostende 059 33 91 66 [email protected] www.familiehulp.be Oppas Ziek Kind Beversesteenweg 35, 8800 Roeselare 051 24 05 00 0800 84 900 (na kantooruren tot 20 uur) Andere oppasdiensten voor chronisch zieke kinderen Voor adressen verwijzen wij je naar www.kindengezin.be. Oplossingen buitenshuis Kortopvang Waar kun je terecht ? Voor adressen verwijzen we je naar: www.vaph.be/adressen/logeerdagen.php www.vaph.be/adressen/voorzieningen.php Pleegzorg Soms kun je de zorg voor je kind met een handicap of ziekte niet meer aan. Op een dergelijk moment kan je kind (tijdelijk) opgevangen worden in een pleeggezin. De pleegouders nemen voor een korte of langere periode de verzorging of de opvoeding van je kind op zich. Zo kun je terug op adem komen. Ook wanneer je kind door familie of vrienden opgevangen wordt, spreken we van pleegzorg. Een dienst pleeggezinnen helpt bij het organiseren van de zorg en begeleiding van beide gezinnen. Waar kun je terecht ? Enkele adressen: Soms kun je niet voor je kind zorgen door omstandigheden zoals ziekte, vakantie, werk ... Op zulke momenten kun je een beroep doen op een aantal instellingen voor personen met een handicap om de zorg voor enkele dagen of weken over te nemen. Op die manier heb je tijd om zelf bijvoorbeeld ook eens op reis te gaan, om met een gerust hart een medische ingreep te ondergaan ... Jouw CM-voordeel CM geeft een tegemoetkoming van 50 % op de dagprijs met een maximum van 15 euro per dag gedurende maximum 28 dagen per jaar. De tegemoetkoming geldt ook bij nachtopvang waarbij de persoon overdag thuis verblijft. Bijkomende voorwaarde is wel dat de persoon na het kortverblijf minimum 7 dagen aaneensluitend terug naar huis gaat. Voorzieningen die ‘logeerdagen’ aanbieden, kunnen ook in aanmerking komen voor deze tegemoetkoming. Oikonde Brugge Langestraat 72, 8000 Brugge 050 33 43 17 [email protected] www.oikondebrugge-oostende.be Opvang - dienst voor pleegzorg afdeling West-Vlaanderen Ruddershove 4, 8000 Brugge 050 32 72 70 [email protected] www.opvang.be West-Vlaamse Pleeggezinnendienst Moorseelsesteenweg 133, 8800 Roeselare 051 22 42 24 [email protected] www.pleegzorg.be West-Vlaamse Pleeggezinnendienst Filiaal Brugge Korte Rijkepijndersstraat 4, 8000 Brugge 050 33 93 50 [email protected] www.pleegzorg.be 22 22 22 22 West-Vlaamse Pleeggezinnendienst Burchtstraat 3, 8900 Ieper 057 20 20 26 [email protected] www.pleegzorgvlaanderen.be Dienst voor Pleegzorg - Antenne Kortrijk Overleiestraat 15 A, 8500 Kortrijk 056 22 52 85 [email protected] www.opvang.be West-Vlaamse Pleeggezinnendienst Doorniksewijk 80, 8500 Kortrijk 056 25 23 69 wpd. [email protected] Oikonde Oostende Hospitaalstraat 35 bus 11, 8400 Oostende 059 40 25 42 [email protected] www.oikondebrugge-oostende.be West-Vlaamse Dienst voor soc. integratie Hammestraat 67, 8880 Roeselare 051 24 48 23 [email protected] www.pleegzorgwdsi.be Jouw CM-voordeel Wanneer je kind jonger dan 21 jaar is en naar een VAPH erkend semi-internaat voor niet-schoolgaanden gaat, is er een tegemoetkoming van 2,50 euro per dag voor 100 dagen per kalenderjaar. Internaat Soms is het niet mogelijk om je kind met zijn/haar handicap thuis op te vangen. Dan is er de mogelijkheid dat je kind in een internaat verblijft. Kinderen kunnen 24 uur op 24 en indien nodig ook in de weekends of vakanties in het internaat worden opgevangen. Internaten bieden opvang aan zowel schoolgaande als niet-schoolgaande kinderen. Vaak zijn ze verbonden aan een school voor buitengewoon onderwijs. Internaten richten zich tot kinderen met allerlei soorten beperkingen. Waar kun je terecht? www.vaph.be/adressen/voorzieningen.php Surf ook eens naar wwww.pleegzorg.net Semi-internaat voor niet-schoolgaanden Soms is het niet mogelijk om je kind omwille van zijn/ haar handicap naar school te sturen. Je kind kan dan overdag opgevangen worden in een semi-internaat voor niet-schoolgaande kinderen. Hier legt men de nadruk op het aanleren en het stimuleren van de basisfuncties. Kinderen in een semi-internaat gaan dagelijks naar huis. Revalidatiecentra Wanneer je kind op verschillende terreinen (taal, gedrag, motoriek) problemen heeft, is er nood aan verschillende disciplines om dit te behandelen. Kinderen kunnen hiervoor ook residentiëel terecht bij een revalidatiecentrum. Wanneer je een beroep wil doen op een revalidatiecentrum, is een doorverwijzing van een arts noodzakelijk. Waar kun je terecht? Waar kun je terecht? Zie pagina 8 voor meer adressen. www.vaph.be/adressen/voorzieningen. php 23 23 23 23 8 Mijn woning is niet meer aangepast aan de gezondheids toestand van mijn kind. Wat nu? Toen we jaren geleden ons huis bouwden, stonden we er helemaal niet bij stil dat iemand uit ons gezin misschien ooit hulpbehoevend zou zijn. Fien werd geboren met een open ruggetje en is hierdoor rolstoelgebonden. Nu komen we allerlei problemen tegen. De badkamer gebruiken is voor Fien bijvoorbeeld een hele opdracht. Gisteren is er een ergotherapeut langsgekomen en zij heeft samen met ons overlopen hoe we ons huis kunnen aanpassen aan de noden van onze dochter. Zij vertelde ons ook dat we subsidies kunnen aanvragen bij de overheid. Lore, 35 jaar Advies bij woningaanpassing Wanneer je kind zorgbehoevend is, blijkt dat het huis waar je woont niet meer zo comfortabel is als vroeger. De rolstoel kan niet overal door, er zijn trapjes, het is onmogelijk om op een veilige manier uit het bad te komen, ... Gelukkig bestaan er tal van hulpmiddelen die ervoor zorgen dat je kind zich weer vlot kan verplaatsen in je huis. Omdat het niet altijd even makkelijk is om zelf te zien welke aanpassingen nodig zijn, geven een aantal diensten advies. Naargelang de dienst die langskomt voor een huisbezoek, bestaat hun dienstverlening er in advies te geven rond de noodzakelijke aanpassingen, te onderzoeken of de aanpassingen technisch haalbaar zijn (bv. bij plaatsen van traplift), te zoeken naar geschikte uitvoerders en premieaanvragen op te maken. Bij CM is deze dienstverlening gratis. Waar kun je terecht? Voor meer informatie verwijzen we je naar onze Dienst Maatschappelijk Werk CM (voor adressen zie pagina 9). Ergotherapeutische begeleiding Indien je hulp nodig hebt bij het aanleren om correct gebruik te maken van hulpmiddelen of bij het aanleren van bv. verplaatsingen kun je een beroep doen op een ergotherapeut. 24 24 24 Waar kun je terecht? Brugge Thuis blijven wonen Thuiszorgcentrum Oude Burg 23, 8000 Brugge 050 33 44 96 [email protected] Oostende Thuis blijven wonen Dienst Maatschappelijk Werk Ieperstraat 12, 8400 Oostende 059 55 26 25 [email protected] Roeselare - Tielt Thuis blijven wonen Brugsesteenweg 371, 8800 Roeselare 051 25 35 46 [email protected] Zuid-West-Vlaanderen Thuis blijven wonen . Regio Kortrijk Thuiszorgcentrum Sint-Janslaan 8, 8500 Kortrijk 056 26 63 30 [email protected] . Regio Ieper Thuiszorgcentrum Sint-Jacobsstraat 24, 8900 Ieper 056 26 63 39 [email protected] Tegemoetkomingen voor woningaanpassing De kosten die een woningaanpassing met zich meebrengt, kunnen snel oplopen. Mogelijk heb je recht op een aantal tegemoetkomingen die de kosten kunnen drukken. • Verschillende Vlaamse gemeente- en provinciebesturen geven een aanpassingspremie voor het aanpassen van jouw woning aan de specifieke noden van personen met een handicap. Je moet wel voldoen aan bepaalde inkomensvoorwaarden en voorwaarden betreffende de woning zelf. Voor meer informatie neem je best contact op met je gemeente- of provinciebestuur. 24 • Bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap kun je een tegemoetkoming bekomen voor het aanpassen van jouw woning. Ook voor specifieke hulpmiddelen, zowel in een verbouwing als bij nieuwbouw, kun je een tegemoetkoming krijgen. Voor eventueel bijkomende breekwerken die niet vergoed worden door het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap kan soms een beroep gedaan worden op de Vlaamse verbeteringspremie of de Vlaamse renovatiepremie. CM-thuiszorgtip Zie je door het bos de bomen niet meer, neem dan gerust contact op met de Dienst Maatschappelijk Werk van CM. Waar kun je terecht? Wonen Vlaanderen Jakob Van Maerlantgebouw (Station) Kon. Albert I laan 1/2 bus 55, 8200 Brugge 050 44 28 80 [email protected] www.rechtenverkenner.be www.premiezoeker.be Vlaams Agentschap Personen met een Handicap Jakob Van Maerlantgebouw (Station) Kon. Albert I laan 1/2 bus 55, 8200 Brugge 050 40 67 11 [email protected] www.vaph.be Informeer ook eens bij jouw gemeentebestuur of er een gemeentelijke tegemoetkoming bestaat voor verbetering of aanpassing van de woning. 25 Thuis blijven wonen Deze CM-dienst staat je met raad en daad bij in je wens om thuis te blijven wonen. De woningconsulent komt geheel vrijblijvend bij je langs. Zij doorloopt samen je dagelijkse activiteiten. De woonconsulent vertrekt steeds vanuit je eigen wensen en mogelijkheden en geeft zo een advies op maat. Indien je dit wenst, wordt ook de familie, de huisarts of de thuisverpleegkundige daarbij betrokken. De woonconsulent geeft je concreet advies over aanpassingen van de woning en/of de aankoop en verhuur van hulpmiddelen die het dagelijks leven gemakkelijker maken. Indien nodig begeleidt zij je bij het correcte gebruik van hulpmiddelen of het uitvoeren van verplaatsingen. Het advies is gratis voor CM-leden. 2525 9 Ik heb geen vervoermogelijkheden, hoe geraak ik waar ik moet zijn? Ik moet voor een zestal weken dagelijks naar het ziekenhuis voor radiotherapie om mijn leukemie verder te behandelen. Dat wil zeggen dat er elke dag iemand klaar moet staan om mij naar het ziekenhuis te brengen, die ook nog wil wachten tot na de behandeling om mij daarna terug naar huis te brengen. Samen met opa, oma en tante hebben we een beurtrol opgesteld, maar er bleven toch nog een aantal gaten. Daarom hebben we de Minder Mobielen Centrale ingeschakeld. Op de dagen die we niet ingevuld kregen, komt er een vrijwilliger die me naar het ziekenhuis en weer naar huis brengt. Louis, 19 jaar De Minder Mobielen Centrale De Minder Mobielen Centrales (MMC’s) werden opgericht om mensen met verplaatsingsproblemen en een beperkt inkomen toch de nodige transportmogelijkheden te bieden. Meestal gaat het om personen met een handicap, bejaarden of mensen in een sociale noodsituatie die familie willen bezoeken, naar de dokter moeten of boodschappen willen doen. vzw Zorgvrij Min. Tacklaan 43, 8500 Kortrijk 056 23 58 59 [email protected] Sommige OCMW’s bieden dergelijk vervoer aan. Informeer je bij je gemeente/OCMW of bij je maatschappelijk werker bij de CM in jouw buurt. Ziekenvervoer • Dringend ziekenvervoer Dringend ziekenvervoer is het vervoer dat je aanvraagt via de hulpcentrale 100 (of 112 via je gsm). Dat vervoer is niet gratis. De kosten die aangerekend mogen worden, zijn wettelijk bepaald. Als ook de MUG (medische urgentiegroep) moet uitrukken, mogen daarvoor geen kilometers aangerekend worden. Wel kunnen kosten voor die medische dienstverlening terug te vinden zijn op de ziekenhuisfactuur. De Minder Mobielen Centrales werken via Taxistop. Je betaalt jaarlijks lidgeld aan Taxistop. Taxistop zorgt voor een degelijke verzekering. • Niet-dringend ziekenvervoer België kent geen reglementering inzake tarieven voor ambulancevervoer. Elke vervoerder kan vrij zijn tarieven bepalen (met uitzondering van 100-vervoer). CM heeft daarom met een aantal ambulancediensten contracten afgesloten zodat zij CM-leden vervoeren aan afgesproken tarieven. Zo weet je vooraf exact hoeveel een rit je zal kosten. De vaste tarieven gelden enkel voor gepland ziekenvervoer dat tijdig werd aangevraagd. Kostprijs? Waar kun je terecht? Je betaalt 0,35 euro per km en 0,50 euro administratiekosten per rit. Kosten van parking en dergelijke zijn ook ten laste van de gebruiker. Sommige diensten werken met het systeem van dienstencheques. Voor meer informatie verwijzen we je naar www.cm.be of neem contact op met jouw CM-consulent. Vrijwillige chauffeurs, die zich op bepaalde dagen of uren beschikbaar stellen, verzorgen met hun eigen wagen het vervoer. De aanvragen worden gecoördineerd door een telefonische permanentiedienst. Je vraagt het vervoer best minstens twee dagen op voorhand aan. Waar kun je terecht? Enkele adressen: Minder Mobielen Centrale Cirkelstraat 8, 8400 Oostende 059 55 40 50 [email protected] 26 26 26 26 10 Ontspanning: ook voor jouw kind? Vele kinderen hebben een ruime waaier aan activiteiten voor hun vrije tijd en vakantie. De beschikbare tijd kan op verschillende manieren worden ingevuld: op reis gaan, sporten, naar de jeugdbeweging gaan, naar de muziekschool, ... Ook voor jouw kind met een handicap of ziekte is het belangrijk om hieraan te kunnen deelnemen. De initiatieven op vlak van vrijetijdsbesteding zijn heel gevarieerd en verspreid over verschillende organisaties. Sommige richten zich specifiek tot personen met een handicap. We bieden geen volledig overzicht. De jeugden/of sportdienst van je gemeente kan je hieromtrent meer info geven. Vakanties & reizen Infopunt toegankelijk reizen Je kind heeft een handicap of een andere beperking en jullie willen er ook op uit? Waarom niet! Het kan voor je gezin belangrijk zijn dat deze vakantie goed voorbereid wordt. Het infopunt Toegankelijk reizen bundelt informatie voor reizen in binnen- en buitenland voor personen met een handicap. Zo vind je er info over de toegankelijkheid van vakantieverblijven, zorgomkadering, ... Waar kun je terecht? Jeugdbeweging, vakantiekampen en reizen Net als alle andere kinderen willen ook kinderen met een handicap of ziekte dolgraag vriendjes maken in de buurt. De jeugdbeweging zal voor hen een echte ontmoetingsplaats worden. Naast de gewone sport- & jeugdvereniging bestaan er ook heel wat specifieke organisaties voor personen met een handicap. Voor meer info verwijzen we naar de gemeentelijke jeugddienst, de vrijetijdsorganisaties erkend door VAPH en de verenigingen voor personen met een handicap. 27 Infopunt toegankelijk reizen Grasmarkt 61, 1000 Brussel 070 23 30 50 (10 - 16 uur) [email protected] www.toegankelijkreizen.be Ziekenzorg CM Ook bij Ziekenzorg CM kun je terecht voor vragen rond de voorbereiding van je vakantie. Ze hebben een vakantiewerking en organiseren zelf vakanties voor jongeren vanaf 18 jaar. 27 27 27 27 27 Waar kun je terecht? Andere vakantie-organisaties en respijthuizen Ziekenzorg CM Respijthuizen bieden de mogelijkheid om de zorg voor een korte tijd over te dragen. Voor meer informatie verwijzen we je naar JOMBA. Oude Burg 23, 8000 Brugge 050 44 03 19 [email protected] Ziekenzorg CM Waar kun je terecht? Ieperstraat 12, 8400 Oostende 059 55 26 17 [email protected] Villa Rozenrood Ziekenzorg CM Beversesteenweg 35, 8800 Roeselare 051 42 38 11 [email protected] Ziekenzorg CM Sint-Janslaan 10, 8500 Kortrijk 056 26 64 03 (campus Kortrijk) 056 26 63 32 (campus Ieper) [email protected] Surf ook eens naar: www.ziekenzorg.be Jomba CM zorgt ervoor dat JOngeren Met Bijzondere Aandacht een kans krijgen om met leeftijdgenootjes een leuke vakantie te beleven. Jomba is er voor kinderen met een beperking, autisme, gedragsproblemen, maar ook voor jongeren die net dat beetje meer aandacht nodig hebben, zoals kinderen die last hebben van bedplassen of minder weerbaar zijn. Heeft je kind net dat tikkeltje extra begeleiding of een beetje meer structuur of medische verzorging nodig, dan kun je in het Jombaaanbod een vakantie op jouw maat zoeken. Tip: de kosten voor kampen met kinderen tot de leeftijd van 12 jaar (in het aanslagjaar) kan je gedeeltelijk inbrengen in de aangifte personenbelasting. Fazantenlaan 28, 8660 De Panne 058 42 20 24 www.villarozenrood.be Sport Verscheidene sporttakken en sportverenigingen bieden een gevarieerd aanbod. Bepaalde organisaties zijn enkel voor kinderen met een handicap of ziekte en anderen richten zich tot alle personen. Zowel recreatief als competitie behoort tot de mogelijkheden. Voor adressen en informatie kun je terecht bij de sportdienst van je gemeente, bij de vereniging voor personen met een handicap of op het internet onder begrippen als G-sport, ... Jouw CM-voordeel Zie www.cm.be of neem contact op met je CM-consulent bij jouw in de buurt voor de CM-voordelen Sport en Fit & Fun. Culturele activiteiten Waar kun je terecht? Jomba West-Vlaanderen Sint-Janslaan 10, 8500 Kortrijk 056 26 64 09 www.kazou.be 2828 Steeds meer culturele centra bieden faciliteiten naar kinderen/personen met een handicap. Wens je hieromtrent meer info, neem dan contact met je gemeentebestuur of het cultureel centrum zelf. Ook bibliotheken bieden de nodige faciliteiten voor personen met een handicap. 28 Je kunt bijvoorbeeld wegens ziekte, handicap of leeftijd niet meer zelfstandig naar de bibliotheek, dan bezorgen sommige bibliotheken boeken bij jouw thuis. De meeste bibliotheken beschikken over een ruim aanbod van boeken met grote letterdruk. 29 Het luisterpunt is een openbare bibliotheek met een specifiek aangepast aanbod aan lectuur voor wie geen gewone gedrukte boeken kan lezen. Kinderen met gewrichtsproblemen, kinderen met dyslexie of autisme en alle kinderen die niet of moeilijk gewone boeken kunnen lezen, kunnen hier terecht. 29 11 Naar school! Welke vorm van onderwijs is het meest geschikt voor mijn kind? Als ouder moet je voortdurend keuzes maken. Een juiste vorm van onderwijs is een belangrijke keuze in het leven van je kind. Voor kinderen met een handicap of ziekte wordt deze keuze bemoeilijkt door de extra elementen, waar er rekening moet mee gehouden worden. Als ouders van een kind met een handicap zijn er een aantal mogelijkheden. Voor meer info verwijzen we je naar het Centrum voor Leerlingenbegeleiding bij jouw in de buurt of naar de begeleiders van de thuisbegeleidingsdienst. Leerplicht Een school voor buitengewoon onderwijs Wanneer het gewone onderwijs onvoldoende de ontwikkeling van je kind kan waarborgen, is er een school voor buitengewoon onderwijs. Bij het ‘leren’ ligt de klemtoon niet zozeer op het verzamelen van kennis en inzichten maar op het leren ontplooien van alle mogelijkheden die een kind heeft. De school biedt kinderen aangepast onderwijs, opvoeding en therapie aan. Meestal is er sprake van kleine klasgroepen. Er bestaan zowel kleuter, lagere als secundaire scholen in het bijzonder onderwijs. Semi-internaat voor schoolgaanden In ons land is elk kind vanaf 6 tot 18 jaar leerplichtig. Enkel voor kinderen met een heel ernstige handicap kan een vrijstelling voor de leerplicht worden aangevraagd. Hiervoor moeten ouders een gemotiveerde aanvraag, samen met een verslag van Centrum voor ontwikkelingsstoornissen of Centrum voor Leerlingenbegeleiding, richten aan de Commissie van Advies voor het Buitengewoon Onderwijs (CABO) van zijn provincie. Kinderen die een beroep doen op een school voor buitengewoon onderwijs hebben naast hun nood aan onderwijs ook andere vragen of noden (cfr. medische verzorging, paramedische verzorging, ...). Hiervoor kan er een beroep gedaan worden op het semi-internaat bij de school. Tijdens de middag, voor of na school of tijdens de vakantieperiodes kan je kind opgevangen worden in het semiinternaat verbonden aan de school voor buitengewoon onderwijs. 30 30 Geïntegreerd onderwijs Waar kun je terecht? Geïntegreerd onderwijs is een samenwerking tussen het gewone en het buitengewoon onderwijs. Het bestaat op het niveau van het kleuter, lager, secundair en niet-universitair hoger onderwijs. Kinderen volgen (eventueel gedeeltelijk) het lesprogramma binnen het gewoon onderwijs, maar worden ook gevolgd door een begeleider die vanuit een school voor buitengewoon onderwijs werkt. Deze begeleiding kan permanent of tijdelijk, volledig of gedeeltelijk zijn. Voor meer inlichtingen kun je ondermeer terecht bij het Centrum voor Leerlingenbegeleiding (CLB) in je buurt of bij de begeleider van de thuisbegeleidingsdienst. www.ond.vlaanderen.be/clb Inclusief onderwijs Inclusief onderwijs houdt in dat een gewone school zich voor alle kinderen openstelt. In een klas zitten kinderen ongeacht hun verschillen bij elkaar. Elk kind volgt op basis van zijn eigen mogelijkheden, zijn eigen parcours. Kinderen krijgen in school de hulp, die aangepast is aan hun noden. Soms is er verwarring tussen GON en inclusief onderwijs. In het Geïntegreerd onderwijs moeten kinderen met een handicap, met extra hulp, aan dezelfde eisen voldoen als de andere kinderen. Bij het inclusief onderwijs verschilt de doelstelling per kind. Tijdelijk onderwijs aan huis (TOAH) Vanaf 5 jaar en zolang de leerplicht geldt, kan er voor een kind dat ten gevolge van ziekte of ongeval langdurig afwezig of minder dan halftijds op school aanwezig is, gekozen worden voor tijdelijk onderwijs aan huis. De aanvraag gebeurt door de ouders, samen met een medisch attest. De school waar het kind ingeschreven is, zorgt voor de organisatie. Permanent onderwijs aan huis Een kind of een jongere die wel in staat is om onderwijs te volgen, maar omwille van zijn beperking geen onderwijs op school kan volgen, heeft recht op permanent onderwijs aan huis. Permanent onderwijs is bedoeld voor kinderen die voldoen aan de toelatingsvoorwaarden van het buitengewoon onderwijs. Het onderwijs wordt georganiseerd door een school voor buitengewoon onderwijs. 31 31 12 Op welke financiële tegemoetkomingen heb ik recht? Wie in een zorgsituatie belandt, kijkt vaak aan tegen een berg extra rekeningen, meestal net op een moment dat er een inkomensverlies is. Ook de overheid voorziet verschillende tegemoetkomingen die dat inkomensverlies en die extra kosten proberen op te vangen. Tegemoetkomingen die wat betreft de voorwaarden speciaal op kinderen afgestemd zijn, worden hierna aangeduid met een gele zon. Hiermee willen we jouw aandacht vragen voor specifieke tegemoetkomingen voor kinderen. Waar haal ik mijn inkomen vandaan? Kinderbijslag met toeslag Aantal punten Euro per maand Min. 4 punten 1e pijler en minder dan 79,12 6 punten over de 3 pijlers 6 tot 8 punten over de 3 pijlers en 105,44 minder dan 4 punten 1e pijler 6 tot 8 punten over de 3 pijlers en 406,16 ten minste 4 punten 1e pijler 9 tot 11 punten over de 3 pijlers en 246,05 minder dan 4 punten 1e pijler 9 tot 11 punten over de 3 pijlers en 406,16 ten minste 4 punten 1e pijler 12 tot 14 punten over de 3 pijlers 406,16 15 tot 17 punten over de 3 pijlers 461,83 18 tot 20 punten over de 3 pijlers 494,81 meer dan 20 punten over de 3 pijlers 527,80 Voor kinderen met een handicap tot de leeftijd van 21 jaar kan bovenop de gewone kinderbijslag een toeslag bekomen worden. De grootte van de aanvulling op de gewone kinderbijslag is afhankelijk van de ernst van de ziekte of handicap van je kind. De ziekte of handicap van je kind wordt beoordeeld op basis van drie pijlers: 1. De gevolgen op lichamelijk of psychisch vlak: dit is een medische beoordeling. Op basis van de officiële Belgische schaal voor invaliditeit aangevuld met de lijst van pediatrische aandoeningen. 2. De gevolgen op vlak van activiteit of participatie. Hierbij worden de gevolgen op gebied van zelfzorg, leren, opleiding, sociale integratie, communicatie, mobiliteit en verplaatsing bekeken. 3. Gevolgen op de familiale omgeving: hier kijkt men naar de invloed van de behandeling, verplaatsing en aanpassing voor het gezin. Per pijler worden een aantal punten gegeven. Een kind heeft recht op een toeslag als het ofwel 6 punten heeft voor de 3 pijlers samen ofwel minstens 4 punten voor de 1ste pijler. Het bedrag voor de toeslag verhoogt naargelang het aantal punten. 32 Hoe aanvragen? Richt je aanvraag aan je kinderbijslagfonds. Voor meer inlichtingen kun je terecht bij de maatschappelijk werker van jouw ziekenfonds (zie blz. 9). Tegemoetkoming voor personen met een handicap, ouder dan 21 jaar, jonger dan 65 jaar Vanaf 21 jaar kunnen personen met een handicap eventueel een tegemoetkoming krijgen. Er zijn drie belangrijke voorwaarden: . Minimum 21 en maximum 65 jaar zijn; . Ingeschreven zijn in het bevolkingsregister. De Belgische nationaliteit hebben of ermee gelijkgesteld zijn (bv. onderdanen van de EU); . De inkomsten overschrijden de vooropgestelde inkomensgrens niet. Er zijn twee soorten tegemoetkomingen voor personen met een handicap. 32 Inkomensvervangende tegemoetkoming Deze tegemoetkoming wordt toegekend aan wie wegens zijn handicap niet in staat is meer dan één derde te verdienen van wat een gezonde persoon, door uitoefening van een beroep, op de algemene arbeidsmarkt kan verdienen. Het bedrag varieert naargelang de persoon die de toelage ontvangt personen ten laste heeft (C), alleen woont (B) of samenwoont (A). Categorie Per maand Per jaar euro op 01-12-2012 Categorie C 12.827,84 1.068,99 Categorie B 9.620,88 801,74 Categorie A 6.413,92 534,49 Van die bedragen worden eventuele niet-vrijgestelde bestaansmiddelen afgetrokken. . . . Beperkte moeilijkheden, beperkte bijkomende inspanningen of beperkt beroep op bijzondere hulpmiddelen: 1 punt wordt toegekend. Grote moeilijkheden, grote bijkomende inspanningen of uitgebreid beroep op bijzondere hulpmiddelen: 2 punten worden toegekend. Onmogelijk zonder hulp van derden, zonder opvang in een aangepaste voorziening of zonder volledig aangepaste omgeving: 3 punten worden toegekend. Minder dan 7 punten geeft geen recht op de integratietegemoetkoming. Aantal punten Categorie 1 (7-8 punten) Categorie 2 (9-11 punten) Categorie 3 (12-14 punten) Categorie 4 (15-16 punten) Categorie 5 (17-18 punten) Per maand Per jaar euro op 01-12-2012 1.148,76 95,73 3.914,52 326,21 6.254,92 521,24 9.112,63 759,39 10.337,70 861,48 De integratietegemoetkoming Deze tegemoetkoming wordt toegekend aan de persoon met een handicap die, ten gevolge van de vermindering van zijn zelfredzaamheid, bijkomende kosten heeft om zich aan het maatschappelijk leven aan te passen. Voor de berekening van de zelfredzaamheidsgraad worden de volgende factoren in aanmerking genomen: . de mogelijkheid om zich te verplaatsen; . de mogelijkheid om zelfstandig te eten of te koken; . de mogelijkheid om in te staan voor persoonlijke hygiëne en zich te kleden; . de mogelijkheid om de woning te onderhouden en huishoudelijk werk te verrichten; . de mogelijkheid om te leven zonder toezicht, zich bewust te zijn van gevaar en gevaar te kunnen vermijden; . de mogelijkheid om te communiceren en sociaal contact te onderhouden. De geneesheer van de federale overheid zal voor elke factor onderzoeken welke moeilijkheden de betrokkene ondervindt. Bij elke factor zijn er vier mogelijke besluiten. . Geen moeilijkheden, geen bijzondere inspanning of geen bijzondere hulpmiddelen: 0 punten worden toegekend. 33 Dit zijn de maximale tegemoetkomingen. Er wordt in principe rekening gehouden met het bruto(belastbaar) inkomen van 2 jaar geleden. In bepaalde situaties wordt het inkomen volledig of gedeeltelijk vrijgesteld. Wat maakt dat in sommige situaties eigen bestaansmiddelen geheel of gedeeltelijk worden vrijgesteld. Als de gerechtigde verblijft in een door de overheid gesubsidieerde instelling, wordt de tegemoetkoming met 28 % verminderd. De inkomensvervangende tegemoetkoming en de integratietegemoetkoming kunnen gelijktijdig of afzonderlijk toegekend worden. Hoe aanvragen? Je kunt de nodige formulieren bekomen op het gemeentehuis. Je krijgt onmiddellijk een medische en administratieve vragenlijst mee. De medische vragenlijst laat je invullen door je behandelende arts. De vragenlijst over verminderde zelfredzaamheid vul je zelf in of kun je laten invullen door de dokter. De administratieve formulieren vul je zelf in. Voor deze laatste 2 vragenlijsten kun je je ook laten bijstaan door de maatschappelijk werker van jouw ziekenfonds. De ingevulde formulieren stuur je binnen de 31 dagen na ontvangst terug naar de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid. 33 33 De maatschappelijk werker van jouw ziekenfonds kan je ook adviseren bij de wenselijkheid van je aanvraag. Zorgverzekering De Vlaamse Zorgverzekering is een door de Vlaamse overheid verplichte verzekering met als doel de nietmedische kosten van zwaar zorgbehoevende personen te helpen dragen. Aansluiting bij een zorgkas is verplicht vanaf 26 jaar. Je betaalt daarvoor een jaarlijkse bijdrage. De Zorgverzekering betaalt aan iedere erkende zorgbehoevende inwoner van Vlaanderen maandelijks 130 euro (ook voor personen jonger dan 26 jaar). Wanneer word je als zorgbehoevend erkend? Je moet een attest van zorgbehoevendheid kunnen voorleggen. Voldoe je aan één van de volgende scores, dan kom je in aanmerking voor de tegemoetkoming: • forfait B of C op de KATZ-schaal in de thuisverpleging; • minstens een score van 35 punten op de BEL-profielschaal van gezinszorg; • minstens een score van 15 punten op de schaal van de zelfredzaamheid bij de tegemoetkoming hulp aan bejaarden, hulp van derden of de integratietegemoetkoming; • minstens 7 punten (kinderen geboren vóór of op 1 januari 1993) of 18 punten (kinderen geboren na 1 januari 1993) voor kinderbijslag met een toeslag. Hoe aanvragen? Aanvragen voor de tegemoetkoming doe je best bij de maatschappelijk werker van je ziekenfonds. Welke extra tegemoetkomingen bestaan er? Wie wordt er beschouwd als chronisch ziek? 1. Volgende personen die hebben recht op een tegemoetkoming van 296 euro per jaar (01-01-2013): • personen die kinesitherapie E-pathologie (bijzondere aandoeningen) toegekend kregen gedurende minimum 6 maanden; • kinderen met kinderbijslag met een toeslag voor personen met een handicap (tot 21 jaar); • kinderen met langdurige (meer dan 120 dagen) of veelvuldige ziekenhuisopnames (6 maal) in het jaar van aanvraag en het jaar daaraan voorafgaand. 2. Een tweede categorie personen heeft recht op 444,01 euro per jaar (01-01-2013). • personen met een medische erkenning voor de integratietegemoetkoming (min. 12 punten); • personen met een medische erkenning voor tegemoetkoming hulp aan bejaarden (min. 12 punten); • personen met een invaliditeitsuitkering en recht op tegemoetkoming behoefte aan andermans hulp; • personen met recht op tegemoetkoming hulp aan derden (FOD). 3. Een derde categorie zijn personen die in aanmerking komen voor langdurige intensieve thuisverpleging (minimum 3 maanden forfait B of C). Zij hebben recht op een forfaitaire tegemoetkoming van 592 euro per jaar bij hoge medische kosten (01-01-2013). Deze tegemoetkoming wordt jaarlijks geïndexeerd. CM-thuiszorgtip Als je kind zwaar hulpbehoevend is, maar je neemt de zorg volledig zelf op, kan het goed zijn om contact op te nemen met je maatschappelijk werker van het ziekenfonds om alsnog het thuisverpleegkundig forfait (3.) op te laten maken. Tegemoetkoming voor chronisch zieken vanwege de ziekteverzekering Dit is een tegemoetkoming voor bepaalde erkende chronisch zieken die hoge medische kosten hebben én die sterk afhankelijk zijn van hulp van anderen. Beide voorwaarden moeten vervuld zijn. 34 Vanaf wanneer spreekt men over hoge medische kosten? Wanneer men tijdens het aanvraagjaar en het jaar daarvoor meer dan 450 euro aan remgelden betaalde, spreekt men van hoge medische kosten. Voor iemand met een verhoogde tegemoetkoming is dit 365 euro. 34 Hoe aanvragen? Als je voldoet aan de voorwaarden, ben je bij CM bekend en wordt de tegemoetkoming voor chronisch zieken (zorgforfait) automatisch uitbetaald. Contacteer bij twijfel de Dienst Maatschappelijk Werk. Tegemoetkoming bij incontinentie, vanwege de ziekteverzekering Personen erkend als chronisch zieke kunnen jaarlijks aanspraak maken op een forfaitaire tegemoetkoming van 486,39 euro voor de kosten van incontinentiemateriaal (01-01-2013). Voorwaarden? • Je hebt het afgelopen jaar minstens vier maanden een thuisverpleegkundig forfait B of C verkregen, op voorwaarde dat in het afhankelijkheidsrooster een score 3 of 4 vermeld staat bij het criterium incontinentie (in te vullen door de thuisverpleegkundige en in te dienen bij het ziekenfonds). CM-thuiszorgtip Als je kind zwaar hulpbehoevend is, maar je neemt de zorg volledig zelf op, kan het goed zijn om contact op te nemen met je maatschappelijk werker van het ziekenfonds om alsnog het thuisverpleegkundig forfait op te laten maken. • Je mag de laatste dag van de hiervoor genoemde periode van vier maanden niet in een verzorgingsinstelling met tegemoetkoming vanuit de ziekte- en invaliditeitsverzekering verbleven hebben. • Men heeft dus geen recht op het incontinentieforfait bij opname in een: • algemeen of psychiatrisch ziekenhuis; • psychiatrisch verzorgingstehuis (PVT); • initiatief voor beschut wonen of bepaalde revalidatiecentra. De opname in een instelling van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap vormt daarentegen geen probleem. 35 De jaarlijkse forfaitaire tegemoetkoming kan opnieuw bekomen worden nadat er een jaar verstreken is sinds de vorige beslissing tot toekenning. De uitgaven voor incontinentiemateriaal moeten niet bewezen worden. Hoe aanvragen? Als je gebruik maakt van een thuisverpleegkundige en je voldoet aan de voorwaarden, ben je bij CM bekend en wordt de toelage automatisch uitbetaald. Contacteer bij twijfel de Dienst Maatschappelijk Werk. Forfaitaire tegemoetkoming in de kosten van incontinentiemateriaal t.g.v. onbehandelbare incontinentie, vanwege de ziekteverzekering Voor onbehandelbare incontinentie is er een jaarlijkse tegemoetkoming van 158,75 euro (01-01-2013). Voorwaarden? • als je niet voldoet aan de voorwaarden van het hiervoor vermelde incontinentieforfait; • als de persoon op de laatste dag van de periode van 12 maanden, waarvoor het forfait onderzocht wordt, niet in een verzorgingsinstelling met tegemoetkoming vanuit de ziekte- en invaliditeitsverzekering verblijft. Het kan wel toegekend worden bij een acute opname in een algemeen ziekenhuis op een afdeling (kinder) neuropsychiatrie, heelkunde kindergeneeskunde, besmettelijke ziekte of kraamafdeling. Hoe aanvragen? De behandelende arts vult een attest in waarin de arts verklaart dat rechthebbende een onbehandelbare vorm van incontinentie heeft en tevens de gevolgde diagnostische en therapeutische methode vermeldt op basis waarvan de arts de diagnose heeft gesteld. Tegemoetkoming voor PVS-patiënten (comapatiënten), vanwege de ziekteverzekering PVS staat voor ‘persistente vegetatieve status’. Een PVSpatiënt is een patiënt die, als gevolg van een opgelopen acute hersenbeschadiging in een coma verzeilde en bij wie de ontwaaktechnieken de situatie niet hebben kunnen verbeteren. 35 De tegemoetkoming is bedoeld voor PVS-patiënten die thuis verblijven of in een instelling van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap. Dus niet voor patiënten in een ziekenhuis, tenzij ze daar kortstondig verblijven. De behandelende arts doet hiervoor een aanvraag bij de adviserend geneesheer van het ziekenfonds. Hoe aanvragen? De aanvraag verloopt via de arts van het deskundig ziekenhuiscentrum dat de patiënt opvolgt. Deze gebruikt hiervoor een voorgeschreven formulier dat hij bezorgt aan de adviserend geneesheer van het ziekenfonds. De aanvraag kan ten vroegste één maand vóór de terugkeer van de patiënt naar huis gebeuren en uiterlijk vóór het einde van de vijfde maand na de maand van terugkeer naar huis. Welke kosten worden tegemoetkoming? gedekt door de De tegemoetkoming dekt de kosten voor geneesmiddelen, verzorgingsmiddelen en hulpmiddelen en is cumuleerbaar met andere tegemoetkomingen. Het betreft een tegemoetkoming van maximaal 8.130,16 euro per jaar (01-01-2013). Tegemoetkoming in de kostprijs van pijnstillers bij chronische pijnpatiënten, vanwege de ziekteverzekering Voor chronische pijnpatiënten wordt een tegemoetkoming van 20 % verleend voor de aankoop van bepaalde pijnstillers. Aandoeningen die in aanmerking komen: kankerpijn, chronische artritis of artrosepijn, neurogene of neuropatische pijn van centrale of perifere oorsprong (inbegrepen MS), perifere vasculaire pijn, postchirurgische pijn (inbegrepen fantoompijn), fibromyalgie. De behandelende arts doet hiervoor een aanvraag bij de adviserend geneesheer van het ziekenfonds. Tegemoetkoming voor verbandmateriaal bij patiënten met chronische wonden, vanwege de ziekteverzekering Voor patiënten met een welbepaald type wonde, die gedurende zes weken behandeld werd maar 36 onvoldoende geheeld is, is er een forfaitaire tegemoetkoming van 22,59 euro per maand en een bijkomende tegemoetkoming van 0,25 euro per verpakking voor bepaalde verbandmiddelen (2013). Tegemoetkoming Syndroom van Sjögren, vanwege de ziekteverzekering Forfaitaire tegemoetkoming van 24,59 euro per maand voor kosten van kunsttranen en oftalmologische gel (2013). De patiënt geeft daartoe aan zijn ziekenfonds een verklaring, afgeleverd door een reumatoloog waaruit blijkt dat hij aan de criteria voor het Syndroom van Sjögren voldoet. Tegemoetkoming in de medische voeding bij coëliakie en dermatitis herpetiformis, vanwege de ziekteverzeking De aanvraag moet gebeuren bij de adviserend geneesheer en bedraagt maandelijks 38 euro (2013). Tegemoetkoming voor palliatieve thuiszorgpatiënten, vanwege de ziekteverzekering Aan personen die thuis verzorgd worden, terminaal ziek zijn en voldoen aan een aantal voorwaarden (o.a. van meer intensieve verzorging) wordt een palliatief forfait uitbetaald. Dat forfait bedraagt 638,29 euro (2013) en wordt maximum tweemaal uitbetaald. De aanvraag dient te gebeuren via de huisarts en moet vóór het overlijden worden doorgestuurd naar de adviserend geneesheer van het ziekenfonds. Een tweede aanvraag kan ten vroegste 30 dagen na de eerste aanvraag ingediend worden. Het initiatief voor de tweede aanvraag moet van de betrokkene zelf komen. • Bij recht op het palliatief forfait wordt ook het huisbezoek van de huisarts, de verpleegkundige en de kinesist volledig terugbetaald. Contacteer voor meer informatie de Dienst Maatschappelijk Werk CM, je huisarts of het palliatief thuiszorgteam van jouw regio. 36 Verhoogde tegemoetkoming, vanwege de ziekteverzekering Mensen met een verhoogde tegemoetkoming in de ziekteverzekering betalen minder remgeld (persoonlijke opleg) bij uitgaven voor gezondheidszorg. Dat geldt bij een bezoek aan de dokter, de tandarts of de kinesitherapeut of bij opname in het ziekenhuis. Ook voor sommige geneesmiddelen dient minder betaald te worden. De verhoogde tegemoetkoming geeft in sommige gevallen ook recht op andere voordelen zoals korting op openbaar vervoer en het sociaal telefoontarief. Voor wie? Soms wordt de verhoogde tegemoetkoming toegekend zonder inkomensonderzoek: • • • Mensen die leefloon genieten. Het gewaarborgd inkomen voor bejaarden, de inkomensgarantie voor ouderen, de tegemoetkoming aan personen met een handicap (inkomensvervangende tegemoetkoming of integratietegemoetkoming) en de tegemoetkoming hulp aan bejaarden geven automatisch recht op de verhoogde tegemoetkoming. Kinderen met recht op kinderbijslag met toeslag wegens handicap (boven de 66 % of minstens 4 punten op pijler 1 of minder dan 4 punten op pijler 1 maar met een bepaalde aandoening) hebben automatisch recht op de verhoogde tegemoetkoming. Anderen verkrijgen recht op verhoogde tegemoetkoming na een inkomensonderzoek: • gepensioneerden, weduwen en weduwnaars, wezen; • invaliden; • langdurig werklozen (min. 12 maanden); • ambtenaren die langer dan een jaar in disponibiliteit zijn wegens ziekte; • personen met een handicap; • verblijvenden in België vanaf 65 jaar; • religieuzen vanaf de pensioenleeftijd; • de personen ten laste van mensen met recht op verhoogde tegemoetkoming; • éénoudergezinnen. Inkomensvoorwaarde? Het gezinsinkomen dient lager te zijn dan 16.632,81 euro bruto per jaar verhoogd met 3.079,19 euro per persoon ten laste (01-12-2012). 37 Hoe aanvragen? Vraag de verhoogde tegemoetkoming aan in jouw CM-kantoor. De consulent helpt je om de nodige documenten in te vullen. Je dient wel alle vereiste bewijsstukken in verband met het inkomen mee te brengen. In veel gevallen stelt het ziekenfonds zelf vast dat mensen recht hebben op de verhoogde tegemoetkoming. In dat geval word je gecontacteerd. Omnio-statuut, vanwege de ziekteverzekering Het Omnio-statuut verleent mensen de verhoogde tegemoetkoming enkel op basis van het bruto belastbaar gezinsinkomen. Het inkomen van 2012 mag niet meer bedragen dan 16.306,86 euro bruto per jaar, verhoogd met 3.018,84 euro per persoon ten laste voor aanvragen gedaan in 2013. We houden bij Omnio-aanvragen namelijk steeds rekening met de inkomsten van het voorafgaande kalenderjaar. Ook het begrip ‘gezin’ wordt bij het Omnio-statuut anders gedefinieerd. Het verwijst niet langer naar de persoon in kwestie, de echtgeno(o)t(e) en hun personen ten laste, maar naar het feitelijke gezin (personen die op hetzelfde adres gedomicilieerd zijn). Het gezin verkrijgt het Omnio-statuut vanaf de eerste dag van het kwartaal waarin de verklaring op eer bij het ziekenfonds wordt ingediend. Hoe aanvragen? Vraag het Omnio-statuut aan in je CM-kantoor. De consulent helpt je om de nodige documenten in te vullen. Maximumfactuur (MAF), vanwege de ziekteverzekering Sociale maximumfactuur De meeste gezinnen waar één van de leden recht heeft op de verhooogde tegemoetkoming, ontvangen een terugbetaling van het remgeld op geneeskundige prestaties wanneer het plafondbedrag van 450 euro aan remgelden bereikt is. Alleen sommige rechthebbenden van de verhoogde tegemoetkoming die ook een integratietegemoetkoming hebben, verkrijgen niet automatisch de sociale maximumfactuur. 37 Het remgeld is het betaalde persoonlijk aandeel, dus het verschil tussen het betaalde ereloon en de tegemoetkoming die het ziekenfonds uitbetaalt. Als ‘gezin’ worden beschouwd de rechthebbende die de verhoogde tegemoetkoming geniet, de echtgeno(o)t(e) of partner en hun personen ten laste. Het remgeld van het hele gezin wordt samengeteld om het plafond van 450 euro te bepalen. Kinderen die op 1 januari van het jaar jonger zijn dan 19 jaar en meer dan 650 euro aan remgelden betaald hebben, kunnen individueel de maximumfactuur krijgen. Voor sommige kinderen met kinderbijslag met een toeslag wegens beperkingen is er een plafond van 450 euro van toepassing. Hiervoor moeten de kinderen op 4 juli 2002 al recht hebben op de kinderbijslag met een toeslag en tijdens het betreffende kalenderjaar nog steeds de kinderbijslag met een toeslag ontvangen. Inkomens-maximumfactuur Andere gezinnen worden, afhankelijk van hun belastbaar inkomen, beschermd door de inkomensmaximumfactuur. In tegenstelling tot de sociale maximumfactuur wordt daarbij rekening gehouden met het gezin zoals het ingeschreven is in het rijksregister. De terugbetaling van het remgeld gebeurt op basis van de volgende tabel (01-01-2013). Jaarinkomen in euro Plafondbedrag in euro 0 - 17.523,66 450 17.523,67 - 26.939,35 650 26.939,36 - 36.355,07 1.000 36.355,08 - 45.378,48 1.400 45.378,46 1.800 Indien in het gezin ten minste 1 gezinslid chronische ziektekosten heeft, dan wordt het remgeldplafond verlaagd met 100 euro. 38 De maximumfactuur houdt rekening met: • het remgeld voor A-, B- en C-medicatie; • het remgeld op erelonen van artsen, kinesitherapeuten, verpleegkundigen, paramedici ...; • het remgeld op technische prestaties zoals operaties, bloedonderzoeken ...; • het remgeld in bepaalde ziekenhuiskosten, bv. persoonlijk aandeel in ligdagprijs (voor psychiatrische ziekenhuizen is dat beperkt tot 365 dagen); • het remgeld van de vergoedbare magistrale bereidingen; • de afleveringsmarge van de implantaten; • enterale voeding voor kinderen en jongeren tot en met 18 jaar, in een thuisomgeving; • het persoonlijk aandeel voor endoscopisch materiaal en materiaal voor viscerosynthese; • persoonlijk aandeel in ligdagprijs (voor psychiatrische ziekenhuizen is dat beperkt tot 365 dagen); • het remgeld van de vergoedbare magistrale bereidingen. Wie recht heeft op de maximumfactuur moet geen stappen ondernemen. De ziekenfondsen houden alle kosten voor geneeskundige verzorging bij die voor de toekenning van de MAF in aanmerking komen. De MAF zal automatisch worden toegekend aan de rechthebbenden. Bijzonder Solidariteitsfonds, ziekteverzekering Het Bijzonder Solidariteitsfonds is opgericht om tussen te komen in uitzonderlijke situaties waarbij mensen aan ernstige aandoeningen lijden, hoge medische kosten hebben, maar daarvoor geen tegemoetkoming kunnen krijgen. Het Bijzonder Solidariteitsfonds kan, binnen de grenzen van zijn financiële middelen, tussenkomen in gezondheidszorgen die niet op de lijst van terugbetaalde prestaties voorkomen. Voorwaarden? • de aandoening is zeldzaam en tast vitale functies aan; • de kosten voor de behandeling zijn hoog en worden niet terugbetaald; • de behandeling heeft een erkende wetenschappelijke waarde en doeltreffendheid en heeft het proefstadium overschreden; • de behandeling is absoluut noodzakelijk op medischsociaal vlak; • de behandeling is voorgeschreven door een geneesheer-specialist. 38 Er kan ook een aanvraag ingediend worden om het persoonlijk aandeel van de begunstigde te vergoeden voor in het buitenland verleende geneeskundige verstrekkingen en reis- en verblijfskosten (ook van de vergezellende persoon). Verstrekkingen die opgenomen zijn in de lijst van terugbetaalde prestaties maar waarbij niet aan de voorwaarden voldaan is om terugbetaling te bekomen, kunnen voor een tegemoetkoming van het Bijzonder Solidariteitsfonds in aanmerking komen. Richt je aanvraag aangetekend aan de adviserend geneesheer van het ziekenfonds met een omstandig medisch rapport, een kostenraming of een factuur van de kosten en je verklaring op erewoord dat je op geen enkele andere manier terugbetaling van de prestaties kunt bekomen. De beslissing omtrent het toekennen van de tegemoetkoming ligt bij het RIZIV (Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering), de betaling gebeurt door CM. Financiële ondersteuning kankerpatiënten Diverse organisaties die aan kankerbestrijding doen, geven onder specifieke voorwaarden tegemoetkomingen voor bepaalde kankergerelateerde kosten. Zo kunnen er tegemoetkomingen zijn in de aankoop van een haarprothese en/of schoonheidscheques. Ook de ziekteverzekering komt in bepaalde gevallen tussen bij de aankoop van pruiken. Je kunt bij de organisaties ook terecht voor infosessies, workshops, cursussen, gespreksgroepen en themaavonden rond kanker. Contacteer voor meer informatie de Dienst Maatschappelijk Werk of De Vlaamse Kankertelefoon: 078 15 01 51 of www.vlk.be Kankerfoon van de Stichting tegen Kanker: 0800 15 802 of www.cancer.be Financiële ondersteuning door OCMW In geval van te zware medische kosten kun je steun aanvragen bij het OCMW. Meer informatie kun je verkrijgen bij het OCMW van jouw gemeente. Tegemoetkoming van je gemeente De meeste gemeenten voorzien ook in één of meerdere toelagen of reducties om de financiële last te verlichten of als ondersteuning en waardering van de mantelzorger(s). We denken hierbij aan o.a. sociaal-pedagogische toelagen, tegemoetkomingen in de aankoop van vuilniszakken voor personen met incontinentie, thuiszorgpremie, vakantietoelage, vermindering op gemeentebelasting, ... Waar kun je terecht? Voor meer informatie kun je terecht bij je gemeente of bij onze Dienst Maatschappelijk Werk. 39 39 Hulpmiddelen, waar vind ik financiële tegemoetkomingen? Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap Tegemoetkoming voor rolstoel en loophulpmiddelen vanwege de ziekteverzekering Het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) is een Vlaamse overheidsinstelling die financiële ondersteuning biedt aan personen met een handicap. Voor een financiële tegemoetkoming bij aanschaf van een rolstoel moet eerst een aanvraag via het ziekenfonds (RIZIV) gebeuren. Procedure? Die handicap kan lichamelijk, zintuiglijk, mentaal of psychisch zijn. De beperkingen die eruit voortvloeien moeten langdurig en ernstig zijn én moeten invloed hebben op de sociale integratie van de betrokkene in de maatschappij. Belangrijk is dat men bij de eerste inschrijving jonger is dan 65 jaar. Je kunt een financiële tegemoetkoming aanvragen voor volgende rolstoelen: Voor welke hulpmiddelen en aanpassingen verleent het VAPH een tegemoetkoming? • • • • Het VAPH verleent een tegemoetkoming voor: • • • • • • standaardrolstoel; orthopedische driewielfiets; verzorgingsrolstoel; modulaire rolstoel (rolstoel met aangepaste hulpmiddelen); combinatie driewielfiets - rolstoel; kinderrolstoel; actieve rolstoel; elektronische rolstoel; elektronische scooter; sta-systeem. • (meer)kosten van hulpmiddelen en aanpassingen De bedoeling is de beperkingen van een persoon met een handicap te verminderen of op te heffen. Hulpmiddelen en aanpassingen worden beschreven in een refertelijst. Hulpmiddelen en aanpassingen die duurder zijn dan de voorziene tegemoetkoming kunnen via de Bijzondere Bijstandscommissie (BBC) aangevraagd worden. • incontinentiemateriaal voor personen met • incontinentieproblemen • Er is altijd een medisch attest (‘bijlage 19’) vereist. Afhankelijk van het gevraagde hulpmiddel is ook een motiveringsrapport en/of een functioneringsrapport vereist. Na keuze van het hulpmiddel zal de erkende verstrekker de nodige formulieren bezorgen aan het ziekenfonds. De tegemoetkoming in de kosten van incontinentiemateriaal wordt toegekend in de vorm van een jaarlijks forfait. Het forfait is afhankelijk van de leeftijd en de graad van incontinentie. Een goedkeuring geldt maximum voor 3 jaar. • rolstoelen Rolstoelen zijn in de eerste plaats een bevoegdheid van het RIZIV. Via het ziekenfonds wordt een aanvraag tot terugbetaling gedaan. Als het RIZIV een tegemoetkoming weigert of beperkt, kan het VAPH (aanvullend) een tegemoetkoming verlenen. Het VAPH komt enkel tussen in het onderhoudscontract (met inbegrip van herstellingen) en eventueel in de aankoop van een tweede rolstoel (indien je een traplift hebt of in een residentie verblijft). Als je na de financiële tegemoetkoming van het ziekenfonds nog supplementen moet betalen voor de aankoop van de rolwagen, kun je in bepaalde gevallen een aanvraag indienen bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap voor een bijkomende financiële tegemoetkoming (mits erkenning). Je kunt er ook terecht voor tegemoetkomingen in de herstelling of het onderhoud van de rolwagen. CM-thuiszorgtip Contacteer de Dienst Maatschappelijk Werk voor meer informatie. 40 • Persoonlijk Assistentiebudget (PAB) • • • • • • • Met het PAB kunnen personen met een handicap hun eigen leven beter in handen nemen. Het budget dient om persoonlijke assistenten te vergoeden die helpen bij huishoudelijk werk, lichaamsverzorging, dagbesteding, verplaatsingen … De assistenten moeten via een arbeidscontract ingeschreven worden of bij een georganiseerde dienst worden aangevraagd. 40 Het Vlaams Agentschap betaalt het PAB uit, na de positieve beslissing door een deskundigencommissie. Vervoer en verplaatsingen, welke tegemoetkomingen en voordelen zijn er? Personen met een aandoening met snelle evolutie (bv. ALS) die over een periode van één jaar of minder, sterk achteruit gegaan zijn, kunnen via een spoedprocedure binnen drie maanden een PAB bekomen. Parkeerkaart Hoe aanvragen? Met een parkeerkaart kun je: Richt je aanvraag aan de provinciale afdeling van het VAPH. Multidisciplinaire teams (MDT’s) erkend door het VAPH kunnen je helpen bij het opstellen van de aanvraag. De Dienst Maatschappelijk Werk van CM is ook zo’n erkend MDT. De dienstverlening is gratis. • parkeren op plaatsen voorbehouden voor personen met een handicap; • gratis parkeren op parkeerplaatsen van de NMBS; • voor onbeperkte duur parkeren op plaatsen waar de parkeertijd beperkt is (in de blauwe zone). Een MDT neemt de volgende opdrachten op zich: Een parkeerkaart geeft in sommige gemeenten recht op gratis parkeren. • opmaken van een dossier waarin de aanvraag gemotiveerd wordt; • opmaken van adviesrapporten; • samen met de persoon met een handicap bekijken welke hulpmiddelen en aanpassingen nodig zijn. Dat overleg resulteert in een persoonlijke lijst van hulpmiddelen, waarvan de noodzaak, behoefte, doelmatigheid en doeltreffendheid zijn aangetoond. • aanvraag van een PAB en het opnemen van het contactpersoonschap in deze aanvraag. Contacteer de Dienst Maatschappelijk Werk van CM voor meer informatie over het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap. Vlaams Agentschap Personen met een Handicap Jakob Van Maerlantgebouw (Station), 8000 Brugge 050 40 67 11 [email protected] www.vaph.be De volgende parkeerkaart: personen hebben recht op een • personen met een blijvende invaliditeit van 80 % of minstens 12 punten (in het kader van de reglementering voor tegemoetkomingen aan personen met een handicap); • personen met een vermindering van hun verplaatsingsmogelijkheden met ten minste 2 punten (toegekend door de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid); • personen met een blijvende invaliditeit van ten minste 50 % aan de onderste ledematen; • personen die volledig verlamd zijn aan de bovenste ledematen of bij amputatie; • militaire en burgerlijke oorlogsinvaliden met ten minste 50 % invaliditeit. Hoe aanvragen? Indien je nog geen correct medisch attest bezit, moet een procedure bij de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid opgestart worden. Je wendt je hiervoor naar de dienst bevolking van je gemeente. Je ontvangt er de medische formulieren die je laat invullen door jouw behandelende arts. Nadat je deze formulieren ingevuld terugbezorgde aan de bevoegde dienst, word je uitgenodigd voor een onderzoek bij een controle-arts. Deze dokter bepaalt of je aan de voorgeschreven criteria voldoet. Voor advies en hulp bij de aanvraag kun je altijd terecht bij de Dienst Maatschappelijk Werk van CM. 41 41 Korting op openbaar vervoer De trein - NMBS Kortingskaart ‘verhoogde tegemoetkoming’ De verminderingskaart is bestemd voor alle personen die recht hebben op de verhoogde tegemoetkoming of het Omnio-statuut en voor de personen die zij ten laste hebben. Op vertoon van de kaart krijgen zij 50 % korting op een biljet in tweede klasse. Je kunt de verminderingskaart gratis bekomen aan een NMBS-loket op vertoon van een attest van het ziekenfonds en een pasfoto. Kaart ‘kosteloze begeleider’ De kaart kan aangevraagd worden door personen met: • een vermindering van zelfredzaamheid van ten minste 12 punten bij de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid; • een blijvende invaliditeit van 80 %; • een blijvende invaliditeit aan de onderste ledematen van minstens 50 %; • een volledige verlamming of amputatie van de bovenste ledematen. • Met deze kaart kun je, samen met een andere persoon, reizen met één enkel vervoersbewijs. De persoon met een handicap moet een geldig vervoersbewijs voor eerste of tweede klasse hebben, de begeleider reist gratis. Je kunt de kaart aanvragen bij NMBS-Mobility, bureau B - MO 051 sectie 13/5, Hallepoortlaan 40, 1060 Brussel of aan het loket van elk Belgisch station. Het aanvraagformulier is ook te downloaden op www.nmbs.be. Je voegt bij de aanvraag een kopie van het gevraagde medisch attest. Indien je beantwoordt aan alle voorwaarden, dan zal de NMBS je uitnodigen om je kaart te komen afhalen in het station van jouw keuze. Je geeft er een recente pasfoto af en betaalt 5 euro administratiekosten. Voorrangskaart voor een zitplaats in de trein De kaart is bestemd voor personen die door een lichamelijke handicap of ziekte niet of moeilijk kunnen blijven rechtstaan in de trein. Op vertoon van de kaart 42 krijg je voorrang bij het innemen van een zitplaats. Je kunt de voorrangskaart bekomen aan een NMBS-loket op vertoon van een doktersattest dat verklaart dat je niet lang mag rechtstaan, wat hiervan de medische oorzaak is en voor welke periode de kaart wordt aangevraagd. Je kunt de kaart ook schriftelijk aanvragen bij NMBSMobility, bureau B - MO 051 sectie 13/5, Hallepoortlaan 40, 1060 Brussel. Het formulier is ook te downloaden op www.nmbs.be. Wanneer je aan de nodige voorwaarden voldoet, word je uitgenodigd om je kaart af te halen in het station. Je geeft een recente pasfoto af en betaalt 4,80 euro administratiekosten. Nationale verminderingskaart voor personen met een visuele handicap Blinden en slechtzienden met een blijvende invaliditeit van ten minste 90 % (en hun begeleidende hond) reizen gratis in tweede klasse. Je kunt de kaart aanvragen bij de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid, dienst Attesten, Finance Tower, Kruidtuinlaan 50 bus 150, 1000 Brussel, 02 507 87 99. Het aanvraagformulier kun je bekomen bij het gemeentebestuur of downloaden op www.nmbs.be. Begeleiding door NMBS-personeel De NMBS voorziet begeleiding voor reizigers in een rolstoel op het vertrek- en aankomststation en bij eventuele overstappen. Een personeelslid begeleidt je naar het perron en helpt je plaats te nemen in de trein. Geef minstens 24 uur voor je vertrek jouw reisgegevens, aard van de handicap en de precieze hulp die je wenst door op het telefoonnummer 02 528 28 28. Je kunt ook online reserveren via www.nmbs.be. Je dient je minstens 15 minuten voor vertrek aan te melden bij het loket van het vertrekstation. De bus - De Lijn Gratis kaart voor personen met een handicap Als je recht hebt op een tegemoetkoming vanuit de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid of ingeschreven bent bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap, krijg je een Buzzy Pazz of Omnipas om gratis te reizen met bus en tram. De kaart wordt je automatisch toegestuurd door De Lijn. 42 Verminderingskaart (WIGW/Omnio) De verminderingskaart ‘Verhoogde tegemoetkoming‘ van de NMBS geeft ook bij De Lijn recht op een vermindering van 50 % bij aankoop van een Lijnkaart en een stevige vermindering bij de aankoop van een Buzzy Pazz (niet bij aankoop van een ticket) voor alle personen die recht hebben op een verhoogde tegemoetkoming of het Omnio-statuut. Je wendt je hiervoor tot een Lijnwinkel. Wanneer het gaat om minderjarigen of personen met het statuut verlengde minderjarigheid wordt deze voorwaarde soepeler gehanteerd. Kaart ‘kosteloze begeleider’ Verkeersbelasting en belasting inverkeerstelling Personen met een handicap kunnen een gratis kaart aanvragen voor hun begeleider bij De Lijn West-Vlaanderen, dienst abonnementen, Nieuwpoortsesteenweg 110, 8400 Oostende. Je dient een medisch attest met de graad van handicap bij jouw aanvraag te voegen. Voor meer informatie kun je terecht bij De Lijn Info op nummer 070 220 200. De rechthebbenden hoeven geen verkeersbelasting of belasting inverkeerstelling te betalen. Ook de kaart kosteloze begeleider van de NMBS is geldig bij De Lijn. Nationale verminderingskaart voor personen met een visuele handicap Blinden en slechtzienden rijden op vertoon van de nationale verminderingskaart gratis met bus en tram. De chauffeur zal je begeleiden, je meedelen wanneer de gewenste halte bereikt is en je vooraan laten uitstappen. Op welke fiscale voordelen heb ik recht? Hoe aanvragen? De aanvraag voor de vrijstelling van verkeersbelasting en de inverkeerstelling dient te gebeuren bij het Agentschap Vlaamse Belastingsdienst, verkeersbelastingen, Bauwensplaats 13 bus 1, 9300 Aalst. Je vindt de aanvraagformulieren via het internet http://belastingen. vlaanderen.be/nlapps/docs/default.asp. Je kan ook telefonisch terecht op het gratis nummer 1700 (elke werkdag van 9 tot 19 uur). Daarna kan de vrijstelling van BTW op autovoertuigen en vermindering BTW bij onderhoud van de auto aangevraagd worden in het BTW-kantoor van je woonplaats. Let wel: het medisch attest moet uitgereikt zijn door de FOD Sociale Zekerheidsdienst, personen met een handicap, de administratie voor oorlogsinvaliden of het ministerie van Volksgezondheid. Personenbelasting: extra belastingvrije som Vermindering BTW autovoertuigen, vrijstelling verkeersbelasting en belasting inverkeerstelling (= erkenning 66 % of 4 punten op de 1ste pijler van de bijkomende kinderbijslag) Oorlogsinvaliden en personen met 50 % blijvende invaliditeit aan de onderste ledematen, volledige blindheid of een volledige verlamming aan of amputatie van de bovenste ledematen genieten volgende voordelen: • Kinderen met een zware handicap worden voor twee personen geteld. Dat leidt tot een aanzienlijk hogere belastingaftrek. Ook kinderen met een zware beperking die in een instelling verblijven, zijn kinderen ten laste, wanneer aangetoond kan worden dat de ouders in contact blijven met de kinderen. Vermindering BTW autovoertuigen • Je betaalt bij de aankoop van een wagen 6 % BTW in plaats van 21 %. Nadien wordt ook de betaalde 6 % BTW terugbetaald. • Je betaalt slechts 6 % BTW voor de aankoop vanonderdelen en onderhouds- en herstellingswerken. 43 De voordelen gelden voor één voertuig dat geregistreerd staat op naam van de hulpbehoevende persoon, zijn of haar echtgenoot of op naam van de wettelijke vertegenwoordiger. De wagen mag enkel gebruikt worden voor persoonlijk vervoer van de persoon met de handicap. • Personen met een handicap hebben recht op een bijkomende belastingvrije som (attest van minstens 66 % invaliditeit aan te vragen vóór de leeftijd van 65 jaar). 43 • Als het kind 66 % handicap erkend is, worden kinderbijslagen, tegemoetkomingen aan personen met een handicap én beroepsinkomsten voortkomend uit een tewerkstelling in een beschutte werkplaats niet als bestaansmiddelen beschouwd. Vermindering onroerende voorheffing In het Vlaams Gewest worden verminderingen toegekend op onroerende goederen voor huurders en eigenaars met gezinsleden met een handicap van minimum 66 % arbeidsongeschiktheid, bekomen vóór de leeftijd van 65 jaar. Ook alle kinderen met bijkomende kinderbijslag openen recht op vermindering op de onroerende voorheffing. Als je eigenaar bent van een woning en recht hebt op een vermindering, dan zal die automatisch worden toegekend. Ook bij een sociale woning, is het belangrijk om je huisvestigingsmaatschappij op de hoogte te brengen van het recht op bijkomende kinderbijslag. Als je huurder bent, dien je zelf te melden dat je huurder bent en aan de voorwaarden voldoet voor een vermindering. De verhuurder moet het bedrag van de vermindering jaarlijks aftrekken van jouw huurprijs. Je kunt dit per brief melden aan: Dienst Onroerende voorheffing Bauwensplaats 13 bus 2 9300 Aalst Je kunt ook het aanvraagformulier per e-mail verzenden via de website www.onroerendevoorheffing.be Vermindering successierechten Personen met een handicap van minstens 66 % bekomen vóór de leeftijd van 65 jaar, die erven, zullen tot een bepaald bedrag geen successierechten moeten betalen. Deze vrijstelling werd ingevoerd vanuit de bezorgdheid die leeft bij familieleden om wat er na hun overlijden met het kind of familielid met een handicap zal gebeuren. Voor meer informatie kun je terecht in het ontvangkantoor van de directe belastingdiensten in jouw woonplaats. 44 Vrijstelling heffing op waterverontreiniging Je betaalt geen saneringsbijdrage als: • je een gewaarborgd inkomen voor bejaarden, inkomensgarantie voor ouderen, een leefloon, inkomensvervangende tegemoetkoming, tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden of integratietegemoetkoming ontvangt; een een een een • de vrijstelling wordt toegekend voor het hele gezin als één van de gezinsleden behoort tot één van de vrijstellingsgerechtigde groepen. Hoe aanvragen? In principe zijn de personen die voor de vrijstelling in aanmerking komen, gekend bij de watermaatschappij. Als je van de vrijstelling kunt genieten maar toch een heffingsbiljet ontvangt, moet je binnen de drie maanden na de verzenddatum van het heffingsbiljet een schriftelijke vraag tot vrijstelling aan de watermaatschappij richten. Op welke sociale tarieven heb ik recht? Sociaal telefoontarief Het sociaal telefoontarief geeft je recht op een vermindering van 40 % op de aansluitingskosten van een vast telefoontoestel. Je krijgt eveneens korting op maandelijkse abonnementskosten en korting op maandelijkse gesprekskosten. Je komt in aanmerking als je: • een leefloon hebt (attest OCMW); • minstens een gehoorverlies van 70 dB voor het beste oor hebt of wanneer je een laryngectomie hebt ondergaan (medisch attest); • over een voor doven goedgekeurd telefoontoestel beschikt; • een officiële erkenning als oorlogsinvalide hebt (attest); 44 mits inkomensonderzoek: Hoe aanvragen? • meerderjarig bent, minstens 66 % mindervalide en alleen woont of samenwoont met hoogstens twee personen of samenwoont met verwanten van de eerste of tweede graad (gelijk welk aantal) (attest percentage handicap); • ouder bent dan 65 jaar en alleen woont, samenwoont met één of meerdere personen die ouder zijn dan 60 jaar of met kinderen en kleinkinderen. Fax het aanvraagformulier, vergezeld van een medisch getuigschrift, naar het nummer 02 249 88 60. Het gezamenlijk bruto belastbaar gezinsinkomen voor deze twee laatste groepen moet lager of gelijk zijn aan de inkomensgrens van de verhoogde tegemoetkoming van de ziekteverzekering (kopie laatste aanslagbiljet of attest verhoogde tegemoetkoming). • een leefloon ontvangt; • een gewaarborgd inkomen voor bejaarden of inkomensgarantie voor ouderen ontvangt; • een tegemoetkoming mindervaliden met een invaliditeit van minstens 65 % en/of hulp van derden ontvangt; • een inkomensvervangende tegemoetkoming ontvangt; • een integratietegemoetkoming ontvangt; • een tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden ontvangt; • financiële steun van het OCMW aan erkende vluchtelingen ontvangt; • een wachtuitkering van het OCMW ontvangt; • kinderbijslag met een toeslag omwille van de erkenning van 66 % of minstens 4 punten op de 1ste pijler of minder dan 4 punten op de 1ste pijler maar een bepaalde aandoening hebben. Het sociaal telefoontarief wordt maar aan één begunstigde per huishouden en voor één telefoonaansluiting toegekend. Het sociaal telefoontarief geldt alleen bij een standaardabonnement van een operator naar keuze. Het sociaal telefoontarief geeft bovendien een korting van maximaal 12 euro op een gsm-abonnement of een beltegoed van 3,10 euro per maand in geval van een prepaid-kaart (vb. Pay & Go). Hoe aanvragen? Je komt in aanmerking als één van de gezinsleden (ouders, kinderen, kleinkinderen): De aanvraag indienen bij je operator zonder de documenten. Indien nodig, stuurt men je een brief met de vraag bepaalde documenten op te sturen. De tarieven liggen lager, je betaalt geen vast recht voor de dagteller (wel voor de nachtteller en bij zware aansluitingen) en het verbruik van de eerste 500 kWh per jaar is gratis. Sociaal tarief internet Hoe aanvragen? Telenetklanten met een combinatieabonnement (internet en telefonie) die het sociaal telefoontarief genieten, kunnen een extra vermindering bekomen. Sociaal sms-tarief Doven of slechthorenden (gemiddeld verlies van 71 dB of meer aan het beste oor voor de frequenties 500, 1 000, 2 000 en 4 000 Hz) en personen die een laryngectomie ondergingen kunnen met een Proximusabonnement sms’jes sturen aan de helft van de prijs. 45 Sociaal tarief elektriciteit en gas In principe zijn de personen die voor vrijstelling in aanmerking komen, gekend elektriciteitsmaatschappijen. de bij Sociaal tarief kabelabonnement Als je bij de FOD Sociale Zekerheid minstens 12 op 18 punten (score zorgbehoevendheid) of minstens 80 % invaliditeit hebt, geniet je een sociaal tarief voor het kabelabonnement. Dat tarief bedraagt iets meer dan de helft van de normale prijs. Het al dan niet toekennen ervan is niet wettelijk vastgelegd en dus de vrije keuze van de kabelmaatschappij. De meeste maatschappijen kennen het voordelig tarief toe. 45 Hoe aanvragen? Om het sociaal tarief te bekomen, dien je de kabelmaatschappij een algemeen attest van de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid (FODSZ) te bezorgen. Sociaal tarief water Je krijgt een korting op de aansluitingsprijs en je betaalt geen abonnenmentsvergoeding op de waterfactuur. Er zijn 2 voorwaarden waaraan je tegelijk moet voldoen, op 1 januari van het facturatiejaar heb je recht op: • het gewaarborgd inkomen voor bejaarden of de inkomensgarantie voor ouderen; • een leefloon of levensminimum toegekend door het OCMW; • de inkomensvervangende tegemoetkoming, de integratietegemoetkoming of de tegemoetkoming hulp aan bejaarden voor personen met een handicap; 46 • En • • de plaats van het waterverbruik is je wettelijke domicilie. Hoe aanvragen? De vrijstelling wordt zoveel mogelijk automatisch toegekend. Indien blijkt dat dit niet gebeurd is, dan kan je een aanvraag indienen met behulp van een papieren attest (uiterlijk vóór 31 december van het kalenderjaar waarop het attest betrekking heeft) bij jouw waterleidingsmaatschappij. CM-thuiszorgtip Contacteer de Dienst Maatschappelijk Werk CM voor meer info over vele voordelen en vrijstellingen. 46 13 Welke juridische maatregelen kan ik nemen als de zieke niet meer voor eigen financiën kan instaan? Justine lijdt aan het syndroom van Down en kan niet voor zichzelf zorgen. Ze woont nu bij mij in en ik zorg voor haar, iets wat ik met veel plezier doe. Ze wordt over een half jaar 18 jaar. Hoe blijven we juridisch in orde? Veerle, 52 jaar Sommige mensen zijn niet (meer) in staat om voor hun eigen financiën in te staan. Wanneer mensen omwille van ziekte of handicap (tijdelijk of blijvend) niet in staat zijn om onafhankelijk en zelfstandig hun wil uit te drukken, spreekt men van handelsonbekwame mensen. Ze zijn, geheel of gedeeltelijk, niet in staat om voor zichzelf te zorgen en zelf hun goederen, gelden en bezittingen te beheren. Daarom zijn er een aantal juridische maatregelen die je kunt nemen. Een meerderjarige jongere met een op latere leeftijd ontstane mentale handicap of een ernstige psychische stoornis kan onbekwaam verklaard worden. Zij worden juridisch gelijkgesteld met een minderjarige wat betreft zowel persoon als goederen. Zij kunnen dan geen rechtshandelingen meer plegen. Hoe aanvragen? Een belanghebbende bloedverwant, echtgenote of de procureur des Konings doet de aanvraag bij de rechtbank van Eerste aanleg van de woonplaats. Voor verdere informatie omtrent de juridische beschermingsmaatregel kun je terecht bij een advocaat, notaris of het justitiehuis. Verlengde minderjarigheid Voorlopige bewindvoering Jongeren met een aangeboren of in de kinderjaren ontstane ernstige blijvende mentale handicap, die niet bekwaam zijn om hun leven te organiseren en hun goederen te beheren, kunnen verlengd minderjarig verklaard worden. Deze maatregel kan zowel voor minder- als meerderjarigen worden toegepast. Wanneer iemand de controle over zijn verrichtingen verliest, kan het aangewezen zijn om over te schakelen op voorlopige bewindvoering. Dit statuut stelt de persoon gelijk met iemand jonger dan 15 jaar zowel ten aanzien van het beheer van zijn gelden en goederen als ten aanzien van zijn persoon. Zolang de ouders leven blijft de persoon onder het ouderlijk gezag en kan bepaalde handelingen (cfr. geld lenen, huis kopen, testament maken, ...) niet zelfstandig verrichten. Na het overlijden van beide ouders wordt een voogd en toeziend voogd door de vrederechter aangesteld. Hoe aanvragen? De ouders, voogd, bloedverwanten en de procureur des Konings kunnen een aanvraag richten tot de rechtbank voor Eerste aanleg van de woon- of verblijfplaats. Bij de aanvraag wordt er een medisch attest gevoegd dat niet ouder is dan 15 dagen. 47 Onbekwaam verklaring De aanstelling van een voorlopige bewindvoerder gebeurt door de vrederechter van de verblijfplaats van de hulpbehoevende persoon (niet noodzakelijk het domicilieadres!). Elke belanghebbende kan de procedure in gang zetten: • • • de zorgbehoevende zelf; elke betrokken partij (familielid, huisarts, buur, …); de procureur des Konings. Je kunt een model voor het opstellen van het verzoekschrift en van het medisch attest bekomen bij de griffie van het vredegerecht. Het gedetailleerde medisch attest waaruit blijkt dat de persoon handelingsonbekwaam is, mag niet ouder zijn dan 15 dagen. Bij de griffie kun je ook de nodige inlichtingen over de procedure krijgen. Vooraleer hij een beslissing neemt, wint de vrederechter de nodige inlichtingen in. Binnen de tien dagen komt hij op huisbezoek. De zorgbehoevende heeft recht op een advocaat en op een vertrouwenspersoon. Binnen de tien dagen na het huisbezoek doet de vrederechter uitspraak. 47 Voorlopige bewindvoerder Vertrouwenspersoon Hoewel de vrederechter bij voorkeur iemand uit de onmiddellijke omgeving van de persoon als voorlopige bewindvoerder aanstelt, kan hij ook iemand anders aanduiden. Vaak aarzelen mensen om een voorlopige bewindvoerder te laten aanstellen omdat ze het niet zien zitten dat een advocaat beslist over hoe de handelingsonbekwame zijn financiën moet beheren. Dat kun je oplossen met een voorkeursverklaring (zie verder). Met een voorkeursverklaring vermijd je dus dat je een voorlopige bewindvoerder toegewezen krijgt die je niet kent. Naast een voorlopige bewindvoerder kun je ook een vertrouwenspersoon aanstellen. Als je bezittingen toevertrouwd zijn aan een voorlopige bewindvoerder heb je het recht je te laten helpen en bijstaan door een vertrouwenspersoon die je zelf gekozen hebt of die, bij gebrek daaraan, aangeduid werd door de vrederechter. De zorgbehoevende zelf of een derde die in diens belang handelt (bv. een familielid) kan een vertrouwenspersoon voorstellen aan de vrederechter. De aanduiding gebeurt na een verzoek aan de vrederechter (bij aanvang van of tijdens het tijdelijke beheer). Taak van een voorlopige bewindvoerder Een vertrouwenspersoon heeft als taak: De taak van de voorlopige bewindvoerder kan ruim of heel specifiek omschreven worden. Afhankelijk van de mogelijkheden van de handelingsonbekwame persoon kan de rechter bijvoorbeeld toelaten dat hij zelf een deel van zijn budget beheert. Het kan belangrijk zijn iemand nog een zekere verantwoordelijkheid te geven. De taak van een voorlopige bewindvoerder kan ook ruimer zijn dan enkel het beheer van gelden en goederen. Hij kan de opdracht krijgen om het algemeen welzijn van de handelingsonbekwame persoon te bewaken. Hij kan bijvoorbeeld voorstellen om de persoon te laten opnemen in een instelling en daarvoor toestemming vragen aan de vrederechter. • • • Van een voorlopige bewindvoerder wordt alleszins verwacht dat hij de roerende en onroerende goederen van de zieke als een ‘goede huisvader’ beheert. Hoe ruim of specifiek de omschrijving ook mag zijn, voor een aantal rechtshandelingen en procedures heeft de voorlopige bewindvoerder altijd een bijzondere machtiging van de vrederechter nodig. Dat is bijvoorbeeld het geval voor de aankoop en verkoop van onroerende goederen, het aangaan van leningen, het toestaan van hypotheken en het aanvaarden of verwerpen van een erfenis. Huwelijken of echtscheidingen hangen niet af van de voorlopige bewindvoerder. Een huwelijk blijft mogelijk zolang de persoon bekwaam blijft om daarmee in te stemmen. toezicht op de uitoefening van het beheer; vertegenwoordiging; belangenverdediging. De vertrouwenspersoon krijgt inzage van volledig beheer en heeft het recht gehoord te worden door de vrederechter. De vertrouwenspersoon wordt gezien als de brug tussen de voorlopige bewindvoerder en de beschermde persoon in geval van een externe, professionele bewindvoerder. Een voorkeursverklaring afleggen Door een voorkeursverklaring af te leggen, kun je zelf bepalen wie, bij voorkeur, jouw vertegenwoordiger of gevolmachtigde, bewindvoerder wordt indien je in de toekomst op juridisch vlak handelingsonbekwaam zou worden. Je kunt die verklaring afleggen voor de vrederechter van jouw woon- of verblijfplaats of voor een notaris met een notariële akte. Elke vrederechter moet de voorkeursverklaring respecteren tenzij de aangestelde ondertussen overleden is of tenzij er een ernstige reden bestaat om dit niet te doen. De voorlopige bewindvoerder kan voor zijn taak een vergoeding krijgen van maximum 3 % van de inkomsten van de zieke. De controle op de voorlopige bewindvoerder gebeurt door de vrederechter via het jaarlijks op te maken financiële verslag en de staat van de goederen. 48 48 14 Zijn er mogelijkheden om tijdelijk te stoppen met werken zodat ik mijn familielid kan verzorgen? Ons Joran is 17 jaar. Een maand geleden werd er kanker vastgesteld. Momenteel ondergaat hij een chemobehandeling. Ik zou graag meer tijd voor hem vrijmaken. Ik werk voltijds. Zou ik loopbaanonderbreking kunnen nemen? Irene, 46 jaar Ouderschapsverlof Als ouder kun je jouw job tijdelijk verminderen of onderbreken en ontvang je dan een onderbrekingsvergoeding van de RVA. Het ouderschapsverlof kun je opnemen vanaf de geboorte of bij adoptie vanaf de inschrijving in het bevolkingsregister tot op het moment dat het kind 12 jaar wordt. Als je kind een handicap heeft van minstens 66 % kan het ouderschapsverlof opgenomen worden tot 21 jaar. De toepasselijke reglementering hangt af van de sector waarin je tewerkgesteld bent. Alle belangrijke informatie vind je op de website van de RVA: www.rva.be Je kunt ook contact nemen met jouw vakbond of met de maatschappelijk werker van CM. Loopbaanonderbreking in het kader van palliatief verlof Het gaat om een specifieke vorm van volledige of gedeeltelijke loopbaanonderbreking die je de mogelijkheid biedt jouw arbeidsprestaties tijdelijk te schorsen om palliatieve zorgen te verstrekken. Onder palliatieve verzorging verstaat men elke vorm van bijstand (medische, sociale, administratieve en psychologische) en van verzorging van ongeneeslijk zieke personen die zich in een terminale fase bevinden. De meeste werknemers kunnen genieten van een loopbaanonderbreking in het kader van het palliatief verlof. Indien je werkt in de openbare sector of in een autonoom overheidsbedrijf, neem je best contact op met jouw personeelsdienst. Ook hier vind je alle belangrijke informatie op de website van de RVA: www.rva.be Je kunt ook contact nemen met jouw vakbond of met onze Dienst Maatschappelijk Werk van CM. Je kunt ook contact nemen met jouw vakbond. Loopbaanonderbreking in het kader van medische bijstand Mensen die de thuiszorg voor een familielid op zich willen nemen, kunnen hun loopbaan onderbreken en ontvangen dan een maandelijkse onderbrekingsvergoeding van de RVA. Zorgverlof voor gehospitaliseerde kinderen Een werknemer kan tijdens of vlak na de hospitalisatie van een zwaar ziek kind zijn arbeidsovereenkomst voor 1 week (met 1 week verlengbaar) volledig schorsen. Als ouders ontvang je een onderbrekingsvergoeding van de RVA. Het betreft een specifieke vorm van volledige of gedeeltelijke loopbaanonderbreking die je de mogelijkheid biedt jouw arbeidsprestaties tijdelijk te schorsen om bijstand te verlenen aan een gezinslid of een familielid tot de tweede graad, dat lijdt aan een zware ziekte. De toepassing van de reglementering hangt af van de sector waarin je tewerkgesteld bent. Als zware ziekte wordt beschouwd: elke ziekte of medische ingreep die de behandelende geneesheer als zodanig beoordeelt en waarvoor hij meent dat elke vorm van sociale, familiale of mentale bijstand noodzakelijk is voor het herstel. Je kunt ook contact opnemen met jouw vakbond. Alle belangrijke informatie vind je op de website van de RVA: www.rva.be. Alle belangrijke informatie vind je op de website van de RVA: www.rva.be 49 49 Aanmoedigingspremie vanuit de Vlaamse Gemeenschap Je vindt alle nuttige informatie omtrent de Vlaamse aanmoedigingspremies op de website van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap: www.werk.be Werknemers die loopbaanonderbreking nemen om te zorgen voor een zwaar ziek gezins- of familielid of een persoon die lijdt aan een ongeneeslijke ziekte krijgen onder bepaalde voorwaarden een aanmoedigingspremie van de Vlaamse Gemeenschap, bovenop de uitkering van de RVA. Voor inlichtingen en voorwaarden bel je het gratis nummer van de Vlaamse Infolijn 1700 of neem je contact op via e-mail: [email protected]. Je kan de premie ook online aanvragen als je al een goedkeuring hebt voor een onderbrekingsuitkering van de RVA. Naar gelang de sector waarin je werkt, verschilt de regeling. 50 50 15 Waar vind ik lotgenoten? Onze Justine is 8 jaar en heeft ADHD. Het is een drukke meid. Soms wordt het me allemaal wat te veel. Daar voelde ik mij slecht door. Ondertussen heb ik me aangesloten bij een zelfhulpgroep en heb ik geleerd dat dat een normaal gevoel is. Wij zijn nu eenmaal geen supermensen! Het deed deugd om te horen dat ook anderen met dat gevoel worstelden. Marina, 33 jaar Ziekenzorg CM is één van de erkende mantelzorgverenigingen en organiseert verschillende gespreksgroepen waaraan mantelzorgers van een chronisch zieke personen kunnen deelnemen. Waar kun je terecht? Ziekenzorg Mantelzorgvereniging Zelfhulpgroepen Zelfhulpgroepen zijn groepen opgericht door en voor vrijwilligers vanuit een gemeenschappelijke ervaring of ziektebeeld. Ze bieden (psychologische) ondersteuning aan lotgenoten. Leden met een zelfde ziekte of handicap vinden er een klankbord. Ze herkennen identieke angsten en twijfels bij anderen. Dit maakt het voor henzelf makkelijker om de ziekte te dragen. Ze vinden er ook oplossingen voor een aantal praktische problemen. Samenkomen met lotgenoten kan een enorme steun zijn. Vzw Trefpunt Zelfhulp is het informatie- en ondersteuningscentrum voor en over zelfhulp en zelfhulpgroepen in Vlaanderen. Via hun website www.zelfhulp.be zijn alle zelfhulpgroepen in Vlaanderen terug te vinden. Beversesteenweg 35, 8800 Roeselare 051 26 53 66 www.ziekenzorg.be KVG, grootste organisatie van personen met een beperking in Vlaanderen KVG probeert via ontmoeting (cfr. ouderpraatgroepen, vakanties, speelpleinwerking, plaatselijke afdelingen, …), informatie, praktische ondersteuning, ... er te zijn voor personen met een handicap, hun partner, hun ouders, hun familie en hun omgeving. Er zijn daarnaast tal van andere verenigingen van en voor mensen met een bepaalde ziekte of beperking. Waar kun je terecht? Waar kun je terecht? Trefpunt Zelfhulp vzw KVG www.zelfhulp.be www.kvg.be Mantelzorgverenigingen In Vlaanderen zijn er ongeveer 580 000 mantelzorgers actief: mensen die de zorg opnemen voor iemand die het zelf niet meer kan. Er zijn zes erkende verenigingen van gebruikers en mantelzorgers. Ze bieden steun door het organiseren van ontspanningsactiviteiten, ontmoetingsmomenten en informatieve samenkomsten voor mantelzorgers. De verenigingen geven ook een tijdschrift uit ter ondersteuning van mantelzorgers en chronisch zieken. Tot slot inventariseren zij noden op het vlak van thuiszorg en verdedigen ze de belangen van mantelzorgers en gebruikers. 51 51 16 Welke andere CM-diensten kunnen mij ondersteunen in de zorgsituatie? Dienst Gezondheidspromotie Ledenverdediging In de Gezondheidsbib kun je documentatie, boeken, artikels rond ziekte en gezondheid raadplegen en ontlenen. Via de website kun je de catalogus ook raadplegen en jouw bestelling plaatsen. CM draagt bijzondere zorg voor de verdediging van haar leden. De Gezondheidsschool biedt bovendien infosessies, ondersteunende cursussen en andere initiatieven aan voor thuiszorgpatiënten, hun directe verzorgers en andere betrokkenen. Groepen, scholen en verenigingen kunnen een geleid bezoek aanvragen of deelnemen aan themaprojecten (vb. week over diabetes, project geestelijke gezondheid, …). Waar kun je terecht? Je kunt in jouw CM-kantoor o.a. terecht met vragen of problemen rond: • honoraria van zorgverleners en ziekenhuisfacturen; • mogelijke nalatigheden of fouten van zorgverleners; • jouw rechten als patiënt. Jouw CM-consulent of maatschappelijk werker CM informeert je en verwijst je indien nodig door naar gespecialiseerde instanties in verband met: • financiële tegemoetkoming voor zieken en personen met een handicap; • ongeval; • beroepsziekte. Dienst Gezondheidspromotie CM www.gezondheidsbib.be 52 52 17 Palliatieve zorg: als het einde nabij komt ... Toen de diagnose viel dat onze Maarten niet meer te genezen was, was dat een hele klap, ook al hadden we het voelen aankomen. Het besluit van mijn vrouw stond vast: ze wilde hem thuis laten sterven. Ik was het volledig met haar eens, maar wou me goed voorbereiden. Karel, 38 jaar Palliatieve zorg Palliatieve vrijwilligers Om in de laatste levensfase van de zieke een zo groot mogelijke levenskwaliteit te behouden, helpen palliatieve vrijwilligers de thuiszorg te ondersteunen. Ze vullen bepaalde leemten in de zorg op, geven de familie de kans om even op adem te komen en bieden emotionele ondersteuning. Ze komen op geregelde tijdstippen op bezoek en kunnen de familie ontlasten door bij de zieke te blijven. Palliatieve eenheid Palliatieve zorg is de totaalzorg voor de patiënt op het ogenblik dat een geneeskundige behandeling geen genezing meer kan bieden. Die totaalzorg omvat begeleiding op medisch, verpleegkundig, sociaal, emotioneel en geestelijk vlak, zowel voor de zieke als voor de familie en naasten. De zorg staat vooral in het teken van het comfort van de zieke. De begeleiding wil helpen bij het aanvaarden van en het leren leven met het ongeneeslijk ziek zijn en probeert de pijn zoveel mogelijk te verlichten en andere klachten zo goed mogelijk op te vangen. Palliatieve zorg kan enkele weken, maanden tot zelfs een jaar duren. Samengevat is palliatieve zorg ‘alles wat nog gedaan moet worden als we denken dat we niets meer kunnen doen’. Palliatieve zorg thuis Wanneer de palliatieve situatie thuis onhoudbaar wordt, bestaat de mogelijkheid om naar de palliatieve eenheid van het ziekenhuis te gaan. Die eenheid wordt ondersteund door een Palliatief Support Team: verpleegkundigen en artsen die speciaal opgeleid zijn voor palliatieve zorgen. De palliatieve afdeling heeft uitgebouwde voorzieningen en creëert een sfeer waarin de patiënt en zijn familie centraal staan. De zorg wordt afgestemd op het ritme en de persoonlijke voorkeur van de patiënt. Familie en vrienden zijn altijd welkom op die afdeling, dag en nacht. Palliatief verlof Zie pagina 49 (hoofdstuk 14). De dienstverlening en de medische mogelijkheden zijn zo uitgebreid dat palliatieve zorg aan huis mogelijk is wanneer er voldoende mantelzorgers (familie, vrienden, kennissen, buren) zijn die zich willen toeleggen op de zorg voor de zieke. Veel patiënten verblijven in de laatste fase van hun leven graag in hun eigen vertrouwde omgeving, om verzorgd te worden door de eigen zorgverstrekkers en hulpverleners. Zij kunnen een beroep doen op de palliatieve thuiszorgdeskundigen van het palliatief netwerk. Palliatief netwerk De Vlaamse overheid heeft 15 palliatieve netwerken opgericht met als taak het coördineren van de palliatieve zorgen, ook in de thuiszorg. Ieder netwerk is nauw verbonden met een ondersteuningsequipe van palliatieve thuiszorg. Die equipes staan in voor de ondersteuning van palliatieve zorgverleners op vraag van de patiënt, zorgverstrekkers of hulpverleners. 53 Palliatief thuiszorgforfait Zie pagina 36 (hoofdstuk 12). Waar kun je terecht? Heidehuis Palliatieve Zorg Noord-West-Vlaanderen vzw Fazantendreef 11, 8200 Brugge 050 40 61 50 [email protected] www.heidehuis.be Palliatief netwerk De Mantel vzw Mandellaan 101, 8800 Roeselare 051 24 83 85 [email protected] 53 Palliatieve zorgen Westhoek-Oostende Stovestraat 2 8600 Diksmuide 051 51 98 00 [email protected] Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-West-Vlaanderen vzw Doorniksewijk 168 8500 Kortrijk 056 63 69 50 [email protected] Surf ook eens op: www.pzwvl.be www.palliatief.be Samen kiezen voor een waardig levenseinde. De keuzes die je maakt over de laatste fase van je leven worden mee bepaald door je waardenpatroon, levensgeschiedenis en verwachtingen. Het is belangrijk dat je die keuzes tijdig bespreekt met je familie, huisarts, andere hulpverleners en je omgeving. Op die manier kan je je verzekeren van de nodige ondersteuning bij de uitvoering van je wensen, ook als je wilsonbekwaam wordt of als communicatie niet meer mogelijk is. Indien gewenst kan de Dienst Maatschappelijk Werk CM je informeren en helpen bij het invullen van de nodige documenten. Voor bepaalde keuzemogelijkheden is een schriftelijke verklaring nodig. Je kan bij ons ook terecht voor een brochure met alle documenten rond wilsbeschikkingen in verband met het levenseinde. 54 54 Tien vuistregels voor het organiseren van zorg Wanneer je kind hulpbehoevend wordt door ziekte of ongeval, wordt bijkomende hulp aan huis misschien noodzakelijk. De Dienst Maatschappelijk Werk van CM heeft heel wat kennis en ervaring om die aangepaste hulp uit te zoeken en de hulp zo goed mogelijk te laten verlopen. Je kunt met jouw vragen rond thuiszorg bij ons terecht. 1. Kies bewust Thuiszorg vraagt een bewuste en weloverwogen keuze van de ouders en van familieleden die bereid zijn zorg op zich te nemen. Een open gesprek met alle betrokken personen kan heel verrijkend zijn en veel duidelijkheid brengen. Vaak is zo’n gesprek geen makkelijke zaak want de keuze lijkt dikwijls ‘al gemaakt’. Toch kan het belangrijk zijn om voor het opstarten van thuiszorg even stil te staan bij de volgende vragen. • Is het de wens van je kind om elke dag thuis verzorgd te worden? • Zijn er alternatieven en zo ja, welke? • Is het verantwoord om je kind thuis te verzorgen? • Wat is de motivatie van de verzorgende personen om te kiezen voor thuiszorg? • Wie is bereid mee te werken aan de thuiszorg? • Welke diensten kunnen de thuiszorg ondersteunen? • Als alle mogelijkheden bekeken en overlopen zijn, is thuiszorg dan haalbaar voor alle betrokkenen? Ook in bestaande thuiszorgsituaties is het belangrijk om regelmatig te evalueren als de zorg nog steeds haalbaar is. Door wijzigende omstandigheden kan een andere oplossing zich opdringen. 2. Zorg voor aangepaste hulpmiddelen Thuiszorg lukt makkelijker door een goede inrichting van de ziekenkamer en aangepaste hulpmiddelen. Een aangename en goed ingerichte kamer is niet alleen belangrijk voor je kind, maar zeker ook voor de ouders. Zo is een verzorgingsbed rugsparend. Een hulpmiddel (vb. een toiletstoel, een rolwagen, een loophulp, ...) kan het valrisico verkleinen of meer ondersteuning bieden. Aangepast materiaal om doorligwonden te vermijden en incontinentiemateriaal zijn in veel situaties zeker geen overbodige luxe. 55 3. Verdeel de taken Probeer te voorkomen dat alle zorg bij één persoon terechtkomt. Maak een beurtrol op met een beschrijving van wie wat doet. Zorg dat de familieleden die helpen, niet te veel hooi op hun vork moeten nemen zodat ze de zorg zo lang als mogelijk kunnen dragen. Zo voorkom je dat helpende handen te zwaar belast worden. Doe tijdig een beroep op professionele thuiszorgdiensten: ze kunnen een deel van het werk overnemen en zo ook bijdragen tot een verdeling van de taken. Informeer hierbij ook naar mogelijke financiële tegemoetkomingen. 4. Stimuleer zelfredzaamheid Het kan verleidelijk zijn om bepaalde taken zelf op te knappen in plaats van ze met veel geduld over te laten aan het zorgbehoevende kind. Toch is het belangrijk je kind zoveel mogelijk te betrekken bij de dagelijkse huishoudelijke activiteiten. Dit zal het zelfwaarde gevoel van je kind versterken. Het is belangrijk om daar samen duidelijke afspraken over te maken, met alle zorgverleners. Het is niet altijd even makkelijk om hulp te vragen. Het kan je kind de indruk geven een last te zijn voor anderen. Ook blijkt het soms ‘gemakkelijker’ om een beroep te doen op professionele hulp omdat men voor die dienstverleningen betaalt. 5. Maak duidelijke afspraken Thuiszorg gaat ondermeer om concrete taken: eten, wassen, een oogje in het zeil houden … Het gezin kan verschillende taken op zich nemen. Er kunnen echter ook anderen bij betrokken worden, zoals familieleden, professionele hulpverleners, buren of vrijwilligers. Duidelijke afspraken zijn noodzakelijk om pijnlijke discussies achteraf te vermijden. Afspraken vastleggen op papier is een belangrijk hulpmiddel. Ze kunnen na overleg met alle betrokkenen worden opgenomen in een zorgplan. Daarin noteer je wie, wat, wanneer doet. Een taakverdeling is echter nooit definitief, ze evolueert mee met de zorgsituatie. Een zorgplan is dus na overleg altijd aanpasbaar. Thuiszorg vergt ook financiële inspanningen. Afspraken rond financiën worden best duidelijk omschreven in een overeenkomst tussen de betrokken partijen. De vergoeding voor gemaakte onkosten en voor geboden zorg kan vastgelegd worden in een financiële overeenkomst. Bij het opstellen van dergelijke overeenkomst kun je advies vragen aan de maatschappelijk werker van jouw ziekenfonds of bij jouw notaris. 55 55 6. Doe een beroep op het zorgoverleg Als het nodig is dat familie en hulpverleners samen rond de tafel zitten om afspraken te maken, kun je een beroep doen op een zorgcoördinator. Deze nodigt iedereen (familie, huisarts, verpleging, gezinszorg, Dienst Maatschappelijk Werk, …) uit voor het overleg, zit de vergadering voor en zorgt ervoor dat de afspraken terechtkomen in een zorgplan dat bij je thuis bewaard wordt. Bij jouw CM-maatschappelijk werker kan je een zorgoverleg aanvragen. 7. Zorg voor een gezond evenwicht tussen draagkracht en draaglast Zorgen voor je kind met een beperking vraagt heel wat fysieke en emotionele inspanningen. Vaak wordt de verzorging met plezier opgenomen, maar ook enthousiaste mantelzorgers hebben hun grenzen en hebben soms nood aan rust of een adempauze. Een thuiszorgsituatie kan namelijk blijvend zijn en zwaar gaan wegen. Bijkomende hulpmiddelen of het inschakelen van diensten of opvangmogelijkheden kunnen de ademruimte creëren die nodig is om nieuwe energie te vinden. Samen praten en zoeken naar oplossingen is dus zeker aangewezen. Dikwijls is er een oplossing die je niet voor mogelijk hield. tegemoetkomingen, verminderingen en vrijstellingen die je kunt aanvragen om een thuiszorgsituatie financieel draaglijk te houden. De CM-maatschappelijk werker helpt je hierin graag wat overzicht te houden en je bij de nodige aanvragen te begeleiden. 10. Denk aan de toekomst en praat erover Bij een beginnende zorgsituatie sta je er misschien niet bij stil, maar denk ook al aan wat later komen gaat. Praat tijdig over jouw zorgen rond de toekomst. Wie gaat jouw financiële verrichtingen doen? Wie gaat jouw geld beheren? Misschien kun je zelfs al afspraken maken over taken die op termijn gedaan moeten worden. Hoeveel zorg kan iemand opnemen en wat zijn de alternatieven als thuiszorg echt niet meer gaat? Praat erover met familie en zorgverleners en praat over de haalbaarheid van jouw wensen. Het vooraf zaken kunnen regelen geeft je gemoedsrust een boost. 8. Bedank wie voor jou zorgt Het is fijn om geholpen te worden door de mensen rondom je. Een oprecht bedankje doet jouw familielid of vrijwilliger altijd veel deugd. Doe je een beroep op externen? Zij ontvangen een vergoeding. Misschien is het een goed idee om ook een vergoeding te voorzien voor familie of vrienden die heel wat taken van jou overnemen. De andere familieleden voelen zich dan misschien minder schuldig wanneer ze minder tijd ter beschikking hebben om jou te helpen. 9. Ga na hoe je alle kosten kunt betalen Professionele hulp, medicatie, verzorgingsmateriaal, hulpmiddelen en dieetvoeding. Al die middelen en diensten aan huis zijn niet gratis en de kosten hierbij kunnen soms oplopen. Er bestaan echter heel wat 56 56 56 Notities ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................ 57 57 © 2013, DMW CM West-Vlaanderen Uitgegeven in eigen beheer Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Ben je al CM-lid, dan weet je dat je op CM kunt rekenen. Ben je nog geen lid, dan nodigen wij je uit om onze troeven te leren kennen. Ga langs in het CM-kantoor in jouw buurt, bel ons of surf naar www.cm.be. 58
