BLINDISME: EEN OSTEOPATISCHE BENADERING Martin Ott Twee vragen: • Wat is osteopathie en hoe kan zij de blik op blindisme verrijken? • Kan zij een invloed op blindisme hebben? Hoe is de osteopathie ontstaan en waarom? • Ontdekking in Amerika 1876 door Dr. A.T. Still • Ontevredenheid met het bestaande systeem • Waarom werken bij mensen met hetzelfde symptoom niet altijd dezelfde medicaties? • Is ziekte volledig toeval of zijn er mechanismen die ziektes laten ontstaan? Niet ziekte bestrijden maar gezondheid helpen te herstellen was zijn doel. Wat is osteopathie? De principes van de osteopathie en de filosofie 1. De mens beschikt over zelfgenezende krachten. 2. De structuur en de functie staan in wisselwerking. 3. Alles wat leeft beweegt. 4. “Triune man”: de mens bestaat uit een lichaam, geest en ziel. 5. De hoeveelheid (frequentie) en de intensiteit (amplitude) van een prikkel (stressor) zijn beslissende factoren voor het ontstaan van ziektes of dysfuncties. De osteopathie is een: 1. Filosofie 2. Wetenschap 3. Kunst 1 1. De filosofie is het draagvlak waarop elke benadering, onderzoek, diagnostiek en mogelijke therapie zich baseert. 2. De wetenschap is het toepassen van medische middelen voor de anamnese, inspectie en onderzoek van de patiënt. Daarbij word het bewegingsstelsel (pariëtaal), de ingewanden met hun bindweefsel enz. (visceraal), en de continuïteit van staartbeen tot schedel en hun binnenstructuren (craniosacrale) onderzocht. 3. De kunst is de wetenschap en de filosofie samen te brengen voor een holistische diagnostiek van de mens en niet meer alleen van zijn onderdelen; alsook het uitoefenen van het soms subtiele onderzoek van behandeling en technieken. Hoe kan het osteopathische concept een theoretische verrijking zijn, zich baserend op de theorie van Mechthild Gahbler? Theoretische basis • De hersenen werken altijd door prikkelende en remmende stimulatie te verwerken. • Blindisme of/en stereotype bewegingen ontstaan in het extrapiramidaal systeem van de hersenen. Het bestuurt grote samenhorende bewegingen van extremiteiten en romp, alsook de spiertonus. De fijne bewegingen worden hier niet gegenereerd. • Deze hersenregio´s worden onder andere bestuurd of beïnvloed door: • Kleine hersenen (cerebellum, besturing van de motoriek) • Optisch reflexcentrum • Evenwichtscentrum • Maar deze regio's worden ook door andere centra in de hersenen beïnvloed (waarneming, concentratie, emoties, enz.) • Bewegingen die voortvloeien uit blindismen geven terug informatie aan de uitzendende hersenregio´s. • Evenwicht (optisch reflexcentrum, enz.) en motorisch systeem krijgen nu gewoonteinformaties, dus een soort kalibrerend en balancerend effect. • Dit kalmeert ook het limbische systeem (emotie, gevoelens, enz.). 2 Hoe kan het osteopathische concept een theoretische verrijking zijn, zich baserend op de Theorie van Mechthild Gahbler? De gevolgen • Als men te veel of te weinig prikkels (stressoren) heeft, kan het nodig zijn voor de hersenen om voor evenwicht te zorgen. • Het opwekken van bekende gevoelens of waarnemingen kan een uitbalancerend effect op de hersenen hebben, waardoor het zich beter kan focussen en reageren of gewoon bevestigen. • Maar welke prikkels zijn misschien niet nodig en zorgen voor overlast? Hoe kan blindisme vanuit osteopathisch zicht bekeken worden? • Mechthild Gahbler beschrijft dat blinden voor hun waarneming geen beroep kunnen doen op het visuele. Dus proprioceptie en evenwicht moeten dit compenseren. • Wat als storingen of irritaties in de proprioceptie of in het evenwichtssysteem zelf voorkomen? Dus als normaal betrouwbare (kalibrerende) informatie plotseling niet klopt en zijn doel niet vervult? • Proprioceptie is niet allen de waarneming van ledematen, romp, enz. dus het bewegingsstelsel, maar ook al onze ingewanden, bloedvaten, bindweefsels, hersenvlies, enz. • Dysfuncties of storingen in deze systemen kunnen ongewoonte of te veel prikkels aan de hersenen geven. De overbelasting kan de nood aan kalibreren vergroten en dus zo blindismen veroorzaken. • Maar het gewone signaal wat de hersenen verwacht van blindisme, zal op zich ook veranderd zijn waardoor de effectiviteit verminderd is en misschien herhalend moet worden uitgeoefend. • Mogelijk gebruikt het lichaam ook bepaalde blindismen om veranderingen in het systeem op te merken. • Dus hoe groter de nood aan blindismen hoe meer de mens ze zal gebruiken. Welke praktische gevolgen kan dit hebben? • Dysfuncties van het lichaam of echte ziekteprocessen kunnen de nood aan blindismen doen verhogen. 3 • Pijn of ongemakken, emotionele storingen of andere soorten stress, die op de een of andere manier het systeem van de mens irriteren en een act van uitbalancering vorderen. • Pijn of restricties in het bewegingsstelsel, problemen met de ingewanden of in het craniosacrale systeem, alsook mentale, psychische problemen kunnen blindismen in gevolg van deze theorie verergeren of zelfs uitlokken. Kan osteopathie helpen om de intensiteit of hoeveelheden van blindisme te beïnvloeden? • Het opsporen van mogelijke dysfunctie en het corrigeren daarvan zal ook een mogelijk positief effect op de “stressoren” hebben, die de hersenen of ondergerangschikte regio's van de patiënt zodanig hebben geïrriteerd, dat de eigenwaarneming in gevolg verstoord was, en blindismen nodig zijn geweest. Welke gevolgen heeft dit voor het individu? • Afhankelijk van de diagnostiek kan het dus voor de patiënt nodig zijn bepaalde dingen te veranderen of juist te doen. (voeding, beweging, enz.) • Herhalende behandeling of controles kunnen nodig zijn als de patiënt zelf bewust nooit de onderliggende problematiek heeft waargenomen of ze medisch niet gemakkelijk op te volgen of te controleren is. Of de patiënt niet met een behandeling geholpen is. Wat kunnen zij persoonlijk doen? • Afhankelijk van de geaardheid van de diagnostiek en het betreffende systeem kan dus een verandering op een of op verschillende vlakken nodig zijn. • Dagelijkse routines moeten misschien veranderd worden of net niet. Patronen veranderd of stopgezet worden. De individuele diagnostiek kan helpen om een persoonlijke inzicht in zijn reden en werken van blindisme te creëren, wat het gemakkelijker zal kunnen maken om niet het blindisme af te leren maar minder nodig te maken. Hoe kan het de therapeutische, interdisciplinaire samenwerking verrijken? • Hoe meer individuele aspecten van een mens bekend zijn, hoe gemakkelijker hij of zij daarmee zal kunnen omgaan. 4 • Aangezien blindisme waarschijnlijk door vele factoren kan worden veroorzaakt, is het bijna onmogelijk zonder een goede individuele diagnostiek een juiste aanpak en inzicht te bekomen. Zeker op momenten dat zij vermeerderd aan bod komen. • In het algemeen zal dus een interdisciplinaire aanpak nodig zijn, maar met pieken kan een specifieke trigger misschien door de juiste methode worden gecompenseerd. Bedankt voor uw aandacht. 5