Computergereedschappen in het onderwijs

Geachte heer/mevrouw,
Graag zou ik u willen uitnodigen om deel te nemen aan het minisymposium:
“Activerend bèta onderwijs met Mathematica en Physlets”
op 16 april 2002 van 10.00 tot 12.30 uur op het AMSTEL Instituut, zaal 0.07 (“Studio
Classroom”). Bijgevoegd vindt u het programma van dit minisymposium.
Het IBL projectteam organiseert dit minisymposium als eerste in de serie “Aantrekkelijk bèta
onderwijs”. Centraal in deze cyclus staan de onderwijskundige aspecten van het activerend bèta
universitair onderwijs en het gebruik van ICT gereedschappen daarin. Deze minisymposia zijn
bedoeld voor de docenten die deelnemen aan het IBL project en ook voor alle andere
docenten/medewerkers van de FNWI aan de UvA en van de FNS aan de UU die de onderwerpen
van deze minisymposia interessant vinden.
We hopen u te ontvangen op 16 april.
Wat is het IBL project?
Het project IBL (Interactieve Bèta Leeromgeving) is een gezamenlijk project van de UU en UvA
dat wordt uitgevoerd door de Werkgroep ICT en Onderwijs (Julius Instituut FNS/UU) en de
Expertise groep voor het hoger onderwijs (AMSTEL Instituut aan de FNWI/UvA). In het kader
van het project dat dit jaar is gestart worden op beide universiteiten bij diverse bèta opleidingen
in totaal 13 studieonderdelen, “studio courses” ontwikkeld waar studenten actief leren en waar
een intensief gebruik van computers wordt gemaakt. Belangrijke aspecten van het IBL project
zijn daarom:
- het ontwikkelen en didactisch verantwoord implementeren van diverse
computergereedschappen in het bèta universitair onderwijs: physlets, Mathematica, diverse
toetsprogramma’s en het gebruik van digitale leeromgevingen, met name Blackboard en
LearnLink.
- Didactische ontwikkelingen: het studio course model, didactische eindtermen en het protocol
voor het evalueren van dit soort onderwijs en van het gebruik van computergereedschappen.
- De standaardisatie van het ontwikkeld digitaal onderwijsmateriaal.
Met vriendelijke groet,
Natasa Brouwer,
Deelprojectleider IBL project aan de UvA
1
Activerend bèta onderwijs met Mathematica en Physlets
Programma:
9.45 – 10.00
10.00 – 11.15
Ontvangst met koffie
Mathematica in het onderwijs:

Mathematica bij de UU
Fons van Hees
Julius Instituut, Universiteit Utrecht
Er wordt binnen de UU nagedacht over een standaard formaat (qua inhoud en opzet) voor
Mathematica notebooks. Dit standaard formaat wordt aangeboden aan de docenten en dient
ter ondersteuning voor het maken van eigen notebooks. Verder is er een verdiepingscursus
Mathematica ontwikkeld (voor tweedejaars studenten) waar aan de hand van fysische
problemen geprobeerd wordt de Mathematica kennis te vergroten .

Mathematica gecombineerd met Java
André Heck
Amstel Instituut, Universiteit van Amsterdam
In de studio courses 'Simuleren en modelleren' en 'Methoden en Technieken' wordt
Mathematica intensief gebruikt. Er wordt in dit kader nagedacht over manieren om de
interactie van student met het Mathematica lesmateriaal te vergroten en te
vergemakkelijken. Hierbij tasten we de mogelijkheden af om Mathematica gecombineerd
met Java zinvol in onderwijs te gebruiken.
We zullen in de presentatie concrete voorbeelden geven van het gebruik van
- de J/Link faciliteit om Java applets aan notebooks te koppelen en event-based interactie
mogelijk te maken;
- het LiveGraphics pakket om dynamische plaatjes te genereren (bijvoorbeeld ter
introductie van vectoren);
- het JavaView pakket om Mathematica grafieken op het web te publiceren in een vorm
waarbij er nog interactie in stand blijft.

Werkstukken met Mathematica bij Scheikunde (UvA)
Wolter Kaper
Amstel Instituut, Universiteit van Amsterdam
Bij de opleiding Scheikunde aan de UvA wordt Mathematica bij diverse vakken in het eerste
en tweede jaar gebruikt. Dit begint met Wiskunde I in het eerste trimester (waar ook een
introductiecursus Mathematica gegeven wordt), gevolgd door Thermodynamica in het
tweede trimester. Bij beide vakken is er een werkcollege-serie waar deels met pen en papier,
deels met Mathematica wordt gewerkt. Beide werkcollegeseries eindigen met het maken van
een "werkstuk" als proeve van bekwaamheid, die meetelt als eindresultaat.
In mijn voordracht zal ik ingaan op de manier waarop Mathematica is geïntegreerd in beide
werkcollegeseries. De verhouding tussen pen-en-papier werk en computerwerk wordt
besproken, en ik zal laten zien hoe het zelf maken van een werkstuk door studenten wordt
voorbereid door eerdere, meer gestructureerde opgaven met Mathematica. Enige
werkstukken, varierend van goed tot niet-zo-goed zullen worden getoond.

Discussie
11.15 – 11.30 Koffiepauze
2
11.30 – 12.30 Physlets als simulatiegereedschap in het natuurwetenschappelijke onderwijs

Physlets - free and flexible simulation applets
Frank Schweickert
University of Kaiserslautern
Physlets from Davidson College, North Carolina, are free Java applets with physics
simulations for a variety of subjects. Unlike other applets, teachers can adapt them to their
specific needs by configuring them with easy to understand JavaScript statements. Thus for
every physlet, hundreds of different physics problems are available on the web that are set up
by teachers world wide. To give an easy start in scripting, the University of Kaiserslautern,
Germany, is developing physlet scriptor tools that do the scripting automatically from selfexplanatory web forms. These scriptors deliver the ready-made source code for html pages
with multiple applets, multiple scripts with push buttons and input fields with range checking.
Scriptors and their applet page output also work off-line and can be distributed on a floppy
disk. There is also a MetaBuilder tool to adapt the scriptors themselves to specific subgroups
of teachers or interested students with a reduced set of commands or tool tips in their native
language.
The talk will give a short introduction in the technique of physlet scripting and some examples
of the use of physlets in physics education. After the whole session there will be an
opportunity to try out physlet scriptors in an "open-end" computer work shop at the end of this
minisymposium.

Het ontwerp van de contentdatabase
Marjon Engelbarts
Julius Instituut, Universiteit Utrecht
Een van de gereedschappen die bij de UU ontwikkeld wordt is de zogenaamde
contentdatabase. De bedoeling van deze database is het voor docenten makkelijk te maken om
op het web beschikbaar, en voor hun college relevant, materiaal te gebruiken. Tijdens het
praatje zal ingegaan wordt op de werkwijze van de database en zal besproken worden welke
eigenschappen van het materiaal geregistreerd worden (en met welk doel).

Discussie

“Open-end” computer work shop to try out physlet scriptors
3