Thema 10 Auditieve beperkingen - Profi

Verwerkingsopdrachten
Maatschappelijke Zorg; saw 3
ISBN 97890 8524 1515
Thema 10 Auditieve beperkingen
Verwerkingsopdrachten thema 10
Maatschappelijke Zorg; saw 3
pagina 1
© Uitgeverij Angerenstein BV Velp
Opwarmen en oriënteren
Opdracht 1
Het doel van deze opdracht is dat je voorkennis over auditieve beperkingen opfrist.
Beantwoord de volgende vragen naar eigen inzicht. Ze zijn bedoeld als warming-up.
1 Heb je zelf weleens meegemaakt dat je oren dicht zaten en je bijna niet kon horen?
Hoe voelde je je toen?
2 Ken je mensen in je omgeving met een auditieve beperking? Zijn dat ouderen of
jongeren?
3 Hoe komen zij aan de auditieve beperking?
4 Kun je normaal met ze communiceren of zijn er aanpassingen nodig?
5 Welke hulpmiddelen ken je om te communiceren met iemand met een auditieve
beperking?
6 Wat voor gevolgen voor iemands sociale leven zal een auditieve beperking met
zich meebrengen?
Verwerkingsopdrachten thema 10
Maatschappelijke Zorg; saw 3
pagina 2
© Uitgeverij Angerenstein BV Velp
Herkennen en onderscheiden
Opdracht 2
Het doel van deze opdracht is dat je de juiste betekenis van de begrippen uit dit
thema kent.
Geef de juiste betekenis van de volgende begrippen door:
 het begrip in eigen woorden te formuleren;
 een voorbeeld te geven waarbij je het begrip toepast.
7 auditieve beperking
8 het ovale venster
9 de trommelholte
10 doofheid
11 slechthorendheid
12 stom
13 geleidingsgehoorverlies
14 perceptief gehoorverlies
15 oorsuizen
16 spraakafzien
17 teksttelefoon
Verwerkingsopdrachten thema 10
Maatschappelijke Zorg; saw 3
pagina 3
© Uitgeverij Angerenstein BV Velp
Begrijpen en toepassen
Opdracht 3
Lees paragraaf 10.3 en beantwoord deze vragen over het oor.
18 Geef aan wat de functie is van onderstaand onderdeel van het oor:
 de oorschelp en de gehoorgang
 het trommelvlies
 hamer, aambeeld en stijgbeugel
 de buis van Eustachius
 het slakkenhuis
 het evenwichtsorgaan
19 Hoe wordt het oor schoon gehouden?
Opdracht 4
Beantwoord de volgende vragen over oorzaken van een auditieve beperking. Lees
paragraaf 10.4
20 Wanneer spreken we van een auditieve beperking?
21 Wat voor oorzaken zijn er voor een auditieve beperking?
22 Waarom werden doofgeboren mensen doofstom genoemd?
23 Welke vorm van gehoorverlies zie je vaak bij ouderen?
24 Wat zijn de voor- en nadelen van een gehoorapparaat?
Opdracht 5
Hulpmiddelen.
Lees paragraaf 10.6.
25 Welke soorten gebarentaal onderscheiden we? Leg ze ook uit.
26 Waar moet je op letten bij spraakafzien?
27 Wat voor hoortoestellen zijn er en hoe werken ze?
28 Welke hulpmiddelen zijn er om tv te kijken en muziek te luisteren?
29 Welke hulpmiddelen zie je op de foto’s in dit thema?
Verwerkingsopdrachten thema 10
Maatschappelijke Zorg; saw 3
pagina 4
© Uitgeverij Angerenstein BV Velp
Opdracht 6
Lees paragraaf 10.7 over behandel-, leef- en woonvormen.
30 Wat wordt bedoeld met een kenniscentrum op het gebied van auditieve
beperkingen?
31 Welke behandelvormen ken je? Leg ze uit.
32 Welke woonvormen zijn er voor mensen met een auditieve beperking?
Verwerkingsopdrachten thema 10
Maatschappelijke Zorg; saw 3
pagina 5
© Uitgeverij Angerenstein BV Velp
Onderzoeken, oefenen en presenteren
Opdracht 7 Ooraandoeningen
Formeer vijftallen.
Ieder kiest een aandoening van het oor (zie paragraaf 10.4):
 oorsuizen;
 oorsmeer;
 oorontsteking;
 ziekte van Meniere;
 lawaaibeschadiging.
33 Bereid een korte presentatie over de aandoening voor. Je kunt een aantal van de
volgende vragen erbij gebruiken:
 wat is het;
 wie hebben het;
 wat is de functie;
 welke symptomen;
 wat voor oorzaken zijn er:
 wat voor invloed heeft het op mensen;
 wat voor gevolgen zijn er;
 wat kun je er aan doen?
34 Geef om de beurt een kleine presentatie binnen je groepje over een aandoening.
Opdracht 8
Praat met elkaar over de volgende onderwerpen:
35 De psychosociale gevolgen van een auditieve beperking.
Lees paragraaf 10.5.
Stel je voor dat je zwaar slechthorend of doof bent. Wat voor invloed heeft dat op je
sociale leven en je gesteldheid. Denk aan:
 Vriendschappen;
 Meedoen op school;
Verwerkingsopdrachten thema 10
Maatschappelijke Zorg; saw 3
pagina 6
© Uitgeverij Angerenstein BV Velp



Meedoen op de sportclub;
Uitgaan;
Een beroep kiezen.
Hieronder zie je een artikel over gevolgen van slechthorendheid bij kinderen.
Betrek het in je discussie.
Gevolgen van slechthorendheid bij kinderen
 Een vertraagde of afwijkende taalontwikkeling
Een slechthorend kind mist veel taalaanbod, omdat het je goed niet verstaat. Juist
dat taalaanbod is belangrijk bij het leren van taal. Daarnaast zal een slechthorend
kind moeilijker verschillen horen tussen woorden als /mes/, /met/ en /mep/. Daardoor
heeft het vaak moeite met het leren van de namen van voorwerpen. Het kind weet
bijvoorbeeld niet dat het ding waarmee je je brood snijdt, een 'mes' heet en geen
'mep'. Het taalbegrip kan daardoor een achterstand oplopen (Slechthorende kinderen
hebben vaak ook moeite met het begrijpen van figuurlijke of abstracte
spraakonderwerpen. Deze dingen moet je immers helemaal met je gehoor leren
begrijpen: je kunt ze niet zien!
 Vertraagde of afwijkende spraakontwikkeling
Je leert als baby spreken door de woorden na te doen die je ouders zeggen. Een
slechthorend kind hoort de gesproken woorden en zinnen van zijn ouders zacht of
vervormd. Het kind zal de woorden ook vervormd na gaan zeggen. Ook als een kind
pas op latere leeftijd slechthorend is geworden, wordt (vooral bij perceptieve
slechthorendheid) de eigen spraak vaak onduidelijker: het kind hoort ook zijn eigen
stem minder goed.
 Moeite met de auditieve verwerking
Omdat een slechthorend kind minder goed hoort, kan het ook minder goed
verschillen onderscheiden tussen geluiden of klanken. Het kind kan daardoor
problemen krijgen met de auditieve vaardigheden.
 Bemoeilijkte communicatie met anderen
Communiceren is voor een slechthorend kind niet altijd 'vanzelfsprekend' meer. Denk
maar aan de situatie in de klas. Het kind moet steeds moeite doen om te verstaan
wat je zegt. Daarnaast kun jij het kind mogelijk niet altijd goed verstaan en moet je
een aantal dingen aanpassen, om te zorgen dat het kind je begrijpt. Ook voor de
gesprekspartner kan het communiceren met een slechthorend kind dus moeite
kosten.
 Misverstanden
Vanwege de slechthorendheid mist het slechthorende kind soms grapjes,
woordspelingen of de manier waarop je iets zegt (intonatie). Veel gewone, dagelijkse
dingen kunnen het kind ontgaan. Het kan zich buitengesloten voelen omdat het niet
kan volgen wat er wordt gezegd. Vaak kijkt een slechthorend kind je voortdurend
aan, om aan je mondbeweging te zien wat je zegt. Dit 'voortdurend aankijken' wordt
soms als brutaal opgevat.
 Vermoeidheid
Een slechthorend kind moet continu ingespannen luisteren. Vooral in situaties met
veel achtergrondgeluiden (klas, zwembad, speeltuin) is dit erg vermoeiend. Ook
Verwerkingsopdrachten thema 10
Maatschappelijke Zorg; saw 3
pagina 7
© Uitgeverij Angerenstein BV Velp
kinderen die aan één oor slechthorend zijn, hebben juist met rumoerige situaties veel
moeite.
 Sociaal-emotionele problemen
Een slechthorend kind kan door klasgenoten worden afgewezen en zich daardoor
terugtrekken, achterdochtig of onzeker worden. Het kan agressief reageren, omdat
het wéér niet begrepen wordt, of niet verstaat wat anderen zeggen. Ook kan het kind
een negatief zelfbeeld ontwikkelen, als het het gevoel heeft niet aan de
verwachtingen te kunnen voldoen.
 Schrikken
Een slechthorend kind mist de signaalfunctie van geluid en kan daardoor erg
schrikken van iemand of iets dat het niet aan had horen komen.
 Problemen met acceptatie
Zowel de ouders als het slechthorende kind zelf, kunnen moeite hebben met
acceptatie van het gehoorverlies. Zeker kinderen die op latere leeftijd slechthorend
zijn geworden, kunnen het gehoorverlies vaak moeilijk verwerken, omdat ze weten
wat ze missen.
36 Bedenk hoe slechthorendheid inwerkt op het leven van een oudere of iemand met
een beperking. Wat voor gevolgen heeft dat op sociaal gebied?
37 Hoe kun je zelf alert zijn op het omgaan met iemand met een auditieve
beperking? Waar kun je allemaal aan denken. Lees ook paragraaf 108 en
onderstaand artikel.
Slechthorende ouderen in verzorgings- en verpleeghuizen zijn sterk afhankelijk van
de kennis en inzet van het verzorgend en verplegend personeel. En dat is ook
meteen het grote probleem. Want vooral door het grote gebrek aan kennis op het
gebied van slechthorendheid en alles wat daarmee samenhangt krijgen veel
slechthorende ouderen niet die zorg en aandacht waar ze recht op hebben. Zo wordt
zelden het gehoor van bewoners goed onderzocht. En signalen die duiden op een
verminderd gehoor of niet goed functionerende hoortoestellen worden vaak
onvoldoende (h)erkend.
Dat laatste leidt soms tot bizarre situaties. Slechthorende bewoners die soms weken
rondlopen met lege batterijen omdat niemand het door heeft of weet hoe ze
vervangen moeten worden. Of een slechthorende oudere wordt onder de douche
gezet met zijn hoortoestellen in, omdat niet bekend is dat hoortoestellen niet
waterdicht zijn… Onvoldoende aandacht voor slechthorendheid kan verstrekkende
gevolgen hebben: slechthorende mensen raken geïsoleerd, kunnen niet
communiceren, willen daardoor nergens meer aan meedoen en worden depressief.
Dat moet beter, zo vindt de NVVS.
Verwerkingsopdrachten thema 10
Maatschappelijke Zorg; saw 3
pagina 8
© Uitgeverij Angerenstein BV Velp