Darm Kanker: Het openbaren van de onbekende

Darmkanker:
Het openbaren van het
onbekende
Vasilios Kousoulas
MDL-arts
ziekenhuis Nij Smellinghe, Drachten
Wanneer kun je spreken van een
normale dikke darm? (1)
Wanneer kun je spreken van een
normale dikke darm? (2)
Ontlastingspatroon:
 Normale frequentie: tussen 2 keer daags en 4 keer
wekelijks
 Normale consistentie: stevige stoelgang zonder
bijmenging van bloed of slijm
 Normale en regelmatige aandrang voor de ontlasting
 Geen pijngevoel voor, tijdens en na de ontlasting
Wanneer kun je spreken van een
normale dikke darm? (3)
 Normale werking van de
klep in de overgang tussen
dunne en dikke darm
 Normale werking van de
endeldarm
 Normale werking van de
kringspier
De dikke darm is uniek:
Bacteriële flora
De dikke darm is uniek:
Afweersysteem
Dikke darmkanker
 Darmkanker komt vooral voor in de dikke darm en
endeldarm (het laatste deel van de dikke darm vlak
voor de anus)
 Bij kanker is de celdeling verstoord
 Cellen blijven zich in snel tempo delen, terwijl er geen
behoefte is om de verouderde cellen te vervangen
Symptomen (1)
 Bij kanker in het laatste deel van de dikke darm:
 veranderingen in de stoelgang, bijvoorbeeld
verstopping of afwisselend verstopping en vaak kleine
beetjes sterk ruikende diarree
 zichtbaar bloed en/of slijm bij de ontlasting
 krampende buikpijn
 loze aandrang
Symptomen (2)
 Bij kanker in het begin van de dikke darm:
 vermoeidheid en duizeligheid door bloedarmoede
 langdurig bloedverlies in de dikke darm. Dit veroorzaakt
de bloedarmoede. Het bloedverlies zelf merkt u niet.
Dat komt doordat het bloed zich door de ontlasting
mengt
Wat hoort NIET bij darmkanker





Klachten die op jongere leeftijd starten
Klachten die bij vlagen opkomen
Buikpijn zonder afwijkende ontlasting
Gasvorming, winderigheid en een opgeblazen gevoel
Slikklachten, zuurbranden en een brok in de keel
Wanneer moet ik naar mijn huisarts?





Als u ouder bent dan 50 jaar: bij buikklachten
Bij aanhoudende vermoeidheid
Bij rectaal bloedverlies
Bij een wisselend ontlastingspatroon
Bij aanhoudende buikpijn
Waarom is onderzoek naar
darmkanker zo belangrijk? (1)
Waarom is onderzoek naar
darmkanker zo belangrijk? (2)
Waarom is onderzoek naar
darmkanker zo belangrijk? (3)
Wanneer is er meer kans op
darmkanker ? (1)
Wanneer is er meer kans op
darmkanker ? (2)
Wanneer is er meer kans op
darmkanker ? (3)
Darmkanker en erfelijkheid (1)
 In 2011 werd er bij ongeveer 13.254 Nederlanders
darmkanker vastgesteld
 Bij ongeveer 5 – 10 % van hen gaat het om een
erfelijke vorm van darmkanker
 De meest voorkomende erfelijke vormen van
darmkanker zijn het Lynch syndroom (het Lynch
syndroom is ook bekend onder de naam HNPCCLynch) en FAP
Darmkanker en erfelijkheid (2)
 Hoe meer van onderstaande kenmerken voorkomen
binnen één familie, hoe groter de kans dat er sprake is van
erfelijkheid:
 als er tenminste drie familieleden, in twee opeenvolgende
generaties, darmkanker hebben (gehad). Minstens één van
hen is een eerstegraads familielid (één van de ouders, broer,
zus of kinderen)
 als er behalve darmkanker ook baarmoederkanker in uw
familie voorkomt
 als darmkanker (en/of baarmoederkanker) wordt vastgesteld
voor het 50e levensjaar bij u of een naast familielid
Wat kan ik doen om darmkanker te
voorkomen? (1)
Wat kan ik doen om darmkanker te
voorkomen? (2)
Bevolkingsonderzoek
Darmkanker
Κρείττον το προλαμβάνειν
ή το θεραπεύειν
Beter voorkomen dan genezen
Hippocrates (6de eeuw VC)
Waarom het Bevolkingsonderzoek
Darmkanker? (1)
 Darmkanker
 Veelvoorkomend
 Hoge sterftekans
pas laat klachten
90% vijfjaarsoverleving bij diagnose in een vroeg
stadium
< 20% bij uitzaaiingen
Waarom het Bevolkingsonderzoek
Darmkanker? (2)
• In meer dan 90% van de
gevallen begint
darmkanker met een kleine
poliep
• Met darmonderzoek
kunnen we de poliepen
volledig verwijderen
Het bevolkingsonderzoek en
darmkanker (1)
 Met het bevolkingsonderzoek kan darmkanker
worden voorkomen of in een vroegtijdig stadium
worden ontdekt en behandeld
 Als darmkanker vroegtijdig wordt ontdekt, is de kans
op genezing groter en de behandeling minder zwaar
Het bevolkingsonderzoek en
darmkanker (2)
 Het bevolkingsonderzoek kan over de periode 20142039 een gemiddelde van 1.400 sterfgevallen aan
darmkanker per jaar voorkomen
 Op de langere termijn kan een gemiddelde van 2.400
sterfgevallen aan darmkanker per jaar worden
voorkomen
Feces Occult Bloed Test (FOBT)
 Het onderzoek bestaat uit een ontlastingstest
 Elke deelnemer verzamelt zelf een kleine hoeveelheid
ontlasting in een buisje en stuurt dit op naar een
laboratorium
 Het buisje en een envelop voor het opsturen hiervan
ontvangt de deelnemer bij de uitnodiging
 In het laboratorium wordt onderzocht of er bloed in
de ontlasting zit
Darmonderzoek
 Bij een afwijkende uitslag van de ontlastingstest
wordt de deelnemer aangeraden om een
darmonderzoek te laten doen
 Het onderzoek moet in een speciaal voor het
bevolkingsonderzoek geselecteerd ziekenhuis
plaatsvinden (zoals Nij Smellinghe) en wordt
uitgevoerd door een MDL-arts
 De patiënt krijgt tijdens een intakegesprek toelichting
over de procedure en de mogelijke complicaties
Het bevolkingsonderzoek in
Nij Smellinghe
 Het Bevolkingsonderzoek Darmkanker startte in Nij
Smellinghe in februari 2014
 Op dit moment houden twee MDL-artsen zich bezig
met het bevolkingsonderzoek
 Mensen die geboren zijn in de periodes 1938/1939 en
1949-1954 hebben tot nu toe deelgenomen
Deelnemers
 178 mensen (97 mannen en 81 vrouwen) kwamen
voor een intakegesprek
 Bij het darmonderzoek is de gehele dikke darm
onderzocht
Behandeling
Bij alle patiënten zijn de poliepen
volledig verwijderd tijdens het
eerste darmonderzoek
Conclusie (1)
Conclusie (2)
Gezond eten
Sporten
Geniet van het leven
Luisteren naar uw lichaam
Bedankt!