Darmkanker in onderzoek Gelre

De Stentor 20/01/2015
Copy Reduced to %d%% from original to fit letter page
REGIO 29
DE STENTOR DINSDAG 20 JANUARI 2015
28 REGIO
Darmkanker in
onderzoek Gelre
door Angelique Rondhuis
Apeldoorn levert
baanbrekend
darmkankeronderzoek dat behandeling zal veranderen.
APELDOORN – Betere voorspelling of darmkanker terug komt na operatie. Bovendien bewijs dat het plaatsen van een buisje bij een acute darmafsluiting in plaats
van een acute operatie niet leidt tot slechtere overlevingskansen. Het blijkt uit
Apeldoorns onderzoek dat wereldwijd
door specialisten gevolgd wordt.
Het is goed nieuws voor de 14.000 patiënten per jaar die darmkanker krijgen. En
dat zijn de cijfers tot nu toe. De verwachting is dat het aantal mensen die geholpen worden aan darmkanker in een vroeg
stadium toeneemt door de instelling van
het Bevolkingsonderzoek Darmkanker vorig jaar.
Wereldwijd opzienbarend onderzoek vanuit een niet academisch ziekenhuis. Zeg
dat Apeldoorn een klein ziekenhuis heeft
en de ogen beginnen te vlammen. Gelre
ziekenhuizen is in niks een klein ziekenhuis, als het aan chirurg Edwin van der
Zaag ligt en zeker niet op zijn specialiteit:
darmkanker.
Het bewijs wordt deze week geleverd: Didi Sloothaak promoveert woensdag op
een onderzoek naar darmkanker waardoor de behandelwijze wereldwijd aangepast gaat worden, is de verwachting van
Sloothaak en haar co-promotor Van der
Zaag.
Vaak zijn promotieonderzoeken iets waarvan de gewone mens weinig merkt. Maar
nu al zal de werkwijze in Gelre aangepast
worden. Want arts-onderzoeker Sloothaak (27) spitte drie jaar lang medische
dossiers van darmkankerpatiënten door
en deed ontdekkingen die tot nu toe wereldwijd niet gedaan werden.
Ze borduurde voort op promotie-onderzoek van Van der Zaag zelf, die drie jaar
geleden aantoonde dat de schildwacht-lymfeklier van de darm gevonden
kan worden door blauwe inkt te gebruiken in de tumor. Daardoor kon een voorspelling gedaan worden op de terugkeer
van kanker. „Maar dat was nog niet specifiek genoeg’’, zegt Sloothaak. „Het gaat
daarbij om mensen die als ‘schoon’ worden bestempeld na de operatie. Dertig procent van hen
komt na een aantal jaren
terug. Dat percentage
willen we naar beneden brengen. Dat
kan
door bepaalde mensen die ‘schoon’ zijn
toch chemo aan te bieden. Met dit onderzoek weten we beter wie die chemo moet
krijgen.’’
Waar Van der Zaag drie jaar geleden alleen nog maar met de blauwe inkt kon
aantonen dat er in sommige schone lymfeklieren toch losse kankercellen gevonden
werden, heeft het aanvullend onderzoek
van Sloothaak nu aangetoond dat losse
kankercellen er niet toe doen bij de voorspelling of darmkanker terug komt, maar
geclusterde kankercellen -micrometastasen- juist wel. „Het is een goedkoop onderzoek. 3cc blauwe inkt kost niks. Het onderzoek wordt uitgevoerd op het stuk
darm dat we weghalen, dus niet bij de patiënt zelf. Voor ons betekent dit een doorbraak’’, zegt Sloothaak.
Bovendien blijkt de grootte van de lymfeklieren in de buurt van de tumor niet van
invloed op de kwaadaardigheid van de tumor. „Dat dachten we altijd wel: grote
lymfe, ruimer opereren’’, zegt de chirurg.
„Dat hoeft dus niet meer.’’
Het is te vroeg om de richtlijnen aan te
passen op basis van het Apeldoorns onderzoek. „We hopen dat meer ziekenhuizen
mee gaan doen met ons onderzoek.’’
Terwijl Sloothaak al die medische dossiers doorspitte liep ze tegeneen probleem aan dat minstens zo relevant is: de
behandeling van mensen met een acute
darmafsluiting. „Het blijkt dat het plaatsen van een stent, een buisje, om een volledige
darmafsluiting tijdelijk op te heffen, geen
gevolgen heeft voor
de overleving van de
patiënt’’, zegt Sloot-
䡵 Didi Sloothaak deed de afgelopen drie jaar onderzoek
haak. Het tijdelijk plaatsen van een buisje
geeft verlichting. Daardoor kunnen zeer
zieke mensen eerst weer op krachten komen voordat ze een daadwerkelijk darmoperatie kunnen ondergaan. De meeste zieken-
naar darmkanker in Gelre ziekenhuizen Apeldoorn en promoveert morgen. Chirurg Edwin van der Zaag is haar co-promotor. foto Cees Baars
huizen gebruikten de methode niet meer
uit angst voor complicaties. De gedachte
was dat de stent de tumor verstoorde. Het
Deventer ziekenhuis is altijd stents blijven
plaatsen. „Ik heb ook de gegevens van Deventer patiënten vergeleken. Uit mijn onderzoek blijkt dat de stent de tumor niet
verstoort’’, zegt de promovendus. „Er moet
meer onderzoek plaatsvinden. Een stent is
niet voor iedereen geschikt’’, vult Van der
Zaag aan. „Maar als ik vannacht een acute
darmafsluiting binnen krijg op de Spoedeisende Hulp, plaats ik een stent. Dat is mijn
beslissing als arts en kan ik onderbouwen
door dit onderzoek. Dat is een vooruitgang.’’
Didi Sloothaak promoveert woensdag in Amsterdam. Ze is momenteel arts-assistent in Gelre en
werkt vooral op de spoedeisende hulp. Ze
hoopt op een opleidingsplek bij de chirurgen.
Gepromoveerde artsen
Van de 188 leden van de medische staf
in Gelre Apeldoorn zijn er 47 gepromoveerd, ofwel een kwart. Met leden van
de medische staf worden medisch specialisten bedoeld met een vaste aanstelling. Zou ook het aantal gepromoveerde arts-assistenten meegeteld zijn, dan
zou dit aantal veel hoger liggen. Hiervan worden echter niet actief gegevens
bijgehouden.
Van alle artsen die werkzaam zijn in
Gelre ziekenhuizen (zowel arts-assistenten als medisch specialisten) promo-
veren er op jaarbasis gemiddeld
twee.
Het merendeel van de artsen start al
met een promotie-onderzoek vóórdat
zij zich vestigen als medisch specialist.
Een belangrijke reden hiervoor is dat
promotie-onderzoek veel tijd vraagt.
Vaak kiezen artsen ervoor om meteen
na hun studie geneeskunde een promotieonderzoek te doen, of om dit te combineren met hun opleiding tot medisch
specialist.
BEVOLKINGSONDERZOEK DARMKANKER
Het bevolkingsonderzoek darmkanker is precies een jaar geleden van start gegaan. De resultaten van het eerste half jaar waren boven verwachting: 68 procent van de uitgenodigde mensen nam deel aan het bevolkingsonderzoek, ofwel 130.000 mensen.
Bij twaalf procent van hen bleek er aanleiding te zijn voor vervolgonderzoek, dat bestaat uit
een intakegesprek en een coloscopie (kijkonderzoek van de dikke darm). Van de 11.430 mensen bij wie een coloscopie is gedaan, is bij 763 (7%) mensen darmkanker gevonden en bij
3.832 (34%) mensen gevorderde poliepen. Sommige poliepen kunnen uitgroeien tot darmkanker. Door poliepen te verwijderen, kan darmkanker worden voorkomen.
In 2013, vóór het bevolkingsonderzoek darmkanker van start ging, zijn in Gelre Apeldoorn
107 operaties in verband met darmkanker verricht. In 2014 zijn in Gelre Apeldoorn 148 patiënten geopereerd in verband met darmkanker: een toename van 40 procent.
Copyright (c)2015 De Stentor 20/01/2015
Januari 20, 2015 7:00 am / Powered by TECNAVIA