Maatschapelijke positie

Maatschappelijke positie van vrouwen
door de eeuwen heen
Farida de Man
&
Jet de Boer
4az
K. Koch
Inhoud
 Inhoud
 Inleiding
 Onderzoeksvraag
1. Prehistorie en Oudheid
2. Middeleeuwen
3. Industriële revolutie
4. Tweede Wereldoorlog
5. Jaren ’60
6. Jaren ’80
7. 2011
8. Geloof
9. Ontwikkelingslanden
10.Verschillende landen
 Conclusie
 Antwoord
 Literatuurlijst
Blz.
2
3
3
4
5
6
7
8
9
9
10
11
12
13
13
13
2
Inleiding
Ik schrijf een werkstuk over de maatschappelijke positie van vrouwen. Ik denk dat dit een erg
interessant onderwerp is, omdat vrouwen vroeger en nu nog altijd worden gezien als de
zwakkere mens. Omdat ik zelf een meisje ben, ben ik het hier natuurlijk niet mee eens.
Daarom denk ik dat eigenlijk elke man een werkstuk over dit onderwerp moet maken om te
zien dat vrouwen niet alleen mooi zijn, goed in het huishouden en heerlijk kunnen koken,
maar dat wij net zoveel mens en net zo sterk kunnen zijn als mannen.
Onderzoeksvraag
Mijn onderzoeksvraag is:
Hoe is de positie van vrouwen veranderd door de eeuwen heen?
3
Prehistorie en Oudheid
Prehistorie
In de prehistorie, toen er nog geen boeren waren, was de positie van vrouwen erg goed. De
mannen waren altijd aan het jagen dus de vrouwen waren thuis voor de kinderen. Hierdoor
werden de vrouwen de baas in huis en over de kinderen. De vrouwen konden eigenlijk de
hele dag doen wat ze wilden want de vruchten en zaden waren dicht bij huis. De mannen
hadden thuis niets te vertellen, omdat ze er overdag ook niet waren.
Door de komst van de landbouw is dit beeld erg veranderd. De mannen bleven nu ook thuis
dus die kregen steeds meer te vertellen in het huis en bij het werk. Vrouwen waren wel
bevrijd van de plicht om vruchten en zaden te zoeken. De dorpen werden steeds groter dus
vrouwen moesten steeds verder lopen, met de vondsten en met alle kinderen. Ook werd de
weg naar vruchten en zaden gevaarlijker door de steeds grotere afstanden tussen dorp en
het bos met eten.
Scholing kreeg je niet dat bestond nog niet, maar overleven leerde je als jongen van je vader
en als meisje van je moeder.
Oudheid
In de Oudheid was de positie van de vrouw goed, maar niet zo goed als nu. Er waren nog
geen scholen maar al wel leraren. Dit was alleen voor rijke mensen en als je als vrouw een
opleiding had gehad had je er niets aan. De vrouw deed in de oudheid het huishouden en
zorgde voor de kinderen. Vrouwen met een opleiding was voor veel mannen alleen maar
onhandig, want dan konden ze minder goed de baas over hen spelen.
4
Middeleeuwen
Bijbel en kloosters
In de middeleeuwen was geloof erg belangrijk. Dat was niet zo prettig voor de vrouw. In de
Bijbel staat dat de vrouw gehoorzaam moet zijn aan haar man en dat ze ondergeschikt is.
Door die teksten uit de Bijbel was in de middeleeuwen de vrouw minder als de man. Veel
vrouwen waren het hier niet mee eens en richten kloosters op. Hier konden ze rustig leven
zonder gecommandeerd te worden door hun vader of echtgenoot. Ze konden in het klooster
ook leren lezen en schrijven.
Trouwen
Als een vrouw nog niet getrouwd was in de middeleeuwen was de vader de baas over haar
en had ook de voogdij over zijn dochter. Na dat ze getrouwd was staat ze onder de voogdij
van haar man. Een vrouw moest tot haar 25ste toestemming aan haar familie vragen om te
mogen trouwen. Pas vanaf de 12de eeuw mocht de vrouw zelf bepalen met wie ze wilde
trouwen en had ze ook gelijke rechten als de man als het over het huwelijk ging. Redenen
voor de echtscheiding waren voor vrouwen en mannen hetzelfde. Weduwen hadden het
eigenlijk beter dan echtgenotes en ongetrouwde vrouwen omdat ze, volgens de Bijbel onder
een speciale bescherming stonden, ze stonden onder bescherming van de koning.
De edelen
De vrouwen van edelmannen hadden de taak om over het land van hun man te regeren als
hij er niet was. Aan het eind van de middeleeuwen verbleven de edelvrouwen vooral in het
huis of kasteel. Ze bestuurden vooral het personeel. De kinderen werden opgevoed door
andere edelvrouwen. Ze leerden ze dan lezen, schrijven en harp of fluit spelen.
De steden
De vrouw in de steden staat vaak samen met haar man aan het hoofd van een onderneming.
Als haar man sterft, neemt zij de zaak over. Maar vaak werden de vrouwen ook uitgebuit
door hun meesters en werkten ze tegen een heel laag loon. Gelukkig hadden ze het er niet
allemaal zo slecht want ze konden ook verschillende beroepen uitoefenen. Aan het eind van
de 13de eeuw waren er vrouwelijke artsen. Toen hier later een opleiding voor nodig was, zijn
er veel vrouwen weer mee gestopt. Vroedvrouw bleef wel een echt vrouwenberoep, maar er
werd later ook een diploma voor verplicht gesteld.
Het platteland
Op het land waren de vrouwen vooral bezig met het huishouden. Ze kookte, poetste, maalde
het graan, brouwde het bier en hielpen bij het oogsten van het graan. Met slecht weer
moesten ze ook helpen op het land, omdat het werk toch af moest. Veder waren ze bezig
met hun kinderen.
5
Industriële revolutie
Grote gezinnen
De vrouwen hadden in de industriële revolutie een heel zwaar leven. Mannen zagen
vrouwen eigenlijk alleen als lustobject. Daardoor kregen vrouwen meestal elk jaar een kind.
Dit kwam omdat er in deze tijd nog heel weinig bekend was over seks en alles wat er bij
komt kijken. Door deze grote gezinnen was het honger loontje van de man alleen niet
genoeg. Veel vrouwen en vaak ook de oudere kinderen moesten aan het werk.
Een zwaar leven
Het enige wat voor de vrouw niet veranderd was met de middeleeuwen was dat ze het
huishouden en de opvoeding van de kinderen moesten doen. Alles bij elkaar betekende dit
dat vrouwen (bijna altijd zwanger) moesten werken in fabrieken, het huishouden moesten
doen en voor de opvoeding van alle kinderen moesten zorgen. De gevolgen voor vrouwen
en kinderen van de Industriële revolutie waren niet echt goed, want het kwam er op neer dat
zij alleen maar hard moesten werken en een slecht leven moesten leidden.
Als je het wel zo goed had dat je niet je kinderen en je vrouw aan het werk hoefden te zetten
konden de kinderen allemaal naar school. Meisjes mochten nu ook naar school.
6
Tweede Wereldoorlog
Gewone mensen
Voor vrouwen veranderde er veel in de tweede wereldoorlog. De mannen moesten voor of
tegen Duitsland vechten aan het front. Hierdoor kwamen de oude banen van de mannen vrij
en die moesten wel gevuld worden. De vrouwen moesten dit dus gaan doen. Ze werkten nu
in de fabrieken, zorgden voor de kinderen en deden het huishouden. Omdat de mannen er
nooit waren stonden ze dus ook aan het hoofd van het huishouden. Als je niet gezocht werd
door de Duitsers kon je naar school als kind.
Joden, lesbische, gehandicapten, zigeuners
Als je een Lesbische, gehandicapte, zigeuner of Joodse vrouw was kon je niets. De meesten
zaten ondergedoken. Als je toch gevonden werd moest je werken in een concentratiekamp.
Dit was meestal heel zwaar en zonder eten. En als je op de vlucht was kon je wel aan de
opvoeding van je kinderen werken, maar je had dan geen huis dus geen huishouden.
Werken gaat dan ook heel lastig, omdat je een soort van undercover gaat.
Verzet
Vrouwen in het verzet hadden heel gevaarlijk werk. Ze brachten vaak de verboden krant en
verboden berichten rond. In de krant stonden berichten over bijv. de bevrijding van landen en
andere dingen die hoop konden brengen. De Duitsers wilden dat natuurlijk niet hebben. In de
verboden berichten stonden meestal informatie voor het verzet zoals: waar een generaal is,
hoe laat de gevangen overgeplaatst werden en heel veel andere informatie.
Sommige vrouwen gingen zelfs mee om dan de gevangenen te bevrijden. Hierbij vielen veel
doden.
7
Jaren 60
Alleta Jacobs
Vrouwen emancipatie begon eigenlijk al in de 19de eeuw maar die had niet veel invloed op de
maatschappij. Die werd de 1ste feministische golf genoemd. Deze eerste golf ging van start
door de Nederlandse arts Alleta Jacobs. Alleta was de eerste arts die bijvoorbeeld
voorbehoedsmiddelen voorschreef en dit had veel impact op de maatschappij.
Dolle mina
In de jaren 60 kwam de 2de feministische golf en dat kwam door het burgerlijke leventje.
Vrouwen deden het huishouden en zorgden voor de kinderen en de mannen zorgden voor
het inkomen. Er worden in de tijd veel groepen opgericht die zich verzetten tegen dat
burgerlijke leventje. Zo kreeg je bijvoorbeeld een groep de ‘dolle mina’’. Dit waren vooral veel
jongen vrouwen die streden voor verschillende doelgroepen. De bekendste zijn:
Ze kraakte de mannen clubs en antivrouwen cafés
Dichtbinden van urinoirs met roze linten
Nafluiten en in billen knijpen bij mannen( dat was zeer bizar in deze tijd)
Uitdelen van condooms op de huishoudschool
De actie: ‘Baas in eigen buik’
( deze actie was bedoel om abortus te laten legaliseren.)
Het gevolg van al die acties was dat de dolle mina’s nog bekender werden en dus kwamen
er ook steeds meer leden. De dolle mina’s hadden vooral invloed op de arbeidsmarkt. De
beweging werd in 1977 stopgezet
Alleta Jacobs
Dollle Mina’s (baas in eigen buik)
8
Jaren ‘80
Radicaal feminisme
In deze tijd werd er veel gesproken over het werk van vrouwen. Ongehuwde vrouwen kregen
de kans te gaan werken maar gehuwde vrouwen moesten verplicht thuis blijven om het gezin
te onderhouden. In de jaren 80 kreeg je ook radicaal feminisme. Deze vrouwen zetten
voornamelijk praatgroepen op en ze wilden compleet zonder mannen leven.In de
praatgroepen ging het vooral over persoonlijke problemen die veroorzaakt werden door de
machtschappelijke machtsstructuur van toen.
Abortus wet
Paarse September was de eerste radicale feministische organisatie. Deze stroom streed
voor de abortuswet. Toen dit geregeld was zetten ze zich in voor andere zaken, zoals
aanranding, verkrachting, ongewenste intimiteiten op het werk, incest en pornografie. De
feministen slaagden er met het radicaal feminisme met succes in hoge functies in partijen te
bemachtigen in de politiek.
Huisvrouwsyndroom
De doelen van de tweede feministische golf waren doorbreking van het
huisvrouwensyndroom, seksuele bevrijding, economische zelfstandigheid, herverdeling van
zorgverantwoordelijkheden, doorbreking van het zogenaamde glazen plafond tijdens
arbeidscarrières en verovering van politieke macht.
In 2011
Mannen en vrouwen gelijk
In de meeste westerse landen hebben mannen en vrouwen dezelfde rechten. Beide ouders
werken en zorgen voor het gezin en het huishouden. Daarnaast mogen vrouwen ook
gewoon stemmen en tellen deze stemmen net zo veel mee als de stemmen van de mannen.
Pink Ribbon
Toch zijn er nog steeds meer mannen met een hoge functie in het bedrijfsleven en worden
vrouwen minden betaald dan mannen voor dezelfde baan. Er zijn nog steeds organisaties
die zich inzetten voor de emancipatie van vrouwen. Ook zijn er organisaties die aandacht
vragen voor vrouwelijk ziektes zoals borstkanker. Een organisatie die zich hier voor inzet is
bijvoorbeeld Pink Ribbon.
9
Geloof
Christendom
De Christenen leven volgens de geboden uit de bijbel. Doordat er veel verschillende
stromingen zijn van het christendom wordt er op verschillende manieren met deze geboden
omgegaan. Bij de orthodoxe kerk worden vrouwen gezien als ondergeschikte van de man.
Ze mogen niet werken of lid zijn van een politieke partij. Bijvoorbeeld de SGP laat geen
vrouwen toe tot de partij. Gelovige vrouwen die bij deze stroming horen mogen bijvoorbeeld
alleen maar lange rokken dragen.
Minder strenge christenen
Bij de minder strenge
stromingen van het
christendom zijn vrouwen
meestal gelijk aan de man. Ze
mogen gewoon werken en
hun eigen kleding kiezen.
Toch gebeurt het in deze
gezinnen nog veel dat de
vrouw voor de kinderen zorgt
terwijl de man aan het werk
is. Dit komt doordat dit een
traditie is binnen deze
gemeenschap waardoor het
dus eigenlijk vanzelfsprekend
is.
Islam
In veel moslimlanden hebben vrouwen weinig vrijheid en rechten. Zo moeten ze een
hoofddoek dragen, moeten ze gehoorzamen aan de wil van hun man (of vader) en mogen ze
vaak niet kiezen met wie ze trouwen omdat ze door hun ouders worden uitgehuwelijkt.
Orthodoxe
Vooral op sexueel gebied is de vrouw beperkt: ze moet als maagd het huwelijk in gaan en
mag dan ook alleen met haar man slapen, die ze niet zelf gekozen heeft. Als ze niet bloedt
tijdens de huwelijksnacht, mag de man haar verstoten omdat ze geen maagd is. Het meisje
wordt dan vaak ook door de familie verstoten in verband met de familie-eer en kan dan
nergens heen.
Zelf kiezen
Naast de orthodoxe moslims zijn er ook moslims die volgens veel minder strenge regels
leven. De vrouwen hebben dan ook veel meer vrijheid en mogen zelf kiezen of ze een
hoofddoek gaan dragen. Sommige vrouwen kiezen hier toch voor omdat ze dit zelf prettig
vinden of geloven dat dit in de koran staat.
10
Ontwikkelingslanden
Hoeren en misbruik
Vrouwen in ontwikkelingslanden zijn er slecht aan toe. Veel mensen hebben in
ontwikkelingslanden geen geld en dan moeten de vrouwen en kinderen (meisjes) de straat
op of hokjes in als hoer. Zo worden veel vrouwen misbruikt. Aangezien ze in
ontwikkelingslanden bijna geen voorbehoedsmiddelen hebben loopt het vaak verkeerd af en
overlijden er ieder jaar vele meisjes en vrouwen. Ook gaan veel meisjes niet naar school
omdat hier geen geld voor is of haar ouders dit niet nodig vinden.
Grote straf
Als de vrouwen niet luisteren kan daar een grote straf op staan. Maar veel vrouwen in
ontwikkelingslanden vinden het al normaal hoe ze misbruikt worden omdat ze niet anders
weten. Dus eigenlijk in het kort gezegd hebben vrouwen in ontwikkelingslanden het
behoorlijk zwaar. Vrouwen moeten geholpen worden en horen niet als hoer behandeld te
worden!
11
Verschillende landen
Turkije
In Turkije hebben vrouwen meestal minder rechten dan mannen. Veel vrouwen zijn
ondergeschikt aan de mannen in hun familie en later hun eigen man. Er wordt ook geweld
gebruikt tegen vrouwen en veel van hen gaan niet naar school. Daardoor kunnen ze niet
lezen of schrijve en doen ze ook niet mee aan politiek.
In de steden zijn vrouwen vaker gelijk aan mannen dan op het platteland. Er zijn een aantal
van de grootste bedrijven in Turkije die een vrouw als directeur hebben. Ook zijn er vrouwen
die lesgeven aan universiteiten. Daarnaast mogen vrouwen ook stemmen en meedoen aan
de verkiezingen. Door de ongelijkheid zijn er alleen niet zo veel vrouwen die hier aan mee
doen.
In Turkije is er een verbod op het dragen van hoofddoekjes in openbare gebouwen. Vrouwen
met een hoofddoekje mogen bijvoorbeeld niet als ambtenaar werken of een opleiding volgen.
Vrouwen die graag een hoofddoek omwillen hebben hierdoor dus minder vrijheid. Doordat de
wet weer is veranderd mogen deze vrouwen nu wel weer een hogere opleiding volgen.
Pakistan
In Pakistan is het grootste gedeelte van de bevolking moslim en er wordt dan ook geleefd
volgens de regels van de koran. Vrouwen hebben hierdoor heel weinig vrijheid. Er is geen
contact toegestaan tussen mannen en vrouwen behalve met je echtgenoot. Aan de grens
met Afghanistan dragen bijna alle vrouwen een burqa. De mensen vinden dat alleen de
echtgenoot zijn vrouw mag bekijken en verder niemand. Vrouwen moeten zo min mogelijk
vormen laten zien en zichzelf dus bijna helemaal bedekken met kleren.
In Pakistan hebben vrouwen helemaal niks te zeggen over met wie ze willen trouwen. Als ze
klein zijn wordt er door hun familie beslist met wie ze gaan trouwen. Mannen raken hun
vrouw niet aan in het openbaar omdat dit wordt gezien als zeer ongepast. Mannen en
vrouwen mogen ook niet zomaar met elkaar praten. Wanneer je als toerist naar Pakistan
gaat moet je goed oppassen omdat je anders behoorlijk in de problemen kunt komen.
Seks is in Pakistan alleen toegestaan als je getrouwd bent. Wanneer een man seks heeft
met een ongetrouwde vrouw krijgt de vrouw hier altijd de schuld van. Zij heeft de man dan
verleid met al haar charmes en dat wordt gezien als zeer slecht. De ergste straf die een
vrouw hiervoor kan krijgen is een steniging. De vrouw wordt dan ingegraven waarna mannen
allemaal stenen op haar gooien totdat ze dood is. Het gebeurt in Pakistan ook wel dat
vrouwen levend worden begraven.
12
Slot
Dit was mijn werkstuk over de positie van vrouwen door de eeuwen heen. Ik heb hier heel
veel van geleerd. Ik heb geleerd dat vrouwen het vroeger heel moeilijk hadden omdat het
leven toen zwaar was, maar ook omdat zij meestal moesten werken en opvoeden. Vrouwen
nu hebben het iets makkelijker omdat het leven minder zwaar is. Maar heel veel mannen
zien vrouwen nog steeds als lustobject. Vrouwen die een geloof hebben worden vaak
gediscrimineerd, vermoord of verkracht. In de westerse wereld is de beeld van de vrouw al
wel verbeterd maar nog niet verdwijnen.
Antwoord onderzoeksvraag
Vraag: Hoe is de positie van vrouwen veranderd door de eeuwen heen?
Antwoord: De positie van de vrouwen is door de eeuwen heen erg veranderd. Voor de ene
groep vrouwen is de positie verslechterd, maar voor de andere groep juist
verbeterd. Het licht er tegenwoordig heel erg aan waar je woont en wat je gelooft.
Als je in een Balkan land woont heb je snel de kans dat het een islamitisch land
is. Meestal is dan de vrouw de ondergeschikte. Woon je in de westerse wereld
sta je als vrouw bijna gelijk aan de man. Een groot verschil in de westerse wereld
tussen mannen en vrouwen is dat je als vrouw 28% minder verdiend als de man.
Bronnenlijst
http://www.turkije-instituut.nl/De%20positie%20van%20vrouwen%20in%20Turkije--105/
http://reizen-en-recreatie.infonu.nl/buitenland/1542-how-to-behave-in-pakistan.html
http://dionysiusparochie.blogspot.com/
http://www.scholieren.com/werkstukken/5786
http://histoforum.digischool.nl/lesmateriaal/vrouwenprehistorie.htm
http://wo2forum.nl/viewtopic.php?p=272325
http://www.scholieren.com/werkstukken/16721
http://nl.wikipedia.org/wiki/Aletta_Jacobs
13