Maanden maart april mei juni juli augustus september oktober november december januari februari groep 5/6 Inleiding Maanden Ben jij dolOns op chocolade? jaar telt 12 maanden. Op een reep? Ze hebben allemaal een naam. Hagelslag?Die Of namen chocolademelk? hebben we komen van een hele oude kalender In dit e-boek die al door lees de Romeinen je meer gebruikt over werd. chocolade.DeJeRomeinen krijgt antwoord hadden goed op denaar de maan gekeken en volgende vragen: zagen dat die in ongeveer 30 dagen groeide tot volle maan en weer kromp tot nieuwevanmaan. In het woord “maand” • Waar komt chocolade precies daan? kun je daarom ook nog het woord “maan“ herkennen. • Hoe lang eten en drinken mensen Ons woord kalender komtalvan het Romeinse woord chocolade? calendae. Calendae was de eerste dag van de maand van • Hoe wordt de chocolade Romeinse gemaakt? kalender. De Romeinen kenden geen weken. De maanden januari en februari • Waar wordt chocolade allemaal voor waren de laatste maanden van het jaar. De maand maart was heel vroeger de eerste gebruikt? maand van het jaar. Later is de kalender van de Romeinen steeds een beetje veranderd. In dit e-boek lees je meer over de maanden van een jaar. Inleiding 1. Januari De maand Ben jij dol januari op chocolade? is genoemd Op naar een de reep? Romeinse god Hagelslag? Janus. Janus Ofwas chocolademelk? de god van het begin en het einde. In dit Ook was hij e-boek de godlees van het je openen meer enover het sluiten. chocolade. Janus werd daarom Je krijgt ookantwoord wel gezienop als de de god die de volgende vragen: hemelpoort opende en sloot. werd altijd afgebeeld precies met tweevangezichten. •Janus Waar komt chocolade Erdaan? was een tempel aan Janus gewijd. De deuren van •deHoe langwaren eten gesloten en drinken al was in het tempel alsmensen het vrede chocolade? land. Ze gingen alleen open in oorlogstijd. •Samen Hoe wordt gemaakt? met chocolade februari werd de maand januari als aan de Romeinse kalender toe•laatste Waar maand wordt chocolade allemaal voor gevoegd. Vroeger begon het nieuwe jaar op 1 maart. gebruikt? De maand januari wordt ook wel de louwmaand genoemd. Louw komt van looien. Looien is het veranderen van een dierenhuid in leer. Dat werd vooral in januari gedaan. januari louwmaand Janus, god van begin en eind Weerspreuk “Als de kat in januari in de zon zit, dan ligt ze in februari achter de kachel”. Inleiding 2. Februari Februari Ben jij dolwordt op chocolade? ook wel Op de een sprokkelreep? Hagelslag? maand genoemd. Of chocolademelk? Sprokkelen is het bij In dit zoeken elkaar e-boekvanlees afgevallen je meer takken over in chocolade. het bos. Dit Je sprokkelhout krijgt antwoord werd gebruikt op de volgende voor haardvuren vragen:of om op te koken. mensen precies zeggen vandat •Weer Waar andere komt chocolade sprokkelen komt van het sporkelen. Dat daan? •is Hoe langwoord eten en drinken mensen al een oud voor springen. En dat chocolade? heeft weer te maken dat eens in de vier •jaar Hoe de wordt chocolade gemaakt? maand februari een dag Er komt een extra dag bij.voor Wij •verspringt. Waar wordt chocolade allemaal noemen dat de schrikkelmaand. gebruikt? Weerspreuk “Natte februaar brengt een vruchtbaar jaar”. februari sprokkelmaand Februari was heel vroeger de laatste maand van het jaar. Het was daarom de maand dat iedereen zijn schulden moest betalen en alles werd goed schoongemaakt voor een nieuw begin. Bij dat schoonmaken en je schulden betalen, hoorde de Romeinse god Februus. En die naam vind je terug grote schoonmaak in de maand februari. Inleiding 3. Maart De maand Ben jij dol maart op chocolade? wordt ookOp wel een de reep? lentemaand genoemd. De maand Hagelslag? is genoemd Of chocolademelk? naar de Romeinse god Mars. Deze In ditgod e-boek was de leesgod je van meerde over vruchtbaarheid en de beschermer chocolade. Je van krijgt het vee. antwoord op de Later volgende werd vragen: Mars steeds meer de god van de oorlog. Als Romeinse veldheren oorlogprecies gingen voeren, bezochten ze de • Waar komt chocolade vantempel daan?van Mars. In die tempel stonden de lansen of speren • Hoe en De drinken mensen al van delang god eten Mars. veldheren bewogen die lansen en chocolade? vroegen aan Mars hen goed te beschermen. • Hoe wordt chocolade gemaakt? • Waar wordt chocolade allemaal voor Mars Mars was de belangrijkste gebruikt? god en de maand maart Weerspreuk was vroeger daarom ook “Maart roert zijn staart”. de eerste maand van het jaar. In de maand maart kan het nog heel winters zijn, maar het kan ook best zonnig zijn. Dat is de betekenis van de bekende weespreuk: “Maart roert zijn staart”. Maart roert zijn staart Inleiding 4. April Apriljijwordt Ben dol opook chocolade? wel de grasmaand Op een reep? genoemd. Bij Hagelslag? april hoort Ofdechocolademelk? spreuk: “April doet wat hij wil”. In dit betekent Eigenlijk e-boek lees dat hetjeookmeer in de maand over april met chocolade. het weer alleJe kanten krijgt op antwoord kan. op de volgende Waar de naam vragen: april vandaan komt is niet helemaal Sommige mensen zeggen dat het het •duidelijk. Waar komt chocolade precies vanLatijnse daan? woord is voor “openen” is. Dat heeft te •maken Hoe met langde eten enendrinken mensen albloemen. lente het opengaan van chocolade? • Hoe wordt chocolade gemaakt? • Waar wordt chocolade allemaal voor Andere mensen zeggen gebruikt? dat het woord april ‘tweede” betekent, omdat het vroeger de tweede maand was. Ook wordt beweerd dat het de bijnaam was van de Romeinse god Apollo, een beschermende god en ook de god van de muziek. Apollo April: bloemen gaan open Weerspreuk “April doet wat hij wil”. Inleiding 5. Mei Mei isjijgenoemd Ben dol op chocolade? naar de Romeinse Op eengodin reep?Maia. Hagelslag? Maia betekent Of chocolademelk? “moeder” en daarom werd ze In ditde e-boek door Romeinen lees ook je welmeer de moedergodin over chocolade.Maia genoemd. Je liet krijgt mens, antwoord plant en opdier de in de volgende natuur groeien. vragen: maand mei chocolade wordt ook wel de bloeimaand •DeWaar komt precies vangenoemd. daan? • Hoe lang eten en drinken mensen al chocolade? • Hoe wordt chocolade gemaakt? • Waar wordt chocolade allemaal voor gebruikt? Weerspreuk “In mei leggen alle vogels een ei”. de moedergodin Maia In mei leggen alle vogels een ei. mei, bloeimaand Inleiding 6. Juni Juni jij Ben wordt dol op ook chocolade? wel de zomermaand Op een reep? genoemd. De Hagelslag? maand is genoemd Of chocolademelk? naar de Romeinse godin Juno. In Junodit wase-boek de vrouwlees van de jegod meer Jupiter. over chocolade. Juno was de Je godin krijgt hemel antwoord en aardeop en van de het licht en volgende het leven.vragen: Ze staat bekend als een kalme godin. Ze alle vrouwen die precies getrouwdvanzijn. •beschermt Waar komt chocolade Vrouwen daan? brachten een offer aan Juno als er een kind •geboren Hoe lang etenJuno en drinken mensen al werd. wordt op schilderijen en in chocolade? beelden vaak afgebeeld met een gouden scepter en •een Hoe wordt chocolade gemaakt? pauw. • Waar wordt chocolade allemaal voor gebruikt? Juno Weerspreuk “Is er in juni pas zonneschijn, dan wordt de zomer klein, maar fijn”. de pauw, de heilige vogel De gouden scepter is het teken dat ze heerst over hemel en aarde. De pauw is een heilige vogel die met de ogen in zijn staart de omgeving in de gaten houdt. Inleiding 7. Juli De maand Ben jij dol op julichocolade? of hooimaand Op een is genoemd reep? naar Julius Hagelslag? Ceasar. Julius Of chocolademelk? was lange tijd de machtigste man van In Rome dit. Hije-boek leefde van lees100jetot 44 meer voor over Christus. Hij werd in chocolade. het jaar 44Jevoor krijgtChristus antwoord door op zijn de tegenstanders volgende vermoord.vragen: het jaar 45 voor Christus voerdevanJulius Ceasar een •In Waar komt chocolade precies nieuwe daan?kalender, de Juliaanse kalender, in. •Aan Hoe etenmaand en drinken mensen de lang zevende geeft Julius zijnaleigen naam. Ook chocolade? kwam er op de kalender eens in de vier jaar een extra dag •bij. Hoe chocolade Datwordt noemen wij noggemaakt? steeds een schrikkeljaar. Op de kalender begint het nieuwevoor jaar op 1 januari en •Juliaanse Waar wordt chocolade allemaal niet meer op 1 maart. In 1582 werd de Juliaanse kalender gebruikt? vervangen door een andere kalender die nauwkeuriger Weerspreuk was. “Is in juli de morgen rood, dan verkeert ‘s avonds het weer in nood. Julius Caesar morgenrood juli, hooimaand Inleiding 8. Augustus Augustus Ben jij dolisop dechocolade? oogstmaand. OpAugustus een reep? is ook de naam van een Hagelslag? Romeinse Of chocolademelk? keizer die na Julius regeerde. Die naam Augustus In dit e-boek betekentlees ook oogst. je meer over Augustus chocolade.wilde Je niet krijgt onder antwoord doen voor op keizer de Julius en wilde ook volgende een maand vragen:met zijn naam hebben. Vroeger was er de maand de zesdeprecies maand. vanDie maand verandert • Waar Sextilis komt of chocolade keizer Augustus in de maand augustus. daan? • Hoe Augustus lang etenleefde en drinken Keizer van 63 mensen voor Chr.altot 14 na Chr. chocolade? • Hoe wordt chocolade gemaakt? • Waar wordt chocolade allemaal voor gebruikt? Augustus Weerspreuk “Begin augustus heet, lang en wit het winterkleed”. augustus, oogstmaand Inleiding 9. September Het jij Ben woord dol op september chocolade? komt Op een van reep? het Hagelslag? Latijnse woord Of chocolademelk? septembris, dat zevende In betekent. dit e-boek Toen heel lees vroeger je meer bij over de chocolade. Romeinen het Je nieuwe krijgt antwoord jaar in maart op de volgende begon was vragen: september dus de zevende juli en augustus •maand. Waar Later komtzijn chocolade precieserbij vangekomen daan? en toen is september de •negende Hoe lang etengeworden. en drinken mensen al maand chocolade? • Hoe wordt chocolade gemaakt? • WaarWeerspreuk wordt chocolade allemaal voor gebruikt? “Warm in september, september, herfstmaand koud in december”. September wordt ook wel de herfstmaand genoemd. Andere namen voor september zijn de gerstmaand, havermaand of de tweede oogstmaand (na augustus). gerst septembris 7 haver Inleiding 10. Oktober Ben Oktober jij dol komt op chocolade? van het Latijnse Op eenwoord reep?octo. Hagelslag? Dat woordOfbetekent chocolademelk? achtste maand. Nu is Inoktober dit e-boek niet meerlees de achtste, je meer maar over de tiende chocolade. maand. Je krijgt antwoord op de volgende Oktober vragen: wordt ook wel de wijnmaand In de maand oktober • genoemd. Waar komt chocolade preciesworden van- de druiven daan? geplukt . Van die druiven wordt later • de Hoe eten en drinken mensen al wijnlang gemaakt. chocolade? • Hoe wordt chocolade gemaakt? • Waar wordt chocolade allemaal voor gebruikt? Weerspreuk “Is oktober nat en koel, wordt de winter zacht en zwoel”. oktober, wijnmaand octo 8 Inleiding 11. November Ben jij dol op chocolade? Op een reep? November komt van het Latijnse Hagelslag? Of chocolademelk? woord novem. In dit e-boek lees je meer over Novem betekent negen. chocolade. Je krijgt antwoord op de November wordt ook wel de volgende vragen: slachtmaand genoemd. • Waar komt chocolade precies vanHet was op veel boerderijen de daan? gewoonte om in de maand • Hoe lang eten en drinken mensen al november een varken te slachten. chocolade? Soms deed de boer dat zelf of het • Hoe wordt chocolade gemaakt? werd door een slager gedaan. • Waar wordt chocolade allemaal voor Het vlees was een goede gebruikt? voorraad voor de winter. novem 9 november, slachtmaand Weerspreuk “November warm en fijn, het zal een strenge winter zijn”. 12. December December is de tiende maand van de Inleiding oude kalender. Decem betekent tien. Ben jij dol op chocolade? Op een reep? December wordt ook wel de winterHagelslag? Of chocolademelk? maand, sneeuwmaand of kerstIn dit e-boek lees je meer over maand genoemd. chocolade. Je krijgt antwoord op de December is de donkerste maand volgende vragen: van het jaar. Daarom is het de maand • Waar komt chocolade precies vanwaarin met kerst het licht volop daan? schijnt. • Hoe lang eten en drinken mensen al chocolade? • Hoe wordt chocolade gemaakt? • Waar wordt chocolade allemaal voor gebruikt? december, kerstmaand decem 10 licht in de duisternis december , wintermaand Weerspreuk “Veel sneeuw op oude jaar, veel hooi in ‘t nieuwe jaar”. Werkblad Maanden Maanden 1. Zet het nummer voor het woord in de goede zin. Kies uit: 1.april, 2.maart, 3.november, 4.augustus 2. Trek een lijn tussen de twee woorden die bij elkaar 5.december, 6.februari, 7.oktober, 8.keizer, 9.Janus, 10.mei A. Heel vroeger was de maand___ de eerste maand van het jaar. B. In de maand____ gingen Romeinen hun schulden betalen en hun huis schoonmaken. C. De god______ had twee gezichten en was de god van het begin en het einde. D. Het woord_____ betekent volgens sommige mensen “openen”. E. De maand______ wordt ook wel de wijnmaand genoemd. F. In de maand_____ slachtten veel boeren een varken. G. De maand______ was heel vroeger de tiende maand van het jaar. H. De maand juli is genoemd naar een ____. I. Een ander woord voor oogst is_____________ J. In______ leggen alle vogels een ei. horen. januari Mars februari louwmaand maart sprokkelmaand april Maia mei grasmaand juni hooimaand juli wintermaand augustus zomermaand september keizer oktober herfstmaand november acht december slachtmaand De verschenen e-boeken in kast 1 voor groep 3 en 4 3 Meer weten over jaarabonnementen? Meer informatie op: www.eduboek.nl Elke maand een nieuw e-boek + gratis werkbladen abonnement gratis nieuwsbrief voor nieuwe aanbiedingen en gratis e-boeken De verschenen e-boeken in kast 2 voor groep 5 en 6 Meer weten over jaarabonnementen? Meer informatie op: www.eduboek.nl Elke maand een nieuw e-boek + gratis werkbladen abonnement gratis nieuwsbrief voor nieuwe aanbiedingen en gratis e-boeken De verschenen e-boeken in kast 2 voor groep 5 en 6 Meer weten over jaarabonnementen? Meer informatie op: www.eduboek.nl Elke maand een nieuw e-boek + gratis werkbladen abonnement gratis nieuwsbrief voor nieuwe aanbiedingen en gratis e-boeken De verschenen e-boeken in kast 3 voor groep 7 en 8 Meer weten over jaarabonnementen? Meer informatie op: www.eduboek.nl Elke maand een nieuw e-boek + gratis werkbladen abonnement gratis nieuwsbrief voor nieuwe aanbiedingen en gratis e-boeken Antwoordenblad Maanden Maanden 1. Zet het nummer voor het woord in de goede zin. Kies uit: 1.april, 2.maart, 3.november, 4.augustus 2. Trek een lijn tussen de twee woorden die bij elkaar 5.december, 6.februari, 7.oktober, 8.keizer, 9.Janus, 10.mei A. Heel vroeger was de maand 2 de eerste maand van het jaar. B. In de maand 6 gingen Romeinen hun schulden betalen en hun huis schoonmaken. C. De god 9 had twee gezichten en was de god van het begin en het einde. D. Het woord 1 betekent volgens sommige mensen “openen”. E. De maand 7 wordt ook wel de wijnmaand genoemd. F. In de maand 3 slachtten veel boeren een varken. G. De maand 5 was heel vroeger de tiende maand van het jaar. H. De maand juli is genoemd naar een 8. I. Een ander woord voor oogst is 4. J. In 10 leggen alle vogels een ei. horen. januari Mars februari louwmaand maart sprokkelmaand april Maia mei grasmaand juni hooimaand juli wintermaand augustus zomermaand september keizer oktober herfstmaand november acht december slachtmaand