Downlaod hier het volledige artikel van dokter Michel Van Loo

Arbeidsongeval: fout werkgever dus meer vergoeding volgens ‘ gemeen recht’ /
Michel Van Loo 2.12.2015
Deel 1. Wat betekent onderscheid forfaitaire vergoeding en
afzonderlijke vergoeding in gemeen recht ?
De grondslag van vergoeding is het feit dat werken in dienstverband op een
werkplaats risico’s meebrengt. De fout van de werkgever moet niet worden
bewezen. U krijgt als slachtoffer een vergoeding maar dat is slechts een
forfaitaire vergoeding. Niet alle schade wordt in een arbeidsongeval vergoed.
Enkel een materieel loonverlies wordt gedeeltelijk vergoed. Ook de medische
kosten, dat is vanzelfsprekend.
Maar worden niet vergoed:
- Morele schade
- pijn
- genegenheidschade
- genoegenschade
- seksuele schade
- esthetische schade
- huishoudschade
- schade door beperking van vrijetijdsbesteding; doe-hetzelver schade
- loon boven de wettelijke loon grens ( plafond barema wet
arbeidsongevallen)
- schade door het niet kunnen verdienen in bijberoep
( zelfstandige in bijberoep).
Vermits de wettelijke arbeidsongevallen vergoeding is begrensd
( berekeningsbasis en maxima) zal die meestal lager liggen dan wat de
werknemer werkelijk verdiende en wat als effectief loon door het ongeval is
weggevallen. In “ gemeen recht” zal het slachtoffer meer vergoeding kunnen
eisen.
In arbeidsrecht wordt de werknemer forfaitair vergoed, niet integraal. Wie een
volledige vergoeding van de verliezen wil bekomen zal dat in de ondergeschikte
weg, gemeen recht, moeten laten behandelen. De twee vergoedingen kunnen
uiteraard niet worden gecumuleerd.
Voor werknemers in overheidsdienst zoals politie agenten is een speciale
regeling van toepassing over keuzerecht. Daar wordt in een ander hoofdstuk op
ingegaan.
Veel van mijn patiënten beseffen niet tijdig dat zij moeten laten onderzoeken of
naast een vergoeding in arbeidsrecht nog VERGOEDING IN ‘GEMEEN
RECHT’ kan gevorderd worden.
Bedoeling van dit artikel is om in mensentaal uitleg te verstrekken over de
hoofdlijnen waarmee de patiënt verder moet kunnen om beslissingen te nemen.
Veel patiënten en begeleidende familie verstaan niet tijdig waarom zowel in
gemeen recht als in arbeidsrecht apart een expertise plaatsvindt. Het gaat om
aparte procedures volgens een vonnis van onderscheiden rechtbanken. In
arbeidsrecht is geen minnelijke medische expertise met een arbiter mogelijk.
De werkgever is immuun tegen een vordering van het slachtoffer. In
uitzonderlijke gevallen wordt deze wel in gemeen recht veroordeeld om boven
het forfaitair loonverlies het slachtoffer of familie te vergoeden.
De burgerlijke immuniteit van de werkgever betekent dat het slachtoffer niet
méér kan eisen dan wat de wet arbeidsongevallen als loonverlies voorziet.
Hierop bestaan uitzonderingen: opzet van de werkgever, zware fout in
miskenning van reglementering van de veiligheid op de werkplaats.
Deze immuniteit is in ruil voor de geest van de wet arbeidsongevallen: zelfs al is
er geen fout dan worden slachtoffers vergoed volgens dat forfaitair systeem. Het
is in ruil voor de automatische vergoeding van slachtoffers.
Een aansprakelijke derde kan apart van het arbeidsrecht worden aangesproken
om een vergoeding in gemeen recht te betalen. Veel voorkomende voorbeelden:
onderaannemer van de werkgever, ander personeelslid dat schade berokkent
door agressie, aanrijdende bestuurder in verkeersongeval, leidinggevend
personeelslid dat een grove fout heeft begaan zoals zware schending van
veiligheidsvoorschriften op de werkplaats.
In principe maakt de morele schade dus geen deel uit van de vergoeding van een
arbeidsongeval. De uitzonderingen staan beschreven in artikelen 46 par.1 en
art.51 par 1 Beroepsziektewet. Idem huishoudkosten, verlies hobby , seksuele
schade enz.
Ouders – rechthebbenden na overlijden in een arbeidsongeval hebben wel recht
op schadevergoeding. In dit kort bestek ga ik daar niet op in. De bedoeling van
dit artikel is om te informeren over een vordering in ‘gemeen recht’ tegen de
aansprakelijke werkgever en aansprakelijke derde. Voor meer details van
rechtsleer en rechtspraak kan men raadplegen: Valérie Vervliet,
Buitencontractuele aansprakelijkheid bij professionele risico’s, Intersentia 2007,
blz. 151 e.v. In haar doctoraatsstudie verwijst zij naar een massa gerechtelijke
uitspraken en rechtsleer over de jaren heen. In dit artikel vat ik samen hetgeen in
dat basiswerk is te lezen, het is één van de basiswerken die hebben gediend voor
mijn handboekje over vergoeding letselschade in arbeidsongevallen.
_ _ _ _ _
Deel 2. BURGERLIJKE IMMUNITEIT
Dit slaat alleen op schade die het gevolg is van het arbeidsongeval. De
verzekering arbeidsongevallen moet wel de schade betalen die het gevolg is van:
- onverschoonbare fout ,
- opzettelijke fout ( schadelijke gevolgen zijn gewild),
- zware fout, het wetens-en-willen blijven miskennen van
veiligheidsvoorschriften.
De wetgever wilde de zware financiële druk van de werkgever ( betaalt premie
van verplichte verzekeringspolis) en de verzekeringsmaatschappij niet
verzwaren bij het invoeren van de wet arbeidsongevallen 1971. De wetgever
beoogde de sociale vrede te bewaren door gerechtelijke procedures binnen het
bedrijf te vermijden. Soms is het ongeval veroorzaakt door een collegawerknemer. Er worden dus voor zulke ongevallen geen procedures voor de
rechtbank uitgevochten. Het professioneel risico tussen werkgever en
werknemer is verdeeld. In haar doctoraatsstudie heeft auteur Velérie Vervliet dit
magnifiek beschreven in een geschiedkundige context. En met vergelijkingen
met wetgeving bij de buurlanden.
De aangestelde werknemers kunnen op hun beurt niet aansprakelijk worden
gesteld. Zelfs bij opzettelijke fout van een werknemer tegen een collega kan de
werkgever niet aansprakelijk worden gesteld.
De wet op de arbeidsovereenkomsten schrijft voor: “ de werkgever moet als een goede
huisvader ervoor zorgen dat de arbeid wordt verricht in behoorlijke omstandigheden met betrekking tot de
veiligheid en gezondheid van de werknemers enz.”
Bij een zwaar letsel wordt soms hulp van derden en huishoudschade toegekend.
Voor de volledigheid stip ik dit in de marge aan. Het wordt in een afzonderlijk
hoofdstuk in het boek behandeld.
BESLUIT
De patiënten vragen zich af waarom in een expertiseverslag na arbeidsongeval
enkel de arbeidsongeschiktheid wordt beschreven. Zij wensen ook vergoeding
voor andere verliesposten dan enkel forfaitair loonverlies. Het bovenstaande is
dus het antwoord: de werkgever is immuun dus hoeft de arbeidsongevallen
verzekering niets anders te betalen.
In uitzonderlijke gevallen is de werkgever toch verplicht integrale schade te
betalen. Dus in regel niet.
Daarom zal de medische expertise voor de arbeidsrechtbank nooit handelen over
andere schade dan loonverlies, tijdelijke en blijvende arbeidsongeschiktheid in
percentages uitgedrukt. Andere verliesposten worden in een procedure voor de
rechtbank van eerste aanleg behandeld. Of een correctionele rechtbank als er een
strafrechtelijk misdrijf is gebeurd.
Michel Van Loo 2.12.2015