handleiding kmo-programma
advertisement
HANDLEIDING Achtergestelde lening bij kmo-haalbaarheidsstudie Versie 1.1 / juli 2010 IWT Ellipsgebouw Koning Albert II-laan 35, bus 16 1030 Brussel Tel. +32 (0)2 432 42 00 Fax. +32 (0)2 432 43 99 www.iwt.be BELANGRIJKE OPMERKING Deze handleiding is te gebruiken vanaf 1 juli 2010 voor alle aanvragen door kmo’s bij het IWT voor een achtergestelde lening in het kader van een kmo-haalbaarheidsstudie. Kmo’s die een achtergestelde lening willen aanvragen in het kader van een kmo-innovatieproject of O&O-bedrijfsproject moeten zich hiervoor rechtstreeks wenden tot PMVMezzanine (http://www.pmv.eu/pmv/view/nl/kmo/producten/pmv-mezzanine/home ) IWT – Handleiding achtergestelde lening – versie juli 2010 1 INHOUDSTAFEL Inleiding ...................................................................................................................................... 3 Belangrijke noot .......................................................................................................................... 3 Algemene definitie van een achtergestelde lening ...................................................................... 4 Begunstigde voor een achtergestelde lening ............................................................................... 4 Aanwending van de lening.......................................................................................................... 4 Belangrijkste kenmerken van een achtergestelde lening ............................................................ 5 Aanvragen van een achtergestelde lening ................................................................................... 6 Evaluatiecriteria voor het toekennen van een achtergestelde lening........................................... 6 Overeenkomst, uitbetalingen en terugbetalingen ........................................................................ 7 Bijlagen: Aanvraagdocument: Achtergestelde lening Wijziging t.o.v. voorgaande versie 1.0 / maart 2009 Het hoofdstuk “belangrijkste kenmerken van een achtergestelde lening”, meer bepaald de bepaling van de interestvoet van de lening voor starters werd aangepast. Ook het aanvraagdocument werd overeenkomstig aangepast. IWT – Handleiding achtergestelde lening – versie juli 2010 2 Inleiding Het IWT kan aanvullend aan een toegekende subsidie voor een kmo-haalbaarheidsstudie1 ook een achtergestelde lening aan de aanvragende kmo toekennen. In deze handleiding worden de diverse aspecten en modaliteiten van een achtergestelde lening verbonden aan de toekenning van een IWT-subsidie besproken. Achteraan de handleiding vindt u als bijlage het bijhorende aanvraagdocument. Met overblijvende vragen na het doornemen van de handleiding en de informatie op de website kan u terecht op het volgende adres: IWT kmo-programma Ellipsgebouw Koning Albert II-laan 35, bus 16 1030 Brussel tel. +32 (0)2 432 42 00 fax. +32 (0)2 432 43 99 [email protected] De aanvragen worden naar hetzelfde adres gestuurd. Belangrijke noot Deze handleiding is te gebruiken vanaf 1 juli 2010 voor alle aanvragen door kmo’s bij het IWT voor een achtergestelde lening in het kader van een kmo-haalbaarheidsstudie. 1 Zie hiervoor de handleiding “KMO-PROGRAMMA” op www.iwt.be IWT – Handleiding achtergestelde lening – versie juli 2010 3 Algemene definitie van een achtergestelde lening Een achtergestelde lening is een lening die bij liquidatie van de onderneming pas wordt terugbetaald als alle andere schulden zijn betaald. Een achtergestelde lening noemt men daarom wel quasi-eigen vermogen, omdat het een tussenvorm is van eigen vermogen en vreemd vermogen. In geval van een faillissement geldt wettelijk de volgende volgorde van terugbetaling: 1. preferente schulden (schulden met hypotheekrecht of pandrecht en andere in de wet genoemde preferente schulden); 2. gewone leningen (obligatieleningen, crediteuren, bankkredieten en overige gewone schulden); 3. achtergestelde leningen; 4. eigen vermogen. De kredietgever van een achtergestelde lening loopt meer risico en rekent daarom een hoger intrestpercentage aan. Aan de andere kant biedt het de onderneming de mogelijkheid meer vreemd vermogen op te nemen aan een lagere intrest. Achtergestelde leningen worden soms door de overheid verstrekt, maar ook risicokapitaalverschaffers bieden dit financieel instrument aan. Begunstigde voor een achtergestelde lening De aanvraag bij het IWT voor een achtergestelde lening gaat uit van een kmo en is steeds gekoppeld aan een nieuwe aanvraag voor een kmo-haalbaarheidsstudie binnen het kmo-programma van het IWT. Iedere kmo waaraan een subsidie wordt toegekend voor dergelijke kmo-haalbaarheidsstudie kan in aanmerking komen voor een achtergestelde lening, op voorwaarde dat het bedrijf dit bij de subsidieaanvraag aanmeldt en het aanvraagdocument voor een achtergestelde lening ingevuld bijvoegt bij de subsidieaanvraag. Voor de kmo-definitie wordt verwezen naar het “Toelichtingsdocument : Omschrijving van een kmo en ko”. Verdere verduidelijking en voorbeelden kan men vinden op de IWT-website (http://www.iwt.be/subsidies/documenten/omschrijving-van-een-kmo-en-ko-pdf ). Aanwending van de lening De achtergestelde lening kan in de eerste plaats aangewend worden om het eigen aandeel in de kosten van de kmo-haalbaarheidsstudie te financieren. Bijkomend kan ze ook aangewend worden voor andere activiteiten dan de voor IWT-subsidie aanvaarde studie-activiteiten. Hieronder volgt een nietlimitatieve lijst van dergelijke andere activiteiten: - investering in intellectuele eigendom en licentiename; - de uitbesteding van routinematige testen; - klassieke vertrouwde engineeringsactiviteiten (d.i. toepassing van aanwezige kennis op maat van een specifieke klant of markt); - investeringen in demonstrators; productiemodel; klinische testen; ... - nulserie-opstart; - eerste investeringen in productie-apparaat of andere nodige infrastructuur; - studieactiviteiten in het kader van kwaliteitsborgingsystemen; - initiële marketing; bedrijfskundig advies in de ruime zin ten behoeve van een doorlichting en aanpassing van de bedrijfsorganisatie; IWT – Handleiding achtergestelde lening – versie juli 2010 4 - het aanleggen en uitschrijven van een administratief dossier (vergunning, norm, verkrijgen label, enz.); Cruciaal hierbij is dat deze activiteiten en investeringen duidelijk gelinkt kunnen worden aan het innovatiedoel van de kmo-haalbaarheidsstudie. Belangrijkste kenmerken van een achtergestelde lening De achtergestelde lening bij kmo-haalbaarheidsstudies is maximaal gelijk aan het bedrag van de aan de studie toegekende subsidie (1€ voor 1€). De interestvoet bedraagt: voor startende ondernemingen (gedefinieerd als kleine ondernemingen jonger dan 6 jaar): de actuele Europese referentie-intrestvoet met betrekking tot staatssteun geldig voor België2. Voorwaarde daarbij is wel dat de O&O-uitgaven van de begunstigde onderneming ten minste 15% van haar totale exploitatiekosten bedragen in ten minste één van de drie jaren voorafgaande aan de steunverlening of, in het geval van een startende onderneming zonder financiële voorgeschiedenis, bij de audit van haar lopende belastingjaar, gecertifieerd door een onafhankelijke accountant. Indien hieraan niet voldaan kan worden, wordt de vermelde interestvoet met 4% verhoogd. Voorwaarde daarbij is eveneens dat de begunstigde onderneming nog niet meer dan 1 miljoen euro aan steun voor innovatieve starters ontvangen heeft, zoals bepaald in artikel 5.4 van de Europese kaderregeling inzake staatssteun voor onderzoek, ontwikkeling en innovatie (2006/C 323/01) aangaande steun aan innovatieve starters. Desgevallend wordt deze interestvoet enkel toegepast op dat deel van de achtergestelde lening dat nog binnen deze grens van 1 miljoen euro valt, en wordt op het resterende deel de interestvoet met 4% verhoogd. voor alle andere kmo’s: de actuele Europese referentie-intrestvoet met betrekking tot staatssteun geldig voor België², verhoogd met 4%. De lening wordt in principe in 2 schijven uitbetaald: 50% bij de start en 50% na 6 maanden. Het bedrijf moet dit wel telkens vragen. Als bij de eindafrekening de uiteindelijk aanvaarde steun lager is dan voorzien, blijft het reeds uitbetaalde bedrag aan lening ter beschikking van de onderneming. Indien er nog een leningschijf openstaat voor betaling, zal deze herrekend worden naar het bedrag van de uiteindelijk aanvaarde steun. Niet tijdens de projectperiode opgevraagde leningschijven komen te vervallen. Na de projectperiode dient gedurende 3 jaar niet te worden terugbetaald. Voor deze periode dient wel interest betaald te worden, maar de betaling hiervan wordt gelijkmatig gespreid over de daarop volgende periode van maximaal 3 jaar, waarin ook de terugbetaling van de hoofdsom en de normale interesten moet gebeuren. De looptijd van een lening is dus de projectperiode (waarin de lening opgevraagd wordt) vermeerderd met een periode van maximaal 6 jaar, waarvan tijdens de eerste 3 jaar niets moet terugbetaald worden. Het bedrijf kan er vrij voor kiezen om de lening niet volledig op te nemen en/of versneld terug te betalen. In beide gevallen brengt dit geen enkele meerkost, onder welke vorm ook, mee voor de onderneming. 2 Deze referentie-intrestvoet is beschikbaar op http://ec.europa.eu/competition/state_aid/legislation/reference_rates.html IWT – Handleiding achtergestelde lening – versie juli 2010 internet via: 5 De verschuldigde intresten worden bepaald op basis van het reëel ontleend bedrag met als tijdsbasis het aantal kalenderdagen. Bij het bepalen van de intrestvoet wordt uitgegaan van de geldende referentie-index op datum van de projectaanvraag. Indien de intrestvoet op datum van de beslissing over de toekenning van de steun door het IWT, lager is dan deze op datum van de aanvraag, dan wordt deze lagere intrestvoet aangerekend. De intrestvoet is vast gedurende de volledige looptijd van de achtergestelde lening. Aanvragen van een achtergestelde lening De aanvraag van een achtergestelde lening gebeurt altijd samen met de aanvraag voor een kmohaalbaarheidsstudie. In het aanvraagdocument voor de kmo-haalbaarheidsstudie moet het daartoe voorziene veld “extra steun onder de vorm van een achtergestelde lening” (hoofdstuk ‘gevraagde steun’) aangekruist zijn, en moet er het gewenste bedrag van de achtergestelde lening ingevuld worden. Tevens moet aan de aanvraag voor een kmo-haalbaarheidsstudie het ingevulde aanvraagdocument voor een achtergestelde lening (zie het document in bijlage aan deze handleiding) bijgevoegd worden. De informatie in dit aanvraagdocument moet toelaten de eigen inbreng van het bedrijf te verifiëren, zoals hieronder toegelicht. Evaluatiecriteria voor het toekennen van een achtergestelde lening 1. Een achtergestelde lening kan slechts toegekend worden voor positief besliste kmohaalbaarheidsstudies. De criteria waaraan een kmo-haalbaarheidsstudie wordt afgetoetst om voor steun in aanmerking te komen, zijn vermeld in de “Handleiding kmo-programma”. 2. Aangezien de subsidie in een kmo-haalbaarheidsstudie berekend wordt als 50% van de aanvaardbare studiekosten, en aangezien de achtergestelde lening maximaal gelijk kan zijn aan deze toegekende subsidie, kan de totale IWT-steun (subsidie + lening) tot 100% dekken van de aanvaardbare studiekosten. Voor een haalbaarheidsstudie gericht op een ondernemingsplan van een startende onderneming (ko jonger dan 6 jaar) kan dat een lening betekenen van maximaal € 50.000. Voor de andere haalbaarheidsstudies is dat maximaal € 25.000 of € 35.000. Er is evenwel altijd een eigen financiële inbreng in de innovatie vanwege de aanvrager vereist ten bedrage van minstens 20% van de totale financiering. De aanvrager dient hiervan het nodige bewijs te leveren. In het bijgevoegde aanvraagdocument wordt aangegeven hoe dit dient te gebeuren. 3. Met mogelijke uitzondering voor startende ondernemingen dient de onderneming tevens te beschikken over een Permanent Vermogen (exclusief IP-waardering) dat minstens gelijk is aan de som van de IWT-subsidie en de bijkomende financiering via achtergestelde leningen. 4. Verder wordt de terugbetalingscapaciteit van de aanvragende onderneming geanalyseerd. De achtergestelde lening richt zich vooral tot kmo’s die middels valorisatie van projectresultaten op termijn van 5 jaar winstgevend zijn en voldoende cash kunnen genereren om de langetermijn verplichtingen na te komen en op korte termijn toch de aflossing van hun bestaande langetermijn schulden kunnen voldoen en de andere kortetermijn betalingsverplichtingen kunnen nakomen. IWT – Handleiding achtergestelde lening – versie juli 2010 6 De financiering is in die zin een investeringsbeslissing vergelijkbaar met deze van een risicokapitaalverschaffer. Er kan tegen deze beslissing geen beroep aangetekend worden, omdat de elementen die de input vormen voor de beslissing gekenmerkt zijn door een grote graad van onzekerheid. Een negatieve beslissing wordt wel aan het bedrijf gecommuniceerd en toegelicht. Een achtergestelde lening kan ook voorwaardelijk worden toegekend. De vereiste voorwaarden kunnen van financiële aard zijn (bv. feitelijke oprichting van het bedrijf, bijkomende kapitalisering/financiering of het bereiken van voldoende cash flow zoals vooropgesteld in een business plan) of kunnen eventueel gefaseerd gekoppeld zijn aan het bereiken van tussentijdse onderzoeksresultaten. Overeenkomst, uitbetalingen en terugbetalingen Overeenkomst Bij positieve beslissing over de kmo-haalbaarheidsstudie en de bijhorende achtergestelde lening, wordt er een specifieke overeenkomst opgemaakt tussen het IWT en de begunstigde die de rechten en plichten regelt met betrekking tot de achtergestelde lening. In tegenstelling tot een kmo-haalbaarheidsstudie waarvoor enkel een subsidie is toegekend en waar de overeenkomst eenvoudig bestaat uit het gehandtekende aanvraagdocument en de officiële meldingsbrief van het IWT waarin de goedkeuring tot steun wordt toegekend, wordt voor studies met een achtergestelde lening steeds een bijkomende specifieke overeenkomst voor de achtergestelde lening opgemaakt en ter ondertekening aan het bedrijf voorgelegd. Deze overeenkomst omvat naast de algemene voorwaarden eventuele specifieke voorwaarden zoals beslist door het IWT bij de toekenning van de lening. Ze bevat daarnaast ook de betalings- en terugbetalingsmodaliteiten (betalingsdata, looptijd, interestvoet) van de achtergestelde lening Uitbetaling van de achtergestelde lening Uitbetaling van een leningschijf gebeurt slechts op schriftelijke aanvraag van de kmo aan het IWTVlaanderen. In principe wordt de achtergestelde lening uitbetaald in 2 gelijke schijven, na de start en na 6 maanden. Het bedrijf kan, mits onderbouwde argumentatie, een ander uitbetalingschema aanvragen. Als de achtergestelde lening voorwaardelijk werd toegekend, dan zal de achtergestelde lening slechts beschikbaar gesteld worden na het vervullen van de voorwaarden. Eventuele niet-uitbetaling van achtergestelde leningsschijven Wanneer het IWT de subsidie opschort ten gevolge van contractuele tekortkomingen, zal ook de uitbetaling van de achtergestelde lening opgeschort worden. Indien de aanvrager bij de uitvoering van bepaalde essentiële contractuele verplichtingen in gebreke blijft, dan leidt dit tot ingebrekestelling en mogelijk tot onmiddellijke terugvordering van de achtergestelde lening. Indien het project om verantwoorde technisch-economische redenen vroegtijdig door de aanvrager wordt beëindigd, dan worden er in het kader van de achtergestelde lening geen verdere uitbetalingen IWT – Handleiding achtergestelde lening – versie juli 2010 7 meer verricht door het IWT en blijft het afbetalingsschema voor de reeds ontvangen bedragen van de hoofdsom behouden zoals in het contract voorzien. Indien de doelstellingen van het contract werden nagestreefd, maar het voorziene budget niet ten volle werd gebruikt, dan blijft het afbetalingsschema voor de reeds ontvangen bedragen van de hoofdsom behouden zoals in de leningovereenkomst met het IWT voorzien. Indien er nog een uit te betalen saldo van de achtergestelde lening is, zal dit bedrag herrekend worden en zal een aangepast terugbetalingsschema opgemaakt worden. Het reeds eerder uitbetaald leningbedrag blijft evenwel ter beschikking van de onderneming en wordt niet herrekend. Terugbetaling van de lening De hoofdsom van de achtergestelde lening en de verschuldigde interesten dienen pas terugbetaald te worden startend 3 jaar na einde van de studie en in een periode van maximaal 3 jaar door middel van constante driemaandelijkse afbetalingen . Vervroegde terugbetaling is echter steeds mogelijk en dit op gelijk welk tijdstip gedurende de looptijd van de lening en zonder dat hiervoor enige kost zal worden aangerekend. Dergelijke vervroegde terugbetalingen verminderen dan uiteraard de latere verschuldigde interestlast. In de overeenkomst wordt een voorberekening gevoegd op basis van volgende parameters: de achtergestelde lening wordt in zesmaandelijkse schijven opgenomen met terugbetaling van de hoofdsom gelijkmatig gespreid over de laatste 3 jaar van de looptijd van de lening. Telkens er zich wijzigingen voordoen in de achtergestelde lening door opnemingen of vervroegde terugbetalingen van de hoofdsom, wordt er een update van het afbetalingschema naar de contractant gestuurd. IWT – Handleiding achtergestelde lening – versie juli 2010 8 IWT Kmo-programma Ellipsgebouw Koning Albert II-laan 35, bus 16 1030 Brussel tel. +32 (0)2 432 42 00 fax +32 (0)2 432 43 99 website : www.iwt.be e-mail : [email protected] Bijlage Aanvraagdocument: Achtergestelde lening IWT Kmo-programma Ellipsgebouw Koning Albert II-laan 35, bus 16 1030 Brussel tel. +32 (0)2 432 42 00 fax +32 (0)2 432 43 99 website : www.iwt.be e-mail : [email protected] IWT-AANVRAAG VOOR EEN ACHTERGESTELDE LENING als aanvullende financiering bij een kmo-haalbaarheidsstudie versie: juli 2010 De aanvraag Deze aanvraag voor een achtergestelde lening dient ingevuld te worden door de bedrijfspartner die hierop een beroep wenst te doen. Indien er meerdere bedrijfspartners een beroep wensen te doen op een achtergestelde lening dienen zij eveneens deze aanvraag in te vullen. Deze aanvraag is in te vullen, te ondertekenen en te voegen bij het aanvraagdocument voor een kmohaalbaarheidsstudie, waarmee het gezamenlijk ingediend moet worden. De informatie die hier gevraagd wordt, moet toelaten na te gaan dat uw onderneming een reëel eigen aandeel van minstens 20% in de financieringsnoden inbrengt. Bijkomende informatie haalbaarheidsstudies. kan u vinden in de handleiding voor Achtergestelde lening bij kmo- Op de website van het IWT (www.iwt.be) vindt u dit aanvraagdocument ook electronisch terug. U kan dit aanvraagdocument gebruiken of een eigen layout indien gewenst, maar de volgorde en inhoud van de vragen moeten strikt gevolgd worden. Bijkomende informatie mbt de aanvraag van een achtergestelde lening 1. Algemene informatie Deze aanvraag tot achtergestelde lening hoort bij de aanvraag van een kmo-haalbaarheidsstudie met als titel : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ............................................ Naam van het aanvragend bedrijf : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Contactpersoon : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Eigen inbreng in de kosten van de innovatie De informatie die hieronder gevraagd wordt, moet toelaten na te gaan dat uw onderneming een reëel eigen aandeel van minstens 20% in de financieringsnoden inbrengt. U heeft hiervoor de keuze tussen twee opties: Ofwel hanteert u de begrote kost voor de haalbaarheidsstudie als de enige aan te tonen kost en beperkt u bijgevolg de som van subsidie (50%) en de achtergestelde lening tot 80% hiervan. U vraagt dus slechts een lening van 30% van de aanvaardbare studiekosten in plaats van het maximum van 50%, en brengt aldus 20% eigen financiering in. Dit is optie A. Bij de tweede optie B specifieert u naast de in de aanvraag voor een kmo-haalbaarheidsstudie opgenomen studie-activiteiten en kosten, andere activiteiten en overeenkomstige kosten die u plant. Het gaat dus om andere activiteiten en kosten dan deze die voor IWT-betoelaging in het eigenlijke studievoorstel zijn opgenomen. Ze moeten evenwel duidelijk verband houden met het innovatiedoel van de haalbaarheidsstudie. Ze dienen bij de eindafrekening van de studie tevens reëel aangetoond te worden. In de handleiding zijn een aantal voorbeelden van dergelijke activiteiten en kosten vermeld. Maak uw keuze uit één van beide onderstaande opties Optie A: Ik toon enkel directe kosten voor de haalbaarheidsstudie aan De begrote studiekosten bedragen : . . . . . . . . . . . euro Hiervoor vraag ik een subsidie (50%) van * : . . . . . . . . . . . euro En een achtergestelde lening van ** : . . . . . . . . . . . euro Het verschil tussen begrote studiekosten en (subsidie + lening) is : . . . . . . . . . . . euro Dit verschil financier ik zelf en bedraagt minstens 20% van de studiekosten * met een maximum van 25.000, 35.000 of 50.000 euro (zie Handleiding kmo-programma voor details) maximaal gelijk aan de subsidie ** IWT Kmo-programma Ellipsgebouw Koning Albert II-laan 35, bus 16 1030 Brussel tel. +32 (0)2 432 42 00 fax +32 (0)2 432 43 99 website : www.iwt.be e-mail : [email protected] Optie B: Ik toon bijkomende activiteiten en kosten (andere dan deze in de subsidieaanvraag opgenomen studiekosten) aan. De begrote studiekosten bedragen : . . . . . . . . . . . euro Hiervoor vraag ik een subsidie (50%) van * : . . . . . . . . . . . euro En een achtergestelde lening van **: . . . . . . . . . . . euro Het verschil tussen begrote studiekosten en (subsidie + lening) bedraagt : . . . . . . . . . . . euro en is kleiner dan 20% van de studiekosten. Extern aan de in de studie geplande activiteiten en kosten voorzie ik nog volgende bijkomende activiteiten en kosten, waarmee ik mijn eigen financiële inbreng van minstens 20% (van de studiekosten + deze bijkomende kosten) aantoon en die ik bij de eindafrekening met reële bewijsstukken zal staven. Bijkomende Activiteiten en Loonkost voor uw personeelsleden Omschrijving bijkomende activiteiten Bezetting (mm) kost Totaal Overige kosten overige kosten berekend als 50% van de personeelskost Onderaannemingen en duurzame investeringen Omschrijving * ** kost met een maximum van 25.000, 35.000 of 50.000 euro (zie Handleiding kmo-programma voor details) maximaal gelijk aan de subsidie 3. Ondertekening van de aanvraag Optioneel :‡ Ik verklaar dat mijn onderneming een kleine onderneming jonger dan 6 jaar is en voldoet aan de vereisten om voor de verlaagde interestvoet in aanmerking te komen. Ik voeg daartoe de door een onafhankelijke accountant gecertifieerde verklaring bij dat de O&O-uitgaven in mijn onderneming ten minste 15% van haar totale exploitatiekosten bedragen in ten minste één van de drie jaren voorafgaande aan de steunverlening of, in het geval van een startende onderneming zonder financiële voorgeschiedenis, bij de audit van haar lopende belastingjaar. Datum: Naam en handtekening: ‡ Schrap de cursief tekst zo u niet voor de toekenning van de verlaagde interestvoet in aanmerking komt (zie ook hoofdstuk “Kenmerken van een achtergestelde lening” in de handleiding), en dateer en onderteken uw aanvraag.
