MAROKKO ALGEMEEN Naam Marokko Marrakesh (hoofdstad) = mur (n) akush = land van god in het Berbers (door de Spanjaarden) Marokko = Magreb = land in het westen in het Arabisch (westerse benamingen voor het land) Geografie Oppervlakte: 446.550 km² waarvan 250 km² water grenzen: 2.017.9 km waarvan 1559 km met Algerije, met Mauritanië, 6,3 km (Ceuta), en 9,6 km met Spanje (Melilla) kustlijn: 1835 km Atlasgebergte Woestijn Vruchtbare grond Bestuur Democratisch koninkrijk o.l.v. Mohammed II Hoofdstad: Rabat 16 regio’s, 45 landelijke provincies en 16 stedelijke prefecturen Bevolking 34.343.219 inwoners (2008) Indeling Ca. ¾ Berber Arabieren Minderheid joden Ca. 100.000: Fransen, Spanjaarden, Duitsers,… Taal Standaard Arabisch Marokkaans Arabisch (gesproken taal ) Berbertalen Frans (Franse kolonie) Spaans (noorden) Godsdienst: islam 98,7% Staatsgodsdienst en geen godsdienstvrijheid Andere godsdiensten worden getolereerd Economie (2008) BBP (PPP): $ 136 miljard BBP groei: 6,5% BBP per inwoner (PPP): $ 4400 Inflatie: 2,0% munteenheid: dirham (DH); koers €1 = 11,3 DH ( 30 September 2008) werkloosheid: 10% bevolking onder de armoedegrens: 15% exportproducten: textiel, elektrische onderdelen, anorganische chemicaliën, transistors, onbewerkte mineralen, kunstmest (incl. fosfaten), aardolieproducten, citrusproducten, groenteproducten en vis. exportlanden: Spanje 21,2%,Frankrijk 19%, Verenigd Koninkrijk 4,9%, Italië 4,9%, India 4,2% (2006) importproducten: onbewerkte aardolie, textielproducten, telecommunicatieproducten, graan, gas en elektriciteit, transistors, kunststoffen importlanden: Frankrijk 16,3%, Spanje 13,7%, China 7,3%, Italië 6,8%, Saoedi-Arabië 6,5%, Duitsland 6%, VS 4.6%, Nederland 4.1% (2006) Onderwijs Kosteloos en verplicht to 16 jaar 50% analfabetisme, 90% meisjes op het platteland 14 universiteiten met ca. 230.000 studenten Cultuur Sport: vooral voetbal Muziek: Literatuur: heel wat grote romanschrijvers, essayisten, journalisten,… Kunst Keuken Heel veel invloeden van buitenaf: Spaans, Turks, Arabisch, joods, Afrikaans,…. Kaneel, peper, saffraan, limoen, kip, lam,…. Couscous Tajine Harira Pastila Henna GESCHIEDENIS PREHISTORIE Ca. 50.000 vC: Neanderthalers Can 5000 vC: een beschaving die rotstekeningen maakte. Weinig of niet over geweten ROMEINEN 12de e vC: de Feniciërs Melilla, Ceuta , Tanger,… 2de e VC: veroverd door de Romeinen Posten van legioenen tegen de Berbers Sala Colonia (Rabat), Volubilis bij Meknes Volubilis was waarschijnlijk de hoofdstad van Mauritanië 2 visfabrieken voor garum 3de e : christelijke evangelisatie en vestiging van joden 429: inval van de Vandalen = einde Romeinse overheersing DE ISLAMITISCHE DYNASTIEËN 622: Mohammed grondlegger van de islam 666: Okba verlaat Arabië en verovert in 684 Marokko 711: Tarik Ibn Ziad verovert vanuit Marokko Spanje (einde 1482) Dynastieën volgden elkaar op Idrissiden (Idriss Ibn Abdullah, 8ste e) Amoraviden (Youssef Ibn Tashfin gellof verkondigen El Murabetun = volk van de ribat, 11de – 12 de) -- Almohaden (El Mowahhadidoen = aanhangers van IbnToummert, een religieuze godsdiensthervomer, 12de – 13de e Mariniden (Beni Marin = nomadische Berberstam, 13de – 16de e) Saadiërs (Beni Saad, 12de, afstammeling van Mohammed, 16de – 17de e) Alaouïten (17de – 19de e, Moulay Ismail = wrede sultan) … Kenmerken: Veroveringen en nederlagen Hoogstaande cultuur, o.a. bouwwerken Veel machtstrijd, vooral intern = verzwakking Grote rol van de Berbers (tegen de Arabieren) Strijd tegen de christenen (Spanje en Portugal) vanaf de 14de e inquisitie = uitroeien van ketters en ongelovigen FRANKRIJK 1906: Frans protectoraat Zware schulden bij Franse banken Groten van Europa ‘verdeelden’ de wereld Autochtone bevolking kreeg weinig kansen Ontwikkeling: wegen, spoorwegen, havens, gezondheidszorg, onderwijs,… Nationalisme: verzet en terreur 1956: onafhankelijk koninkrijk MAROKKO 1956: onafhankelijk Mohammed V (1956 1961) Problemen met Istiqlal Steunde territoriale aanspraken Lid Arabische Liga en OAE Hassan II (1961 – 1999) Democratisch veranderingen: grondrechten, verkiezingen, meerpartijensysteem,… Autoritaire koning Veel verzet en staatsgrepen Economische crisis in jaren ‘70 1975: groene mars naar de Spaanse Sahara sleept al jaren aan, nog altijd geen definitieve oplossing Mohammed VI (1999) Meer democratie, nietautoritair Respect voor mensenrechten Respect voor vrouwenrechten FEZ Ca. 1 miljoen inwoners Gesticht in 789 door Idriss I 810: Kairoyinemoskee 859: Karueeinuniversiteit = oudste Medina is werelderfgoed 1548 -1912: hoofdstad van Marokko Veel migranten uit Andalusië Tombes Meriniden Borj nord Vesting Borj sud Kairouinemoskee Koranschool Koninklijk paleis Grand rue Fez el jedid Joodse wijk Medina Soukh Leerlooierijen Verfbaden CASABLANCA Casablanca = wit huis Ca. 4 miljoen inwoners Berbers koninkrijk tot de 11de e dat zich verzette tegen de islamitische veroveraars Tot de 15de e een broeinest van piraten vernietigd door de Portugezen die er tot 1755 bleven Kern van de Marokkaanse economie: 39% van de nationale productie en 60% van de industriële werkkracht Hassan II moskee Art deco Neo-moors Quartier Habous Corniche RABAT Hoofdstad van Marokko (sinds 1912) en tot 1253 (daarna Fez) Ca. 1.700.000 inwoners Bewoond tijdens Romeinse periode = Sala Naam Rabat = Ribat Al Fath = het kamp van de overwinning Na 1609 opnieuw groei door immigratie Moren (verdreven door Filips III van Spanje) Parlement Koninklijk paleis Archeologisch museum Dodenstad Grote moskee Medina Madrassa al Hassan Pottenbakkers