Een delier (acute verwardheid)

advertisement
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Vertrouwd en dichtbij
Informatie voor patiënten
Een delier (acute verwardheid)
zz
Uw partner of familielid heeft een delier (acute verwardheid) of loopt het
risico om een delier te krijgen. In deze brochure leest u wat een delier is,
hoe het behandeld wordt en wat u zelf kunt doen in het contact met de
patiënt.
Een delier
Een delier is een vorm van verwardheid die plotseling optreedt en over het
algemeen na enige tijd weer verdwijnt. De periode van verwardheid kan
variëren van een paar uur tot een paar dagen of een paar weken. Als de
lichamelijke toestand van de patiënt verbetert, neemt de verwardheid meestal
af.
Iemand met een delier is vaak ongeconcentreerd, moeilijk te bereiken,
vergeetachtig, onrustig, angstig en soms agressief en gedesoriënteerd. Een
patiënt weet niet waar hij is en ziet, hoort vaak dingen die er niet zijn en heeft
moeite met het herkennen van personen. Meestal wordt de verwardheid ’s
avonds en ’s nachts erger.
Oorzaken
Een delier kan ontstaan door een aandoening van de hersenen, bijvoorbeeld een
herseninfarct, maar ook door invloeden van buitenaf, zoals een operatie, bepaalde medicijnen, ontstekingen, een hart- of longziekte, stoornissen in de stofwisseling, obstipatie of door het vasthouden van urine. Ook is de een gevoeliger
voor een delier dan de ander. Oudere patiënten lopen bijvoorbeeld een groter
risico dan jongere. Ook treedt een delier eerder op bij patiënten die gewend zijn
om veel alcohol of drugs te gebruiken of die veel stress hebben,
Behandeling
Als vaststaat wat de oorzaak is van het delier, kan worden gestart met een
behandeling. Bijvoorbeeld door het medicijngebruik aan te passen of eventuele
ontstekingen te bestrijden. Daarnaast krijgt een patiënt vaak medicijnen om de
verwardheidsverschijnselen tegen te gaan. Dit gebeurt in overleg met een
geriater of psychiater.
Beschermende maatregelen
Soms is een patiënt zo onrustig en in de war dat het nodig is om beschermende
maatregelen te treffen. Bijvoorbeeld om te voorkomen dat een patiënt uit bed
valt, eventuele infuusslangen of katheters lostrekt, wegloopt of zichzelf en
andere patiënten letsel toebrengt.
Een voorbeeld van een beschermende maatregel is ‘fixeren’ (vastbinden). Dit
gebeurt met pols- en enkelbandjes of een speciaal laken.
Als het nodig is om beschermende maatregel te treffen, wordt dit in principe
altijd eerst besproken met de contactpersoon van de patiënt.
Wat kunt u zelf doen?
Om het contact met de patiënt zo goed mogelijk te laten verlopen, kunt u zelf
een aantal dingen doen:
 Als iemand gedesoriënteerd is, zeg dan duidelijk wie u bent, waar de patiënt
op dat moment is en wat voor dag het is. Het kan helpen als er oriëntatiepunten zijn, zoals een klokje en foto’s.
 Spreek rustig en in eenvoudige zinnen. Bijvoorbeeld: ‘Heb je lekker geslapen?’
en niet ’Heb je lekker geslapen of ben je vaak wakker geweest?’
 Als iemand dingen ziet of hoort die er niet zijn, ga daar dan niet in mee, maar
ga ook niet in discussie.
 U hoeft niet steeds te praten. Uw aanwezigheid is vaak al voldoende.
 Ga op ooghoogte zitten. Het kan prettig zijn voor de patiënt als u zijn hand
vasthoudt.
 Als u tegelijk met een ander op bezoek bent, ga dan aan dezelfde kant van het
bed zitten. Kon niet met meer dan twee personen tegelijk en blijf ook niet te
lang op bezoek.
 Als de patiënt een bril heeft of een gehoorapparaat, wilt u er dan op letten
dat hij daar ook gebruik van maakt? Als de patiënt een kunstgebit heeft, kan
het vanwege inslikgevaar verstandig zijn om dit uit te laten.
Als een patiënt erg onrustig is, kan het wenselijk zijn dat er voortdurend een
vertrouwd iemand aanwezig is. Ook wordt het op prijs gesteld als verpleegkundigen een beroep mogen doen op de partner, familie of mantelzorger voor
hulp bij het eten of het bewegen.
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Europaweg-Zuid 1
Postbus 30.001
9400 RA Assen
Telefoon (0592) 32 55 55
www.wza.nl
© 2015 WZA
geria04 – mei 2015
Vragen?
Een delier is voor de naaste omgeving vaak een schokkende ervaring. Iemand
die u heel goed kent, gedraagt zich opeens totaal anders dan u gewend bent en
is in zekere zin onbereikbaar geworden. Het is daarom heel begrijpelijk als u
zich zorgen maakt en onzeker bent. Als u vragen hebt, kunt u tijdens de
opname altijd terecht bij een van de verpleegkundigen.
Download