Ontbijtkrant schouder - Orthopedisch Centrum Kortrijk

advertisement
Beste lezer
Evelyne Denys
Petra Naessens
Carmen Nolf
Annemie Witdouck
Deze week staat in het teken van de orthopedie. We willen u laten kennismaken met enkele veelvoorkomende problemen van de gewrichten en u de mogelijke oplossingen voorstellen.
Vandaag staat in het teken van de schouder. We nodigen u uit op 2 interessante voordrachten deze
namiddag. In dit krantje vindt u ook wat meer info over enkele frequente problemen van de schouder.
Verder in de nieuwsbrief willen we u ook laten kennismaken met de hoofdverpleegkundigen van onze
afdelingen.
Veel leesgenot
Dagziekenhuis
campus vercruysselaan
Shortstay
campus vercruysselaan
Longstay
campus vercruysselaan
Traumatologie
en dagziekenhuis
campus loofstraat
de dienst orthopedie
OPEN INFOSESSIES VOOR PATIËNTEN
Maandag 9 maart
15 - 15.45 u: Artrose in de heup: wat kunnen we
eraan doen? dr. Luc Vercruysse
16.15 - 17 u: Heuppijn bij jonge mensen
dr. Luk Verhelst
Dinsdag 10 maart
15 - 15.45 u: Artrose in de knie: hoe helpen we u?
dr. Jan Van Der Bauwhede
16.15 - 17 u: Hallux valgus en andere veelvoorkomende voetproblemen
dr. Frederick Michels
Woensdag 11 maart
15 - 15.45 u: Artrose in de schouder: wat te doen?
dr. Guy Putzeys
16.15 - 17 u: Schouderarthroscopie
dr. Jan Van Cauwelaert
Het orthopedisch centrum az groeninge Kortrijk
Handgroep, campus loofstraat
Burg. Vercruysselaan 5 | 8500 Kortrijk
Loofstraat 43 | 8500 Kortrijk
t. 056 63 35 40
t. 056 63 35 80
dr. Frederick Michels: knie - voet en enkel
dr. Marleen Dezillie: hand - pols - elleboog
dr. Dirk Oosterlinck: heup - knie - rug
dr. Jeroen Vanhaecke: hand - pols
dr. Guy Putzeys: trauma - schouder - bekken
prof. dr. Filip Stockmans: hand - pols
dr. Jan Van Cauwelaert de Wyels: schouder - knie
dr. Jan Van Der Bauwhede: knie - voet en enkel
dr. Luc Vercruysse: heup - knie
dr. Luk Verhelst: heup - schouder
dr. Emmanuel Audenaert - UZ Gent: heup
dr. Pierre Moens - UZ Leuven: kinderorthopedie
www.ortho-kortrijk.be
Donderdag 12 maart
15 - 15.45 u: Tenniselleboog en golfelleboog: hoe
lossen we het op? dr. Marleen Dezillie
vu: Jan Deleu, Pres. Kennedylaan 4, 8500 Kortrijk
Orthopedie, campus vercruysselaan
WEEK VAN DE ORTHOPEDIE
Hoofdverpleegkundigen
9 tot 12 maart 2015
DE SCHOUDER
ORTHOPEDISCHE AFDELINGEN
16.15 - 17 u: Carpal tunnel en springvingers:
hoe kunnen we u helpen?
dr. Jeroen Vanhaecke
Meer info: www.azgroeninge.be/orthopedie
Auditorium het Notenhof
President Kennedylaan 4
8500 Kortrijk
Woensdag 11 maart 2015
ontbijtkrantjes.indd 5
24/02/15 15:12
ROTATOR CUFF SCHEUR
Functie van de rotator cuff
De functie van de rotator cuff is tweedelig. Hij zorgt namelijk
voor de stabiliteit van het schoudergewricht. Bovendien
maakt de rotator cuff bewegen van de arm mogelijk door
het selectief aantrekken van de verschillende spiergroepen.
Scheur in de rotator cuff
Het is de musculus supraspinatus die meestal voor
problemen zorgt. De supraspinatus heeft maar een
beperkte ruimte waarin ze kan glijden waardoor er gemakkelijker slijtage kan ontstaan. Op de lange duur kunnen
er zich zo scheurtjes voordoen die op hun beurt kunnen
uitbreiden door een val of trek op of aan de arm. Doordat
er in het peesweefsel maar een beperkt aantal bloedvaten lopen en doordat de slijtage traag ontstaat, treedt
er bij deze scheurtjes geen bloeding op, en dus ook geen
genezing. Bijkomend trekt de spier de pees weg van het
bot. De enige manier om dat letsel te doen genezen,
bestaat erin de pees terug op zijn oorspronkelijke plaats
vast te maken.
DE SCHOUDERPROTHESE
Niet-chirurgische behandeling van een scheur
in de rotator cuff
Het is niet altijd noodzakelijk om een scheur in de rotator
cuff te herstellen. Indien de kracht en beweeglijkheid nog
vrij behoorlijk zijn en de pijn minimaal is, kan eventueel
afgewacht worden.
De behandeling bestaat dan uit infiltraties, ontstekingsremmende medicatie en het voorkomen van verstijving van
de schouder.
Wanneer wordt een rotator cuff hechting
overwogen?
Bij een actieve persoon kan een scheur in de rotator cuff
een belangrijke belemmering vormen bij de normale
activiteiten. Dat is een reden voor een rotator cuff hechting.
In samenspraak met de specialist wordt deze beslissing
genomen.
De operatie
De operatie zelf is een kijkoperatie. Bij een kijkoperatie
gebeurt de ingreep via drie tot vier kleine openingen
verspreid over de schouder. U krijgt, naast een algemene
narcose, ook een plaatselijke verdoving van de schouder
zodat u na de ingreep geen enorme pijnen moet lijden.
De scheur wordt hersteld door middel van ankers die
de pees zoals een knoop aan een hemd vastmaken aan
zijn oorspronkelijke aanhechtingsplaats. Afhankelijk van
de grootte van de scheur dienen er één, twee, drie tot
vijf ankers gebruikt te worden in één of twee rijen. De
constructie zorgt ervoor dat de pees met een zo groot
mogelijk oppervlak terug op het bot wordt vastgemaakt.
Klachten van een scheur in de rotator cuff
De voornaamste symptomen van een rotator cuff scheur zijn
pijn en/of krachtverlies. De pijn is gelegen in de bovenarm
en is meestal aanwezig tijdens geforceerde bewegingen
van de schouder in de hoogte. Die pijn kan ook ‘s avonds
en ‘s nachts aanwezig zijn, wanneer op de schouder wordt
gelegen.
Het zijn meestal de bewegingen naar buiten en naar boven
die met minder kracht uitgevoerd kunnen worden.
Uiteraard wordt ook nog ruimte gemaakt voor de pezen,
zodat die in de toekomst niet meer kunnen inklemmen.
Realistische verwachtingen na een rotator cuff
hechting
Het is belangrijk om te weten dat het succes van de
procedure afhankelijk is van de toestand van
uw schouder.
Toch zien we dat na een rotator cuff hechting 80 tot 95% van
de patiënten een bevredigend resultaat behalen waarbij
een reductie van de pijn, herstel of bevordering van de
functie en beweeglijkheid, en patiëntentevredenheid wordt
aangegeven.
Het versleten schoudergewricht
Het kraakbeen kan op termijn gaan verslijten door
ontsteking, zoals bij rheumatoide artritis of door pure
slijtage. Die slijtage treedt op na een breuk of door
ouderdom. Nog een bijkomende reden voor het slijten van
het kraakbeen kan het abnormaal bewegen zijn door een
veranderde mechaniek. Doordat de pezen, supra- en infraspinatus, die moeten instaan voor een normale beweging,
sinds zeer lange tijd volledig zijn afgescheurd, beweegt de
kop abnormaal ten opzichte van de kom.
Indien de pezen vernield zijn, moet de schouder een
mechaniek krijgen die de patiënt in staat moet stellen
de schouder beter te doen bewegen in de hoogte. Die
mensen krijgen dan een reversed schouderprothese. De
bol en de pan worden vervangen door respectievelijk een
pan en een bol.
Na een omgekeerde schouderprothese
Met deze operatie willen we vooral de pijn aanpakken, en
niet zozeer het tekort aan beweeglijkheid of het krachtverlies. Het herstel van die twee laatste is moeilijk te
voorspellen of te garanderen en is veeleer afhankelijk van
de toestand voor de operatie. De pijnvermindering is wel
te voorspellen hoewel het resultaat enige maanden geduld
en oefening vergt.
Hierdoor krijgen de spieren rond de schouder genoeg
momentum om hun kracht te gaan gebruiken om de arm
te liften.
Revalidatie
De patiënten krijgen een verband met een kussen tussen
hun romp en de arm. Het verband dient zes weken
gedragen te worden. Tijdens die zes weken mogen ze de
arm niet zelf optillen. Er wordt wel kinesitherapie uitgevoerd
die de arm tijdens die zes weken soepel maakt.
Na de zes weken mag de arm gebruikt worden voor
dagelijkse activiteiten. Pas na drie maanden mag de patiënt
lichte inspanningen doen. De totale revalidatie (90% herstel)
wordt op vier maanden geschat.
Het normale schoudergewricht
Het schoudergewricht wordt gevormd door de kom van het
schouderblad en de kop van de bovenarm. De kom en de
kop zijn bekleed met kraakbeen om het schoudergewricht
soepel en zacht te laten glijden en bewegen. De gewrichtsruimte wordt afgegrensd met het gewrichtskapsel dat de
ruimte scheidt met de spieren en pezen.
Symptomen
De klachten bestaan uit pijn tijdens de nacht of tijdens de
dag of beide. Stijfheid en verminderde beweeglijkheid zijn
ook vaak aanwezig.
Als de pezen ook aangetast zijn, is er meestal een sterk
krachtverlies bij bewegingen boven het niveau van het
hoofd. Veel patiënten kunnen de arm onmogelijk heffen
boven het niveau van de schouder (de pseudoparalyse).
Revalidatie
De behandeling
De niet-chirurgische oplossing
Deze bestaat uit ontstekingswerende medicatie en
eventuele cortisone-inspuitingen. Die verminderen de
ontsteking en dus de pijn, al dan niet tijdelijk, zonder het
probleem zelf aan te pakken.
De chirurgische oplossing
Als de pijnklachten door de voortschrijdende slijtage
zo ernstig zijn dat de niet-chirurgische behandeling niet
meer helpt, gaan we tot een operatie over waarbij we het
versleten gewricht vervangen door een kunstgewricht.
Het type prothese dat geplaatst wordt, is afhankelijk van het
type slijtage.
ontbijtkrantjes.indd 6
Bij klassieke artrose met intacte schouderpezen wordt
gekozen voor een anatomische schouderprothese. Hierbij
worden de bol en de pan vervangen door respectievelijk
een nieuwe bol en nieuwe pan.
Realistische verwachtingen
Na een gewone of anatomische schouderprothese
Het is voornamelijk de pijn die behandeld wordt. De kracht
en beweeglijkheid waren voordien voornamelijk beperkt
door de pijn en osteofyten (papegaaienbekken aan de
rand van het gewricht ).
Als deze osteofyten verwijderd worden tijdens de operatie
en de pijnlijke gewrichtsoppervlaktes vervangen zijn door
kunststof (metaal en polyethyleen), dan verhinderen deze
niet meer de kracht en beweging. Er is dus een goede
krachtrecuperatie en een aanzienlijke beweeglijkheidstoename.
Bij de anatomische schouderprothese moet er een spier
aan de voorzijde van de schouder losgemaakt worden
om in de schouder het nodige vervangwerk te kunnen
doen. Uiteraard moet die spier in de onmiddellijke fase
na de operatie beschermd worden. Hierdoor krijgt de
patiënt gedurende vier weken een verband. Dat dient
niet ter volledige immobilisatie maar voor rust tussen
het pendelen, kinesitherapie en lichte bewegingen door.
Hierna volgen verdere bewegingen, oefeningen en
krachttraining. De totale revalidatie neemt toch een drietal
maanden in beslag.
Bij de omgekeerde schouderprothese daarentegen
moeten er geen spieren of pezen losgemaakt en opnieuw
vastgezet worden. Dat zorgt ervoor dat het verband
na de operatie alleen dient als pijnverlichting en dat er
direct mag geoefend worden en de arm mag zelfs direct
gebruikt worden. Toch duurt de revalidatie nog een drietal
maanden.
24/02/15 15:12
Download