Beschrijving opleidingsonderdelen Sociaal Werk
advertisement
OPLEIDINGSONDERDELEN 2012/2013 Beschrijving opleidingsonderdelen Sociaal Werk Trajectschijf 1 Sociaal Werk Opleidingsonderdelen Semester 1 St.p. St.t. CU SOCIAAL-AGOGISCHE DENKKADERS In dit opleidingsonderdeel staat verandering centraal. Niet alleen de beïnvloeding van gedrag en het welzijn van anderen worden belicht, je krijgt ook een brede en veelzijdige inleiding op de theorie van en de thema’s uit de veranderkundige discipline bij uitstek, de agogiek. Je Inleiding sociale-agogiek bestudeert de begeleiding van veranderprocessen van individuen, groepen, organisaties en 3 84 24 3 84 24 3 84 24 3 84 24 samenlevingsverbanden. De praktijk van de sociaal werker staat steeds centraal. Je behandelt de theorie aan de hand van concrete voorbeelden en leidt er de consequenties voor het agogische handelen uit af. Je bestudeert het sociaal handelen en het samenleven. De basisbegrippen uit de sociologie Inleiding sociologie geven je een kader om de sociale realiteit te bestuderen en te begrijpen. Door meer inzicht te verwerven in het belang van cultuur, sociale lagen en sociale ongelijkheid, zal je de invloed op het eigen gedrag en op dat van anderen beter kunnen plaatsen. In dit opleidingsonderdeel bestudeer je enkele inleidende kaders die relevant zijn voor de Inleiding psychologie sociaal werker. Accenten binnen de psychologie en de verschillende toepassingen van de psychologie in het werkveld worden belicht. Centraal staan levenslooppsychologie en sociale psychologie. In een laatste gedeelte ga je dieper in op de link tussen gedrag en gezondheid. Sociaal werk is een normatief beroep dat richting krijgt vanuit een (internationaal) beroepsethisch kader. In ‘Ethisch Handelen’ verken je de theoretische grondslagen en de basiselementen van de professionele ethiek en krijg je een inleiding van de verschillende Ethisch handelen invalshoeken van het legitimatiekader waarbinnen het sociaal werk opereert. In dit opleidingsonderdeel worden er jou denkkaders en een houvast aangeboden voor de sociaal agogische praxis. Je krijgt ook bouwstenen aangereikt voor verdiepende deontologische en professionele reflectie. WWW.AP.BE Semester 2 St.p. St.t. CU OPLEIDINGSONDERDELEN 2012/2013 Je bestudeert de aspecten van het Belgisch rechtssysteem die je als maatschappelijk Inleiding recht assistent nodig hebt. Zo zal je dieper ingaan op o.a. bronnen en beginselen van het recht, 3 84 24 conflictenregeling, gerechtelijke organisatie, personen-en familierecht en enkele inleidende aspecten uit het verbintenissenrecht. Naast grondwettelijk recht en staatsrecht, bekijk je ook kort de werking van de arbeidsmarkt Recht voor sociaal werk 1 aan de hand van het individueel arbeidsrecht. De kennis van deze aspecten van het Belgisch 3 84 24 3 84 24 3 84 24 3 84 24 rechtssysteem komen jou van pas als maatschappelijk assistent. In het opleidingsonderdeel ‘sociale-agogiek’ staat het professioneel werken aan verandering centraal. Het agogisch proces wordt verder uitgediept en stijlen van hulpverlening en begeleiding komen aan bod. Centraal staan thema’s als visie en persoonlijkheid van de Sociale-agogiek agoog, betrokkenheid of professionele afstand. Je verwerft inzicht in de verschillende theoretische invalshoeken voor individuele verandering en bespreekt strategische wegen naar verandering. Tot slot komen komen dilemma’s aan bod zoals stigmatisering, de vrijwilligheid van hulpverlening . Je bestudeert de (sociale) economie. Aan het marktmechanisme, prijsvorming, de rol van de Sociaal-economische kaders sturende overheid, inkomensverdeling, werkloosheid en inflatie, … besteed je veel aandacht. Je bekijkt basisbegrippen uit de algemene economie en brengt deze voortdurend in verband met de sector van de sociale economie. Wie kennis heeft van het verleden is beter in staat om het heden te begrijpen … en kan ook verder in de toekomst zien. De centrale vraagstelling in dit opleidingsonderdeel luidt hoe onze samenleving zoals we ze vandaag kennen is ontstaan, wat er de typerende kenmerken van Historische en actuele perspectieven zijn, en welke uitdagingen zij stelt aan de sociale werker van nu. In een deel ‘historische perspectieven’ ontleed je de hedendaagse maatschappij eerst in een drietal tijdvakken. Een dergelijke basis is noodzakelijk om in een tweede deel ‘actuele perspectieven’ enkele relevante maatschappelijke vraagstukken voor de sociale werker van vandaag verder uit te diepen (vb. migratie, armoede, stedelijkheid, …). Dit doe je o.m. via project- en themadagen. SOCIAAL-AGOGISCHE METHODEN Vaardigheden voor de maatschappelijk assistent 1 Je traint basisvaardigheden om op een professionele wijze te communiceren. Theoretische sessies worden afgewisseld met effectieve trainingsmomenten zodat je de basis snel onder de knie krijgt. WWW.AP.BE 6 168 OPLEIDINGSONDERDELEN 2012/2013 Je bouwt verder op je basisvaardigheden en traint, op basis van de theoretische sessies, in Vaardigheden voor de maatschappelijk assistent 2 ’Vaardigheden voor de maatschappelijk assistent 2’ om professioneel te communiceren en te 6 168 6 168 functioneren in groep. De opbouw van een gesprek of de fases en niveaus van een groep hebben nadien geen geheimen meer voor je. WERKVELD Je bestudeert vanuit vier verschillende invalshoeken de grondbeginselen van het sociaal werk. In een eerste deel leer je stil staan bij de competenties van de sociaal werker en de manier waarop ze in de opleiding aangeleerd worden. In het tweede bestudeer je de beroepsgeschiedenis van het sociaal werk. Deze historische schetst leert je begrijpen waarom Inleiding Sociaal Werk sociaal werk historisch bepaald is en welke evoluties het sociaal werk beïnvloed hebben. In 3 84 24 het derde deel sta je stil bij de eigenheid van het sociaal werk en welke spanningsvelden het beroep met zich mee brengen. Je zal leren dat omgaan met spanningsvelden eigen is aan de positie van de sociaal werker. In het vierde en laatste deel ga je internationaal. Je steekt verschillende grenzen over en kijkt hoe sociaal werk enerzijds een internationaal gegeven is maar anderzijds ook een sterke lokale eigenheid heeft. Je krijgt in dit opleidingsonderdeel een overzicht en een grondige inleiding en verkenning in allerlei aspecten van de drie afstudeerrichtingen. Deze basiskennis over wat de verschillende afstudeerrichtingen inhouden, geeft je de mogelijkheid om op het einde van het academiejaar een bewuste keuze te maken voor één van de afstudeerrichtingen. De inleiding Maatschappelijk Werk (MW) biedt jou een blik op de essentie van maatschappelijk werk: wat is MW? wat zijn de kerntaken van de MW'er? waar vind je MW'ers terug (organisatorisch kader en sociale kaart)? Je krijgt ook al een eerste inkijk in de vier domeinen die in het 2de jaar aan bod komen in de optie maatschappelijk werk. Inleiding in de afstudeerrichtingen De inleiding Sociaal-Cultureel Werk (SCW) laat je kennis maken met de diverse sectoren in het werkveld van een sociaal-cultureel werker. Naast een overzicht en verkenning van de verschillende sectoren krijg je ook een basis over de doelstellingen, doelgroep en manier van werken van SCW. De inleiding PersoneelsWerk (PW) geeft je een beeld van de verschillende kansen en uitdagingen die zich stellen in arbeidsrelaties (mens, organisatie en samenleving). Je maakt kennis met de rol en functie als personeelswerker binnen de verschillende domeinen van personeelsmanagement : werving en selectie, prestatie, beloning, ontwikkeling en beoordeling. WWW.AP.BE 48 WWW.AP.BE OPLEIDINGSONDERDELEN 2012/2013 OPLEIDINGSONDERDELEN 2012/2013 PROFESSIONEEL ORIËNTEREN EN ONTWIKKELEN (POO) Leergroepen 1 is een opleidingsonderdeel dat je confronteert met jezelf als toekomstig sociaal werker, het is een laboratorium waar je in kleine groep werkt rond de identiteit van het beroep Leergroepen 1 6 en jouw competenties als sociaal werker. Daarnaast willen we je binnen POO laten 168 kennismaken met de integratie van theoretische inzichten en het concrete werk van een sociaal werker. Zo werk je dit semester werken we rond planmatig handelen en reflectie. Leergroepen 2 gaat nog verder in de confrontatie met jezelf als toekomstig sociaal werker. In een kleine groep verdiep je jezelf in het beroep in relatie tot de omgeving en samenleving en jouw competenties als sociaal werker. De focus ligt op gegevensverwerking en het gebruik van de inzichten uit ‘Inleiding sociaal werk’ en ‘Ethisch handelen’ om opdrachten uit te werken. In gegevensverwerking staan informatieverwerving én informatieverwerking centraal. Leergroepen 2 6 Hoe en waar kan ik goede bronnen vinden om een tekst te schrijven of om een presentatie te 168 houden? Op welke informatie kan ik me baseren bij het uitwerken van een project of bij het helpen van mensen? Hoe moet ik een statistische tabel interpreteren? Sociaal werk is een kennisintensief beroep. Goed kunnen omgaan met informatie (kwalitatief en kwantitatieve, objectief en subjectief, uit theorie en praktijk, …) is dan ook een professioneel wezenskenmerk van elke maatschappelijk assistent. Totaal 30 30 Trajectschijf 2 Sociaal Werk Opleidingsonderdelen Semester 3 Semester 4 St.p. St.t. CU St.p. St.t. CU 3 24 3 24 SOCIAAL-AGOGISCHE DENKKADERS Praktijkonderzoek WWW.AP.BE Resultaten van sociaal werk onderzoek interpreteren en het zelf uitvoeren, resulteert in betere praktijkinterventies. In Praktijkonderzoek ga je in op onderzoeksmethodes en wetenschappelijke inzichten voor de praktijk. Je voert alle stappen van een leeronderzoek in kleine groep uit. Je leert de basis van kwalitatief (interviews, focusgroepen, …) en kwantitatief (survey, statistiek) onderzoek. 84 84 OPLEIDINGSONDERDELEN 2012/2013 Diversiteitskaders Sociaal werkers zijn managers van diversiteit. In dit opleidingsonderdeel krijg je kaders en inzichten aangeboden die jou in staat stellen om in de praktijk diversiteitsdenken vanuit een krachtenperspectief aan te wenden als sociaal-agogisch instrument. Je vertrekt vanuit het intersectionele perspectief en maakt kennis met een breed palet aan invalshoeken, actuele thema’s en met de professionele actualiteit. Via opdrachten en inleefmomenten ko je op een andere manier in contact met aspecten van diversiteit. 3 84 24 Recht voor sociaal werk 2 Je krijgt inzicht in de sociale zekerheid in België. Daarnaast bestudeer je het jeugdrecht en het verschil ussen de vrijwillige en de gerechtelijke bescherming. Tot slot krijg je een inleiding in het strafrecht, met aandacht voor het strafrechstbedelingssysteem en de straftoemeting. 3 84 24 Sociologie voor sociaal werk Vanuit het perspectief van verschillende sociologische theorieën of stromingen verwerf je kennis en kan je verklaringen geven over de invloed van omgevingsfactoren op de interactiepatronen, het dagelijkse leven, de sociale problemen en het afwijkende gedrag.Je staat ook stil bij de invloed van deze sociologische stromingen op het sociaal werk. 3 84 24 Je gaat in op de voornaamste theoretische inzichten en psychologische stromingen die 3 84 24 3 84 24 Psychologie voor sociaal werk relevant zijn voor het werkveld van de sociaal werker. De theoretische inzichten koppel je aan praktijktoepassingen binnen het sociaal werk. Ook de grondhouding van de sociaal Theorie van het Sociaal Werk WWW.AP.BE werker wordt belicht. Je bestudeert die invalshoeken die een bijdrage leveren aan de theorievorming van het sociaal werk. Je staat stil bij wat theorie is, welke vormen van theorie er zijn en waarom het belangrijk is theoretische kennis te ontwikkelen over een praktijkgericht beroep. Vervolgens ga je na hoe theorie een bijdrage kan leveren tot jouw ontwikkeling tot een professioneel beroepsbeoefenaar. De theorieën die je bestudeert, putten uit psychologische, sociologische en filosofische denkkaders en geven telkens blijk van een andere manier van kijken naar mens en maatschappij die telkens een ander sociaal werk met zich meebrengen. OPLEIDINGSONDERDELEN Sociaal werk gebeurt altijd in de context van de welvaartsstaat. In dit opleidingsonderdeel ga je ondermeer in op de ethisch-politieke fundamenten ervan (liberalisme, socialisme en conservatisme); haar actuele uitdagingen (pensioenen, migratie, werkloosheid, …); haar sociale organisatie en haar relatie tot ons sociale zekerheidsstelsel. Tot slot sta je stil bij het sociale beleid (huisvesting, onderwijs, armoede, tewerkstelling, cultuur, …) binnen de Antwerpse, stedelijke context. Sociaal beleid 2012/2013 3 84 24 6 168 48 SOCIAAL-AGOGISCHE METHODEN Vaardigheden voor de voor de assistent 3 Vaardigheden assistent 4 maatschappelijk Verschillende gespreksmodellen leren hanteren, het functioneren van een team onder de 6 loep nemen,… . Het zijn slechts enkele voorbeelden van jouw toenemende professionalisering. Je traint intensief tijdens oefeningen en praktijksituaties om jouw aangeboorde vaardigheden uit Vaardigheden voor de maatschappelijk assistent (Vama) 1 en Vama 2 uit te breiden, op basis van theoretische sessies. maatschappelijk Je traint vaardigheden, op basis van theoretische sessies, om op een professionele wijze gedrag te beïnvloeden en/of te veranderen. Je leert verschillende werkvormen en methodieken gebruiken die je basisvaardigheden versterken en verdiepen en zo je sociaal – agogisch handelen vorm geven. 168 48 WERKVELD Organisatiekunde Voor en tijdens jouw stage krijg je de gelegenheid om jezelf te verdiepen in waar je 3 84 12 360 (9) 270u 24 organisatie voor staat. Daarnaast verwerf je de nodige theoretische inzichten in fundamentele aspecten van de organisatie. Op deze manier krijg je een kader aangereikt om jouw stage op organisatorisch vlak kritisch onder de loep te nemen. Er wordt gewerkt met activerende hoorcolleges. PROFESSIONEEL ORIËNTEREN EN ONTWIKKELEN - Stage 1 - Supervisie 1 9 weken lang draai je mee in een organisatie binnen het ruime werkveld. Deze stage heeft voornamelijk een oriënterend en explorerend karakter en is gericht op een eerste grondige weken 4/5 à kennismaking met de praktijk in alle facetten. Je kiest en zoekt zelf een stage, maar krijgt 30u/week) de nodige begeleiding. Vier dagen stage worden afgewisseld met een wekelijkse terugkomdag op de hogeschool. Naast lessen heb je ook supervisie tijdens deze terugkomdag. De essentie van supervisie is leren reflecteren op het eigen/persoonlijk beroepsmatig handelen. Je staat stil bij het waarom en hoe van het professioneel bezig zijn. Afstudeerrichting Maatschappelijk werk WWW.AP.BE (9 (3) (90) Methodiek Maatschappelijk Werk OPLEIDINGSONDERDELEN Professioneel handelen doe je niet vanuit de buik of via een proces van trial and error. 2012/2013 3 84 24 3 84 24 Methodisch handelen is integendeel doordacht, systematisch en weloverwogen. Kenmerkend voor de methodische handelingspraktijk van de maatschappelijk werker is ook dat deze berust op meerdere visies en stromingen (eclecticisme). In het maatschappelijk werk kan je 20 verschillende methoden onderscheiden en inzetten. Iedere methode heeft een eigen manier om naar mensen, hulpverlening, noodsituaties en/of (probleem)gedrag te Domeinverkenning - Algemene dienstverlening en Tewerkstelling kijken. Je krijgt een eerste overzicht van de verschillende domeinen waar je als maatschappelijk assistent kan werken. Hierdoor kun je ontdekken tot welk specifiek werkterrein je in je toekomstig beroep aangetrokken voelt. In het vijfde semester maak je een keuze voor één domein. In dit domein verken je verschillende diensten waar je als burger een eerste aanspreekpunt vindt, zoals onder meer het OCMW, CAW en VDAB. Deze diensten informeren en ondersteunen cliënten bij de meeste hulpvragen die de basisnoden betreffen. Indien nodig helpen zij mensen om hun weg te vinden naar gespecialiseerde hulpverlening. - Jeugd & gezin In het domein Jeugd & Gezin verken je diverse jeugd, gezins- en opvoedingsnoden. Gekende en minder gekende hulpverleningsorganisaties zoals het CLB, de Integrale Jeugdzorg, het alternatieve circuit van de JIC's en JAC's komen aan bod. Je staat ook stil bij enkele actuele uitdagingen, methoden en onderzoeksbevindingen. - Justitieel werk Het domein Justitieel werk loodst je doorheen de boeiende wereld van juridische zorg en hulpverlening. In een eerste luik focus je op straf- en maatregelrecht en komen de belangrijkste organisaties en het beleid voor daders, slachtoffers en burgers aan bod. In een tweede luik sta je stil bij het familie- en jeugdrecht. Je bekijkt o.a. hoe justitieel werk streeft naar een sociaal beleid dat zoveel mogelijk uitsluiting voorkomt en koppelt dit alles aan een portie actualiteit. - Zorg & gezondheid Je krijgt zicht op het algemeen en geestelijk gezondheidsbeleid op Vlaams en federaal niveau. Je bestudeert de impact van gezondheid en ziekte op verschillende levensdomeinen en hebt aandacht voor specifieke doelgroepen binnen de gezondheidszorg. Je maakt kennis met de verschillende tendensen binnen de gezondheidszorg zoals vermaatschappelijking van de zorg, rechten van de patiënt,.. Afstudeerrichting Personeelswerk WWW.AP.BE Methodiek Personeelsmanagement 1 OPLEIDINGSONDERDELEN 2012/2013 6 168 48 In dit opleidingsonderdeel verken je de eigenheid van het sociaal cultureel werk. Hoe verhoudt het zich tot sociaal werk in het algemeen? Je staat stil bij relevante denkkaders voor een sociaal cultureel werker, het begrip grondhouding en visievorming. In dit opleidingsonderdeel krijg je zicht op het werkterrein van sociaal cultureel werk. Je werkt rond 4 domeinen: leren en vormen, ontmoeting en recreatie, activering en burgerschap en kunst en cultuur. Waar de denkkaders inzicht biedt in globale termen, begrippen, methodieken zoomen de domeinen in op de concrete praktijk van het sociaalcultureel werk. Het doel van dit opleidingsonderdeel is om jezelf te verdiepen in hoe sociaal-cultureel werk tot uiting komt in de samenleving. 3 84 24 3 84 24 Studium Generale is een lezingenreeks over alle studierichtingen heen. Ieder jaar wordt 3 84 3 84 Je verwerft inzicht in de kern van het HRM-vak, namelijk de activiteiten gericht op het plannen en sturen van personeelsstromen, het motiveren en richting geven en ontwikkeling van medewerkers en organisatie. Een geheel van complexe opvattingen, instrumenten en methoden gericht op het vormgeven van de relatie tussen werkgever en werknemer. Afstudeerrichting Sociaal-cultureel werk Methodiek SCW Werkdomeinen SCW KEUZEVAKKEN (1 vak te volgen) - Studium Generale 84 een specifiek thema behandeld en komen verschillende experts aan het woord. Problematisering en kritische analyse staan hierbij voorop. De lezingenreeks (5 avondlezingen) stimuleert je tot reflectie over actuele vragen waarmee alle vakgebieden geconfronteerd worden. Vanuit een probleemstelling binnen onze hedendaagse samenleving zullen verbanden tussen de studiegebieden worden gesmeed die in het gewone studiepakket afwezig blijven. - Kwaliteit van de Arbeid Levenskwaliteit is verbonden met arbeidskwaliteit en met een bepaald sociaal model. Je verkent wat kwaliteit van de arbeid in de praktijk betekent, je gaat aan de slag met beschikbare gegevens en verkent theorieën en instrumenten die duidelijk aangeven wat onder de kwaliteit van de arbeid moet worden verstaan. WWW.AP.BE 24 - International Social Work 1 OPLEIDINGSONDERDELEN Je verkent de positie van het sociaal werk in een globaliserende wereld. Aan de hand 2012/2013 3 84 24 3 84 24 3 84 24 3 84 24 3 84 24 van actuele thema’s, leesseminaries, actieve opdrachten en excursies verdiept jezelf in het internationaal sociaal werk en verken je de positie van het sociaal werk in een globaliserende wereld. Vertrekbasis is de capability approach van Sen en Nussbaum, een boeiend krachtenperspectief dat houvast biedt in het verkennen van het mondiale NoordZuid perspectief. Je hebt ruimte om eigen interesses uit te diepen en actief te delen. Dit vak wordt (grotendeels) in het Engels aangeboden, maar opdrachten en examen kunnen in het Nederlands. - Migratie en integratie Migratie en Integratie neemt je mee in een boeiend verhaal over sociaal werk in een globaliserende samenleving. Vertrekpunt is Antwerpen als super-diverse stad. Je wordt uitegdaagd om in de stad actief inzichten te toetsen en via een inleefopdracht kennis te maken met de concrete realiteit van samenleven in diversiteit. Daarnaast maak je kennis met beleidsmatige aspecten van migratie en integratie en krijg je sociaal-agogische handelingsperspectieven aangereikt die jou als beginnende professional in staat stellen om vanuit een krachtgericht perspectief de uitdaging van trans/intercultureel werken aan te gaan. - Media en communicatie Dit opleidingsonderdeel laat je kennis maken met diverse aspecten van een communicatiebeleid. Je leert hoe je doelen vooropstelt en deze koppelt aan diverse doelgroepen, je leert het verschil kennen tussen verschillende communicatiekanalen en gaat praktisch aan de slag met deze kennis. Je schrijft persberichten voor het web en gaat - ICT (Exel, Word)* - Taal (Frans of Engels)* aan de slag met de lay-out van je teksten. Sommige maatschappelijke werkers en zeker personeelswerkers die in een meer administratieve of economische setting terechtkomen, hebben in sterke ICT of taalvaardigheden nodig. Als je deze vaardigheden wil verwerven, kan je ervoor kiezen een opleidingsonderdeel te volgen in de opleiding office management. * Deze keuzevakken worden slechts georganiseerd en kunnen alleen gevolgd worden indien dit logistiek mogelijk is. Totaal 30 Trajectschijf 3 Sociaal Werk WWW.AP.BE 30 OPLEIDINGSONDERDELEN Opleidingsonderdelen Semester 5 St.p. St.t. CU 3 84 24 3 84 2012/2013 Semester 6 St.p. St.t. CU 3 84 24 15 450 (12) 360u AGOGISCHE DENKKADERS & METHODIEKEN Capita selecta In capita selecta krijg je de kans om achter de schermen te kijken van het sociaal werk. Aan de hand van een verkenning van de actualiteit wordt het 'vanzelfsprekende' op losse schroeven gezet. Je verkent actuele trends, aangebracht door de docenten en gastsprekers en krijgt de kans om zelf op verkenning te gaan om zo, thematisch, wat vanzelfsprekend lijkt kritisch te spiegelen. BACHELORPROEF Met de bachelorproef bewijs je dat je, op het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar, de kennis en competenties hebt verworven eigen aan het beroepsmatig functioneren van de sociaal werker. De bachelorproef bestaat uit de onderstaande opleidingsonderdelen: Ontwikkeling professionele competenties Je staat stil bij de basiscompetenties van een sociaal werker. In kleine mentorgroepen werk je aan de voorbereiding van je bachelorproef (stage en eindwerk). Je verkent daarbij je stagecontext en het werkveld, reflecteert over de basiscompetenties van de sociaal werker en je persoonlijk leertraject. Je leert een thema theoretisch uitdiepen en illustreren met cases. Praktijkseminarie Tijdens het zesde semester dompel je je als student onder in de praktijk en werk je aan het eindwerk om uiteindelijk je ‘bachelorproef’ af te leggen. In het praktijkseminarie ga je als student, samen met de docenten, je praktijkervaringen theoretisch-methodisch duiden met relevante aangeboden kaders en modellen. Als een ‘learning community’ onderzoek je hoe, en met welke methoden en technieken, je transities in de sociale werkelijkheid kan beschrijven en beïnvloeden. PROFESSIONEEL ORIËNTEREN EN ONTWIKKELEN - Stage 2 WWW.AP.BE Deze verdiepende stage maakt deel uit van de bachelorproef. Als sluitstuk van je opleiding 12 maak je gedurende minimaal 12 weken stage deel uit van en functioneer je in een weken 4/5 professionele organisatie. Binnen een gestructureerde en begeleide leersituatie, waarbij de à 30u/week - Supervisie 2 OPLEIDINGSONDERDELEN eindresultaten zichtbaar en aanwijsbaar dienen te zijn, verwerf je zicht op je eigen 2012/2013 (3) (90) 9 252 functioneren. Als stagiair leer je de functie van maatschappelijk assistent (maatschappelijk werk, sociaal-cultureel werk, personeelswerk) in zijn verschillende aspecten uit te voeren. Ook deze stage kies en zoek je zelfstandig, met de nodige ondersteuning. Vier dagen stage worden weer afgewisseld met een wekelijkse terugkomdag op de hogeschool. Naast lessen heb je ook supervisie tijdens deze terugkomdag. Je gaat verder aan de slag om verdiepend te werken aan je eigen/persoonlijk beroepsmatig handelen. Een internationale stage behoort zeker ook tot de mogelijkheden. Eindwerk Het eindwerk is een schriftelijk werkstuk, waarin je vertrekt vanuit een probleemstelling die relevant is voor het werkveld. Deze probleemstelling kader je in de sociale en maatschappelijke context door middel van literatuur. Je verdiept jezelf in het thema, het project of het (actie-)onderzoek en bouwt expertise op in dit domein. Afstudeerrichting Maatschappelijk werk Samenleving en Hulpverlening In het opleidingsonderdeel Samenleving en Hulpverlening ligt de focus op de specifieke 6 168 48 6 168 48 positie van de sociaal werker als actor tussen mens en samenleving. Je vertrekt vanuit de (internationale) actualiteit en legt structurele verbanden en veranderingsprocessen bloot die de identiteit van het beroep sturen. Centraal staan de professionele identiteit, de maatschappelijke positie en de legitimatie van het sociaal werk. Samenleving en Hulpverlening integreert professionele en sociaalwetenschappelijke kaders en bevat een Denkkaders, methoden en werkvelden MW actieve component waarin je zelf onderzoekt, reflecteert en schrijven. Een verdieping in het werkveld van de maatschappelijk werker en specifieke thema’s. - Labo MW Je kiest voor één van de vier werkdomeinen: algemene dienstverlening en tewerkstelling, zorg en gezondheid, justitieel werk en jeugd en gezin domein, gelinkt aan je stage in het 6de semester. In het gekozen domein krijg je de mogelijkheid om je intensief te verdiepen in de specificiteit van de doelgroepen, de gehanteerde methoden en technieken. We werken met actieve hoorcolleges, inoefenen van de methoden en technieken door analyse en toepassing van gevalsstudies. Er is ook ruimte voor eigen onderzoek en specialisatie als grondige voorbereiding voor de stage. WWW.AP.BE OPLEIDINGSONDERDELEN - Psychopathologie voor maatschappelijk werk In psychopathologie ga je dieper in op de psychische stoornissen. Achtergronden, 3 84 24 3 84 24 6 168 48 3 84 24 belevingen en gedragingen van psychisch gestoorde mensen worden belicht. Concrete situaties (eventueel uit stage-ervaringen) vormen steeds het uitgangspunt. De vraag hoe je als hulpverlener met bepaald gedrag kan omgaan, staat centraal. Na een algemene inleiding verdiep je jezelf in de specifieke psychopathologische problematieken van het gekozen domein. - Recht voor maatschappelijk werk Voor recht word je geconfronteerd met bijzondere vraagstukken uit het recht. Topics uit het strafrecht en het burgerlijk recht worden uitgediept (bijvoorbeeld: internering, schuldbemiddeling). Daar bestudeer je het vreemdelingenrecht. In het individueel arbeidsrecht komt de individuele arbeidsovereenkomst met ontslag en schorsing aan bod. De arbeidstijd en het welzijn van de werknemer worden behandeld in de arbeidsreglementering. Keuzevakken MW (9 studiepunten te volgen in sem. 1 en/of 2) - Sociaal werk onderzoek In dit opleidingsonderdeel zal je meewerken aan een lopend onderzoek van Kronos, onder begeleiding van onderzoekers. Kronos, het kenniscentrum van de opleiding sociaal werk, voert praktijkonderzoek voor en met het sociaal werk uit. Het thema van het onderzoek wordt samen met jou afgebakend. Je werkt verdiepend aan onderzoeksvaardigheden en leert zelfstandig een onderzoek uitvoeren. Literatuuronderzoek, dataverzameling en dataverwerking staan op het programma. Dit opleidingsonderdeel geeft jou de mogelijkheid om een bepaald werkveld en de trends hierin grondig te verkennen en aanbevelingen te formuleren. je staat ook kritisch stil bij enkele vraagstukken uit het sociaal werk onderzoek. - Bemiddeling In dit keuzevak leer je hoe je via bemiddeling cliënten terug de kracht en tools kan aanreiken om constructief met conflicten te leren omgaan. Je krijgt naast een theoretisch kader waarin de maatschappelijke en rechterlijke evoluties van bemiddeling in een supranationale context worden geduid, ook een methodisch kader aangereikt. Dit laatste bestaat uit een kritische bespreking van enkele basisvoorwaarden om als bemiddelaar aan de slag te gaan, de aftoetsing van enkele modellen aan casuïstiek, en de verfijning van het ‘common learning’ concept door middel van o.a. rollenspelen en een discussieforum. WWW.AP.BE 2012/2013 - Outreachend werken OPLEIDINGSONDERDELEN Outreachend werken betekent dat je de veiligheid van je bureau en organisatie achter je 3 84 2012/2013 24 laat. Door je in de leefwereld van de cliënt te begeven, ben je enerzijds kwetsbaar maar kun je anderzijds op een heel directe manier met mensen omgaan. Deze manier van werken vereist specifieke competenties die je in deze keuzemodule aanleert. Samen met mensen uit het werkveld staan je stil bij allerlei vaardigheden en houdingen die de outreacher onder de knie moet hebben om op een respectvolle manier te kunnen werken met mensen zowel aan huis als in de publieke ruimte. Outreachende hulpverleners kunnen aan de slag in OCMW's, huisvestingsmaatschappijen, preventiediensten, het jeugdwerk, drughulpverlening en het straathoekwerk. - Interprofessioneel werken in de IPSIG staat voor interprofessionele samenwerking in de gezondheidszorg. Het is een gezondheidszorg (IPSIG) interdisciplinair project waar elk jaar meer dan 450 studenten uit alle hogescholen van 3 84 3 84 6 168 24 Antwerpen en de UA aan deelnemen. 5 dagen lang word je in kleine groepen ondergedompeld in een prikkelend gezondheidsbad. Je leert er samen een zorgplan opmaken, ethische casussen uitspitten, je eigen competenties ontdekken en verder ontwikkelen, filmfragmenten ontleden en bespreken en bovenal hoe je in de toekomst met o.a. artsen, verpleegkundigen, kine’s, ergo’s, optimaal kan samenwerken. - Gezinsgericht Onderwijsondersteunend In dit opleidingsonderdeel leer je wat onderwijsopbouwwerk is en hoe je kan werken met werken kwetsbare gezinnen waar het onderwijsondersteunend klimaat ontoereikend is. 3 84 Via het project ‘De Leertrein’ van de Schoolbrug werk je met gezinnen met kinderen in de lagere school. Je biedt leerondersteuning aan door wekelijkse huisbezoeken. Je treedt op als modelfiguur en tracht de ouder te versterken in haar onderwijsondersteunende rol t.a.v. haar kind. Door tips te geven, samen in te oefenen en de communicatie met de school te begeleiden, zal de ouder hier na de ondersteuning verder mee aan de slag kunnen. Je wordt hierbij goed ondersteund door de onderwijsopbouwwerker via uitgebreide verslaggeving, feedback en gezamenlijke intervisiemomenten. - Methodiek Personeelsmanagement 1 Je krijgt zicht op de kern van het HRM-vak: de activiteiten gericht op het plannen en sturen van personeelsstromen, het motiveren, richting geven en ontwikkelen van medewerkers en organisatie, een geheel van complexe opvattingen, instrumenten en methoden gericht op het vormgeven van de relatie tussen werkgever en werknemer. WWW.AP.BE 48 - International Social Work 2 OPLEIDINGSONDERDELEN Internationaal Sociaal Werk – 2 focust op de internationale (infra)structuur van het sociaal 3 84 3 84 6 168 48 3 84 24 2012/2013 24 werk. Je volgt de ontwikkelingen die het sociaal werk actueel doormaakt in een voornamelijk Europese context, maar je kijkt ook breder naar het mondiale niveau. Je stuurt zelf mee jouw leertraject: je bepaalt mee de thema’s en werkt zelf opdrachten uit,… specifieke interesses vinden zeker een plaats in dit vak. Een verdiepend meerdaags internationaal seminarie is een onderdeel van International Social Work 2. Je koppelt dit opleidingsonderdeel bij voorkeur aan (de voorbereiding van) een actieve internationale ervaring. Het vak wordt (grotendeels) in het Engels aangeboden, maar opdrachten en examen kunnen in het Nederlands. - Studium Generale (Artesis) Studium Generale is een lezingenreeks over alle studierichtingen heen. Ieder jaar wordt 3 een specifiek thema behandeld en komen verschillende experts aan het woord. Problematisering en kritische analyse staan hierbij voorop. De lezingenreeks (5 avondlezingen) stimuleert je tot reflectie over actuele vragen waarmee alle vakgebieden geconfronteerd worden. Vanuit een probleemstelling binnen onze hedendaagse samenleving zullen verbanden tussen de studiegebieden worden gesmeed die in het gewone studiepakket afwezig blijven. Afstudeerrichting Personeelswerk Methodiek Personeelsmanagement 2 Nu je al een zicht hebt op wat personeelsmanagement betekent, ga je jezelf verder verdiepen in bepaalde thema’s en instrumenten en dit aan de hand van concrete cases, wetenschappelijke artikels en actualiteit. Op deze wijze kan je de theorie in de praktijk leren toepassen. Arbeid en Samenleving Je verwerft inzicht in de plaats en context van arbeid in de samenleving. Arbeidsethos, kwaliteit van de arbeid, waardig werk, analyse en synthese van de arbeidsmarkt, werkgelegenheid en werkloosheid, theorieën arbeidsmarkt, activerend arbeidsmarktbeleid … zijn de boeiende thema’s waarmee je aan de slag gaat. WWW.AP.BE 84 Arbeidsrecht OPLEIDINGSONDERDELEN Je bestudeert het Belgisch arbeidsrecht op een overzichtelijke wijze. Je staat stil bij een 3 84 24 3 84 24 3 84 24 6 168 48 3 84 24 aantal belangrijke topics zoals enkele bijzondere arbeidsovereenkomsten, de arbeidsreglementering en de uitvoering van de arbeidsovereenkomst. Concrete voorbeelden, casussen en verwijzingen naar de rechtspraak en de actualiteit maken het geheel aanschouwelijk. Praktijk Sociaal Recht Oefeningen laten je toe het arbeidsrecht toe aan de hand van de rechtsbronnen , die je op deze manier ook praktisch leert te hanteren. Arbeidsverhoudingen Je krijgt zicht krijgen op het spel, de spelers, de spelregels en het speelveld van het sociaal overleg. De werking van organisaties, voorzieningen, het collectief arbeidsrecht en de actualiteit rond arbeidsverhoudingen, arbeidsvoorwaarden, arbeidsomstandigheden, stakingen, sluitingen, overleg, opzetten sociale verkiezingen, sluiten van CAO’s, eindeloopbaandebat… staan in de kijker. Keuzevakken PW (9 studiepunten te volgen in sem. 1 en/of 2) - Sociaal werk onderzoek In dit opleidingsonderdeel zal je meewerken aan een lopend onderzoek van Kronos, onder begeleiding van onderzoekers. Kronos, het kenniscentrum van de opleiding sociaal werk, voert praktijkonderzoek voor en met het sociaal werk uit. Het thema van het onderzoek wordt samen met jou afgebakend. Je werkt verdiepend aan onderzoeksvaardigheden en leert zelfstandig een onderzoek uitvoeren. Literatuuronderzoek, dataverzameling en dataverwerking staan op het programma. Dit opleidingsonderdeel geeft jou de mogelijkheid om een bepaald werkveld en de trends hierin grondig te verkennen en aanbevelingen te formuleren. je staat ook kritisch stil bij enkele vraagstukken uit het sociaal werk onderzoek. - Bemiddeling In dit keuzevak leer je hoe je via bemiddeling cliënten terug de kracht en tools kan aanreiken om constructief met conflicten te leren omgaan. Je krijgt naast een theoretisch kader waarin de maatschappelijke en rechterlijke evoluties van bemiddeling in een supranationale context worden geduid, ook een methodisch kader aangereikt. Dit laatste bestaat uit een kritische bespreking van enkele basisvoorwaarden om als bemiddelaar aan de slag te gaan, de aftoetsing van enkele modellen aan casuïstiek, en de verfijning van het ‘common learning’ concept door middel van o.a. rollenspelen en een discussieforum. WWW.AP.BE 2012/2013 - Vaardigheden Personeelswerk OPLEIDINGSONDERDELEN Je gaat nog een stap verder in de ontwikkeling van een aantal essentiële vaardigheden van 3 84 24 3 84 24 3 84 24 3 84 24 2012/2013 de personeelswerker. Je verbetert je onderhandelingstechnieken en leert omgaan met conflicten. Daarnaast leer je de principes van een mensvriendelijk, prestatiegericht en duurzaam HR-beleid onderzoeken binnen een organisatie. Naast verbetervoorstellen ontwikkelen, krijg je ook zicht op de financiële status van een organisatie en kan je resultaten interpreteren en advies formuleren. - Advisering en organisatieverandering Wat is de zin en betekenis van verandering en/of ontwikkeling, welke betekenis geeft de leidinggevende aan het verandertraject en welk betekenis geeft de medewerker hieraan, zijn alle activiteiten en interventies wel zin- en betekenisvol…? Als personeelsmedewerker werk je als adviseur in deze processen en is het van essentieel belang dat je in elke fase van het adviesproces aandacht besteedt aan alles wat de kwaliteit van jouw aanbevelingen bevordert. - International Social Work 2 Internationaal Sociaal Werk – 2 focust op de internationale (infra)structuur van het sociaal werk. Je volgt de ontwikkelingen die het sociaal werk actueel doormaakt in een voornamelijk Europese context, maar je kijkt ook breder naar het mondiale niveau. Je stuurt zelf mee jouw leertraject: je bepaalt mee de thema’s en werkt zelf opdrachten uit,… specifieke interesses vinden zeker een plaats in dit vak. Een verdiepend meerdaags internationaal seminarie is een onderdeel van International Social Work 2. Je koppelt dit opleidingsonderdeel bij voorkeur aan (de voorbereiding van) een actieve internationale ervaring. Het vak wordt (grotendeels) in het Engels aangeboden, maar opdrachten en examen kunnen in het Nederlands. - Studium Generale (Artesis) Studium Generale is een lezingenreeks over alle studierichtingen heen. Ieder jaar wordt een specifiek thema behandeld en komen verschillende experts aan het woord. Problematisering en kritische analyse staan hierbij voorop. De lezingenreeks (5 avondlezingen) stimuleert je tot reflectie over actuele vragen waarmee alle vakgebieden geconfronteerd worden. Vanuit een probleemstelling binnen onze hedendaagse samenleving zullen verbanden tussen de studiegebieden worden gesmeed die in het gewone studiepakket afwezig blijven. Afstudeerrichting Sociaal-cultureel werk WWW.AP.BE 3 84 24 Methoden Sociaal-cultureel Werk OPLEIDINGSONDERDELEN in dit opleidingsonderdeel verdiep je jezelf in de verschillende functies van het sociaal 6 168 48 3 84 24 3 84 24 6 168 48 6 168 48 cultureel werk. Je experimenteert met verschillende methoden die ingezet kunnen worden in de professionele sociaal-cultureel werk context. Beleidsbeïnvloeding Sociaal-Cultureel Werk Binnen dit opleidingsonderdeel krijg je zicht op beleidsvoering en beleidsbeïnvloeding. Je bekijkt de rol van de sociaal-cultureel werker op vlak van besluitvorming, beleidsprocessen, het maken en beïnvloeden van beleid. Daarnaast verwerf je ook inzicht in de politieke besluitvoering en krijg je concrete tools aangereikt om in deze context als sociaal-cultureel werker aan de slag te gaan. Sociaal-Cultureel Werk en samenleving SociaalCultureel Werk ziet zich in een snel veranderende samenleving geconfronteerd met tal van maatschappelijke en beleidsmatige ontwikkelingen die zowel de identiteit, positie als kracht van het beroep uitdagen. In dit opleidingsonderdeel worden de beroepseigen kaders uit de opleiding en jouw prille beroepservaring geïntegreerd om actuele uitdagingen te onderzoeken en beschrijven. Vanuit een wisselend perspectief van afstand nemen en verdiepen, leer je het voortouw nemen in het beargumenteerd promoten van jouw beroep. Projectmatig leren en werken In dit opleidingsonderdeel werk je in een real-life situatie. Je gaat aan de slag in kleine groepen en werkt via de methode van projectmatig werken een project uit in samenwerking met het werkveld en een doelgroep. Er staan drie grote doelen voorop: het leren van de methode projectmatig werken, integratie van inhouden, vaardigheden en attitudes en het vergroten van het reflectievermogen op vlak van professionele ontwikkeling. Keuzevakken SCW (9 studiepunten te volgen in sem. 1 en/of 2) - Sociaal werk onderzoek In dit opleidingsonderdeel zal je meewerken aan een lopend onderzoek van Kronos, onder begeleiding van onderzoekers. Kronos, het kenniscentrum van de opleiding sociaal werk, voert praktijkonderzoek voor en met het sociaal werk uit. Het thema van het onderzoek wordt samen met jou afgebakend. Je werkt verdiepend aan onderzoeksvaardigheden en leert zelfstandig een onderzoek uitvoeren. Literatuuronderzoek, dataverzameling en dataverwerking staan op het programma. Dit opleidingsonderdeel geeft jou de mogelijkheid om een bepaald werkveld en de trends hierin grondig te verkennen en aanbevelingen te formuleren. je staat ook kritisch stil bij enkele vraagstukken uit het sociaal werk onderzoek. WWW.AP.BE 2012/2013 - Bemiddeling OPLEIDINGSONDERDELEN In dit keuzevak leer je hoe je via bemiddeling cliënten terug de kracht en tools kan 3 84 24 3 84 24 2012/2013 aanreiken om constructief met conflicten te leren omgaan. Je krijgt naast een theoretisch kader waarin de maatschappelijke en rechterlijke evoluties van bemiddeling in een supranationale context worden geduid, ook een methodisch kader aangereikt. Dit laatste bestaat uit een kritische bespreking van enkele basisvoorwaarden om als bemiddelaar aan de slag te gaan, de aftoetsing van enkele modellen aan casuïstiek, en de verfijning van het ‘common learning’ concept door middel van o.a. rollenspelen en een discussieforum. - Outreachend werken Outreachend werken betekent dat je de veiligheid van je bureau en organisatie achter je laat. Door je in de leefwereld van de cliënt te begeven, ben je enerzijds kwetsbaar maar kun je anderzijds op een heel directe manier met mensen omgaan. Deze manier van werken vereist specifieke competenties die je in deze keuzemodule aanleert. Samen met mensen uit het werkveld staan je stil bij allerlei vaardigheden en houdingen die de outreacher onder de knie moet hebben om op een respectvolle manier te kunnen werken met mensen zowel aan huis als in de publieke ruimte. Outreachende hulpverleners kunnen aan de slag in OCMW's, huisvestingsmaatschappijen, preventiediensten, het jeugdwerk, drughulpverlening en het straathoekwerk. - Kunsteducatie en kunstbemiddeling Je maakt kennis met het werkveld waarin de verschillende kunsten aan bod komen. Je 3 84 24 6 168 48 onderzoekt verschillende werkvormen om als sociaal werker tussen kunstenaar en publiek te bemiddelen, te inspireren, te activeren en te reflecteren. Je krijgt de mogelijkheid om verdiepend te werken rond kunsteducatie en kunstbemiddeling aan de hand van praktijkvoorbeelden. - Methodiek Personeelsmanagement 1 Je krijgt zicht op de kern van het HRM-vak: de activiteiten gericht op het plannen en sturen van personeelsstromen, het motiveren, richting geven en ontwikkelen van medewerkers en organisatie, een geheel van complexe opvattingen, instrumenten en methoden gericht op het vormgeven van de relatie tussen werkgever en werknemer. WWW.AP.BE - International Social Work 2 OPLEIDINGSONDERDELEN Internationaal Sociaal Werk – 2 focust op de internationale (infra)structuur van het sociaal 3 84 3 84 2012/2013 24 werk. Je volgt de ontwikkelingen die het sociaal werk actueel doormaakt in een voornamelijk Europese context, maar je kijkt ook breder naar het mondiale niveau. Je stuurt zelf mee jouw leertraject: je bepaalt mee de thema’s en werkt zelf opdrachten uit,… specifieke interesses vinden zeker een plaats in dit vak. Een verdiepend meerdaags internationaal seminarie is een onderdeel van International Social Work 2. Je koppelt dit opleidingsonderdeel bij voorkeur aan (de voorbereiding van) een actieve internationale ervaring. Het vak wordt (grotendeels) in het Engels aangeboden, maar opdrachten en examen kunnen in het Nederlands. - Studium Generale (Artesis) Studium Generale is een lezingenreeks over alle studierichtingen heen. Ieder jaar wordt 3 een specifiek thema behandeld en komen verschillende experts aan het woord. Problematisering en kritische analyse staan hierbij voorop. De lezingenreeks (5 avondlezingen) stimuleert je tot reflectie over actuele vragen waarmee alle vakgebieden geconfronteerd worden. Vanuit een probleemstelling binnen onze hedendaagse samenleving zullen verbanden tussen de studiegebieden worden gesmeed die in het gewone studiepakket afwezig blijven. Totaal 30 WWW.AP.BE 30 84
