Geïntegreerde kostennorm 18 februari 2010 NVBK 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 1 Even voorstellen • Tim de Jonge Winket • Albert Timmerman DHV NPC bv 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 2 Programma • Inleiding normalisatie • Wie heeft belang? • Waarom nieuwe norm? • Wat is het belang? • Wat is de planning? • Wat is de nieuwe structuur? • Inzoomen: hoe werkt het? • Heeft U vragen? 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 3 Inleiding normalisatie Normalisatie is het opstellen van regels en afspraken om daarmee orde of eenheid te scheppen en zo bij te dragen aan een veiliger en doelmatiger maatschappij. 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 4 Inleiding normalisatie Een norm wordt tussen belanghebbenden ten behoeve van een te bereiken resultaat vastgelegd. EN-NEN en NEN-normen worden uitgegeven door het Nederlands Normalisatie Instituut NEN 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 5 Inleiding normalisatie Status • Soms kracht van wet • Privaatrechtelijk • Afspraak - resultaat Niveaus • ISO • EN • NEN • NPR • NTA Wilsovereenstemming 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 6 Inleiding normalisatie Vereist • Breed draagvlak • Openheid, transparantie • Consensus • Geen conflicterende normen • Norm = breed gedragen referentiedocument 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 7 Inleiding normalisatie Normalisatiecyclus 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 8 Inleiding normalisatie Hoe moet ik de norm lezen? • Normtekst • Toelichting (nuance: geen normtekst) • Algemene begrippen • Begrip • Beginselen / Kern • Bijlagen – Normatief – Informatief 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 9 Wie heeft belang? Commissie Kostenclassificatie: NEN Ontwerpers begeleiding Kennisinstituten NEN XXXX Normcommissie Bouwers •ONRI Paul van Deursen •RGD Wout Buijs •TU Delft Peter de Jong •Winket Tim de Jonge •NVBK Wim Meijer •NPC Albert Timmerman •NEN Ron van der Aa consensus Overheid e.a. Beheerders Makelaars 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 10 Waarom deze nieuwe norm? • NEN 2631: 1979 Investeringskosten van gebouwen • NEN 2632: 1980 Exploitatiekosten van gebouwen • NEN 2634: 2002 Termen, definities en regels voor het overdragen van gegevens over kosten en kwaliteitsaspecten voor bouwprojecten • Groeiende behoefte om besluitvorming integraal (LCC object) te laten plaatsvinden: aansluiting ontbreekt 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 11 Wat is het belang? ? Algemeen • hulpmiddel ontwerp • eenduidige bepalingen • analyses en controles • kengetallen: • benchmarks • afspraak ? Hier ook • ISO/FDIS 15686-5 Building and constructed assets – LCC • Aansluiting opstellen • Exploitatieplan • Grondexploitatieberekening 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 12 Wat is de planning? Planning Commentaar Publicatie 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 13 Structuur nieuwe norm Niveau 1 2 3 4 5 6 Rubrieken Clusters Elementclusters Elementen Technische oplossingen Regel bv Mamo 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 14 Structuur nieuwe norm NEN 2631 bestaand A B C D GRONDKOSTEN BOUWKOSTEN INRICHTINGSKOSTEN BIJKOMENDE KOSTEN Nieuwe NEN A B C D E GRONDKOSTEN BOUWKOSTEN INRICHTINGSKOSTEN BIJKOMENDE KOSTEN BELASTINGEN X EXPLOITATIEKOSTEN X LIFE-CYCLE-KOSTEN 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 15 Inzoomen: hoe werkt het? A B C D E GRONDKOSTEN BOUWKOSTEN INRICHTINGSKOSTEN BIJKOMENDE KOSTEN BELASTINGEN X EXPLOITATIEKOSTEN X LIFE-CYCLE-KOSTEN 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 16 Inzoomen: hoe werkt het? A B C D E GRONDKOSTEN BOUWKOSTEN INRICHTINGSKOSTEN BIJKOMENDE KOSTEN BELASTINGEN A B C D E GRONDKOSTEN BOUWKOSTEN INRICHTINGSKOSTEN BIJKOMENDE KOSTEN BELASTINGEN X EXPLOITATIEKOSTEN X LIFE-CYCLE-KOSTEN 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 17 Inzoomen: hoe werkt het? A B C D E GRONDKOSTEN BOUWKOSTEN INRICHTINGSKOSTEN BIJKOMENDE KOSTEN BELASTINGEN A 1 2 3 4 B X EXPLOITATIEKOSTEN X LIFE-CYCLE-KOSTEN 1 2 3 4 5 C 1 2 D 1 2 3 4 E 1 2 GRONDKOSTEN Inbreng gronden Sloopwerk/ milieukosten Infrastructurele voorzieningen Bovenplanse verevening BOUWKOSTEN Bouwkundige werken Installaties Vaste inrichtingen en voorzieningen Terrein Algemene uitvoeringskosten /diversen INRICHTINGSKOSTEN Bedrijfsinstallaties Losse inrichtingen BIJKOMENDE KOSTEN Bijkomende kosten grond Bijkomende kosten bouw Bijkomende kosten inrichting Aanloopkosten (bedrijfs herhuisvesting) BELASTINGEN Omzetbelasting Vereveningsbijdrage 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 18 Inzoomen: hoe werkt het? A B C D E GRONDKOSTEN BOUWKOSTEN INRICHTINGSKOSTEN BIJKOMENDE KOSTEN BELASTINGEN A 1 2 3 4 B X EXPLOITATIEKOSTEN X LIFE-CYCLE-KOSTEN 1 2 3 4 5 C 1 2 D 1 2 3 4 E 1 2 GRONDKOSTEN Inbreng gronden Sloopwerk/ milieukosten Infrastructurele voorzieningen Bovenplanse verevening BOUWKOSTEN Bouwkundige werken Installaties Vaste inrichtingen en voorzieningen Terrein Algemene uitvoeringskosten /diversen INRICHTINGSKOSTEN Bedrijfsinstallaties Losse inrichtingen BIJKOMENDE KOSTEN Bijkomende kosten grond Bijkomende kosten bouw Bijkomende kosten inrichting Aanloopkosten (bedrijfs herhuisvesting) BELASTINGEN Omzetbelasting Vereveningsbijdrage 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 19 Inzoomen: hoe werkt het? A B C D E GRONDKOSTEN BOUWKOSTEN INRICHTINGSKOSTEN BIJKOMENDE KOSTEN BELASTINGEN B 1 2 3 4 5 BOUWKOSTEN Bouwkundige werken Installaties Vaste inrichtingen en voorzieningen Terrein Algemene uitvoeringskosten /diversen X EXPLOITATIEKOSTEN X LIFE-CYCLE-KOSTEN 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 20 Inzoomen: hoe werkt het? A B C D E GRONDKOSTEN BOUWKOSTEN INRICHTINGSKOSTEN BIJKOMENDE KOSTEN BELASTINGEN B BOUWKOSTEN Bouwkundige werken A Fundering B Skelet C Dak afbouw/afwerking D Gevel afbouw/afwerking E Binnenwand afbouw/afwerking F Vloer afbouw/afwerking G Trappen en hellingbanen H Plafonds binnen/buiten 2 Installaties A Wtb: vloeistof- en gasinstallaties B Wtb: klimaatinstallaties C Elektro: energievoorziening, verlichting D Elektro: communicatie, beveiliging E Transportinstallaties 3 Vaste inrichtingen en voorzieningen A Vaste inrichtingen en voorzieningen 4 Terrein A Grondvoorzieningen B Opstallen (gebouwtjes, overkappingen) C Omheining en afwerking D Installaties in het terrein E Terreininrichting 5 Algemene uitvoeringskosten /diversen A Diversen (detaillering in ontwerpfase) B Algemene uitvoeringskosten (project) C Algemene bedrijfskosten (bouwbedrijf) D Winst en risico (bouwbedrijf) Kostenclassificatie Onroerende Zaken 1 X EXPLOITATIEKOSTEN X LIFE-CYCLE-KOSTEN 351 202 Normcie 21 Inzoomen: hoe werkt het? A B C D E GRONDKOSTEN BOUWKOSTEN INRICHTINGSKOSTEN BIJKOMENDE KOSTEN BELASTINGEN B X EXPLOITATIEKOSTEN X LIFE-CYCLE-KOSTEN 351 202 Normcie BOUWKOSTEN 1 Bouwkundige werken A Fundering (11) bodemvoorzieningen (13) vloeren op grondslag (16) funderingsconstructies (17) paalfunderingen B Skelet (21) buitenwanden (skelet) (22) binnenwanden (skelet) (23) vloeren (skelet) (27) daken (skelet) (28) hoofddraagconstructies C Dak afbouw/afwerking (27) dakafbouwconstructies (37) dakopeningen (47) dakafwerkingen D Gevel afbouw/afwerking (21) buitenwandafbouwconstructies (31) buitenwandopeningen (41) buitenwandafwerkingen E Binnenwand afbouw/afwerking (22) binnenwandafbouwconstructies (32) binnenwandopeningen (42) binnenwandafwerkingen F Vloer afbouw/afwerking (23) vloerafbouwconstructies (33) vloeropeningen (43) vloerafwerkingen Kostenclassificatie Onroerende Zaken 22 Inzoomen: hoe werkt het? A B C D E GRONDKOSTEN BOUWKOSTEN INRICHTINGSKOSTEN BIJKOMENDE KOSTEN BELASTINGEN B X EXPLOITATIEKOSTEN X LIFE-CYCLE-KOSTEN 351 202 Normcie BOUWKOSTEN 1 Bouwkundige werken A Fundering (11) bodemvoorzieningen (13) vloeren op grondslag (16) funderingsconstructies (17) paalfunderingen B Skelet (21) buitenwanden (skelet) (22) binnenwanden (skelet) (23) vloeren (skelet) (27) daken (skelet) (28) hoofddraagconstructies C Dak afbouw/afwerking (27) dakafbouwconstructies (37) dakopeningen (47) dakafwerkingen D Gevel afbouw/afwerking (21) buitenwandafbouwconstructies (31) buitenwandopeningen (41) buitenwandafwerkingen E Binnenwand afbouw/afwerking (22) binnenwandafbouwconstructies (32) binnenwandopeningen (42) binnenwandafwerkingen F Vloer afbouw/afwerking (23) vloerafbouwconstructies (33) vloeropeningen (43) vloerafwerkingen Kostenclassificatie Onroerende Zaken 23 Inzoomen: hoe werkt het? A B C D E GRONDKOSTEN BOUWKOSTEN INRICHTINGSKOSTEN BIJKOMENDE KOSTEN BELASTINGEN B 1 D (21) (31) (41) BOUWKOSTEN Bouwkundige werken Gevel afbouw/afwerking buitenwandafbouwconstructies buitenwandopeningen buitenwandafwerkingen X EXPLOITATIEKOSTEN X LIFE-CYCLE-KOSTEN 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 24 Inzoomen: hoe werkt het? A B C D E GRONDKOSTEN BOUWKOSTEN INRICHTINGSKOSTEN BIJKOMENDE KOSTEN BELASTINGEN X EXPLOITATIEKOSTEN X LIFE-CYCLE-KOSTEN B 1 D (21) (31) (41) BOUWKOSTEN Bouwkundige werken Gevel afbouw/afwerking buitenwandafbouwconstructies buitenwandopeningen buitenwandafwerkingen 41.12.20310 gevelwand afw: red cedar op rachels 41.12.20320 gevelwand afw: aluminium golfplaat op rachels 41.12.20330 gevelwand afw: kunststofplaat op rachels 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 25 Inzoomen: hoe werkt het? A B C D E GRONDKOSTEN BOUWKOSTEN INRICHTINGSKOSTEN BIJKOMENDE KOSTEN BELASTINGEN X EXPLOITATIEKOSTEN X LIFE-CYCLE-KOSTEN B 1 D (21) (31) (41) BOUWKOSTEN Bouwkundige werken Gevel afbouw/afwerking buitenwandafbouwconstructies buitenwandopeningen buitenwandafwerkingen 41.12.20310 gevelwand afw: red cedar op rachels 41.12.20320 gevelwand afw: aluminium golfplaat op rachels 41.12.20330 gevelwand afw: kunststofplaat op rachels 24.32.10-x.21 vuren 22x50 rachels wand 24.42.71-x.10 volkern-panelen 8mm dik 24.42.71-x.11 volkern-panelen schroeven + vinyl kapjes 24.42.71-x.12 volkern-panelen afdekband 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 26 Inzoomen: hoe werkt het? A B C D E GRONDKOSTEN BOUWKOSTEN INRICHTINGSKOSTEN BIJKOMENDE KOSTEN BELASTINGEN X EXPLOITATIEKOSTEN X LIFE-CYCLE-KOSTEN 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 27 Inzoomen: hoe werkt het? A B C D E GRONDKOSTEN BOUWKOSTEN INRICHTINGSKOSTEN BIJKOMENDE KOSTEN BELASTINGEN X EXPLOITATIEKOSTEN X LIFE-CYCLE-KOSTEN X 1 2 3 4 5 EXPLOITATIEKOSTEN Huisvesting Diensten en middelen ICT (niet in deze Norm) Externe voorzieningen (niet in deze Norm) Facility management (niet in deze Norm) 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 28 Inzoomen: hoe werkt het? A B C D E GRONDKOSTEN BOUWKOSTEN INRICHTINGSKOSTEN BIJKOMENDE KOSTEN BELASTINGEN X 1 1 2 3 4 5 6 7 8 X EXPLOITATIEKOSTEN X LIFE-CYCLE-KOSTEN 2 1 2 3 4 5 6 7 3 4 5 EXPLOITATIEKOSTEN Huisvesting voorzien in huisvesting belastingen e.d. verzekeringen onderhoud mutaties verbruik van energie, water etc. beheer rente Diensten en middelen consumptieve diensten (niet in deze Norm) risicobeheersing (niet in deze Norm) schoonmaken verhuizen (niet in deze Norm) documenten managen (niet in deze Norm) reststoffen managen (niet in deze Norm) overige diensten (niet in deze Norm) ICT (niet in deze Norm) Externe voorzieningen (niet in deze Norm) Facility management (niet in deze Norm) 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 29 FM of LCC? A B C D E GRONDKOSTEN BOUWKOSTEN INRICHTINGSKOSTEN BIJKOMENDE KOSTEN BELASTINGEN X EXPLOITATIEKOSTEN X LIFE-CYCLE-KOSTEN NEN 2748 Facility management EN 15221 Facility management part 4 Taxonomy ISO/FDIS 15686-5 Life cycle costing Dagelijks beheer en facility management Bedrijfsproces-gericht Beoordelen investering vs. exploitatie Gebouw-gericht Duurzaamheid vraagstukken Rekentechniek: boekhouding / afschrijven kasstromen / contante waardeberekening 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 30 Vragen / discussie 351 202 Normcie Kostenclassificatie Onroerende Zaken 31