Concept Programma Passieconcert Lutherse Kerk Woerden

(Concept) Programma
Passieconcert
Woerdens Kamerkoor
o.l.v. Willem Blonk
21 maart 2010
Lutherse Kerk Woerden
1. Koor a.c.
O Mensch, bewein’ dein Sünde gro
J. S. Bach
2. Piano
O Mensch, bewein’ dein Sünde gro
J. S. Bach / F. Busoni
3. Piano
Die Trauer – Gondel
Fr. Liszt
4. Piano
- Nocturne op. 27 nr. 1 in cis
- Nocturne op. 32 nr 1 in B
Fr. Chopin
5. Piano
Trauer – Vorspiel und Trauer – Marsch
Fr. Liszt
6. Koor, solisten en piano:
7. Koor a.c.
Via Crucis
Fr. Liszt
Also hat Gott die Welt geliebt
H. Distler
TOELICHTING
Na de grote en geslaagde Caecilia-concerten in november 2009 wil het Woerdens
Kamerkoor in maart 2010 naar buiten treden met een Passieconcert in kleine bezetting.
Sinds het aantreden van dirigent Willem Blonk in 2005 is nog niet eerder een
passieprogramma uitgevoerd.
Het grote vocale werk op dit programma is ‘Via Crucis’ van Franz Liszt. Dit duurt een kleine
drie kwartier en is bij uitstek geschikt voor een wat kleiner ensemble als het Woerdens
Kamerkoor. Liszt schreef het werk in de jaren 1874-1878 in Rome, maar maakte zelf de
uitvoering niet meer mee: het beleefde pas in 1938 in Boedapest de wereldpremière. De
koor- en begeleidingsmuziek volgen nauwgezet de 14 staties van de traditionele Kruisweg
en het is daarom niet verwonderlijk dat de componist de wens te kennen gaf dat het gedrukt
zou worden met de passiehoutsneden van Albrecht Dürer op de omslag. Aan die wens komt
het Woerdens Kamerkoor op eigentijdse wijze tegemoet door middel van beamerprojectie
van de Kruisweg van de Woerdense kunstenares Judy van Vliet tijdens de uitvoering. Deze
bestaat eveneens uit 14 schilderijen.
Zoals in het programma te zien is, wordt het programma gecompleteerd met twee kleinere
werken van Bach en Distler en pianomuziek van Liszt en Chopin.
Zo omspant het programma als het ware de grote Midden– Europese muziektraditie van de
17e tot en met de 20e eeuw. Centraal staan de grote pianovirtuozen Frédéric Chopin en
Franz Liszt. De éérste een Pool, de tweede een Hongaar, die in Parijs nauw bevriend
raakten. Daar omheen vormen Johann Sebastian Bach en Ferruccio Busoni een veel wijdere
cirkel. De een met zijn O Mensch, bewein’… in de lijn van de eeuwenoude Lutherse traditie,
de ander afkomstig uit Italië en met één been royaal in de twintigste eeuw staand. Busoni
werd werkzaam in Berlijn, net als Hugo Distler. Beiden waren grote bewonderaars van Bach,
van wie Busoni een aantal onsterfelijke koraalbewerkingen voor piano bewerkte.
Met het hieruit gekozen ‘O Mensch, bewein’ dein Sünde gro’ wordt meteen de toon gezet
voor een indringend Passieconcert. Immers, resoneert hier niet op de achtergrond Bachs
Mattheüs Passion?
Breedte in muziek, beeld en publiek
De gekozen werken voor pianosolo van Liszt en Chopin werken in dit kader verbredend: het
lijden van Christus uit de Via Crucis wordt tot het lijden van mensen van alle tijden en
plaatsen doorgetrokken. De passie, de echtheid die Hem bezielde komt bijvoorbeeld
dramatisch tot klinken in de bepaald niet zoetige Nocturne in B op. 32 nr. 1 en de in het
middendeel hemelbestormende Nocturne in cis op. 27 nr. 1. De titels van de werken van
Liszt spreken voor zich en bereiden het publiek al voor op de vaak wat ongrijpbare pianoklanken in zijn Via Crucis.
De schilderijen van Judy van Vliet versterken dit universele karakter: immers, elke lijdende
mens op aarde is er één teveel. Voor informatie: deze schilderijen zijn te zien op
www.judyvanvliet.nl
Attractief
Het unieke van dit voor Woerdens Kamerkoor – begrippen kleine project is dat het door deze
verschillende kunstdisciplines en de brede programmasamenstelling binnen een vrij kort
concert een heel breed publiek kan aanspreken.
Immers, Liszt alleen zou zeker minder mensen trekken dan Liszt én zijn vriend Chopin. Deze
grote ‘Poolse Parijzenaar’ verdient overigens nu, in 2010, veel aandacht vanwege zijn 200e
geboortejaar. Koormuziek van Chopin is er niet of nauwelijks en op deze manier wordt hij in
Woerden in een origineel kader geplaatst en uitgevoerd.
Overigens is de uitvoering van Liszt’s Via Crucis met de dirigent aan de vleugel vrij bijzonder.
Toen pianist/dirigent Reinbert de Leeuw het werk in de jaren ‘80 met het Nederlands
Kamerkoor zo uitvoerde, in de gelukkig door Liszt zelf al gemaakte versie met piano, won het
aan belangstelling bij een veel breder publiek.
De versie met orgel ligt wel bij veel koren voor de hand, maar de muziek houdt in de versie
met piano minder afstand en komt bij hedendaags concertpubliek beter binnen.
Dat Willem Blonk, dirigent van het Woerdens Kamerkoor, ook piano studeerde aan het
Koninklijk Conservatorium in Den Haag maakt dit concert relatief eenvoudig qua organisatie
en begroting. Het groeiende publiek van het Woerdens Kamerkoor kan nu voor het eerst ook
deze kant van de bevlogen musicus ervaren.