Staal, rubber, polyurethaan of rubber op staal, alles is mogelijk voor het zeven van puin Toepassing bepaalt keuze zeefdek Zeefdekken voor het zeven van puin zijn er in tal van maten en materialen, variërend van staal tot polyurethaan en rubber. Maar welke moet ik nu nemen voor mijn toepassing? Rema TIP TOP TSN uit Arnhem levert hoofdzakelijk rubber en polyurethaan zeefdekken uit de eigen fabriek in Duitsland. Wil Wijnands E lke fabrikant en leverancier vindt zijn eigen product uiteraard het beste. Daarom is het handiger om voor objectieve waarnemingen te rade te gaan bij een gebruiker, in dit geval Vink Holding in Barneveld, een conglomeraat van bedrijven voor onder andere de inzameling, op- en overslag en verwerking van afval, bodemsanering, sloop en recycling van onder andere grond, puin, hout kunstgras en dergelijke. Vink Recycling is een bedrijf dat veel materiaal moet zeven. We spraken met Gerard van Winkoop, hoofd technische dienst over zijn keuze voor een bepaald systeem. Staal versus rubber/polyurethaan Staal is vooral sterk en de zeefdekken bestaan dan ook vooral uit gaten, verkregen met een aan de maaswijdte aangepaste dikte van het– veelal verenstalen – staaldraad en de vereiste capaciteit. Maaswijdten gaan bijvoorbeeld van 4 tot 150 mm of zelfs nog groter. Vanwege de grote zeefoppervlakte is het rendement van een stalen zeefmat hoog. Maar er zijn ook wat nadelen. Ten eerste is er het lawaai van vallend steen op staal, en ten tweede slijt een stalen zeefdek sneller dan een rubberen of polyurethaan zeefdek. Van Winkoop: “Dat slijten kan snel gaan als bijvoorbeeld een stuk betonstaal van rond 10 mm in een gat blijft steken en in het zeefdek blijft hangen. Heb je het niet in de gaten, en ligt dat de hele dag te trillen en te slaan, dan is het er aan het eind van de dag wel door, maar moet je wel je zeefdek vervangen. Dat wordt dan weer erg kostbaar. Standaard konden we een zeefdek twee weken gebruiken, en dat betekent vervolgens een nieuwe monteren 22 22-23_tsn.indd 22 Voorbeeld van een rubber REMA TIP TOP zeef met ondersteuningen (Foto: TSN) www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2013 06-11-13 08:53 apparatuur en derhalve stilstand van de machine. Je kunt zo een dek wel van zwaarder staal maken, maar dan is het niet meer te hanteren. Vandaar dat wij hebben gekozen voor zeefdekken van rubber.” Rubber is volgens iedereen in het gebruik veel slijtvaster en heeft een langere levensduur. Volgens Van Winkoop gaat een rubber zeefdek in zijn toepassing normaal gesproken een half jaar mee. Bovendien is het dek flexibeler en gemakkelijker te hanteren en daardoor ook gemakkelijker te vervangen. Minder stilstand van de machine dus. Een nadeel is dat het zeefoppervlak minder is: er zijn minder gaten. Met andere woorden er is meer materiaal rond de gaten nodig om het dek voldoende sterk te kunnen maken. Een ander nadeel is de hogere prijs van een rubber zeefdek, maar vanwege de veel langere levensduur betaalt zich dat gemakkelijk terug. Ook slijtage door een stuk betonijzer, zoals eerder genoemd, is veel minder, omdat het rubber de klappen ervan absorbeert. En als er één à twee keer per dag wordt gecontroleerd is er al helemaal niks aan de hand. Verkleving van materiaal en dichtlopen van de gaten wordt ook voorkomen door het flexibele karakter van het rubber. Door de trillingen en buigingen in het gat zelf, blijft het te zeven materiaal beter door de gaten stromen. Om verstopping van de zeefgaten te voorkomen zijn de gaten van de Rema zeefdekken aan de onderzijde wijder waardoor het materiaal gemakkelijker uit het gat gaat en niet blijft steken. Polyurethaan zeefdekken, veelal in de vorm van WS85 modules, zijn zeker voor het afzeven van zand en grind gewilde zeefdekken. “Maar,” zegt Ralf van Wieringen van TSN TIP TOP, “het is wel klant- specifiek. De één wil het graag, de ander niet. Rubber is slijtvaster, kunststof wat harder, en zorgt daardoor voor wat minder aanhechting van het materiaal. Het slijt echter wel sneller dan rubber. Bij zand en grind kun je kiezen voor polyurethaan om de aanhechting te verminderen. Rubber is geschikter voor het wat grovere materiaal, omdat het is versterkt met een canvas inlage. Voor het lichtere materiaal adviseren wij polyurethaan.” Geluidsreductie Bij de verwerking van puin is vooraf zeven een absolute noodzaak volgens Van Winkoop. Vroeger werden stalen zeven gebruikt, maar steeds vaker kreeg men te maken met omgevingseisen in bewoonde gebieden om het lawaai te beperken. Steen dat op rubber valt produceert minder geluid dan wanneer het op staal valt, en dus werd onderzoek gedaan naar de bruikbaarheid van rubber zeefdekken. Van Winkoop: “Je hebt tegenwoordig met zoveel regels te maken. Lawaai, stof, trillingen, niets mag meer boven een toegestaan niveau komen, anders kun je de machine stil zetten. We doen er dus van alles aan om aan de regels te voldoen. Zo hebben we op onze brekers dus rubber zeefdekken. En op de plek waar het materiaal in de trilbunker van de voorzeef valt is ook rubber aangebracht. Om het rendement van de zeef wat te vergroten is de toevoer naar de zeef beperkt gehouden om een zo groot mogelijk oppervlak van de zeef zelf te creëren. Met die voorzeef halen we de fractie 0-40 mm eruit, dus het kleine materiaal, vooral zand. Zand is namelijk funest voor de breker en zorgt voor extreme slijtage. Achter de breker hebben we ook weer een rubber zeefdek om de overkorrel te scheiden, die wordt teruggevoerd naar de breker. Uiteindelijk krijgen we dan materiaal met de gewenste korrelgrootte.” Betonpuin Het verschil in verstopping van de gaten tussen een stalen en rubber zeefdek is duidelijk zichtbaar. Door de contracties in het rubber wordt het te zeven materiaal makkelijker gelost (Foto: TSN) www.recyclingmagazine.nl / nr. 7 - november 2013 22-23_tsn.indd 23 Volgens Van Winkoop is betonpuin momenteel ‘booming.’ De bedoeling is om een korrel te produceren die direct bruikbaar is in beton, zodat er naderhand geen extra bewerking nodig is. Daarvoor gebruikt hij stalen zeefdekken omdat een bepaald rendement behaald dient te worden. Verder loopt er een onderzoek naar nog fijner malen, zodat het verkregen materiaal weer als cement is te gebruiken. Hergebruik van de hele puinstroom wordt steeds belangrijker. Maar wat zeven betreft heeft Van Win- Voorzeef met spijlen op een afstand van 50 mm met daaronder een rubber zeef. De grote delen gaan direct de breker en het restant mm is gemakkelijker af te zeven tot een fractie van 0-40 mm (Foto: auteur) De GIPO breker van Vink met aan de bovenzijde rechts de voorzeef (Foto: auteur) koop geen echte voorkeur: de toepassing bepaalt of het staal of rubber wordt. Samenwerking TSN TIP TOP is al jaren de leverancier en servicepartner van Vink voor de transportbanden. Door de verbreding van het leveringspakket met REMA TIP TOP zeefdekken kon men ook die gaan leveren. Van Winkoop: “Op een open dag zie je dan toch weer nieuwe dingen en gaat er een lampje branden. Persoonlijk heb ik liever niet teveel partners over de vloer. Ik werk met een geselecteerd aantal bedrijven, waarmee we een goede relatie hebben opgebouwd, die goede prijzen afgeven en goede service verlenen. Dan weet je wat je aan elkaar hebt.” Waarvan acte. n Informatie: www.tsn.nl www.vink.nl 23 06-11-13 08:53