TNO Presentation - Kennispoort Verloskunde

Veiligheid in de verloskunde
Kennispoort Verloskunde
Utrecht 10 december 2009
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
Denk niet dat de natuur het voor je oplost
Vrouwen moeten niet per se de kans krijgen gewoon te
bevallen, dat leidt tot onnodige babysterfte
‘Maar verloskundigen willen het Nederlands erfgoed
veiligstellen’
TNO Kwaliteit van Leven, 10 december 2009
Huidige berichtgeving/publieke opinie
• Babysterfte in Nederland hoogst, hoe kán dit in een ontwikkeld land
als Nederland.
• Verloskundig systeem in Nederland met thuisbevalling en eerstelijns
verloskundigen wijkt af van rest van wereld: oorzaak van hogere
babysterfte. Door thuisbevalling en gaan baby’s dood.
• Door te afwachtend beleid verloskundigen (‘de natuur zijn gang laten
gaan’) gaan baby’s dood.
• Huidige beleid tav serotiniteit zorgt voor hogere sterfte.
TNO Kwaliteit van Leven, 10 december 2009
Feiten over perinatale sterfte
• Peristat I – Nl hoogste perinatale sterfte in West Europa
• Peristat II – Nl na Frankrijk en Letland hoogste, vanaf 28 weken
onder West-Europese landen alleen Frankrijk hoger
• Persistat-II: 18% van alle sterfte vond plaats vanaf 37 weken
zwangerschapsduur, bij geboortegewicht boven 2500 gram, geen
congenitale afwijking en eenling
TNO Kwaliteit van Leven, 10 december 2009
Perinatale sterfte in Nederland en 1e lijn
Totale perinatale sterfte in Nederland (2006):
98 kinderen per 10.000 bevallingen.
jaarlijks ongeveer 1700 kinderen
Bij bevallingen begeleid door verloskundigen (thuis, poliklinisch,
of tijdens de bevalling overgedragen naar de gynaecoloog):
13 kinderen per 10.000 bevallingen
jaarlijks 80-100 kinderen
TNO Kwaliteit van Leven, 10 december 2009
Feiten over thuisbevallen
 veilig voor het kind 1,2
 2/3 van vrouwen wil graag thuis bevallen 2,3
 thuis beginnen - minder kans op interventies4
 na thuisbevalling kijken meer vrouwen positief terug5
 niet duurder dan poliklinisch6
1
2
4
5
alle perinatal audits tot op heden: Vredevoogd 2001, Wolleswinkel 2002, CVZ 2005
de jonge 2009, 3 van der Hulst 2004
Hutton 2009
Rijnders 2008, 6 Hendrix 2009
TNO Kwaliteit van Leven, 10 december 2009
Verwijzingen vanuit de 1e lijn: Paniek?
Percentages verwijzingen durante partu 2001-2003
Amelink 2007
Verwijzing/ geplande plaats baring en thuis
pariteit
zieken
huis
primi
multi
Niet
70.7
62.8
51.1
82.8
Geen spoed
25.9
33.1
44.1
14.7
Spoed
3.4
4.1
4.8
2.5
Spoedverwijzingen: Fetal distress 50.2%, HPP 33%
TNO Kwaliteit van Leven, 10 december 2009
Voordelen centralisatie van zorg
Concentratie van verloskundige zorg is DE oplossing voor
het verder terugdringen van de babysterfte in Nederland?
•
•
•
•
afdelingen verloskunde 24/7 bemand
betere samenwerking
kortere lijnen
betere communicatie.
TNO Kwaliteit van Leven, 10 december 2009
Nadelen centralisatie van zorg
• Afstand tot ziekenhuis /toename reistijd (zowel op platteland als
stedelijk)
• Norm (ambulance binnen 15 min aanwezig en patiënt binnen 45
minuten na spoedmelding in het ziekenhuis) niet meer haalbaar (nu
wel in 99,7%)
• mogelijke toename in vrouwen (laag en hoog risico) die het
ziekenhuis niet op tijd halen:
• in Australië wordt een toename gezien van het aantal bevallingen
‘born before arrival’ en het aantal vrouwen dat om deze reden thuis
bevalt is hoger dan het aantal geplande thuisbevallingen
TNO Kwaliteit van Leven, 10 december 2009
Nadelen centralisatie van zorg II
verlies kleinschaligheid
• risico op ‘veel zorgverleners’ in plaats van persoonlijke zorg
• vrouwen willen liever een klein aantal zorgverleners
• communicatie binnen een grote unit ingewikkelder: personeel
kent elkaar minder goed en kan zich daardoor minder
betrokken voelen.
TNO Kwaliteit van Leven, 10 december 2009
Feiten over serotiniteit
• Geen stijging perinatale sterfte na 41 weken1
37-40 weken 0.30% of 3/1000
41 weken
0,22% of 2/1000
42 weken
0,17% of 2/1000
• Geen effect inleiden 41 weken vs afwachten op perinatale sterfte 2:
13 RCT’s, n= 5922
RR = 0.29 (95% CI 0.06-1.37)
Number Needed to Treat 100-oneindig 2,3
Geen toename sectio’s 2,3
• Strippen niet barbaars4 wel effectief 4,5
1 PRN 2007
2 Wennerholm 2009
3 Gulmezoglu 2006
4 de MirandA 2006
5 Boulvain 2005
TNO Kwaliteit van Leven, 10 december 2009
Constructieve oplossingen
• Betere overdracht en samenwerking tussen betrokken
zorgverleners in de verloskundige keten (geboorteplan,
Elektronisch Verloskundig Dossier)
• Verminderen substandaard zorg, in de hele keten werken
volgens de landelijke professionele normen zoals
Verloskundige Indicatie Lijst en richtlijnen
• Uitvoering perinatale audits verbeterd samenwerking (=
effect perinatale audits in andere landen)
TNO Kwaliteit van Leven, 10 december 2009
Constructieve oplossingen II
• Preconceptiezorg m.n. gericht op zwangeren met lage SES
en allochtone afkomst
• Goede randvoorwaarden oa voldoende professionals,
adequate arbeidsomstandigheden:
overal waar vrouwen bevallen 24 uur per dag adequate zorg
• Goede voorlichting en intensievere begeleiding van de
zwangere. Voorbeelden:
• vroeg in zwangerschap informeren over voor- en nadelen
plaats baring, inclusief kans op verwijzing
• altijd direct naar de zwangere bij start bevalling
• meer tijd aanwezig tijdens bevalling (samenwerking
kraamzorg)
TNO Kwaliteit van Leven, 10 december 2009