B&W.nr. 09.1010., d.d. 22 september 2009 B&W-aanbiedingsformulier Onderwerp Beantwoording van de schriftelijke vragen van raadslid J. van der Kraats (SP) inzake ondergrondse fietsenstalling (ingekomen 25 mei 2009) BESLUITEN Behoudens advies van de commissie 1. de beantwoording van de schriftelijke vragen van het raadslid J. van der Kraats (SP) inzake ondergrondse fietsenstalling (ingekomen 25 mei 2009) vast te stellen; 2. deze beantwoording ter kennis te brengen van de vragensteller en overige leden van de raad. Samenvatting Het college heeft schriftelijke vragen van de SP over de ondergrondse fietsenstalling bij station Leiden CS, zeezijde, beantwoord. Schriftelijke vragen aan het college van Burgemeester en Wethouders van het raadlid J. v. d. KRAATS (SP) inzake ondergrondse fietsenstalling (ingekomen 25 mei 2009) Twee jaar geleden heeft de gemeenteraad ingestemd met de bouw van een ondergrondse fietsenstalling (07.0045). Daarbij was afgesproken dat er 'sociaal toezicht' zou zijn in de stalling, maar dat die niet bewaakt zou zijn. Gezien het bordje met de tekst “Gratis en bewaakt” boven de stalling is blijkbaar toch gekozen voor wat meer dan sociaal toezicht. Antwoord van Burgemeester en Wethouders (ingezonden 22 september 2009) 1) Is er inderdaad gekozen voor wat meer dan sociaal toezicht? Ja, er is gekozen voor een stalling met permanent toezicht. We doen daarmee overigens meer dan wat in 2007 is overeengekomen: een vorm van sociaal toezicht (in de overeenkomst is niet uitgewerkt wat dat is) met openstelling tussen 6 en 21 uur. Wij hebben voor deze ruimere uitwerking gekozen vanwege de sociale veiligheid. NB: om verwarring met de bewaakte, betaalde stalling te voorkomen is het betreffende bord vervangen door een pictogram met de tekst “Fietsenstalling’. Voorts is besloten dat het 'sociale toezicht' samen met de 'spoorse partners', de politie en andere partijen verder uitgewerkt zou worden tot een “gezamenlijke visie op het fietsparkeren en het sociale toezicht in het gehele gebied.” 2) Hoe staat het hiermee? Stand van zaken: er is geprobeerd om het overleg met de partners vóór de opening van de stalling af te ronden, maar door dat NS-Fiets ons op het laatste moment meldde dat de exploitant van de betaalde stalling afhaakte, is dit niet gelukt. We hechtten eraan om toch de opening op 15 mei door te laten gaan. Het overleg heeft wel aanzetten tot oplossingen gegeven, maar (nog) geen tastbaar resultaat. Er is nu enige tijd nodig om dit complexe probleem op te lossen. Er zou ook onderzoek gedaan worden door een extern bureau, deels betaald door de gemeente. 3) Wat heeft dat gekost en opgeleverd? Het onderzoek door een extern bureau, dat als intermediair is opgetreden, betrof een studie naar visie en modellen. Juist bij de uitwerking daarvan konden partijen elkaar niet vinden. Die rapporten blijven basis om met elkaar verder te zoeken naar een lange termijn oplossing. De studie heeft de gemeente en NS-Fiets beide € 11.125,-- gekost en heeft de basis geleverd voor de toekomstige gesprekken. Er is voor beperkte tijd geld voor sociaal toezicht, en bovengenoemde processen zouden moeten leiden tot een structurele oplossing en financiering. 4) Wanneer kan de raad voorstellen hierover verwachten? In het B&W-besluit is aangegeven dat het ons streven is om binnen twee jaar met een voorstel te komen waarin de exploitatie van de stalling zeezijde structureel geregeld wordt. Onderdeel van de plannen zou ook een beleid voor weesfietsen moeten zijn. Tot dat dat er is, leeft bij de SP de volgende vraag: 5) Hoe lang kan een fiets in de stalling blijven staan voor hij wordt verwijderd, en zorgt de toezichthouder voor het markeren en eventueel verplaatsen van overstaande fietsen? Het Fiets Fout = Fiets Wegregime geldt niet in deze stalling. Beheerder DZB heeft huisregels opgesteld: een fiets mag maximaal 4 weken onafgebroken worden gestald. Daarna wordt de fiets (door de DZB) verwijderd. Verder hebben wij nog een vraag over het geld voor het sociaal toezicht. Daar is 850.000 euro voor gereserveerd in 2006. In het Leidsch Dagblad viel echter te lezen dat er een reserve is van 350.000 euro, die genoeg is voor twee jaar toezicht. 6) Is de reservering uit 2006 nog intact? Ja, die is nog intact. 7) Zo ja, klopt het dat er dan genoeg geld is voor vijf jaar toezicht? Nee, vooralsnog voor de eerste twee jaar (€ 370.000) en daarna in principe voor nog iets meer dan twee jaar, maar zie het antwoord op vraag 8. 8) Zo ja, is de gemeente ook van plan de bewaking van de stalling 5 jaar lang te betalen? Dat is afhankelijk van de nadere onderhandelingen en het voorstel dat daarvan het resultaat zal zijn (zie het antwoord op vraag 4). 9) Zo nee, waar is dat geld dan naartoe? Niet van toepassing. Ten slotte hebben wij nog enkele vragen over de situatie voor parkerende fietsers aan de achterkant van het station in het algemeen. Alle fietsparkeerplaatsen op straatniveau verdwijnen in de nabije toekomst. De plekken die op de plaats stonden waar in de toekomst het ROC-gebouw verrijst zijn al eerder opgedoekt. 10) Om hoeveel verdwenen en binnenkort verdwenen parkeerplaatsen gaat het grosso modo? Per saldo is er aan de achterkant van station Leiden CS een groter aantal fietsstallings-plaatsen gecreëerd dan er voordien waren (circa 2200 nu tegen 1900 toen), en bovendien van betere kwaliteit én bewaakt. Door het verdwijnen van alle onbewaakte plekken aan de achterkant van het station (de 'zeezijde' in politiek jargon), hebben mensen die aan die kant aankomen alleen de keuze uit de nieuwe stalling, die om 21.00u sluit, en de betaalde bewaakte stalling. 11) Heeft het college er rekening mee gehouden dat er niet meer gratis geparkeerd kan worden aan de achterkant van het station door mensen die later dan 21.00u terugkomen? Wordt er gewerkt aan een oplossing voor die groep, of worden ze verwezen naar de voorkant van het station? Ja, zie de antwoorden in de brief van 1 juli 2009 van wethouder Steegh aan de commissie Ruimte en Bereikbaarheid. In aanvulling op de bovenstaande vragen heeft het College van B&W er behoefte aan het volgende toe te lichten: Tussen ProRail en de gemeente Leiden is in 2007 een overeenkomst over de bouw van de ondergrondse fietsenstalling afgesloten (Leiden bouwt, en levert terug aan ProRail). Daarin is ook een voorwaarde opgenomen over ‘sociaal toezicht’. De uitwerking daarvan heeft ProRail overgelaten aan NS-Fiets. De onderhandelingen over de exploitatiemogelijkheden voor het gehele stationsgebied (één integraal regiem) werden in 2007 en 2008 gevoerd door o.a. NS-F en de gemeente, maar leidden (nog) niet tot een concreet resultaat. Medio 2008 heeft NS-Fiets daarom een globaal exploitatievoorstel gedaan voor (sec) de nieuw op te leveren ondergrondse fietsenstalling. Uitwerking daarvan (bewaakt/gratis, maar na 3 dagen volledig betalen) leidde begin 2009 tot een forse kostenraming, waarvan het overgrote deel door Leiden gedekt zou moeten worden. Het inbrengen van de netto opbrengst van de huidige bewaakte stalling (een substantieel bedrag) in dat kostenoverzicht was voor NS-F niet bespreekbaar. Om uit die impasse te komen is met NS-F verder gezocht naar kostenreductie. NS-F acht uitvoering voor een lager bedrag uitvoerbaar, maar heeft daar wel de medewerking van zijn beheerder bij nodig. Ook dan rest nog een forse bijdrage door de gemeente Leiden. De beheerder geeft echter, naar ons is medegedeeld door NS-F, aan dat zij een ruim hoger bedrag nodig denken te hebben. Op grond van dat signaal (en om te voorkomen dat de stalling na oplevering gesloten zou moet blijven) heeft de gemeente Leiden de onderhandelingen gestart met DZB. Eén maand voor de opening komt het tot overeenstemming (gratis, bewaakt) met de DZB. Omdat door de DZB expertise over deze manier van exploiteren nog niet is opgebouwd én omdat voor een aantal uitvoeringszaken niet kan worden teruggevallen op een draaiende/-ingewerkte organisatie, wordt in de begroting reserveruimte ingebouwd. Veiligheidshalve wordt in het B&W-voorstel uitgegaan van € 200.000, waar de verwachting is dat dat uiteindelijk veel minder zal zijn. Inmiddels is het gesprek met NS-Fiets om tot een integrale oplossing te komen (weer) opgestart. Met als casus ‘Leiden’ gaan een aantal betrokken gemeenten tezamen met NS-Fiets de discussie met ProRail en het Ministerie van V&W aan omtrent de discrepantie tussen ‘investeren’ (eenmalige (rijks)bijdrage in investeringslasten) en ‘exploiteren’ (afwentelen jaarlijkse exploitatietekorten op gemeenten) én over de budgetopdracht van NS-Fiets (budgettair neutraal over alle NS-stallingen in Nederland; dwz ’winst’ in Leiden wordt elders benut om verlies te dekken).