Longziekten en respiratoire revalidatie
advertisement
Longziekten en respiratoire revalidatie Prof Dr W. Janssens Definitie Respiratoire revalidatie is gericht op patienten met chronische longaandoeningen met klachten en gereduceerde activiteiten van het dagelijks leven Revalidatie is erop gericht om de symptomen te verminderen, de functionele status en 'participatie' te verbeteren. Revalidatie doet dit NIET door de longziekte zelf te verbeteren maar door de gevolgen van de aandoening aan te pakken Welke longziekten • COPD/emfyseem (60 %) • Longtransplantatie (20 %) 45 % COPD 24 % Longfibrose 31 % andere • Longfibrose (in studieverband) (20%) Gezonde longen Gezonde longen GASWISSELING !!! opname van zuurstof en afgave van koolzuurgas Gezonde longen Bestrijden van indringers !!! Trilhaarepitheel / onstekingscellen tegen stof, bacteriën, virus 1. Definities Chronic Obstructive Pulmonary Disease Chronisch obstructief longlijden CARA (chron. aspecifieke respiratoire aandoeningen) COPD 1/ gekenmerkt door luchtwegvernauwing MINDER lucht uitademen MINDER SNEL uitademen PIEPENDE ADEMHALING !! KORTADEMIG !! COPD 0 FEV1 FVC Normal COPD 1 Liter 2 FEV1/ FVC 4.150 5.200 80 % 2.350 3.900 60 % FEV1 3 COPD 4 FVC FEV1 Normal 5 1 2 3 FVC 4 5 6 Seconds EEN SECONDE WAARDE ! COPD Eénseconde waarde Luchtwegvernauwing neemt progressief toe en is niet omkeerbaar Leeftijd COPD 2/ gekenmerkt door luchtwegontsteking HOESTEN ! FLUIMEN ! OPSTOTEN ONTSTEKING ! COPD /emfyseem 3/ gekenmerkt door verlies longblaasjes MINDER zuurstof opname COPD /emfyseem Diffusiecapaciteit !!! Zuurstoftekort ! Kortademig bij inspanning / in rust ! COPD Ten gevolge van inademen schadelijke stoffen of gassen COPD • 1. Blootstelling aan schadelijke invloeden Tabak!, beroep, verkeer • 2. Gastheerfactoren Genetische factoren Astma Verminderde longgroei – vroeggeboorte 20 % van de rokers krijgt COPD of 80 % van de rokers krijgt nooit COPD COPD 680.000 Belgen lijden aan COPD <50 % correcte diagnose COPD • Behandeling in functie van ernst rooktstop en vaccinaties inhalatietherapie - zuurstoftherapie behandeling opstoten respiratoire revalidatie transplantatie Longfibrose MEER DAN 200 verschillende aandoeningen ZELDZAAM Gekende oorzaken – Inhalatie dampen en toxische stoffen – Inhalatie organische partikels (duiven, bakker, ….) – Medicatie – Infectie – Irradiatie Ongekende oorzaken – IPF, UIP, LIP, NSIP – Sarcoidose – Histiocytosis – ….. Longfibrose Gekenmerkt door progressieve fibrosering van long Vitale capaciteit = verlittekening = verkleinen van longinhoud: Minder ademen en sneller ademen ! ziekteprogressie Longfibrose Gekenmerkt door progressieve fibrosering van long Diffusiecapaciteit = verlittekening = verminderen van zuurstofopname Zuurstoftekort ! ziekteprogressie Kortademig bij inspanning / in rust ! longfibrose • Behandeling in functie van soort en ernst verwijderen oorzaak vaccinaties onstekingswerende medicatie zuurstoftherapie behandeling infecties respiratoire revalidatie (?) transplantatie Respiratoire revalidatie Luchtwegvernauwing Verlittekening van long Gestoorde zuurstofopname Kortademigheid deconditionering dysfunctionering depressie Inactiviteit bij COPD -1 stappen per Aantal (n)dag Steps.day 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 Ctrl GOLD I GOLD II GOLD III GOLD IV Troosters ERS 2007 Watz AJRCCM 2007 Respiratoire Revalidatie Resultaten Prof Thierry Troosters Centra in Conventie UZ Gent UZ Leuven CHU Sart-Tilman CH St-Ode A. Programma: verloop - aantal sessies: 60 - duur: 6 maanden - gedurende 3 maanden: 3 x per week - gedurende 3 maanden: 2 x per week - type training : interval, duur, kracht en ademspier Revalidatie, multidisciplinair ! Longarts Onderzoekers Huisarts Sociaal werker Patiënt Kinesitherapeut Verpleegkundige Psychologe Ergotherapeut Diëtiste Revalidatie, multidisciplinair ! In welke mate denkt u dat de volgende disciplinie heeft bijgedragen tot het algemene effect van uw revalidatieprogramma? A rts Tr ai ni Ps ng yc ho lo So og ci aa lw Er er go k th er ap . D ie et is t 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Geenszins Niet Een beetje Veel Erg veel Het effect van het huidige programma 140 500 150 120 450 125 100 80 400 100 60 350 75 40 20 300 6MWD Staptest Voor revalidatie 3 maand 6 maand 12 maand 50 CRDQ Levenskwaliteit QF Spierkracht Winst per aandoening 90 % toename van wandelafstand 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Het effect van het huidige programma 3 7 7 2.5 6 6 5 5 4 4 3 3 1 2 2 0.5 1 1 0 0 0 2 1.5 Antibiotica AB courses GP visits Doktersbezoek Hospital Opnames verbruik Voor revalidatie 6 maand 12 maand 18 maand Rookstop Ex smoker Current smoker Quit Continued Effecten revalidatie • Verbetert revalidatie de symptomen ? JA • Verbetert revalidatie de inspanningscapaciteit ? JA • Verbetert revalidatie de levenskwaliteit ? JA • Verbetert revalidatie de levensverwachting ? JA • Verbetert revalidatie de longfunctie? NEEN VEEL SUCCES
