Patiëntenbrief COPD en Bewegen In deze brief wordt nog eens uitgelegd wat met u is besproken. U kunt de tekst thuis op uw gemak doorlezen. Wat is COPD? COPD is een aandoening van de luchtwegen. De afkorting COPD komt uit het Engels en staat voor ’Chronic Obstructive Pulmonary Disease’. Bij COPD raken de kleine vertakkingen van de luchtwegen door een chronische ontsteking beschadigd. Daardoor werken uw longen minder goed. U krijgt last van benauwdheid, hoesten en opgeven van slijm. U wordt sneller kortademig en moe, vooral bij inspanning zoals traplopen. Het ademen gaat vaak gepaard met piepen en brommen. Waarom bewegen bij COPD? Regelmatig bewegen is gezond voor iedereen, zeker ook voor mensen met COPD. Als u bij geringe inspanning al last krijgt van kortademigheid, moet u zich daardoor niet laten tegenhouden. Bewegen is voor u juist extra belangrijk. Door meer te gaan bewegen verbetert u uw conditie en spierkracht. Dit betekent dat alledaagse activiteiten u steeds een beetje minder inspanning gaan kosten. U wordt minder snel kortademig. U gaat zich beter voelen en krijgt meer energie, bijvoorbeeld om boodschappen te doen of voor hobby’s en contacten met vrienden. Door lichaamsbeweging kunt u zich beter ontspannen en slaapt u lekkerder. Meer bewegen helpt ook tegen hart- en vaatziekten en tegen botontkalking. Hoeveel beweging bij COPD? De bedoeling is dat u uiteindelijk ten minste 5 dagen per week een half uur per dag actief beweegt, bijvoorbeeld fietsen, stevig wandelen of tuinieren. Als u niet gewend bent om extra te bewegen, moet u het geleidelijk opbouwen. Begin bijvoorbeeld met dagelijks een wandelingetje van tien minuten. Loop bijvoorbeeld naar een winkel in de buurt om een boodschap te doen. Wandel vervolgens iedere dag een beetje verder. Forceer niet. Kijk of het u lukt om geleidelijk aan een half uur per dag te komen. U kunt het half uur verspreiden over de dag. Doe bijvoorbeeld ’s ochtends tien minuten gymnastiek, ga ’s middags vijftien minuten fietsen en aan het einde van de dag nog vijf minuten wandelen. Heeft u veel te weinig lucht om hieraan te beginnen, dan bekijken we of er een manier van bewegen is, die beter bij u past waarbij u uw conditie toch kunt verbeteren. Welke vorm van beweging is het beste voor u? Iedereen heeft zijn eigen voorkeur. De een is een echte zwemmer, de ander een fietser en weer een ander gaat het liefst wandelen in het bos. Kies een vorm van bewegen waar u plezier in heeft. Misschien kunt u dagelijks de hond van de buren uitlaten. Misschien zit u het liefst op een hometrainer voor de televisie. Zorg ervoor dat uw manier van bewegen goed in uw dagelijks leven past. De ernst van uw COPD bepaalt hoeveel u kunt doen. Voor de een is ‘een keer extra de trap op’ een grote prestatie, voor de ander een loopje naar de brievenbus. Is uw COPD niet zo ernstig dan kan twaalf baantjes zwemmen in plaats van tien voor u de juiste uitdaging zijn. Misschien kent u iemand die met u mee wil doen. Samen bewegen is leuk. Het is gemakkelijker vol te houden als u het in een groepje doet. U kunt elkaar stimuleren. Bewegen kan ook in groepsverband onder begeleiding van een fysiotherapeut. Hoe gaat het verder? Begin voorzichtig met uw bewegingsplan. Kijk hoe u stap voor stap meer kunt gaan bewegen. Forceer nooit. Eventueel kunt u een bewegingsdagboekje bijhouden. Schrijf hierin welke activiteiten u per dag heeft ondernomen en hoe lang u het volhield. Als iets niet goed lukt, schrijf dan op hoe dat komt. Bijvoorbeeld: te weinig lucht, pijn, moeheid. Na 4 weken bespreken we op de praktijk hoe het is gegaan. Voor meer informatie kunt u ook terecht bij het Astmafonds (www.astmafonds.nl of 033-4341212) en bij www.sportiefbewegen.nl. Heeft u nog vragen? Als u na het lezen van deze brief nog vragen heeft, dan kunt u daar bij een volgend contact op terugkomen.