Gelderse Bestuursscan Gemeente Duiven 2 Inhoudsopgave Voorwoord Deskresearch Kansen- en ontwikkelanalyse Bijlage: Zelfanalyse Voorwoord De gemeenten in Gelderland staan voor grote opgaven. Economische, demografische en andere ontwikkelingen vragen om een krachtige gemeenschappelijke aanpak van kansen en problemen. Nieuwe taken op het gebied van zorg, jeugd en arbeidsparticipatie stellen hogere eisen, waardoor gemeenten meer moeten samenwerken. Om deze redenen is in opdracht van de provincie Gelderland en de VNG afdeling Gelderland de adviescommissie gestart met het project Sterk bestuur in Gelderland. Het project gaat na of de Gelderse gemeenten en hun samenwerkingsverbanden voldoende zijn toegerust om ook in de toekomst de kwaliteit te bieden waar inwoners recht op hebben. Om dit te onderzoeken heeft de Adviescommissie de volgende onderzoeksmethoden gehanteerd. Er is gestart met een deskresearch om inzicht te krijgen over de feitelijke situatie van de gemeente. Vervolgens heeft de gemeente een zelfanalyse ingevuld, waarbij zij een beeld heeft geschetst van huidige en toekomstige ontwikkelingen en haar visie daar op. De deskresearch en de zelfanalyse vormden de onderleggers voor het gesprek met het MT, het college en (een delegatie van) de gemeenteraad. Na afloop van dit gesprek is door de Adviescommissie een kansen- en ontwikkelanalyse opgesteld, die de basis vormt voor het regionale rapport en handvatten geeft voor antwoorden op de toekomstbestendigheid van de gemeente, haar positie in de regio en bijbehorende samenwerkingsverbanden. Tot slot danken wij de gemeente voor haar medewerking en de constructieve gesprekken. Namens de adviescommissie Sterk Bestuur in Gelderland, mr. G.J. de Graaf, voorzitter 4 Deskresearch De deskresearch op de volgende pagina's is opgesteld op basis van gemeentelijke documenten. 5 Gemeente Duiven De gemeente Duiven is een middelgrote gemeente in Gelderland, gelegen langs de A12. De gemeente Duiven grenst aan de gemeenten Zevenaar, Rijnwaarden, Lingewaard, Westervoort, Arnhem en Rheden. Bevolking: Duiven heeft 25.554 inwoners (per 15-8-2013) waarvan de verdeling mannen en vrouwen ongeveer gelijk is. 87,3% is autochtoon (ref. 85,5% in Gelderland), tegenover 12,7% allochtoon (ref. 14,5% in Gelderland). Duiven kent een negatief migratiesaldo van 0,20% (ref. 0,2% positief in Gelderland). In Duiven zijn er 9,6 geboortes per 1.000 inwoners (ref. 10,3 in Gelderland) en 4,8 sterfgevallen per 1.000 inwoners (ref. 8,3 in Gelderland). De groene druk (jonger dan 19 jaar) bedraagt 43% (40,1% gem. in Gelderland) en de grijze druk (65 jaar of ouder) bedraagt 24,4% (29,4 % gem. in Gelderland). Werkgelegenheid: Het aantal banen in Duiven bedraagt 15.860. Het aandeel van de werkzame beroepsbevolking of de beroepsgeschikte bevolking bedraagt in Duiven 67,3%. In vergelijking met de groep gemeenten van vergelijkbare bevolkingsomvang bevinden zich in de gemeente Duiven relatief minder vestigingen van bedrijven. Het aantal banen per 1.000 inwoners bedraagt 803,0 en is daarmee hoger dan in de referentiegroep. Woningen: In 2011 zijn er in de gemeente Duiven 93 woningen gebouwd. In 2011 maakt 49,5% van de nieuwgebouwde woningen deel uit van de koopsector en 50,5% van de huursector. De WOZ-waarde van koopwoningen in de gemeente Duiven bedraagt gemiddeld € 242.000,— en ligt daarmee lager dan gemiddeld in de gemeenten van vergelijkbare bevolkingsomvang. Inkomen: Het gemiddeld besteedbaar inkomen van personen is met € 28.600,— lager dan het gemiddelde in de groep gemeenten van vergelijkbare bevolkingsomvang. In de gemeente Duiven zijn relatief minder personen in de arbeidsproductieve leeftijd aangewezen op een uitkering dan in de vergelijkingsgroep. Gemeenteraad (totaal 21 zetels) Lokaal Alternatief 6 zetels WD 5 zetels PvdA 3 zetels CDA 3 zetels Groenlinks 2 zetels Pro Duiven 1 zetel SP 1 zetel College van Burgemeester en Wethouders Burgemeester Rik de Lange (PvdA) Wethouder Sjef van Groningen (Lokaal Alternatief) Wethouder Henk Nijland (WD) Wethouder Karei Schols (PvdA) Gemeentesecretaris Chris Papjes Organisatiemodel: De gemeente Duiven kent een viertal afdelingen: Publiek, Beheer, Ondersteuning en Beleid. Deze afdelingen zijn onderverdeel in teams. De organisatiefilosofie: de gemeente is dienstbaar en klantgericht, waarbij optimaal gebruik wordt gemaakt van e-governance. Bestuurlijke stabiliteit: Het vorige college werd gevormd door het CDA en Groenlinks. Bij de laatste verkiezingen zijn lokaal Alternatief en W D de grootste gebleken en hebben een college gevormd. In november 2013 is burgemeester Henk Zomerdijk vertrokken (pensionering) en vervangen door de huidige burgemeester. Rik de Lange. Organisatie op orde: Met ingang van 2012 laat de organisatie- en besturingsfilosofie zich als volgt omschrijven: (1) effectiviteit (2) realisme (3) zelfsturing (4) competenties (5) veranderen (6) vertrouwen. De teams vormen de basis van de organisatie. De verschuiving van inhoudelijke kennis van medewerkers naar een grotere nadruk op competenties en vaardigheden is bedoeld om de organisatie flexibel te maken voor een veranderende omgeving. Daarnaast is er nadrukkelijk aandacht voor cultuur. In 2013 heeft 'de kanteling' plaatsgevonden: een organisatieverandering waarbij een jaarplancyclus is geïntroduceerd, evenals directie- en afdelingsplannen. Financiële positie: Het begrotingsresultaat voor 2014 is sluitend. Voor de jaren daarna is het perspectief echter somberder. In 2015 bedraagt het tekort € 2.318.341,— oplopend tot € 3.156.808,— in 2017. De belangrijkste oorzaak is de verlaging van de algemene uitkering van het Rijk. De komende jaren worden er extra bezuinigingen gezocht. Ook de buffer om tegenvallers op te vangen is onder het gewenste minimumniveau komen. De algemene reserve is € 4 miljoen euro. Op basis van een inventarisatie van mogelijke risico's bedraagt het gewenste minimumniveau echter € 6,3 miljoen. De teruglopende activiteiten in de grondexploitatie, rentederving van de voor het Vitaal Centrum ingezette geblokkeerde reserve Raweb, de decentralisaties en toename van het aantal bijstandsgerechtigden en vastgoedontwikkelingen zullen tevens gevolgen hebben voor de begroting. Zo wordt een verwachte winst van 25 miljoen euro op de grondexploitaties niet volledig gerealiseerd. Samenwerking: In haar programmabegroting (2014-2017) geeft de gemeente aan dat zij maximaal inzet op samenwerking: samenwerking met inwoners (al dan niet via wijk- en dorpsraden), maatschappelijke organisaties en instellingen, bedrijven en regiogemeenten. Dat gebeurt voor een belangrijk deel in De Liemers, dat Duiven wil neerzetten als een sterke (sub)regio met een eigen identiteit. Vanuit het Sdl (Samenwerkingsverband de Liemers; Rijnwaarden, Zevenaar, Westervoort en Duiven)) wordt samengewerkt bij ICT, de Sociale Dienst en op het vlak van inkoop. Grote beleidsopdrachten zoals de vier decentralisaties worden samen met de elf gemeenten in de regio Arnhem opgepakt. Ook op het terrein van leerplicht, milieu, onderhoud wegen, riolering, openbaar groen, veriichting en met de omgevingsdienst wordt samengewerkt. Belangen van Duiven komen goed aan bod in SRAN (Stadsregio Arnhem Nijmegen)-verband op de gebieden wonen, werken, mobiliteit en ruimte. strategie en Leiderschap: In het coalitieakkoord 2011-2014 'ledereen doet mee' staat geschreven dat de kans op succes bij het realiseren van meer maatschappelijke betrokkenheid en participatie ligt in het creëren van vertrouwen en samenwerking. Vertrouwen van de gemeente, de politiek en bestuurders in de intentie en expertise van de burgers en de ondernemers. Dat vraagt een andere overheid en wellicht een andere organisatie voor deze overheid. Door samen te werken vanuit een heldere visie, op basis van de beschikbare mogelijkheden, moeten problemen worden besproken en samen worden opgelost. Als dat lukt kunnen de vier schijnbaar magere jaren achteraf wel eens vier vette jaren blijken te zijn. Dit past binnen de missie, zoals verwoord in programmabegroting 2014-2017: te midden van een dynamische omgeving wil Duiven een gemeente zijn waar het prettig wonen, werken en leven is en waar maatschappelijke participatie voor iedereen zoveel mogelijk bereikbaar is. De gemeente zet zich samen met de inwoners in om het door hen gewenste klimaat op een financieel verantwoorde wijze te creëren en in stand te houden, zowel in de twee dorpen (Groessen en Loo) als Duiven zelf. Interactie met de samenleving: Samenleven en ontmoeting zijn voor Duiven zeer belangrijk. De Liemers, en zo ook de gemeente Duiven, kent een warm en bruisend verenigingsleven. Een pluriform verenigings- en vrijwilligersleven benadrukt de sociale cohesie. Activiteiten van buurtverengingen, wijk- en dorpsraden, maar ook buren in een straat dragen met activiteiten bij aan de sociale cohesie. In 2012 heeft de gemeente deelgenomen aan het onderzoek naar burgerrollen, genaamd 'waar staat je gemeente'. In de verschillende rollen krijgt de gemeente voornamelijk een gemiddelde waardering op een 10-puntsschaal: als kiezer (6,1), als klant (7,9), als onderdaan (6,4), als partner (5,9) en als wijkbewoner (7,0). De gemeente Duiven scoort daarbij boven het landelijk gemiddelde van gemeenten met minder dan 50.000 inwoners en de ook boven het Gelders gemiddelde. Uit het klanttevredenheidsonderzoek 2012 blijkt dat Duiven met een 8,0 bovengemiddeld scoort. De visie 'Wijkgericht Werken' geeft daarnaast handvatten om ruimte aan burgers te geven om hun eigen wijk in te richten en onderhouden. De gemeente speelt daarbij een faciliterende rol (bijvoorbeeld op het gebied van afvalinzameling of speeltuinen). Bezuinigingen: De gemeente Duiven zit in een fors bezuinigingsproces. Voor de periode 2015-2017 moet er € 8,2 miljoen bezuinigd worden. Gedeputeerde Staten van de provincie Gelderland heeft geëist dat er voor 19 maart 2014 duidelijkheid moet zijn omtrent de invulling van de bezuinigingen (2015: € 2,4 miljoen, 2016: € 2,6 miljoen, 2017: € 3,2 miljoen). Krimp: In 1981 is de gemeente Duiven samen met Westervoort aangewezen als groeikern. Voor Duiven betekende dat de bouw van ongeveer 4.200 woningen in de periode van 1987 tot 1994. Deze woningen zijn gebouwd in het gebied Duiven-West, Duiven-Zuid en Lommerweide. De groeikerntaak is per 1 januari 1994 afgerond. Vanaf die datum wordt slechts een bescheiden woningbouwprogramma uitgevoerd. Met ingang van 2003 daalt het inwoneraantal van Duiven ten opzichte van de periode daarvoor, maar blijft momenteel ongeveer gelijk (licht negatief). Grondproblematiek: De gemeente Duiven kent een aantal ontwikkellocaties. De gemeente voert een actief grondbeleid en is zich daarbij bewust van de risico's. Het gewogen maximum van € 5.213.400,— en het gewogen gemiddelde risico van € 2.706.200,— zijn hoger dan in de begroting 2013 opgenomen bedragen (resp. € 4.934.000,— en € 2.567.000,—). Samenwerking4 O's: Duiven besteedt in haar beleidsdocumenten veel aandacht aan de samenwerking met bedrijfsleven, onderwijsinstellingen en maatschappelijke organisaties. Het collegeprogramma heet niet voor niets 'ledereen doet mee'. Het stimuleren van maatschappelijke betrokkenheid is een van de speerpunten van het college. Verenigingen en maatschappelijke organisaties die subsidie ontvangen, leveren daarvoor een tegenprestatie (de sportclub organiseert bijvoorbeeld een sportdag). Tegelijkertijd blijkt dat bijvoorbeeld het bedrijfsleven een voorkeur pleit voor één Liemerse gemeente, om zo één gesprekspartner te hebben (zowel op beleid- als uitvoeringsniveau). Momenteel onderhoudt Duiven contacten met ondernemersverenigingen zoals Lindus (ondernemersvereniging Liemers), MKB Duiven en De Elshof (winkelcentrum). Duiven heeft daarnaast een breed aanbod aan kinderopvang, elf basisscholen (zowel openbaar als bijzonder onderwijs) en een middelbare school (Candea College). Het aantal leerlingen stijgt sneller dan verwacht en dus is een sterke band met onderwijspartners van groot belang voor de gemeente. Maatschappelijke organisaties zijn van mening dat, bij een verdergaande samenwerking tussen de Liemerse gemeenten, er aandacht moet blijven voor de leefbaarheid voor dorpskernen. Hiervoor wordt er nauw samengewerkt met buurt- en wijkverenigingen en de dorpsraden. Decentralisaties: Duiven heeft een eigen Stuurgroep Transitie Sociaal Domein, met daarin bestuurlijke en ambtelijke verantwoordelijkheden en taken die zijn beschreven in het Programmaplan. Voor alle vier decentralisaties heeft Duiven een actuele startnotitie opgesteld. De samenwerking met de andere Liemers gemeenten verloopt wisselend. Jeugdzorg: De jeugdzorg wordt vanaf 1 januari 2015 van de provincie overgeheveld naar de gemeenten. Gemeenten worden financieel en uitvoeringstechnisch verantwoordelijk. Duiven neemt deel aan de regionale werkgroep, waarin twaalf gemeenten (G12) samenwerken aan de beleidsontwikkeling. Voor de uitvoering en het transitiearrangement wordt gekeken naar het niveau van de Liemerse samenwerking. AW8Z/Wmo: De vier Liemerse gemeenten zijn voornemens samen te werken. Wethouder Schols is coördinerend wethouder. De Kadernotitie moet eind januari 2014 worden vastgesteld door de raad. Uit de Wmo-benchmark blijkt dat Duiven net iets hoger dan andere gemeenten van dezelfde omvang scoort. Richting de toekomst moet er een overgang plaatsvinden naar een nieuwe rol voor inwoners: de primaire verantwoordelijkheid voor participatie ligt bij de burger zelf (Welzijn Nieuwe Stijl/Actief Burgerschap). Participatiewet: De Regionale Sociale Dienst (RSD) van de vier Liemerse gemeenten moet de verordeningen gaan opstellen. Uitvoering door Duiven alleen is vanwege de complexiteit niet haalbaar. Het is nog niet definitief duidelijk of dit op schaal van de Stadsregio Arnhem-Noord of de Liemers wordt opgepakt. Passend Onderwijs: Per 1 augustus 2014 krijgen de scholen zorgplicht. Er wordt hiervoor samengewerkt in de volgende samenwerkingsverbanden: Samenwerkingsverband primair onderwijs De Liemers en Samenwerkingsverband voortgezet onderwijs De Liemers. Passend onderwijs wordt daarmee uitgevoerd op Liemers schaalniveau. Operationele samenwerking: Duiven neemt deel aan de Omgevingsdienst Regio Arnhem (ODRA). Deze is per 1 april 2013 formeel van start gegaan. Bij de ODRA is een aantal taken ondergebracht op het gebied van milieu, handhaving en toezicht: het zogenoemde basispakket. Jaarlijks moet een aantal zaken met de ODRA afgestemd worden, zoals het opstellen van een dienstverleningsovereenkomst. Hiertoe vindt periodiek een zogeheten opdrachtgeversoverleg plaats. De vier Liemerse gemeenten werken vanaf 2011 samen op het gebied van de Regionale Sociale Dienst (RSD), regionale ICT-dienst (RID) en inkoopprocessen. SI ii^r '~ m u u r •„ , Er: "zT :~™ ~~ Bestaande samenwerkingsverbanden: In de programmabegroting 2014 zijn de verbonden partijen (rechtspersonen waarin de gemeente een bestuurlijk en financieel belang heeft) opgenomen. Het betreft onder andere de volgende samenwerkingsvormen: Stadsregio Arnhem-Nijmegen, Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland Midden, Samenwerking de Liemers (per 2013 uitvoering Regionale Sociale Dienst) Presikhaaf Bedrijven (uitvoering WSW), Omgevingsdienst Regio Arnhem (ODRA). Er heeft een verkenning plaatsgevonden naar de samenwerking tussen de vier Liemerse gemeenten. Hierin is gekeken naar de ontwikkelingen tot 2017 en welke samenwerking daarbij noodzakelijk is. Vijf scenario's (1-volledige fusie, 2-twee bestuurlijke fusies, 3-twee bestuurlijke fusies en twee ambtelijke fusies, 4- ambtelijke fusie, 5-uitbreiding van de WGR voor het Sociale Domein) worden hierin nader verkend. De vier colleges gaan de inhoud van dit rapport samen met de raden bespreken om uiteindelijk een besluit te nemen. Domein Aantal regioindelingen Aantal gemeenten Sociaal 17 57 Veiligheid 4 81 Bestuurlijk 13 Fysiek 3 Totaal 37 Overzichtskaart regionale samenwerkingsverbanden Sociaal Bestuurlijk Veiligheid Fysiek • m 133 Kansen- en ontwikkelanalyse Op dinsdag 28 januari jl. heeft de Adviescommissie Sterk Bestuur in Gelderland achtereenvolgens gesproken met het Managementteam, het college van Burgemeester en Wethouders en een afvaardiging van de gemeenteraad. Wij danken de vertegenwoordigers van de gemeente voor de openhartigheid en de constructieve wijze waarop de gesprekken hebben plaatsgevonden. Wij stellen daarbij vast, dat we een openhartig, ambitieus en plezierig management hebben aangetroffen, een college dat openhartig over de gezamenlijke agenda en eikaars portefeuille sprak, stevig in haar opvattingen was en een duidelijke visie heeft, alsmede een raad die eveneens in alle openheid met elkaar van gedachten wisselt en waarin de sfeer goed is. Onderstaand geven wij naar aanleiding van deze gesprekken aan waarin naar onze mening kansen liggen voor de gemeente, alsmede punten die in onze ogen verder ontwikkeld kunnen/moeten worden. Kansen Organisatie De basis van de organisatie is op orde, de reorganisatie is afgerond en er zitten voldoende mensen, die in staat zijn om de uitdagingen die op de gemeente afkomen op te pakken, ervan uitgaande dat men blijft verder gaan met strategische personeelsontwikkeling, verjonging en samenwerking. De kennis van en de reeds bestaande activiteiten in de kernen/wijken zijn aanknopingspunten om op lokaal niveau op goede wijze invulling te geven aan grote delen van de decentralisaties in het kader van het sociaal domein. Samenwerl<ing andere O's De doortrekking van de A15 in combinatie met de reeds aanwezige detailhandel aan de A12, de goede samenwerking met de bedrijven aldaar en de nog aanwezige capaciteit bieden mogelijkheden voor verdere ontwikkeling. De samenwerking in het college, de onderlinge samenwerking tussen raad, college en organisatie, alsmede de bereidheid om gezamenlijk zaken op te pakken en te mogen opereren over eikaars portefeuille zijn basis voor vertrouwen en gezamenlijk oppakken van grote uitdagingen. De interactie met burgers, bedrijven en instellingen, alsmede de waardering vanuit het MKB zijn basis voor het door ontwikkelen van de nieuwe rol van de gemeente als partner in een complexe samenleving. Intensivering van de contacten met de provincie kan zorgen voor meer gezamenlijkheid in het aanpakken van cruciale dossiers, alsmede in steun en hulp vanuit de provincie. Ontwikkelpunten Organisatie Gelet op de staat van de gemeente, alsmede de recent verrichte reorganisatie, is doorontwikkeling van KGG en dienstverleningsconcept gewenst. De gemeente is hier al mee bezig. 9 Ten einde op termijn als organisatie kwaliteit op peil te kunnen houden, is strategisch HRM-beleid cruciaal. De gemeente is hier mee gestart. Visieontwikkeling rondom het sociaal domein is nog niet afgerond en verdient direct na de verkiezingen volop de aandacht, waarbij het onder andere gaat om het ingewikkeld opereren in regionale samenwerking, zoals een gezamenlijk SWbedrijf met 11 gemeenten en een Intergemeentelijke Sociale Dienst met 4 gemeenten die gezamenlijk de basis moeten vormen voor uitvoering van de Participatiewet. Daarnaast gaat het om sturing en controle op regionale organisaties zoals het bestaande SW-bedrijf, maar ook toekomstige instituties in bijvoorbeeld de AWBZ en de Jeugdzorg. Inpassing van de A15 vereist veel aandacht in het belang van de burgers in met name de kern Groessen. De kader stellende rol van de raad zal verder ontwikkeld moeten worden gelet op de ontwikkelingen in het sociale domein, de stand van de financiën en de doorontwikkeling van de gemeente. Grondexploitatie De gemeente staat nog voor ingrijpende bezuinigingen in de exploitatie, maar ook op het gebied van mogelijke tegenvallers in het kader van de grondexploitatie. Daarnaast wordt als uitgangspunt voor het uitvoeren van de decentralisaties budgettaire neutraliteit gehanteerd. Dit vraagt terughoudendheid van bestuur en politiek in ambities, alsmede visie op het financiële meerjarenbeleid. Intergemeentelijke samenwerking Herindeling in de Liemers is in alle vier betrokken gemeenten een 'hot issue'. Het vergt van alle betrokkenen visie, vertrouwen, gunnen en daadkracht om besluiten te nemen, die goed zijn voor alle betrokken gemeenten. Zevenaar en Duiven vormen daarbij een belangrijke as. Toekomstperspectief, slagkracht in de regio, economische ontwikkeling en duurzaamheid zouden daarbij cruciale condities moeten zijn. Herindeling is niet direct in het belang van Duiven. Duiven is voorstander van een 2-2 herindeling. Een grote gemeente kan te ver weg van haar inwoners komen te staan en is vanuit dat perspectief onwenselijk. Duiven begrijpt dat een herindelingsvariant, 4-1 of 2-2, van een zeker urgent belang is voor Rijnwaarden. 10 Bijlage: Zelfanalyse O n d e r w e r p e n vragenlijst V o o r l i g g e n d e rapportage omvat de resultaten van de vragenlijst die door de g e m e e n t e is ingevuld. A c h t e r e e n v o l g e n s k o m e n de volgende o n d e r w e r p e n aan b o d : • K e n m e r k e n van de g e m e e n t e ; • Realisatie van de o p g a v e n door d e g e m e e n t e ; • S a m e n w e r k e n op strategisch, tactisch en operationeel niveau; • Belang bij en bijdrage aan s a m e n w e r k e n ; • Decentralisaties. Invullen v r a g e n l i j s t De vragenlijst is toegestuurd aan het college van Burgemeesters en W e t h o u d e r s . Zij zijn aanbevolen om d e vragenlijst ter consultatie voor te leggen aan de fractievoorzitters. Ook kon m e n maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven betrekken bij het Invullen van d e vragenlijst. De eerste vraag (volgende pagina) licht toe wie er door de g e m e e n t e in de consultatie is betrokken. Drie n i v e a u s v a n s a m e n w e r k e n In de vragenlijst is onderscheid g e m a a k t t u s s e n drie niveaus in samenwerken: • Strategische s a m e n w e r k i n g : e c o n o m i s c h e , ruimtelijke ordenings- e n infrastructurele keuzes en m a a t r e g e l e n die bijdragen aan het versterken van de (internationale) concurrentiepositie van de regio; • Beleidsvorming en -uitvoering: het m a k e n van beleidskeuzes en d e beleidsuitvoering van gemeentelijke taken in het fysieke en sociale domein; • Bedrijfsvoering en dienstverlening: het beheer van de ambtelijke organisatie en de uitvoering van gemeentelijke diensten die zich richten op buurten, wijken en d o r p s k e r n e n ('schoon, heel en veilig'). 11 Welke partijen heeft u betrokken vragen In deze vragenlijst? V r a a g is niet beantwoord bij het beantwoorden van de 1. K a r a k t e r e i g e n s c h a p p e n v a n uw g e m e e n t e In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen? Vraag Antwoord Het College van B en W beschikt over de capaciteiten om de huidige taken uit te voeren of uit te laten voeren. Helemaal mee eens De gemeenteraad beschikt over de capaciteiten om de huidige taken uit te voeren of uit te laten voeren. Mee eens De ambtelijke organisatie beschikt over de capaciteiten om de huidige taken uit te voeren of uit te laten voeren (kwaliteit). Mee eens De ambtelijke organisatie heeft voldoende capaciteit om de huidige taken uit te voeren of uit te laten voeren (kwantiteit). Mee eens De gemeente is in staat om voldoende kwalitatief goed personeel aan te trekken. Helemaal mee eens De financiële positie van de gemeente is een belemmering voor Mee oneens het adequaat functioneren van het lokaal bestuur. De nieuwe strategische opgaven zijn voor de gemeente aanleiding om de omvang van het totale takenpakket te heroverwegen (kerntakendiscussie). Mee eens Onderlinge verhoudingen tussen College en Raad zijn goed. Helemaal mee eens Op welke twee punten vindt u dat de organisatie van uw gemeente positief scoort ten opzichte van de organisaties andere gemeenten? Vraag Antwoord 1. elan 2. sturing Wat zijn twee verbeterpunten binnen Vraag Antwoord 1. integrale samenwerking 2. doorvoeren overheidsparticipatie uw van organisatie? 12 Welke drie kenmerken kenschetsen het klimaat van uw gemeente het best? politiek/bestuurlijke • Gericht op de burger • Oplossingsgericht • Samenwerkingsgericht 2. R e a l i s a t i e v a n de o p g a v e n d o o r u w g e m e e n t e In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen? Vraag Antwoord De gemeente is in staat om lokale doelen te stellen. Mee eens De gemeente is in staat om lokale doelen te bereiken. Mee eens Inwoners hebben daadwerkelijk invloed op het lokale beleid van de gemeente. Mee eens Ondernemers hebben daadwerkelijk invloed op het lokale beleid van de gemeente. Helemaal mee eens Maatschappelijke organisaties hebben daadwerkelijk invloed op het lokale beleid van de gemeente. Mee eens In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen? Vraag Antwoord De (financiële) positie van de gemeente maakt regionale samenwerking noodzakelijk. Mee eens De (financiële) positie van de gemeente maakt ambtelijke samenwerking met andere gemeente(n) noodzakelijk. Mee eens De gemeente verkent een ambtelijke fusie. Helemaal mee oneens De gemeente verkent een bestuurlijke fusie (herindeling). Helemaal mee eens 13 3. S a m e n w e r k e n op s t r a t e g i s c h , b e l e i d s m a t i g en operationeel niveau Welke gemeenten zijn de voornaamste strategische opgaven? partners voor de In de netwerkanalyse zijn de g e m e e n t e n behorend bij regio A r n h e m - N i j m e g e n zwart gekleurd. G e m e e n t e W a g e n i n g e n behoort tot de regio de Vallei. In de t o e k o m s t venwacht m e n met de volgende gemeenten s a m e n te w e r k e n . De dikte van de lijn geeft de mate v a n samenwerking (strategische, beleidsmatige s a m e n w e r k i n g en s a m e n w e r k i n g en operationele op decentralisaties in het sociale domein) weer. 14 Doesburci Hf-iontferland Renkum (•Rozendaal Rheden -Wageningen Overbetuwe Rijnwaarden Zijn er gemeenten buiten Gelderland die voor u partners zijn voor de strategische opgaven? Nee In hoeverre bent u het eens met de volgende belangrijke stellingen? 15 Vraag Antwoord De bestuurlijke invloed van de samenwerkingspartners voor de strategische opgaven is evenredig. Niet eens en niet oneens De ambtelijke inzet van de samenwerkingspartners voor de strategische opgaven is evenredig. Niet eens en niet oneens Hoe waardeert opgaven? Goed u de samenwerking Welke aangrenzende belangrijkste ruimtelijke of omliggende beleidsmatige samenwerkingspartners voor de strategische gemeenten (dus niet: zijn uw PIOFA) op het vlak van economische, en sociaal-maatschappelijke functies? M o m e n t e e l werkt de g e m e e n t e Duiven met de v o l g e n d e g e m e e n t e n s a m e n op beleidsmatig niveau. In de toekomst v e r w a c h t m e n hier g e e n veranderingen in. Doesburg — Montferland I Lingev/aard I Renkum • Rozendaal IRheden iVageningen I Overbetuwe I^VVestei voort I Rijnwaarden Zijn er gemeenten buiten Gelderland die voor u belangrijke beleidsmatige samenwerkingspartners zijn op het vlak van economische, ruimtelijke en sociaal-maatschappelijke functies? Nee In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen? 16 Antwoord Vraag Niet eens en niet oneens Niet eens en niet oneens De bestuurlijke invloed van de partners voor de beleidsmatige samenwerking is evenredig. De ambtelijke inzet van de partners voor de beleidsmatige samenwerking is evenredig. Hoe waardeert u de beleidsmatige samenwerking partners? Goed tussen de Zijn er gemeenten buiten Gelderland die voor u in de toekomst belangrijke beleidsmatige samenwerkingspartners op dit vlak zouden kunnen zijn? Nee 17 Met welke gemeenten werkt u op operationeel (dienstverlening en bedrijfsvoering) samen? niveau M o m e n t e e l werkt de g e m e e n t e Duiven met de volgende g e m e e n t e n s a m e n op operationeel niveau. In de t o e k o m s t venwacht m e n hier g e e n veranderingen in. • Doesburg Zijn er gemeenten buiten niveau samenwerkt? Nee In hoeverre pMontferland Geldedand met wie u op bent u het eens met de volgende operationeel stellingen? Vraag Antwoord De bestuurlijke invloed van de partners voor de operationele samenwerking is evenredig. Mee eens De ambtelijke inzet van de partners voor de operationele samenwerking is evenredig. Niet eens en niet oneens Hoe waardeert Neutraal u de operationele Zijn er gemeenten operationeel buiten Gelderland samenwerking? met wie u In de toekomst niveau samen zou kunnen op werken? Nee 18 4. B i j d r a g e a a n samenwerl<en - S t r a t e g i s c h e o p g a v e n in d e regio W a t is u w bijdrage in t e r m e n v a n middelen (financieel, kennis e n capaciteit) afgezet tegen het belang voor uw g e m e e n t e ? "Naar v e r h o u d i n g " wil hier z e g g e n : in verhouding tot d e o m v a n g e n d e eigen behoefte v a n d e g e m e e n t e . De t h e m a ' s zijn als volgt gecategoriseerd: • Speler: De g e m e e n t e geeft a a n z o w e l veel belang te hebben als veel middelen a a n het t h e m a bij te dragen in het regionale samenwerkingsverband. • Contextbepaler: De g e m e e n t e geeft a a n weinig belang te h e b b e n , m a a r wel veel middelen bij te dragen a a n het t h e m a in het regionale samenwerkingsverband. • Omstander: De g e m e e n t e geeft a a n weinig belang te h e b b e n e n o o k weinig middelen bij te dragen voor dit t h e m a in het regionale samenwerkingsverband. • Afhankelijke speler: d e g e m e e n t e geeft a a n veel belang te h e b b e n bij het t h e m a , m a a r weinig middelen bij te dragen a a n het t h e m a in het regionale s a m e n w e r k i n g s v e r b a n d . Speler Economie Duurzaamheid Werl<geieEenheid Infrastructuur Veiligheid Onderv/ijs Ruimteen Wonen Toerisme Zorg en Welzijn 3 Decentralisaties Afhankelijke speler tU) c Contextbepaler Sport Cultuur Omstander CO weinig middelen veel 19 4. B i j d r a g e a a n s a m e n w e r k e n - B e l e i d s v o r m i n g e n -uitvoering in de (sub)regio Wat is uw bijdrage capaciteit) afgezet in termen van middelen (financieel, kennis tegen het belang voor uw gemeente? en "Naar v e r h o u d i n g " wil hier z e g g e n : in verhouding tot de o m v a n g en de eigen behoefte van de g e m e e n t e . Afhankelijke speler Speler Toerisme Economie Duurzaamheid Werj^gelegenheid Infrastructuur Veiligheid Onderwijs Ruimte en Wonen Zorg en Welzijn 3 Decentralisaties Omstander Contextbepaler Sport Cultuur weinig middelen veel 4. Bijdrage aan samenwerken - Bedrijfsvoering en Dienstverlening Wat is uw bijdrage in termen van middelen (financieel, kennis en capaciteit) afgezet tegen het belang dat uw gemeente heeft in de samenwerking op de volgende domeinen? "Naar verhouding" wil hier zeggen: in verhouding tot de omvang en de eigen behoefte van de gemeente. Hierin is het volgende uitgevraagd: Planning en control, Communicatie, Shared Service Center, ICT, Personeel (uitwisseling). Sociale Dienst, Belastinginning, AfvalvenA/erking, Juridische dienstverlening, Cultuur(historie). In de vragenlijst was het ook mogelijk om 'niet van toepassing' aan te klikken. Deze antwoorden zijn niet zichtbaar in het kwadrant. 20 Speler la Afhankelijke speler Personeel (uitwisseling) Sociale Dienst Omstander weinig Contextbepaler middelen veel 21 5. Drie decentralisaties in het verschiet In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen? Vraag Antwoord De gemeente heeft een goed zicht op de gevolgen van de decentralisatie van de Begeleiding uit de Awbz Mee eens De gemeente heeft een goed zicht op de gevolgen van de Participatiewet Mee eens De gemeente heeft een goed zicht op de gevolgen van de decentralisaties van de Jeugdzorg Mee eens Met welke gemeenten bereidt u de decentralisaties voor? De dikte van de lijn geeft het aantal samenwerkingsrelaties op het gebied van de decentralisaties in het sociale domein weer. Met gemeente Wageningen werkt men alleen samen voor de decentralisatie Jeugd. 22 ‘Sterk Bestuur in Gelderland’ is een samenwerkingsproject van de provincie Gelderland en VNG Gelderland