PowerPoint-presentatie

Cursus logopedie VVE
Dag 3
Mondgedrag
Stotteren
Beginnende geletterdheid
26 november 2008
Stichting Kinderopvang Tiel
Christel Mientjes
Ingrid de Bonth
Programma
Opdracht cursusdag 2
 Afwijkende mondgewoonten
 Pauze
 Stotteren
 Beginnende geletterdheid

Opdracht cursusdag 2
Video bekijken
 Uiteen in 2 groepen onder leiding van
Christel en Ingrid

Afwijkende
mondgewoonten
Zuiggewoonten
 Eten en drinken (verkeerd slikken)
 Mondademen

Open mondgedrag en
habitueel mondademen

Oorzaken




Verstopte neus
Zuiggewoonten
Lippen kunnen niet op elkaar komen
Neusamandelen
Open mondgedrag en
habitueel mondademen

Gevolgen
 Infecties
 Slappe mondspieren
 Verkeerd slikken>verkeerde stand
gebit>uitspraakfouten
Nagaan of neusademen mogelijk is
 Mondspieren versterken

Zuigen op duim, vingers of
fopspeen
Zuiggewoonten
 Mogelijke gevolgen





Afwijkende kaak- of gebitsstand
Open mondgedrag
Onjuiste tongligging
Uitspraakproblemen
Afleren zuiggewoonten
Drinken
Zuigen borst of speen
 Overgang naar beker
 Keuze beker
 Zuigflescariës
 Drinken door een rietje

Kwijlen
Wanneer mag het nog?
 Oefeningen mondmotoriek

Nasaliteit
Functie gehemelte
 Wat is nasaliteit?

 Gesloten neusspraak
 Open neusspraak
Nasaliteit
Gewoonte of organisch?
 Inschakelen KNO-arts
 Wanneer naar een logopedist?
 Oefeningen

Signaleren afwijkend
mondgedrag
Bespreken met ouders/verzorgers
 Wanneer inschakelen logopedist?
 Gebruik spenen
 Afleren zuiggewoonten

Materiaal
Inpassen in thema op peuterspeelzaal
 Oefeningen koppelen aan eet- en
drinkmoment
 Oefeningen terug laten komen
 www.lobbes.nl
 www.sisigma.nl

Pauze
Stotteren
Wat is stotteren?
 Factoren die meespelen

 Spanning
 Snelheid
 Belemmeringen
Wanneer begint het meestal?
 Kenmerken
 Komt stotteren in de familie voor?

Screeningslijst stotteren
http://www.stotteren.nl
 Ga naar ‘kinderen’
 Dan naar ‘voor ouders’
 Veel informatie op deze website

Vervolg screeningslijst

6 onderdelen







Manier van stotteren
Reacties kind
Hoe vaak komt stotteren voor?
Merk het kind het?
Reacties anderen
Hoe lang bestaat stotteren?
Inschakelen logopedist
Beginnende geletterdheid






Wat is beginnende geletterdheid?
Wanneer begint geletterdheid? Verband
peuterspeelzaal
Kinderen met een hoger risico op lees-/
schrijfproblemen
Fasen in beginnende geletterdheid
Tussendoelen beginnende geletterdheid + doelen
waaraan je binnen de peuterspeelzaal kunt werken
Activiteiten binnen de psz <-> tussendoelen
Wat is beginnende
geletterdheid?
Een ontwikkelingsproces, maar geen
natuurlijk ontwikkelingsproces
 Proces waarbij kinderen stap voor stap
leren dat je naast de betekenis van
woorden ook kunt luisteren/kijken naar
de vorm van woorden

Plaatje/woordje
boom
Wanneer begint geletterdheid?
Verband peuterspeelzaal



Ontwikkeling is afhankelijk van aanbod
Meestal voordat kinderen naar school gaan
Invloed ouders/peuterspeelzaal
Kinderen met een hoger risico op
lees-/schrijfproblemen (Snow)





Kinderen die opgroeien in taalarme gezinnen
Kinderen die het Nederlands onvoldoende beheersen
Kinderen met hoorproblemen
Kinderen met een vertraagde spraakontwikkeling/
taalontwikkeling
Kinderen waarbij een of beide ouders moeite hebben
gehad met het leren lezen
Fasen in beginnende geletterdheid






Herkennen van de afzonderlijke woorden in een
gesproken zin
Bewustzijn dat sommige woorden op elkaar rijmen
Ontdekken dat woorden verdeeld kunnen worden in
klankgroepen (lettergrepen)
Onderscheid kunnen maken tussen de medeklinker
aan het begin van het woord en de rest van het
woord
Het kunnen analyseren en synthetiseren
Het manipuleren van klanken
Tussendoelen beginnende
geletterdheid







Boekoriëntatie
Verhaalbegrip
Functies van geschreven taal
Relatie tussen gesproken en geschreven taal
Taalbewustzijn -> foneembewustzijn
Alfabetisch principe
Functioneel lezen en schrijven
Opdracht
Ga voor jouw peuterspeelzaal eens na
welke activiteiten je doet die passen
binnen de tussendoelen beginnende
geletterdheid.
Doelen en activiteiten
Boekoriëntatie ->interactief voorlezen
 Verhaalbegrip -> interactief voorlezen
 Functie geschreven taal -> rollenspel en
pictogrammen
 Taalbewustzijn -> woorden/ lettergrepen
herkennen
 Materialen labelen (met lidwoorden)

Activiteiten in de peuterspeelzaal richten
zich met name op tussendoelen 1 tot en
met 4
Filmfragment:
werken aan de tussendoelen beginnende
geletterdheid
Boekoriëntatie
Evaluatie

Bewijs van deelname
Bedankt voor jullie
aandacht!