Het zintuig “Tast” - Wenonah hondenschool en gedragsbegeleiding.

Hetzintuig“Tast”
Hetzintuigtastiseenzintuigdatonderdeelisvandegroteregroep“hetgevoel”.Deoverigezintuigendiebij
dezegroephoren,naasthetgevoelszintuig,zijn:hettemperatuurzintuig,enhetpijnzintuig.
Hetzintuigtastisvoornamelijkgelegenindehuid.
Detastzintuigenreagerenopdrukverschillen.Ze
liggensomszeerdichtopeen,meestindehuid
(opdelippentot200stukspercm2).Zekomen
vooralvoorindebuurtvandehaarzakje.
Bewegingenaanhethaarwordenovergebracht
opdetastzintuigjes.Metbehulpvandetastharen
aandelippen(sinusharen),dewenkbrauwen,de
orenenmetdebuitenzijdenvandebenen,zijn
hondeninstaatzichookinhetdonkerendoorde
smalstedoorgangenopdetastteoriënteren.
Tastharenzijnmeestalvrijhardeenstuggeharen,
diebijaanrakingalseenhefboomwerkenen
daardoordrukuitoefenenopdetastzintuigjes.
Tastharen,snorharenofvibrissae
werking
Snorharenkomenvoorbijdierendieoverdagmindergoedkunnenzienofdievoornamelijk’snachtsactiefzijn.Ze
zijndikkerenstuggerdanhetanderehaarenbestaan,zoalsalleandereharen,uitlevenloosmateriaalzonder
zenuwen.Hetonderscheidmetgewoneharenbestaatuiteenspeciaalhaarzakjedateenkokertjemetbloed
bevat:dezogenaamdebloedsinus.Wanneerdesnorhaarwordtaangeraakt,wordtdoordebuigingvandehaar
hetbloedindesinusbewogen.Hetbloedversterktdebeweging,waardoordezenuwenaanheteindevande
sinusextreemsubtielebewegingenkunnenwaarnemen.Bijsommigediersoortenwordthethaarzakjeomgeven
doorspierweefselwaardoorhetdierdesnorharenkanbewegen.Zekomenvooralvanpaswaarenwanneer
anderezintuigenmoeilijkbruikbaarzijn,zoalsbijhetgravenofinmoeilijkdoordringbarebegroeiing.
Tastharenvoorkomendatdehondergenstegenaanbotstenzowordtvoorkomendatogenensnuitbeschadigd
raken.Zespelenookeenrolbijhetlokaliserenenherkennenvandingen.Dehondkanditechterlangzogoedniet
alseenkat.
overleven
Omdatdewerkingvandesnorharenvangrootbelangisbijhetoverlevenvandedieren,iseengrootgedeeltevan
deherseneningerichtvoorhetverwerkenvandeimpulsenuitdezenuwenbijsnorharen.Ookgebruiken
zoogdierenveelenergieomdehaarzakjesrondhuntastharenwarmhoudenzodatzegebruiksklaarblijven.
Detastharenzijnhetultiemeradarsysteemenhebbeneennuttigefunctie.Hetzijnuiterstgevoeligeharendiede
kleinsteveranderingvandeluchtstroomendedrukkunnenvoelen.Ditgrijptterugnaardetijdvanzijn
voorouderstoendewinddegeurvanroofdieren,prooienofandereledenvandegroepmeevoerden.
waartevinden?
Tastharenbevindenzichronddeneuseneldersopdekopmaarvaakgroeienzeookopanderelichaamsdelen.
Snorharenkunnenerglangzijn.Eendegeneratieverschijnselisdatbijveelrassendetastharennogslechtsaande
lippenenrondomdeogen(wenkbrauwen)aanwezigzijn.
Metdetong,neusspiegel,lippenenvoetzolenkandehondookopdetastvoelen.Metdezelichaamsdelenkanhij
eveneenswarmenkoud,enhardenzachtonderscheiden.Aangeziendezenuwuiteindennietgelijkelijkoverhet
lichaamzijnverdeeld,iserderhalveookinbepaaldedelenmindersprakevangevoeligheid.
Temperatuurzintuig
Detemperatuurzintuigjeskunnenveranderingenwaarnemenintemperatuurverschillenaandeoppervlakte(huid)
enderestvanhetlichaam
Warmteenkoude
Demensheefttweesoortentemperatuurgevoeligecellen.Deeneregistreertwarmteendeanderekoude.
Hondenhebbenalleenkoude-receptoren.Zezoekendussnellereenwarmereplekop,zodatzehetgevoeldat
koudgeeftnietkrijgen.
Pasgeborenpupshebbenspecialewarmtesensorenindeneuszodatzehunmoederkunnenvinden.
Naarmatezeouderwordenverdwijntdit.
Pijnzintuig
Depijnzintuigjesvindenweindehuidendieperinhetlichaambijallerleidelen.Dezepijnzintuigenreagerenop
diversesoortenprikkels.
Totslot:
Allegevoelszintuigenbrengendeprikkelsviadezenuwenovernaardehersenen,diedaarmetuiteenlopende
reactiesopreageren(snelterugtrekkenbijpijnwaarnemen,hijgenbijhogetemperatuur,rillenbijlage
temperatuur,enz..)
MyriamDeckers2014
NaturalDogtrainer–gedragsdeskundige
Wenonah–Hondenschoolen
gedragsbegeleiding©
Bronvermelding:
Beute-Faber,RoelenPiet(2005)“anatomievandehond
(terminologie–anatomie-bewegingsleer)”(Bloemendal
uitgevers)
NDTE(www.calmingsigns.nl)
diversewebartikelen