GENIETEN IN DE GRENSLEIE Grenzeloze bezoeken LEDEGEM MENEN MOORSLEDE WERVIK WEVELGEM De Leie stroomt Vlaanderen binnen ter hoogte van de eeuwenoude stad Wervik. Van daar tot Menen vormt de rivier de grens met Frankrijk. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat de regio waar beide steden samen met Ledegem, Moorslede en Wevelgem deel van uitmaken, door het leven gaat als de ‘Grensleie’. Pittige verhalen over smokkelaars geven dit deel van de Leiestreek een extra dimensie. Bovendien liet ook de Eerste Wereldoorlog hier heel wat sporen na, die een bezoek zeker de moeite waard maken. VERHALEN LANGS DE GRENS EN DE LEIE De grensstreek vormde eeuwenlang het decor voor het kat en muisspel van ‘blauwers’ en ‘kommiezen’. Over de beken en zelfs over de Leie, door de velden en kleine paadjes vervoerden de smokkelaars hun geheime lading, veelal tabak, richting Frankrijk. Het krioelde er ook van de 'kommiezen'. De vliegende brigades, fietsende douaniers, trokken ten strijde tegen de 'fraudeurs'. Het Nationaal Tabaksmuseum in Wervik brengt het verhaal van die tabakssmokkel op een manier die ook kinderen zal boeien. Het museum laat ook andere aspecten aan bod komen, zoals de tabaksteelt, de verschillende en vaak verdwenen gebruiksvormen en –voorwerpen en veel meer. Tijdens de herdenkingsperiode van de Groote Oorlog staat het museum grotendeels in het teken van tabak en roken tijdens WO I. Want: “no smoke, no soldiers”! Na je bezoek kan je iets drinken op het sfeervolle terras van de retroherberg ‘In den Grooten Moriaen’. © David Samyn Zelfs jukeboxen werden massaal over de grens gesmokkeld! Dat verhaal leer je kennen in het Jukeboxmuseum, dat gevestigd is aan een oude Leiearm in Menen. Je ontdekt er een 100-tal speelklare jukeboxen, duizenden singles en een 350-tal radio’s uit de periode 1926-1950. Ook hier vind je een leuk terrasje, deze keer met zicht op het water en de voorbijrijdende fietsers op het jaagpad langs de Leie. Van aan het Jukeboxmuseum sta je zo in het centrum van Menen, een meer dan 900 jaar oude grens- en vestingstad die door de Leie van het Franse Halluin gescheiden wordt. Menen werd tussen de 16e en de 19e eeuw maar liefst 22 keer door de vijand belaagd. De inwoners van de stad zijn daarom nog steeds fier op de vestingen die hen in die woelige tijden beschermd hebben. Ook de moeite waard zijn de gerestaureerde kazematten, die deel uitmaakten van de versterkingen. De vaste collectie van het stadsmuseum ’t Schippershof toont aspecten uit die rijke geschiedenis van de grensstad, naast werk van Menense kunstenaars. Je vindt er ook het infokantoor toerisme. Wat verder staat het stadhuis van Menen en het belfort, dat vermeld staat op de lijst met werelderfgoed van Unesco. DE ANDERE KANT VAN HET FRONT Tijdens de Eerste Wereldoorlog liep het front dwars door het grensgebied van de Franse en Vlaamse Leiestreek, waardoor onze regio van het grootste oorlogsgeweld gespaard bleef. De Duitse passage in 1914, het geallieerde bevrijdingsoffensief in 1918 en de Duitse aanwezigheid lieten echter hun sporen na. De militaire begraafplaatsen in de Grensleie zijn de stille getuigen van deze tragische gebeurtenissen. Op de grens van Menen en Wevelgem vind je de grootste Duitse militaire begraafplaats in België: Menenwald. Er liggen ongeveer 48.000 soldaten begraven. Bij Toerisme Menen kan je een boeiend groepsbezoek met gids aan Menenwald boeken. Op Dadizeele New British Cemetery vonden 1.029 gesneuvelden uit de Groote Oorlog een laatste rustplaats. Op de begraafplaats zie je nog een andere herinnering aan deze periode, een Duitse mitrailleursbunker. Niet veel verder vind je in Wevelgem Kezelberg Military Cemetery. Deze Britse militaire begraafplaats werd aan-gelegd vanaf eind 1918. Je vindt er de graven van 145 soldaten uit het Verenigd Koninkrijk, 1 Canadees, 1 Chinees, maar ook 14 graven van Duitse militairen. OORLOG IN DE LUCHT Een bijzonder aspect van de Eerste Wereldoorlog was de strijd om het luchtruim. Old Leghem is een privémuseum in Ledegem over de luchtvaart tijdens de Eerste Wereldoorlog. Meer dan twintig schaalmodellen van vliegtuigen, filmpjes en ander historisch materiaal laten groepen op afspraak die boeiende en moordende periode in de luchtvaartgeschiedenis herbeleven. Het museum beschikt bovendien over een brasserie waar je na je bezoek iets kan drinken. OP BEDEVAART IN DADIZELE Ook de statige basiliek van Dadizele speelde een belangrijke rol tijdens de Eerste Wereldoorlog. De basiliek deed toen dienst als lazaret, waar gewonden werden verzorgd. Vandaag gaat het er heel wat vrediger aan toe in bedevaartgemeente Dadizele. Vooral tijdens de Mariamaand mei maken gelovigen er de dienst uit. Naast de basiliek vind je het kasteel Mariënstede, dat ook zwaar beschadigd raakte tijdens WO I. PLEZIER OP HET WATER De Leie is echter veel meer dan enkel een grens die in het verleden aanleiding gaf tot smokkel. Nu staat de Golden River vooral synoniem met plezier. Jaarlijks organiseren de gemeenten Wervik, Menen en Wevelgem zomerse boottochten op de Leie. Je kan een ontspannend tochtje op het water perfect combineren met een heerlijke maaltijd of een bezoek aan een interessante bezienswaardigheid. TIP! Provinciedomein Bergelen is een jong, 60 ha groot natuurdomein rond een oude zand-winningsput in Gullegem. Kinderen kunnen zich uitleven in het speelbos en vogelkijkers kunnen in de observatiehut terecht. In de nabije toekomst komt hier ook een cafetaria. GENIETEN IN HET GROEN Ook langs de Leieoevers valt trouwens het een en ander te beleven. Recreatie-eiland De Balokken in Wervik is een 36 ha groot park tussen de nieuwe en de oude Leie. Je vindt er wandelwegen, een vlonderpad doorheen een moeras, zithoeken, een vogelobservatiehut, een hondenspeelweide, een jachthaven… en natuurlijk een cafetaria waar je op een zonnig terras iets kan drinken! OP TWEE OREN SLAPEN Wie de Grensleie wat langer dan één dag onder de loep wil nemen en tegelijkertijd eens lekker wil relaxen, kan kiezen voor een verblijf ter plekke. We serveren je een uitgebreid gamma van logies op www.toerisme-leiestreek.be LEKKER VAN BIJ ONS Flandrienkaas In de Flandrienkaas van producent Triporteur uit Wervik herontdek je de Vlaamse, authentieke smaak van weleer. Dit streekproduct werd op de World Cheese Awards 2014 bekroond met een gouden medaille. Kaashandel Epoisses, Steenakker 23, 8940 Wervik – www.flandrienkaas.be Chocolaterie Vereecke De 100 % Belgische chocolade wordt bij Chocolaterie Vereecke ter plaatse op ambachtelijke wijze verwerkt. Iedere dag opnieuw maken zij pralines en andere chocoladeartikelen zodat de versheid van de producten gegarandeerd is. Rijselstraat 217, 8930 Menen - www.vereecke-chocolaterie.be Grootmoeders Koffie Nestor Hanssens creëerde tijdens de oorlogsjaren de zachte smaken en fijne aroma’s van Grootmoeders Koffie. Tot op vandaag is de ‘café avec la petite grand-mère’ zelfs bij de Fransen geliefd. Kleine Ieperstraat 11, 8560 Gullegem (Wevelgem) – www.grootmoederskoffie.be Kletsbier Sedert 2012 brouwt de brouwerij ‘Bier en Karakter’ uit Slypskapelle een amberkleurig blond bier van hoge gisting. Ondertussen zijn er blonde, bruine en amberkleurige Kletsbieren op de markt. Brouwerij ‘Bier en Karakter’, Slypsstraat 46, Moorslede - www.bierenkarakter.be Praline ‘Winkel Koerse’ van Chocolaterie Hallaert Chocolaterie Hallaert in Ledegem pakt regelmatig uit met vernieuwende pralines. De bekendste praline is misschien wel die van Winkel Koerse, dé paardenkoers van het dorp. Gullegemsestraat 24, 8880 Sint-Eloois Winkel (Ledegem) - chocolateriehallaert.be Fietsnetwerk Leiestreek Ga je liever op eigen houtje op pad? Dan is het fietsnetwerk Leiestreek zeker iets voor jou. Meer dan driehonderd kilometer autovrije fietspaden maken van de Leiestreek de perfecte fietsregio! Kom de vele landschappen, prachtige steden en pittoreske dorpen ontdekken per fiets! https://shop.westtoer.be TIP! Ga eens op stap met een Leiestreek Greeter! Deze enthousiaste locals tonen jou hun favoriete plekjes in hun eigen gemeente, en dit op vrijwillige basis! www.greeters-leiestreek.be TIP! Bestel de gratis overzichtskaart van de Leiestreek via www.toerismeleiestreek.be