Aanbevelingen vanuit het gespecialiseerd netwerk en het overlegplatform gebruikers om het werkgelegenheidsbeleid voor personen met een arbeidsbeperking te optimaliseren De partners van het gespecialiseerd netwerk en de organisaties van personen met een handicap en/of chronische ziekte vragen de toekomstige regeringen om het LOOPBAANDENKEN OP ELK NIVEAU TE STIMULEREN EN DIT VOOR ELKE WERKZOEKENDE, ELKE WERKENDE EN ELK BEDRIJF en dit gedurende de volledige loopbaan en in elke fase van het leven: 1. Door te blijven inzetten op een SPECIFIEK AANBOD OF AANGEPASTE SYSTEMEN voor mensen die het moeilijk hebben op de arbeidsmarkt 2. Door het GEVEN VAN INCENTIVES a. voor personen met een arbeidshandicap b. voor werkgevers 3. Door het AFSTEMMEN VAN DE FEDERALE EN VLAAMSE MAATREGELEN op elkaar a. staatshervorming/Vlaamse wetgeving b. federale wetgeving 4. Door het WEGNEMEN VAN DREMPELS met betrekking tot INKOMEN 5. Door het voorzien in VOLDOENDE ACTIVERINGSPLAATSEN en -mogelijkheden 6. Door OVERZICHTELIJKE EN GEBUNDELDE INFORMATIE EN BRONNEN aan te bieden 7. Door STRUCTUREEL TE INVESTEREN in projecten die hun meerwaarde hebben aangetoond. 8. Door een DUIDELIJK STANDPUNT TE COMMUNICEREN i.v.m. het BEZOLDIGEN van geleverde PRESTATIES De aanbevelingen zijn te kaderen binnen de doelstellingen van Europa 2020 m.b.t. verhogen van de werkzaamheidsgraad en de toepassing van art. 27 van het VN verdrag inzake de rechten van personen met een handicap in Vlaanderen en België Specifiek voor personen met een arbeidsbeperking kan het Vlaamse beleid enorme stimulansen geven om personen en bedrijven te helpen doorheen hun volledige loopbaan. 1. Door te blijven inzetten op een specifiek aanbod of aangepaste systemen voor mensen die het moeilijk hebben op de arbeidsmarkt Maak loopbaanbegeleiding toegankelijker voor deze doelgroep Faciliteer de verdere uitbouw van de structurele samenwerking tussen VDAB en het RIZIV 2. Door het geven van incentives VOOR PERSONEN MET EEN ARBEIDSHANDICAP Individueel maatwerk zonder budgetbegrenzing in tijd, indien nodig, ongeacht statuut (werknemer/werkgever) BTOM’s inzetten ter versterking van de persoon met een beperking VOOR WERKGEVERS Faciliteer preventief/proactief beleid met oog voor een toegankelijke/diverse werkvloer Faciliteer doorgedreven en doordacht retentiebeleid Ondersteun de ontwikkelingen om werkgevers op beide bovenstaande punten te coachen/begeleiden op diens vraag 3. Door het afstemmen van de federale en Vlaamse maatregelen op elkaar STAATSHERVORMING / VLAAMSE WETGEVING Zorg voor samenhang en logica tussen het Vlaams tewerkstellingsbeleid en de tewerkstellingsmaatregelen Less is more: voorzie in een eenduidig kader zonder ‘objectieve’ beperkende doelgroep- en tijdsvoorwaarden. De nood van een persoon dient uitgangspunt voor tegemoetkoming en beperking in tijd te zijn. Zorg voor een gelijke toegang tot tewerkstellingsmaatregelen ongeacht het inkomensstatuut, zoals dit ook geldig is voor de bijzondere tewerkstellingsondersteunende maatregelen voor personen met een arbeidshandicap Creëer een soepel kader voor progressieve tewerkstelling, start reeds vanaf enkele uren per week. FEDERALE WETGEVING Ook aan de federale overheid vragen wij een vereenvoudiging om zo de toegankelijkheid voor degenen die er een beroep op moeten kunnen doen te verhogen: o het aantal maatregelen verminderen tot een transparant, overzichtelijk geheel o vereenvoudiging van de administratieve last om aanvraag te doen , zelfs in de vorm van een automatische rechtentoekenning. 4. Door het wegnemen van drempels met betrekking tot inkomen Zorg voor éénzelfde uitkering vanuit éénzelfde vertrekpunt waarbij er een “veiligheidsnet” voorzien is. Zorg voor leefbare uitkeringen: minimum boven de (Europese) armoedegrens Activeer een deel van de uitkering bij het aanvaarden van een job. 5. Door overzichtelijke en gebundelde informatie en bronnen aan te bieden Investeer in een transparant, overzichtelijk kennisbeheer van het bestaande ondersteuningsaanbod en dit zowel voor de werkgever als de persoon met arbeidsbeperking. Stel samen met de VDAB, de gespecialiseerde sector en het Steunpunt Handicap en Arbeid een actieplan op hiertoe 6. Door het voorzien in voldoende activeringsplaatsen en -mogelijkheden De wachtlijsten in de sector van werk en sociale economie worden onvoldoende onderkend: o in sociale economie: een wachtlijst voor toegang tot de beschutte werkplaatsen (in de toekomst maatwerkbedrijven): 6.000 mensen wachten op een concrete plaats o in tender activeringszorg / doorstroom activeringszorg: er waren in 2013 1.200 trajecten en slechts 60 plaatsen arbeidszorg ter beschikking. Schakel personen in volgende 2 situaties gelijk aan werkzoekenden bezig in een opleiding (bevriezing van de degressiviteit) : o de werkzoekende die door de wachtlijst geen toegang heeft tot de juiste werkvloer; o de personen die wél bezig zijn in arbeidszorg, een beroepsinschakelingsuitkering ontvangen en voor wie arbeidszorg de limiet is die kan bereikt worden op vlak van werk. Definieer omstandigheden wanneer vrijwilligerswerk gelijkge steld kan worden aan een arbeidszorgvloer om zo meer gevarieerde arbeidsvloeren te creëren. Voordeel: o meer arbeidszorgplaatsen; o Bereik bijkomende groep die niet in aanmerking komt voor huidige vloeren: vb. hooggeschoolde met een psychische problematiek waardoor de persoon niet meer op de arbeidsmarkt kan werken onder gewone omstandigheden. 7. Door structureel te investeren in projecten die hun meerwaarde hebben aangetoond. Wees transparant op lange termijn over mogelijke budgettering en subsidiëring om wille van stabiel kader ter bevordering van de werkzaamheidsgraad van personen met een arbeidshandicap. Hierdoor zal de sector: o middelen voor een langere periode efficiënt bundelen; o beter proactief mee kunnen inspelen op wijzigingen op de arbeidsmarkt. Evalueer permanent en stuur bij indien nodig opdat het aanbod marktconform blijft en zorg zo voor een kwaliteitsvolle en duurzame dienstverlening. 8. Door een duidelijk standpunt te communiceren i.v.m. het bezoldigen van geleverde prestaties Vanaf het ogenblik dat iemand structureel in een bedrijf/ organisatie activiteiten opneemt, hoort deze persoon hiervoor een vorm van vergoeding te ontvangen. Maak een duidelijk onderscheid tussen initiatieven die ontplooid worden vanuit domein Welzijn, en initiatieven die kunnen ontplooid worden binnen het domein Werk. o VOP = ondersteuning tijdens werkactiviteiten en kan dus niet ingezet worden voor initiatieven waar mensen vanuit een zorgnood ingeschakeld worden in gewone bedrijven. Voor het gespecialiseerd netwerk: www.fegob.be www.gtb-vlaanderen.be Voor de organisaties personen met een handicap en/of chronische ziekte: www.steunpunthandicapenarbeid.be