Voorkom voedselvergiftiging - Albert Schweitzer ziekenhuis

Voorkom
voedselvergiftiging
Als u een verminderde weerstand heeft
Inleiding
De arts heeft met u besproken dat u een verminderde weerstand
heeft. Een verminderde weerstand kan aangeboren zijn of kan
ontstaan na een ziekte, een grote operatie of bijvoorbeeld een
behandeling met chemotherapie.
Door de verminderde weerstand bent u vatbaarder voor infecties. In
deze folder geven wij u adviezen hoe u de kans op een voedselvergiftiging kunt verkleinen. In voedsel kunnen namelijk ook
ziekteverwekkers zitten die maag- en darmklachten kunnen
veroorzaken zoals buikpijn, braken en diarree.
Besmet voedsel
Voedsel kan zichtbaar besmet zijn met bacteriën. Het voedsel is dan
bijvoorbeeld beschimmeld of ruikt vies. Voedsel kan ook onzichtbaar
besmet zijn of raken. De ziekteverwekkers kunnen dan bijvoorbeeld
al voordat het product in de winkel ligt, in het voedsel gekomen zijn.
Verder kan het voedsel thuis besmet raken tijdens het bewaren of
bereiden van het voedsel.
Producten die (half) rauw gegeten worden kunnen meer bacteriën
bevatten dan gare producten. Voorbeelden van deze producten zijn:
tartaar, filet americain, haring, zachte kaas gemaakt van rauwe
melk, zacht gekookte en rauwe eieren.
In kant-en-klare voeding kunnen rauwe etenswaren verwerkt zijn. Zo
wordt bavarois vaak gemaakt met rauwe eieren. We raden u daarom aan deze producten niet te eten zolang uw weerstand verminderd is.
Voorzorgsmaatregelen in uw keuken
Hieronder geven we u een aantal voorzorgsmaatregelen op waarmee u de kans op een voedselvergiftiging kunt verkleinen.
1
Schone handen
Op de handen zitten altijd bacteriën. Deze bacteriën verspreiden
zich via alle voorwerpen die u aanraakt. De bacteriën kunnen ook
via uw handen in voedsel en in uw mond terechtkomen.
We raden u aan om regelmatig uw handen met water en zeep te
wassen. Het is belangrijk om daarna uw handen goed af te drogen
met een schone handdoek. Was uw handen in ieder geval:
 Voordat u eten gaat koken.
 Voordat u gaat eten.
 Nadat u rauw vlees heeft aangeraakt.
 Na ieder toiletbezoek.
 Na hoesten of niezen. (Of nies of hoest in uw elleboog.)
 Na het aanraken van huisdieren.
 Nadat u een luier van een baby heeft verschoond.
 Nadat u een wondverband, maandverband of
incontinentiemateriaal heeft verschoond.
Voorkom kruisbesmetting
Kruisbesmetting is het overbrengen van ziekteverwekkers van een
besmet product op een niet besmet product. In rauwe voeding zitten
meer bacteriën dan in gaar voedsel. Via uw handen, bestek en
andere keukengerei kunt u de bacteriën overbrengen. We raden u
daarom om:
 Rauwe en gare producten van elkaar gescheiden te houden.
Leg bijvoorbeeld geen gaar vlees terug op het bord waar het
rauwe vlees op heeft gelegen.
 Gebruik altijd schone hand-, thee- en vaatdoeken en bestek.
 Gebruik snijplanken waar geen voedselresten in achter kunnen
blijven, bijvoorbeeld een glazen plank. Houten snijplanken en
snijplanken waarin messneden zichtbaar zijn, kunnen makkelijker met bacteriën besmet raken.
 Was het keukengerei dat in aanraking is geweest met rauwe
producten, direct af in heet sop.
 Bewaar levensmiddelen in een afgesloten verpakking.
 Laat levensmiddelen niet in contact komen met afval.
2
Schoon en droog
Bacteriën kunnen makkelijker overleven in een vochtige en warme
omgeving. Het is daarom belangrijk dat alles in de keuken zo
schoon en zo droog mogelijk is. Dit kunt u bereiken door:
 Hand- en theedoeken regelmatig te verschonen en te wassen
op een hoge temperatuur.
 Vaatdoekjes dagelijks te verschonen. Gooi de gebruikte
vaatdoekjes bij voorkeur weg of was ze op een hoge
temperatuur.
 Gebruik keukenpapier om vloeistoffen zoals lekvocht van vlees
op te vangen.
 Maak de koelkast minimaal één keer per maand schoon met
een schoon vaatdoekje.
De afwas
Voordat u gaat afwassen verwijdert u zoveel mogelijk voedselresten. Als u geen vaatwasmachine heeft, kunt u erg vuile en vette
afwas even in heet water voorweken. Laat de vuile vaat zo kort
mogelijk op het aanrecht staan.
Gebruik liever geen sponsjes. Deze zijn moeilijk te reinigen en
blijven lang nat. Voor de afwas kunt u het beste een afwasborstel
gebruiken. Maak de afwasborstel na iedere afwas goed schoon.
Vervang de afwasborstel na maximaal drie maanden.
Afval
Afval kan veel bacteriën bevatten. Het is daarom belangrijk dat u in
de keuken een kleine, goed sluitende afvalemmer heeft. Gooi het
afval regelmatig weg in een container.
Verder raden we u aan om de afvalemmer in de keuken alleen te
gebruiken voor keukenafval.
Huisdieren
Huisdieren kunnen via hun poten en vacht eenvoudig bacteriën
verspreiden. Ze kunnen bacteriën van een andere plek meenemen
naar uw keuken. Ook in de keuken kunnen ze bacteriën van de ene
naar de andere plek verspreiden. Het is daarom beter dat uw
huisdier niet op het aanrecht en/of tafel komt.
3
Het schoonmaken van een dierenverblijf zoals bijvoorbeeld een
vogelkooi of aquarium en de kattenbak, kunt u het beste buiten
doen. Als dit niet mogelijk is, kunt u het dierenverblijf in uw
badkamer of bijkeuken schoonmaken. Zo voorkomt u dat bacteriën
van het dierenverblijf in aanraking kunnen komen met uw voedsel.
Insecten
Insecten verspreiden via hun pootjes bacteriën. Zorg dat er geen
insecten in de buurt van uw voedsel kunnen komen. U kunt een
hor(deur) in het raam of de deur plaatsen. We raden u aan om het
voedsel altijd goed af te dekken.
Bewaren van voedsel
Koeling
Voedsel bederft eerder als de omgeving warm is. Een goede koeling
en een korte bewaartijd kunnen voedselbederf voorkomen.
Als u boodschappen gaat doen, kunt u het beste de bederfelijke
producten zoals vlees, vis, zuivel en diepvries als laatste kopen.
Breng de producten daarna zo snel mogelijk naar huis. U kunt hierbij
het beste een koeltas gebruiken. Berg de producten thuis direct op
in de koelkast of vriezer.
De koelkast stelt u in op een temperatuur van vier tot maximaal
zeven graden.
Nadat u een product gebruikt heeft, plaatst u het direct terug in de
koeling.
Verpakkingen
Op alle levensmiddelen staat een bereidings- en bewaaradvies.
De houdbaarheidsdatum geeft aan hoe lang een product bewaard
kan worden.
4
Er zijn twee verschillende soorten houdbaarheidsdatum:
 Te gebruiken tot: Dit is de uiterste datum dat het product
gegeten mag worden. Deze vermelding wordt gebruikt op zeer
bederfelijke producten zoals vlees, vis, kip, voorgesneden
groenten en maaltijden uit het koelvak.
 Ten minste houdbaar tot: de fabrikant garandeert een goede
kwaliteit van het product tot deze datum.
Het bewaaradvies geeft aan op welke manier het product bewaard
moet worden. Als u het bewaaradvies opvolgt, kunt u het product
gebruiken tot de houdbaarheidsdatum.
Bij het Voedingscentrum kunt u een bewaarwijzer voor etenswaren
aanvragen. Onder het kopje ‘Tot slot’ achter in deze folder leest u
hoe u het Voedingscentrum kunt bereiken.
Bewaren
Zodra een verpakking is geopend is een product nog beperkt
houdbaar. Als de verpakking niet hersluitbaar is, verpakt u het
product in een vershouddoos of in een plastic zak.
Warme producten die u wilt bewaren, laat u zo snel mogelijk
afkoelen. U kunt het product in een vershouddoos doen en deze in
koud water koelen. Ook het verpakken in kleinere porties zorgt
ervoor dat een product sneller afkoelt.
Plaats geen warme producten direct in uw koelkast of vriezer.
Hierdoor verhoogt u de temperatuur in het apparaat waardoor
bederf kan optreden.
Ontdooien
Ontdooi diepvriesproducten bij voorkeur in de magnetron kort
voordat u het product gaat gebruiken.
Als u geen magnetron heeft, of het product is niet geschikt voor de
magnetron, dan ontdooit u het in de koelkast.
5
Bereiden van voedsel
Goed verhitten
De meeste ziekteverwekkers in voedsel verdragen geen hoge
temperaturen. Voedsel moet dus goed verhit worden. Voedsel moet
tijdens het verhitten regelmatig geroerd of gekeerd worden, zodat
het voedsel gelijkmatig verwarmd wordt.
Groente en fruit
Ook groente en fruit kunnen bacteriën bevatten. Groente en fruit
moeten altijd gewassen worden voordat u het kunt bereiden of eten.
Het wassen kan het beste onder een stromende kraan gebeuren.
Als de groente of het fruit een schil heeft, kunt u deze het beste
verwijderen nadat u het product gewassen en afgedroogd heeft.
Tot slot
Als u na het lezen van de folder nog vragen heeft, kunt u hiervoor
terecht bij een verpleegkundige op de afdeling waar u de folder
gekregen heeft.
Meer informatie over het bewaren en bereiden van voedsel kunt u
krijgen bij het Voedingscentrum. Het Voedingscentrum is tijdens
kantooruren bereikbaar via tel. (070) 306 88 88. Op de website staat
ook veel informatie: www.voedingscentrum.nl, waaronder de Bacteriewijzer.
Deze folder is getest door een onafhankelijk patiëntenpanel.
6
Help ons de informatie verbeteren
Graag horen wij uw mening over deze folder. Hiermee kunnen we
de informatie beter afstemmen op de wensen van de patiënten. We
willen u daarom vragen de enquête op deze laatste bladzijde in te
vullen en terug te sturen.
U kunt de ingevulde enquête zonder postzegel opsturen naar:
Albert Schweitzer ziekenhuis
Afdeling Communicatie en Voorlichting
Antwoordnummer 3448
3300 VB Dordrecht
Of u kunt deze bij een volgend bezoek aan het ziekenhuis afgeven
bij de receptie.
Bij voorbaat hartelijk dank!
7
Enquête folder ‘Voorkom voedselvergiftiging’
1. Wat vindt u van de lettergrootte?
 goed
 te groot
 te klein
2. Wat vindt u van de hoeveelheid tekst?
 goed
 te veel
 te weinig
3. Het taalgebruik is:
 begrijpelijk
 te moeilijk

te makkelijk
4. De informatie in de folder:
 is de informatie die ik nodig heb
 wist ik allemaal al
 is ontoereikend
5. Welke informatie heeft u gemist?
6. Welke tips heeft u om de folder te verbeteren?
Wilt u ook een keer meedoen aan ons testpanel, kijk dan voor meer
informatie en aanmelding op onze website: www.asz.nl/testpanel
8
Albert Schweitzer ziekenhuis
maart 2016
pavo 0562