PowerPoint-presentatie - Sint

Mystiek
Is de rechtstreekse ervaring van God mogelijk?
Mystici menen van wel. Ze ervaren rechtsreeks Gods nabijheid. Deze ervaring is zo intens
dat de mysticus na de ervaring volledig anders in het leven gaat staan.
1 De rechtstreekse ervaring van God in het
Jodendom.
2 De rechtstreekse ervaring van God in de
Islam.
3 De rechtstreekse ervaring van God in het
Christendom.
Elohim (God)
ruach
profeten
Joodse volk
In enkele fragmenten van het Oude Testament wordt de
aanwezigheid van God rechtstreeks ervaren door middel
van een wind. In het Hebreeuws is dit ‘ruach’ ook wel als
‘levensadem’ vertaald.
4 De
Om
1 De rechtstreekse
ervaring van God in
het Jodendom.
De Joodse mystiek kwam reeds in
de middeleeuwen tot ontwikkeling
en wordt aangeduid met het woord
Kabbala.
In de 18de eeuw kreeg de joodse
mystiek in oost Europa een
heropleving bij de Ashkenazim.
2 De rechtstreekse
ervaring van God in
de Islam.
Allah (God)
Mohammed
= zegel der
profeten
Arabische volk
Volgens de islam is er geen mogelijkheid om God
rechtstreeks te ervaren. Het zijn de profeten die Gods
Wet doorgeven. Ondanks dit zijn er wel mystieke
stromingen in de islam: Het soefisme.
2 De rechtstreekse ervaring van God in de Islam.
Soera 4 An-Nur:
Soera 17 Hemelreis Mohammed:
2 De rechtstreekse
ervaring van God in
de Islam.
Soefi's in Turkije.
Dansende Derwisjen. Dans
en muziek als middel om
God rechtstreeks te ervaren.
2 De rechtstreekse
ervaring van God in
de Islam.
Soefiheiligdommen bevinden
zich meestal rond het graf
van een soefiheilige.
Graftombe soefiheilige
Multan, Pakistan.
2 De rechtstreekse
ervaring van God in
de Islam.
Soefi's in Pakistan.
Dans en muziek als middel
om God rechtstreeks te
ervaren.
2 De rechtstreekse
ervaring van God in
de Islam.
Soefiheiligdommen bevinden
zich meestal rond het graf
van een soefiheilige.
Graftombe soefiheilige
Ajmer, India.
2 De rechtstreekse
ervaring van God in
de Islam.
Soefiheiligdommen bevinden
zich meestal rond het graf
van een soefiheilige.
Graftombe soefiheilige
Ajmer, India.
2 De rechtstreekse
ervaring van God in
de Islam.
Bloemenoffers aan een
graftombe soefiheilige Ajmer,
India.
2 De rechtstreekse
ervaring van God in
de Islam.
Dans in een graftombe
soefiheilige Ajmer, India.
2 De rechtstreekse
ervaring van God in
de Islam.
Soefiheiligdommen bevinden
zich meestal rond het graf
van een soefiheilige.
Graftombe soefiheilige
Ajmer, India.
2 De rechtstreekse
ervaring van God in
de Islam.
Soefiheiligdommen bevinden
zich meestal rond het graf
van een soefiheilige. Toch
kunnen er volgens de ‘harde’
Islam geen heilige graven
zijn. Een uitzondering te na
gelaten: het graf van
Mohammed in Medina.
2 De rechtstreekse
ervaring van God in
de Islam.
Djenna Moskee in
Toemboektoe, Mali.
2 De rechtstreekse
ervaring van God in
de Islam.
Soefiheiligdommen bevinden
zich meestal rond het graf
van een soefiheilige. Toch
kunnen er volgens de ‘harde’
Islam geen heilige graven
zijn. Daarom werden in Mali
de graven van soefiheiligen
door de Taliban vernietigd.
3 De rechtstreekse
ervaring van God in
het Christendom.
God
Christus
Heilige-Geest
gelovigen
Na de dood van Jezus wordt de Heilige-Geest over de
wereld uitgestort waardoor de Christus (de
geïncarneerde of vleesgeworden God) in herinnering
wordt gebracht.
Elohim
God
Christus
Ruach of
levensadem
Heilige-Geest
Heilige drievuldigheid vergelijking drie ene god
• Meer dan in de andere religies is de ervaring van God in het
christendom mogelijk
• Ook kloosters
Een viertal ervaringen overheersen in de nieuwe
religieuze beleving van de vrouwen.
 De spiegel van het Ik in de Andere (Christus)
 Ervaring van het hoogste godsmysterie of de triniteit
 Mede-lijden of compassio
 De Mimme of mystieke liefde
1 De spiegel van het Ik in de Andere (Christus)
Om het Ware Gelaat van God te kennen bestonden er materiele
hulpmiddelen: de archeiropoieta of niet-door-mensenhanden
gemaakte portretten van Christus.
1 De spiegel van
het Ik in de Andere
Lijkwade en doek van Manopello
op elkaar gelegd.
1 De spiegel van
het Ik in de Andere
Het Ware Gelaat,
Petrus Christus, rond 1450,
1 De spiegel van
het Ik in de Andere
Het Ware Gelaat,
Hans Memling.
1 De spiegel van
het Ik in de Andere
AlbrePIXIS
2 De ervaring van het
hoogste godsmysterie
of de triniteit.
God
Christus
Heilige-Geest
gelovigen
Na de dood van Jezus wordt de Heilige-Geest over de
wereld uitgestort waardoor de Christus (de
geïncarneerde of vleesgeworden God) in herinnering
wordt gebracht.
2 De ervaring van het
hoogste godsmysterie
of de triniteit.
De Genadestoel,
Robert Campin,
Op de afbeelding zien we God
de Vader, Christus als Zoon van
God en de heilige Geest in de
vorm van een duif.
2 De ervaring van het
hoogste godsmysterie
of de triniteit.
De Genadestoel,
Robert Campin,
Op de afbeelding zien we God
de Vader, Christus als Zoon van
God en de heilige Geest in de
vorm van een duif.
3 Medelijden of
compassio
De Nood Gods.
Op de afbeelding zien we God
de Vader, Christus als Zoon van
God. De duif is op deze
afbeelding reeds verdwenen.
3 Medelijden of
compassio
De Nood Gods.
God de Vader wordt vervangen
door Maria.
Medelijden of compassio als typisch vrouwelijk kenmerk.
In de Piëta figuur wordt de mannelijke God de Vader
vervangen door de Moeder Gods (Maria).
3 Medelijden of compassio
3 Medelijden of
compassio
De Röttgen piëta is misschien wel de
gekendste middeleeuwse piëta. De figuur van
de piëta ontstond rond 1300 in het Rijnland. In
deze streek was er in die tijd een opleving van
de christelijke mystiek (Rijnlandse mystiek13de
eeuw), die streefde naar een rechtstreekse
godservaring. De piëtafiguren sloten heel goed
aan bij de ervaringsgerichte houding van de
mystiek. Het was door de bijna rechtstreekse
afbeelding van het lijden dat de toeschouwer
het lijden van Christus bijna aan den lijve
ervoer.
3 Medelijden of
compassio
Piëta met haar in Freiberg.
3 Medelijden of
compassio
De piëta was een type dat in
het Rijnland tot ontwikkeling
kwam en gedurende eeuwen
als beeldtype bestaan bleef.
Piëta, Igniaz Gunther, ZDuitsland begin 18de eeuw.
3 Medelijden of
compassio
De piëta was een type dat in het
Rijnland tot ontwikkeling kwam
en gedurende eeuwen als
beeldtype bestaan bleef.
Piëta, Igniaz Gunther, ZDuitsland begin 18de eeuw.
3 Medelijden of
compassio
De piëta was een type dat in het
Rijnland tot ontwikkeling kwam en
gedurende eeuwen als beeldtype
bestaan bleef.
Het verspreidde zich later ook naar
Zuid Europa.
Piëta van Michelangelo.
3 Medelijden of
compassio
De Franse gotiek bracht een
heel ander type Mariabeelden
voort. De Franse Mariabeelden
waren over het algemeen erg
geïdealiseerd. Typisch zijn de
S-vormige houding van Maria
en de V-plooien in de
gewaden.
Viege doree Kathedraal Amien.
3 Medelijden of
compassio
De Franse gotiek bracht een heel
ander type Mariabeelden voort. De
Franse Mariabeelden waren over
het algemeen erg geïdealiseerd.
Typisch zijn de S-vormige houding
van Maria en de V-plooien in de
gewaden.
Viege de Paris.
Verschuiving van de sculptuur van de Franse gotiek (12201350) waarbij afbeeldingen van Maria met het kindje Jezus
vaak voorkwamen naar de sculptuur van de Noord-Europese
gotiek (na 1300) waarbij Maria lijdend werd afgebeeld.
3 Medelijden of compassio
3 Medelijden of
compassio
Vierge ouvrante in de vorm van
een Sedes Sapientiae (zie later).
3 Medelijden of
compassio
Vierge ouvrante geopend.
Op de afbeelding zien we God de
Vader, Christus als Zoon van God
en de heilige Geest in de vorm van
een duif.
De zijpanelen vormen een
mantelmadonna.
3 Medelijden of
compassio
Mantelmadonna
…………………………….
3 Medelijden of
compassio
Bij de kruisafname van Rogier
Van Der Weyden wordt de
lichaamshouding van Christus
die van zijn kruis gehaald wordt
herhaald in de lichaamshouding
van de in zwijm vallende Maria.
4 De Minne of mystieke liefde.
Om het Ware Gelaat van God te kennen bestonden er materiele
hulpmiddelen: de archeiropoieta of niet-door-mensenhanden
gemaakte portretten van Christus.
Verhouding tussen
en
man en het lijden
vrouw en lijden
Volgens de traditionele analogie concentreert de vrouw zich op
het lichamelijke en de man op de geest.
vrouw
=
lichaam =
beeld
man
=
geest
=
taal
Verhouding tussen
en
man en het lijden
vrouw en lijden
Volgens de traditionele analogie concentreert de vrouw zich op
het lichamelijke en de man op de geest.
vrouw
=
lichaam =
beeld
man
=
geest
=
taal
4 De Minne of mystieke liefde.
Om het Ware Gelaat van God te kennen bestonden er materiele
hulpmiddelen: de archeiropoieta of niet-door-mensenhanden
gemaakte portretten van Christus.