Persbericht 8 augustus 2006 Avond rond vergeten opstand in Sobibor, okt 1943 Jules Schelvis op do 12 okt 2006 te gast in Verzetsmuseum Het Verzetsmuseum Amsterdam organiseert op donderdagavond 12 oktober in samenwerking met de Stichting Sobibor en het Centrum voor Holocaust en Genocidestudies (CHGS) een avondvullend programma over het vernietigingskamp Sobibor en de grootscheepse en toch onbekend gebleven opstand van gevangenen in het kamp op 14 oktober 1943. Het wordt een gevarieerd avondprogramma met filmfragmenten en bijdragen van onder anderen professor Johannes Houwink ten Cate (directeur van het CHGS) en kampoverlevende Jules Schelvis. Ter gelegenheid van deze bijeenkomst zal die avond een maquette van het kamp in het museum te zien zijn. Sobibor en de opstand Sobibor, gelegen in Oost-Polen, was een van Duitse vernietigingskampen. Er werden ongeveer 250.000 joden uit Rusland, Polen, Oostenrijk, België, Frankrijk en Nederland vermoord. Vanuit het Nederlandse doogangskamp Westerbork werden tussen 2 maart 1943 en 20 juli 1943, 34.313 joden naar Sobibor gevoerd. De meeste van hen werden op de dag van aakomst vegast. Van joden uit Nederland ovreleefden slechts 15 vrouwen en 3 mannen de oorlog. Een deel van de gevangenen in Sobibor werd ingeschakeld bij de organisatie van de vernietiging, al bleef het voor hen een geheim hoe die vernietiging precies werd uitgevoerd. Er gingen geruchten over injecties, electrouties en gif. In de nazomer van 1943 deden geruchten de ronde dat het kamp zou worden ontruimd en dat de laatste groep werkjoden zou worden geëxecuteerd. Vanuit deze groep werd onder leiding van de Russische Alexander Petsjerski en de Poolse Leon Felhendlers een grootscheeps ontsnappingplan beraamd. Op 14 oktober 1943 werd de opstand - de enige opstand in een vernietigingskamp tijdens de Tweede Wereloorlog - uitgevoerd. Twaalf SS’ers en twee bewakers werden gedood, 365 joden konden het kamp ontvluchten. Een groot deel van hen werd later alsnog gevangen en doodgeschoten. Een deel van de joden bleef in het kamp uit vrees niet kunnen te overleven in een vreemd en vijandig land. Onmiddellijk na de opstand trachten de Duitsers alle sporen van het kamp en de opstand uit te wissen. Alle nog aanwezige gevangen werden gedood. Er werden 300 joden die uit Kamp Treblinka gehaald om het kamp af te breken en bomen op het terrein te planten. Ook zij werden na voltooiing van het werk gedood. Kennis over de opstand in Sobibor is vrijwel alleen bewaard gebleven door de slechts 47 ooggetuigen die de oorlog hebben overleegd. Locatie: Verzetsmuseum Amsterdam, Plantage Kerklaan 61 Datum en tijd: Donderdagavond 12 oktober 2006, aanvang 19.30 uur Toegang: Reserveren is sterk aanbevolen: telefoon 020 620 25 35 of e-mail: [email protected] Toegangsprijs 7,50 euro p/p; 5,50 euro voor studenten, houders van CJP/Vriendenpas van NIOD/Verzetsmuseum A’dam. ____________________________________________________________________________________ ______ Verzetsmuseum Amsterdam Avond rond opstand in Sobibor m.m.v. Jules Schelvis Do 12 oktober, 19.30 uur Openingstijden Plantage Kerklaan 61, Amsterdam, NL di-vr 10.00 - 17.00 uur tel: 020-620 25 35 / www.verzetsmuseum.org za-zo-ma/feestdagen 12.00 - 17.00 uur Meer informatie/foto’s: Verzetsmuseum Amsterdam, Marjolein Marreveld, e-mail: [email protected] of stichting Sobibor, e-mail: [email protected]