Maak discriminatie zichtbaar

Maak
discriminatie
zichtbaar
Meld discriminatie altijd!
SO
Surinaams Inspraak Orgaan
LB
Landelijke
Brancheorganisatie
Antidiscriminatiebreaus
COLOFON
Uitgever
Inspraakorgaan Turken in Nederland (IOT)
Vechtensteinlaan 16-S, 3555 XS Utrecht
Telefoon: 030 234 3625
E-mail: [email protected]
Internet : www.iot.nl
Tekst
Ahmet Azdural
Vormgeving & Druk
Drukkerij Dizayn, Schiedam
© IOT, september 2015
Deze uitgave is mede tot stand gekomen dankzij een
subsidie van de Open Society Foundations.
Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/
of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie,
microfilm of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande
toestemming van de uitgever.
2
Wat is het probleem?
Veel ervaren discriminatie wordt niet gemeld,
terwijl het wel vaak voorkomt. Hierdoor is het
probleem niet goed zichtbaar voor instanties die
zich ervoor inzetten discriminatie en racisme
tegen te gaan.
Hoe vaak komt het voor? Waar komen mensen
in aanraking met discriminatie en racisme?
Welke gevolgen heeft discriminatie of racisme
voor de mensen die hiermee te maken krijgen?
Antwoorden op dit soort vragen zijn belangrijk
om te kunnen zorgen dat discriminatie op een
gerichte manier wordt aangepakt.
Daarom is het belangrijk dat ervaren
discriminatie en racisme wordt gemeld. Voel u
gehoord en welkom en meld uw klacht!
3
4
Face-2-Face project
Om de meldingsbereidheid van discriminatie
te verhogen is het Face-2-Face project dit
jaar uitgevoerd. In samenwerking met vier
migrantenorganisaties zijn in Amsterdam,
Rotterdam, Den Haag en Utrecht projecten
georganiseerd waarbij het melden van
discriminatie en racisme centraal stond.
Bij elk van deze bijeenkomsten waren ook
antidiscriminatiebureaus en Het College
voor de Rechten van de Mens aanwezig. In elk
project is voorlichting gegeven over het belang
van het melden van discriminatie en waar
men met klachten terecht kan. Benieuwd wat
hierover is gezegd?
Bekijk dan de filmpjes op de website om een
impressie te krijgen: www.discriminatie.nl/
melden-helpt/maak-discriminatie-zichtbaar
5
Waar kunt u terecht met
discriminatieklachten?
Waar discriminatie gemeld kan worden is vaak
nog onduidelijk. Hieronder staan vier belangrijke
organisaties waar klachten kunnen worden
gemeld.
Hier wordt ook kort bij vermeld met wat voor
soort klachten u hier terecht kunt. Ieder van
deze organisaties kan u ook doorverwijzen
als u met de klacht niet bij hen terecht kan.
6
Antidiscriminatiebureaus
Deze regionale bureaus geven informatie over
wetgeving of adviseren over wat u met de
discriminatie ervaring kunt doen. Ook kunnen zij
bijvoorbeeld helpen bij het doen van aangifte bij
de politie of in gesprek gaan met een werkgever.
LB
Landelijke
Brancheorganisatie
Antidiscriminatiebreaus
In Nederland bestaat er een uitgebreid netwerk
van antidiscriminatiebureaus, kijk hier om een
antidiscriminatiebureau bij u in de buurt te
vinden: https://www.discriminatie.nl/melddiscriminatie.
Contact opnemen kan per telefoon, mail of
per brief. Daarnaast kunt u ook langsgaan bij
het bureau. Om het melden nog makkelijker te
maken is er een app ontwikkeld, hiermee kan
discriminatie gelijk worden gemeld en komt deze
melding terecht bij een antidiscriminatiebureau
in de regio waar de melder woonachtig is. De
app heet ‘discriminatie melden’ en kan worden
gevonden in zowel de Iphonestore als de
Androidstore.
Voor meer informatie kunt u terecht op de
website: www.discriminatie.nl
7
Het College voor de Rechten van de Mens
Voor het melden van klachten bij Het College
moet de klacht gaan over discriminatiekwesties
op school, werk, wonen, winkelen, uitgaan
en/of sport. Hier gaat het om bijvoorbeeld
afgewezen worden voor een sollicitatie of stage.
Denk bijvoorbeeld ook aan discriminatie bij
deurbeleid van clubs. Wilt u weten of u met uw
klacht een procedure kan starten? Of misschien
eerst weten of er nog andere oplossingen
zijn? Of alleen melding doen van een geval
van discriminatie? Bel dan Het College: 030
8883888 (iedere werkdag van 10.00-16.00) of
mail naar [email protected].
Hoe verloopt een procedure precies? Zodra
de klacht binnen is kijkt Het College of het de
klacht mag behandelen. Als dat zo is wordt
een onderzoek gestart. Dit is kosteloos voor
de melder. In het onderzoek stelt Het College
aan de persoon of organisatie waartegen de
klacht is ingediend vragen over het probleem.
Het College moet namelijk precies weten wat
er gebeurd is om te kunnen vaststellen of er
gediscrimineerd is. Na het onderzoek is er
een zitting waarbij er Collegeleden (een soort
rechters) aanvullende vragen stellen aan zowel
8
de melder van de klacht als de persoon of
organisatie waartegen de klacht is ingediend.
Hierbij kan een advocaat worden meegenomen,
maar dit hoeft niet.
d
l
e
M c r i m i n a!t i e
d i s altijd
Antidiscriminatiebureaus voorzien ook in gratis
bijstand bij dit soort zittingen. Op basis van het
onderzoek en deze zitting wordt dan binnen
maximaal 6 maanden een oordeel gegeven of
er wel of niet is gediscrimineerd. Dit oordeel
is niet bindend, wat betekent dat Het College
bijvoorbeeld geen boetes op kan leggen of
schadevergoedingen kan afdwingen. Het
oordeel wordt wel op de website gezet waarbij
de naam van de organisatie waartegen de
klacht is ingediend.
Organisaties zitten uiteraard niet te wachten
op reputatieschade en met naam worden
genoemd als een organisatie die heeft
gediscrimineerd zet toch in veel gevallen aan
tot actie. Dit kan lopen van het aanbieden van
excuses, het toch nog aanbieden van een
baan, of schadevergoedingen. In 75% van de
organisaties wordt er actie ondernomen nadat
er een oordeel is uitgekomen.
Voor meer informatie kunt u terecht op deze
website: www.mensenrechten.nl
9
De Nationale Ombudsman
Voor het melden van klachten over de overheid
kunt u terecht bij de Nationale Ombudsman.
Heeft u bijvoorbeeld klachten over de politie, de
provincie, het UWV, of de SVB of particuliere
instellingen die een overheidstaak uitoefenen
zoals bijvoorbeeld het CBR (bv rijbewijzen) dan
kunt u deze organisatie inschakelen.
U kunt de Nationale Ombudsman bellen:
0800 – 33 55 555 (werkdagen van 9.00 tot
17.00) of een klacht indienen via de website:
nationaleombudsman/klacht-indienen.
Wilt u liever een klacht per post sturen dan kan
dat ook (gratis): Antwoordnummer 10870,
2501 WB Den Haag. Zij zullen dan samen
met u bekijken wat er kan worden gedaan of
u anders doorverwijzen zodat uw klacht goed
terecht komt. Op de website kunt u bijvoorbeeld
ook voorbeeldbrieven vinden voor het schrijven
van een klachtenbrief of een bezwaarschrift
naar organisaties. Er zijn algemene brieven
maar ook meer specifieke bijvoorbeeld op het
gebied van wonen of werk en inkomen.
Voor meer informatie kunt u terecht op de
website: www.nationaleombudsman.nl
10
Politie
Als u bent lastig gevallen, uitgescholden,
mishandeld of erger, dan kunt u aangifte doen
bij de politie. Hierbij gaat het om strafvervolging.
U kunt telefonisch een afspraak maken via
0900-8844 of via het online contactformulier.
Uiteraard kunt u ook langsgaan bij uw
plaatselijke politiebureau. Bij de politie kunt u
niet alleen aangifte doen, maar ook een melding
maken als slachtoffer of getuige. Dit kan ook
anoniem: meldformulier-discriminatie.
Voor meer informatie kunt u terecht op de
website: www.politie.nl
11
Projectverslag:
Bevorder
de meldingsbereidheid!
SAMEN TEGEN
DISCRIMINATIE EN RACISME
In de eerste helft van 2015 hebben
samenwerkingsverbanden van
minderheidsgroepen het Face2face project
uitgevoerd.
Samen met de antidiscriminatiebureaus en het
14
College voor de Rechten van de Mens hebben
zij voorlichting gegeven aan hun achterban over
het melden van, klagen over en aangifte doen
van discriminatie, met het doel dit gemakkelijker
te maken.
Turkse moskeeën tegen islamofobie
Veel moslims ervaren discriminatie
vanwege hun godsdienst. Dat wordt ook wel
islamofobie genoemd. Turkse moskeeën
in Den Haag en Venlo hebben hun leden
bijeen gehaald om samen met de plaatselijke
antidiscriminatiebureaus en het College voor de
Rechten van de Mens te bespreken hoe je je
tegen islamofobie kunt verweren. Daarbij kwam
het volgende voorbeeld aan de orde. Tijdens
een sollicitatiegesprek bij een winkel voor
geboorte artikelen werd een moslima gevraagd
of ze bereid was tijdens werk haar hoofddoek
af te doen. Zij antwoordde dat zij dat niet wilde,
waarna zij werd afgewezen. Zij diende daarover
een klacht in bij het College voor de Rechten
van de Mens.
Tijdens de procedure zei de werkgever
plotseling dat de hoofddoek niet de reden van
de afwijzing was, maar dat de sollicitante niet
geschikt was. Het College concludeerde dat de
hoofddoek dus wel een rol heeft gespeeld bij de
afwijzing van de vrouw en gaf de vrouw gelijk.
15
Het antidiscriminatiebureau vertelde hoe
een klachtenprocedure in zijn werk gaat.
Als het slachtoffer dat wil wordt een brief
opgesteld met een beschrijving van het
incident. Aan de wederpartij wordt een reactie
gevraagd. Afhankelijk van de reactie worden
vervolgstappen bepaald. Het kan zijn dat er
een bemiddelingsgesprek komt tussen cliënt en
wederpartij. Ook kan er aangifte worden gedaan
of wordt de zaak voorgelegd aan het College
voor de Rechten van de Mens.
16
Stop ku diskriminashon.
No soporte, no asepte!
Caribische jongeren in de Rotterdamse wijk
Oudeland - Hoogvliet hebben het gevoel dat zij
op verschillende terreinen worden uitgesloten,
onder meer door het welzijnswerk.
De Young Entrepreneurs Corporation heeft
hen bijeen geroepen om te bespreken wat ze
daaraan kunnen doen onder het motto: Stop
met discriminatie, tolereer het niet, accepteer
het niet!
Het College voor de Rechten van de Mens
legde de aanwezigen het geval voor van een
donkere promotiemedewerker die voor een
koekjesfabriek een stand zou verzorgen tijdens
de Libelle Zomerweek. De man mocht van
zijn promotiebureau niet in de stand omdat
de koekjesfabriek alleen personen met een
Westers of een Aziatisch uiterlijk wilde. Toen
hij een klacht indiende bij het College zei
het promotiebureau dat de man niet goed
gefunctioneerd heeft. Maar het College kan
ook getuigen oproepen. Een Human Research
medewerker verklaarde dat zij inderdaad
gezegd had dat hij niet voldeed aan het
Hollandse Profiel. Conclusie: discriminatie!
Bureau Radar heeft het meldingsrecht belicht
waarbij er vanuit het publiek werd verteld dat zij
17
niet op de hoogte waren van het feit dat er in
manieren van meldingsrecht bestond. Het was
een ware eyeopener voor de bewoners om dit
te mogen horen. Een bezoeker zei dat rekening
moet worden gehouden met het feit dat bij
aangifte van discriminatie de politie eerst gaat
uitzoeken of iemand iets op zijn kerfstok heeft
en dat zo iemand dan gearresteerd kan worden
terwijl hij aangifte van discriminatie kwam doen.
Tijdens de avond bleek dat er voortdurend
wrijving is tussen Caribische jongeren en de
politie in de wijk. Jongeren in Hoogvliet hebben
het gevoel dat de politie ongerechtvaardigd
veel aandacht aan hen besteedt en daarbij met
veel machtsvertoon te werk gaat. Als vervolg
op de avond is de jongeren daarom een cursus
Straatrecht aangeboden, zodat zij beter weten
wat hun rechten en plichten zijn in de openbare
ruimte.
Positief resultaat van de informatiebijeenkomst
is dat er een gesprek is geweest met de politie
en dat er structureel samengewerkt zal gaan
worden aan een betere verstandhouding tussen
de jongeren en de politie.
18
Zwarte Piet
Al een aantal jaren maken donkere
Nederlanders bezwaar tegen de figuur van
Zwarte Piet. Deze als slaaf voorgestelde knecht
van Sinterklaas, bevestigt steeds opnieuw de
ondergeschikte positie van donkere mensen.
Het New Urban Collective hield een druk
bezochte bijeenkomst in Amsterdam om
te bespreken hoe door versterking van de
meldingsbereidheid tegen discriminatie een
nieuwe impuls kan worden gegeven aan de
acties tegen Zwarte Piet. Met zwart gemaakt
gezicht en voorzien van de attributen van een
slaaf, benadrukt deze figuur elk jaar rond het
Sinterklaasfeest de ondergeschikte positie van
donkere mensen.
Actievoerder Quincy Gario was er klaar mee
toen hij het verhaal hoorde van een collega van
zijn moeder. Zij was even naar buiten gegaan en
toen ze weer binnenkwam zei haar collega ten
overstaan van aanwezige klanten: “We vroegen
ons al af waar onze Zwarte Piet was.”
19
Na zijn actie tegen Zwarte Piet werd Quincy
770 maal racistisch bejegend of bedreigd. De
aanwezigen voerden een heftig debat over het
nut van melden bij het antidiscriminatiebureau.
Na het debat besloten de aanwezigen om
massaal aangifte te doen tegen evenementen
waar Zwarte Piet een rol speelt. Er is een
vervolgbijeenkomst gehouden voor de
Surinaamse gemeenschap in Almere.
20
Etnische profilering in Utrecht
21
Net als in andere steden treden in Utrecht
regelmatig spanningen op tussen Marokkaanse
jongeren en de politie.
De organisatie Marokkaanse Dialoog
Overvecht bracht beiden met elkaar in gesprek
tijdens een Lagerhuis debat. Daar vertelde
onderzoeker Sinan Çankaya dat de politie vaak
mensen aanhoudt op basis van vooroordelen
en beeldvorming over bepaalde “etnische
minderheden”.
Zo lopen jongeren met een niet-westerse
achtergrond een groter risico staande
gehouden te worden door de politie op basis
van hun uiterlijk, hun kledingstijl en zelfs de auto
waar ze in rijden. Dat wordt ook wel etnisch
profileren genoemd.
22
23
Maak
discriminatie zichtbaar
Meld discriminatie altijd!