Nieuwe EU Verordening gevolgen voor expats

JUNI 2010
NUMMER 6
JAARGANG 8
EB NU
Algemene opiniërende informatie
over Employee Benefits
Nieuwe EU Verordening
gevolgen voor expats
1 mei jl. is de nieuwe Verordening EG 883/2004 uiteindelijk
in werking getreden. De uitgangspunten voor deze nieuwe
verordening zijn: modernisering, vereenvoudiging en verduidelijking. Inmiddels heeft de Commissie Verzekeringsaangelegenheden een toelichting op de Verordening
gepubliceerd. Vraag is: wat zijn de consequenties voor expats?
Eén van de pijlers van de Europese gemeenschap is het vrije verkeer van personen. De inrichting van
sociale zekerheid is echter een exclusieve bevoegdheid van de lidstaten. Zowel de opbouw als de
uitkeringen verschillen substantieel binnen de verschillende lidstaten. Teneinde toch een vrij verkeer van
personen te garanderen, worden de verschillende sociale wetgevingen gecoördineerd. Dit gebeurde aan
de hand van de uit 1971 stammende Verordening 1408/71. Vanaf de inwerkingtreding heeft deze
Verordening in de toepassing een veelvoud van wijzigingen ondergaan, niet in de laatste plaats door
uitspraken van het Europese Hof van Justitie.
MODERNISERING, VEREENVOUDIGING EN VERDUIDELIJKING
Onder de nieuwe Verordeningen is in de praktijk het volgende van belang: het is niet meer mogelijk dat
meerdere sociale stelsels toepasbaar zijn. In alle gevallen zal er slechts één sociaal stelsel gelijktijdig van
toepassing zijn.
Onder sociale stelsels dienen te worden verstaan:
sociale zekerheid op de terreinen van oudedags- en nabestaandenuitkeringen;
uitkeringen bij ziekte, arbeidsongeschiktheid en werkloosheid;
het verlenen van medische zorg.
Daarnaast is het verdwijnen van speciale aanwijsregels voor zelfstandigen, werklozen en studenten een
in het oog springende wijziging. Zij worden in de nieuwe Verordeningen opgenomen onder de term
‘verzekerden’. Dit is logisch, omdat er géén inhoudelijk verschil is in de behandeling van deze groepen.
EB NU
|
ALGEMENE OPINIËRENDE INFORMATIE OP HET GEBIED VAN EMPLOYEE BENEFITS
IN TWEE OF MEER LIDSTATEN WERKZAAMHEDEN VERRICHTEN
Voor personen die in twee of meer lidstaten werkzaamheden in loondienst verrichten, geldt het volgende
qua wetgeving:
a.
de wetgeving van de lidstaat waar hij woont, indien hij op dit grondgebied een substantieel gedeelte
van zijn werkzaamheden verricht of indien hij werkzaam is bij verschillende ondernemingen of werkgevers die hun zetel of domicilie hebben op het grondgebied van verschillende lidstaten, of
b.
de wetgeving van de lidstaat waar de zetel van de onderneming of het domicilie van de werkgever
waarbij hij voornamelijk werkzaam is zich bevindt, indien hij geen substantieel gedeelte van zijn
werkzaamheden verricht in de lidstaat waar hij woont.
De kern van de zaak schuilt in hetgeen dat als substantieel wordt beschouwd. Voor 1 mei 2010 gold één
dag per maand als substantieel. Vanaf 1 mei 2010 geldt tenminste 25% van de werktijd of het inkomen
als substantieel. Is dat minder dan 25% dan is de sociale zekerheid van toepassing van het land waar de
werkgever is gevestigd.
Com menta ar Aon
Dit kan gevolgen hebben voor zowel de aanwijzing van het sociaal stelsel waarbinnen men verzekerd is
als voor aanvullende regelingen in de tweede pijler. Het verdient dan ook aanbeveling om de arbeidsovereenkomsten van personen die in twee of meer landen werkzaam zijn hierop te controleren.
INVOERING INFORMATIEVERPLICHTING
In de Toepassingsverordening is expliciet opgenomen (zie Artikel 22 Vo. EG
987/2009) dat er informatie wordt verstrekt omtrent procedures en voorwaarden
aan de burger die grensoverschrijdende zorg geniet. Dit is met name van belang
gezien de complexiteit van internationale sociale zekerheid en de tot op heden
niet altijd adequate informatievoorziening vanuit de bevoegde organen.
Comm entaar Aon
Invoering van een informatieverplichting is naar onze mening een goede stap.
Complicerende factor is wel dat er voor wat betreft een tijdige informatieverstrekking géén verdere termijnen worden genoemd.
INVOERING KOSTENVERREKENING WERKELIJKE KOSTEN MEDISCHE ZORG
Nieuw in de Verordening is het invoeren van afrekening naar werkelijk gemaakte kosten van de verleende
internationale medische zorg, op grond van de Verordening. Deze kosten worden door de uitvoerende
instanties van de lidstaten onderling verrekend. In Nederland is dat bijvoorbeeld het College voor Zorgverzekeringen (CVZ). Voor kostenverrekening naar vaste bedragen is nog maar beperkt ruimte. Lidstaten
die afrekenen naar vaste bedragen staan vermeld in bijlage 3 van de Verordening. Eén van de landen die
hierop staan is overigens Nederland. De overige landen zijn Spanje, Portugal, Italië, Malta, Ierland,
het Verenigd Koninkrijk, Finland en Zweden.
Com menta ar Aon
De impact van afrekening naar werkelijke kosten is vooralsnog redelijk beperkt omdat Nederland gebruik
heeft gemaakt van de afrekeningsmogelijkheid naar vaste bedragen.
2
JUNI
|
NUMMER 6
JAARGANG 8
EB NU
|
ALGEMENE OPINIËRENDE INFORMATIE OP HET GEBIED VAN EMPLOYEE BENEFITS
UITBREIDING RECHT OP ZORG VOOR GEZINSLEDEN VAN GRENSARBEIDERS
Nieuw is dat nu voor gezinsleden van grensarbeiders geldt dat ze recht hebben op reguliere zorg in zowel
hun woonland als het werkland. Dit geldt echter niet voor de landen die zijn opgenomen in bijlage 3 van
de Toepassingsverordening Vo EG 987/2009. Nederland is daarin ook opgenomen. Overigens heeft
Nederland met zowel Duitsland als België bilaterale afspraken gemaakt omtrent grensoverschrijdende zorg.
Com menta ar Aon
Bovenstaande is in principe een vereenvoudiging van geldende procedures. Er is nu geen voorafgaande
goedkeuring meer nodig zoals in de oude Verordening. Wel moet in voorkomende gevallen nagekeken
worden of het hier om een ‘bijlage 3 land’ gaat. Tot slot is het mogelijk dat tussen beide landen in kwestie
een bilaterale overeenkomst is. Deze maakt het verlenen van reguliere zorg mogelijk zonder dat er sprake
is van strijdigheid met de Verordening. De vraag is dan ook of de vereenvoudiging in de praktijk zal
uitkomen.
TOT SLOT
De nieuwe Verordening is met directe ingang inwerking getreden. Dit houdt in dat alle nieuwe gevallen
vanaf 1 mei 2010 onder de nieuwe Verordening vallen. Voor bestaande gevallen geldt een overgangstermijn van tien jaar. Voor deze bestaande gevallen betekent dit dat ze in beginsel onder de werking van
de oude Verordening blijven vallen zolang die situatie ongewijzigd blijft.
Het formulier E101 wordt vervangen door het formulier A1. Met dit formulier, aan te vragen bij de Sociale
Verzekeringsbank, kan de werknemer die in het buitenland werkt, aantonen dat hij in het land van
herkomst sociaal verzekerd is.
MEER WETEN?
Neem voor meer informatie over de Verordening en de gevolgen voor de sociale zekerheid van expats
contact op met Stephan van Oostenbrugge van de afdeling Expatriate Services, tel. 010 448 82 20.
REDACTIE
Jannieta Aangeenbrug
Richard Boonstra
Ron van Harten
Gitta Junius (secretariaat)
Allard van den Meer (eindredactie)
Ton Roebroek
Roelant Smit
CONTACT
AUTEUR
Gitta Junius
038 456 3113
[email protected]
Stephan
van Oostenbrugge
Dit bulletin is met grote zorg samengesteld door Aon Consulting Nederland C.V. Niettemin kunnen zich incidenteel onvolkomenheden voordoen.
De inhoud van dit bulletin is slechts bedoeld als informatie en dient dan ook niet gezien te worden als advies. Aon Consulting Nederland C.V.
aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor schade die direct of indirect voortvloeit uit het gebruik van deze informatie. Vermenigvuldiging
van deze publicatie of overname van de inhoud kan onder bronvermelding vrijelijk plaatsvinden.
6398aa