Bijlagen Producten model Keetbeleid Pijler: Beleid en Regelgeving juni 2013 Inhoudsopgave bijlagen A. Voorbeeld inventarisatielijst B. Informatiebijeenkomst: model uitnodigingsbrief en persbericht C. Voorlichtingsbijeenkomst: modelflyer en achtergrondinformatie voor projectgroep en overige betrokken medewerkers D. Artikel aankondiging controlebezoeken aan hokken en keten E. Juridisch kader hokken en keten F. Inspectieschema Hokken en keten Voedsel- en Warenautoriteit G. Checklist voor de controlebezoeken H. Model controlebevestigingsbrief en bijlage I. Model afspraakbevestigingsbrief J. Bestuurlijke keuzes en juridische gevolgen t.a.v. het keetbeleid pag. 3 pag. 4 pag. pag. pag. pag. pag. pag. pag. pag. 6 8 9 16 17 23 25 27 2 A. Voorbeeld inventarisatielijst Gemeente …….. Type Buurtkeet Kerkdorp Oirschot Adres Kerkstraat 11 Postcode 5688 AA Huiskamerkeet Buurtkeet Middelbeers Hoogstraat 22 5688 BB Buurtkeet Spoordonk Markt 33 5688 CC Semi commercieel Oostelbeers Schoolstraat 44 5688 DD Semi commercieel Oirschot Molenstraat 55 5688 EE Buurtkeet Westelbeers Dorpsstraat 66 5688 FF Buurtkeet Spoordonk Bakkerstraat 77 5688 GG Bijzonderheden Ouders hebben een schuur ingericht voor de jeugd Jeugd drinkt thuis Jeugd heeft een ingerichte schuur voor vrienden en bekenden Schuur ingericht voor indrinken Geen vergunning, wel drankverstrekking tegen betaling. Wordt verhuurd aan jeugd Geen vergunning, wel drankverstrekking tegen betaling. Keet gesaneerd. Nog wel jongeren op locatie? Vrijstaande loods. Hier wordt met name ingedronken. Let op: dit zijn fictieve adressen! 3 B. Lokale informatiebijeenkomst Model uitnodigingsbrief voor de informatiebijeenkomst: Aan: Adres Betreft: Uitnodiging informatiebijeenkomst ‘Hokken en keten’ Gemeente ……., dd mm jjjj Geachte heer/mevrouw Janssen, In …….. (naam gemeente) is …….. (dd) onderzoek verricht naar het aantal ‘hokken en keten’ binnen de gemeente. Uit informatie van de gemeente, de politie en andere bronnen is gebleken dat waarschijnlijk op dit adres ook een hok of keet aanwezig is of in het nabije verleden is geweest, die door jongeren wordt bezocht. In de regio Zuidoost-Brabant is, als onderdeel van het regionale alcoholproject ‘Laat je niet flessen!’, een gezamenlijke aanpak ontwikkeld om de problemen van hokken en keten tegen te gaan. De keten worden namelijk vaak, naast gezelligheid, in verband gebracht met veel alcoholgebruik door de jongeren. De aanpak is gericht op meer gezonde en veilige situaties voor de jeugd. In ieder geval zal een vorm van controlebezoek aan de keten plaatsvinden. Natuurlijk vervullen hokken en keten een belangrijke sociale functie. De gemeenten hebben daar zeker oog voor en het sluiten van hokken en keten is dan ook geen doel op zich, maar wordt ook niet uitgesloten. De inzet van eigenaren/ouders én de keetbezoekers zelf om de problemen structureel op te lossen is onmisbaar. Daarnaast heeft u zelf misschien vragen over de aanpak die de gemeente voor ogen heeft. Bij deze nodig ik u als eigenaar/ouder(s) daarom uit voor de informatiebijeenkomst ‘Hokken en keten’, die wordt gehouden voor eigenaren/ouders én jongeren uit de gemeente. Via deze weg zou ik u dan ook willen verzoeken om ook de jongeren die uw hok/keet bezoeken en hun ouders van deze uitnodiging op de hoogte te brengen. De bijeenkomst zal plaatsvinden op ……… (dd) in …………… (locatie en adres) De aanvangstijd is …… (uur) en de avond zal rond …… uur eindigen. Het programma van de bijeenkomst luidt als volgt: …………………. Ik hoop u als eigenaar/ouder(s) en jou als keetbezoeker te mogen begroeten op ….. (dd) in …… (locatie) Met vriendelijke groet, 4 Model persbericht voor de informatiebijeenkomst Informatiebijeenkomst ‘Hokken en keten’ Bezoek jij of bezoekt uw kind wel eens een hok of een keet? Kom dan naar de voorlichtingsbijeenkomst ‘Hokken en keten’ op …….. (dd) vanaf ……. (uur) in ……….(locatie en adres)! Deze voorlichtingsbijeenkomst wordt gehouden voor ouders en jongeren uit de gemeente ………. (naam). In de regio Zuidoost-Brabant is, in het kader van het regionale project ‘Laat je niet flessen!’, een gezamenlijke aanpak ontwikkeld om de problemen van hokken en keten tegen te gaan. De keten worden namelijk vaak, naast gezelligheid, in verband gebracht met veel alcoholgebruik door de jongeren. De aanpak is gericht op meer gezonde en veilige situaties voor de jeugd. De inzet van ouders en de keetbezoekers zelf om de problemen structureel op te lossen is onmisbaar. Daarnaast heeft u als ouder of als keetbezoeker wellicht vragen over de aanpak die uw gemeente voor ogen heeft. Bij deze nodigen wij u als ouder en jou als keetbezoeker daarom van harte uit voor de voorlichtingsbijeenkomst. De aanvangstijd is om ……. (uur) en de avond zal rond ……. (uur) eindigen.. Het programma van de bijeenkomst luidt als volgt: ……………………. Kijk voor meer informatie over het project ‘Laat je niet flessen!’ op www.sre.alcoholenjongeren en over de informatiebijeenkomst op de gemeentelijke website. Of neem contact op met …… 5 C. Voorlichtingsbijeenkomst aan huis Modelflyer voorlichtingsbijeenkomst aan huis Bezoekt uw kind een keet? Het is belangrijk dat jongeren een plek hebben waar ze samen komen. Waar ze gezellig kunnen kletsen en hangen. Waar ze lol maken en verhalen uitwisselen. Voor uw kind is zo’n plek een hok of keet. Prima, zult u als ouder denken. Heeft hij of zij een eigen stekje en hangen ze niet op straat rond. Maar in veel keten wordt overmatig alcohol gebruikt door jongeren. Ook zijn veel keten vaak brandonveilig. Overmatig alcoholgebruik in keten De laatste jaren zijn jongeren steeds vaker, meer en jonger gaan drinken. Vooral in hokken en keten vloeit de alcohol rijkelijk. Veel ouders maken zich zorgen over het toenemende alcoholgebruik van hun kinderen. En terecht, want het drinken van alcohol op jonge leeftijd kan onder andere leiden tot hersenschade, leerproblemen, groeistoornissen en verslavingen. Voorlichting voor ouders Als ouder van een keetbezoeker kunt u een gratis voorlichtingsbijeenkomst aan huis bijwonen. U krijgt informatie over de risico’s van alcoholgebruik door uw kind. De bijeenkomst woont u bij met de ouders van de vrienden van uw kind die dezelfde keet bezoeken. Er is gelegenheid om met andere ouders ervaringen uit te wisselen. Waar maakt u zich wel of geen zorgen over en hoe gaat u als ouder om met alcohol in de opvoeding? Heeft u vragen over de brandveiligheid van de betreffende keet, dan kunt u contact opnemen met uw gemeente. Bijeenkomst in de buurt De bijeenkomst gaat bij voldoende deelname door en wordt bij u in de buurt of in de keet zelf gehouden. De voorlichting zal ongeveer twee uur duren. Een voorlichter van Novadic-Kentron verzorgt de informatie. Het is nadrukkelijk geen controlebezoek, want dit gebeurt door andere instanties. Interesse? Wilt u zich aanmelden voor de bijeenkomst bel of mail dan naar: Naam: ………………, telefoon:………………….. e-mail:……………………………………………… Vermeld uw naam, adres, telefoonnummer en de naam en plaats van de keet die uw zoon of dochter bezoekt. Ook kunt u aangeven of de voorlichting bij u thuis gehouden kan worden en/of dat u de keet beschikbaar wilt stellen (alleen voor de keeteigenaar). Tot slot kunt u aangeven met hoeveel personen u naar de voorlichtingsbijeenkomst komt. 6 Achtergrondinformatie voor de projectgroep en overige betrokken medewerkers ten aanzien van voorlichtingsbijeenkomst Algemeen Deze voorlichtingsbijeenkomst is een ‘homeparty’, die wordt georganiseerd volgens de 'tupperware' - methode. Het betreft een laagdrempelige, interactieve bijeenkomst in 'huiselijke' setting met andere ouders. Daardoor is de bijeenkomst geschikt voor moeilijk te bereiken doelgroepen. De voorlichter stemt de bijeenkomst enerzijds af op de behoeften van de deelnemers, maar draagt er ook zorg voor dat een aantal onderwerpen de revue passeren. Deelnemers krijgen ruimte om hun eigen vragen en mening in te brengen en met elkaar uit te wisselen. Voorlichtingsbijeenkomst Hokken en keten Het gaat hier om voorlichting 'aan huis' voor ouders en de keeteigenaar van jongeren die bezoekers zijn van dezelfde keet. Vaak zal de keeteigenaar zelf ook ouder zijn van een jongere die de keet gebruikt. De bijeenkomst richt zich op ouders met jongeren in de leeftijdsgroep vanaf 12 jaar. De voorlichting is een avondbijeenkomst van ongeveer 2 uur die verzorgd wordt door een preventiemedewerker van Novadic-Kentron. Gastouder Een gastouder (bij voorkeur de keeteigenaar) nodigt ouders van bezoekers van de keet uit voor de bijeenkomst. Als de keeteigenaar geen gastouder wil zijn, kan ook 1 van de andere ouders initiatief nemen. Naast werving via de keeteigenaar of 1 van de andere ouders zijn aanvullende manieren van werving inzetbaar (denk aan berichtjes in huis-aan-huis-bladen etc). Locatie voor de voorlichtingsbijeenkomst Bij voorkeur wordt de bijeenkomst in de keet zelf verzorgd. Mocht de locatie van de keet niet geschikt zijn, kan gevraagd worden of de keeteigenaar - of ouder die initiatief neemt- de bijeenkomst bij hem/haar thuis wil houden. Bij voorkeur in dat geval een plek op loopafstand van de keet (max. 5 min.). Inhoud Tijdens de bijeenkomst worden ouders geïnformeerd over de risico's van alcoholgebruik door jongeren en (veiligheids)risico's van het in eigen beheer runnen van een keet. Met de groep deelnemers wordt tot slot geprobeerd een afspraak te maken dat initiatief genomen wordt door de ouders/keeteigenaar om een aantal verbeterpunten op te pakken. (bijvoorbeeld het opstellen van huisregels voor de keet) De keeteigenaar of ouder die zijn ruimte beschikbaar stelt krijgt minimaal een vergoeding voor de gemaakte onkosten van consumpties. juni ,2013 Liesbeth Naaborgh Trimbos Instituut 7 D. Artikel aankondiging controlebezoeken aan hokken en keten Jeugd in hokken en keten? Moet kunnen, maar dan wel verantwoord! Hokken en keten In Zuidoost-Brabant bevinden zich veel hokken en keten waar jongeren bij elkaar komen. Het is belangrijk dat jongeren een plek hebben om gezellig samen te komen, maar er is echter vaak weinig oog voor de risico’s die erbij horen. Denk daarbij aan risico’s als: te jong alcohol drinken, wat het groeiproces van de hersenen verstoort, teveel alcohol drinken, wat kan leiden tot onherstelbare hersenbeschadiging en de (brand)veiligheid van de keet, waarbij binnen enkele minuten de hitte en de rook schade toe kunnen brengen aan het ademhalingsgestel Vanuit het regionale alcoholproject ‘Laat je niet flessen!’ worden er in Zuidoost-Brabant -en dus ook in onze gemeente- verschillende activiteiten uitgevoerd om jongeren te stimuleren minder alcohol te drinken. Eén van deze activiteiten is het verminderen van overmatig alcoholgebruik in hokken en keten. Dit om het uitgaan in hokken en keten voor de jeugd in de regio en dus ook voor de jeugd in onze gemeente veiliger te maken. Wat kunt u als keeteigenaar van de gemeente verwachten? Om deze risico’s te beperken is er door de gemeenten in de regio Zuidoost-Brabant een aanpak ontwikkeld, die is gericht op maatwerk en op meer gezonde en veilige situaties voor de jeugd in hokken en keten. Hiervoor willen de gemeenten zoveel mogelijk samenwerken met keeteigenaren, ouders en jongeren. Om maatwerk te kunnen leveren worden binnen deze gemeenten controlebezoeken uitgevoerd. Deze bezoeken zullen binnen onze gemeente naar verwachting plaatsvinden vanaf …… 20……. In de aanpak werken tal van partijen samen, waaronder de gemeente, jongerenopbouwwerk, politie, GGD en Novadic-Kentron. Natuurlijk vervullen hokken en keten een belangrijke sociale functie. De gemeenten hebben daar zeker oog voor en het sluiten van hokken en keten is dan ook geen doel op zich, maar wordt ook niet uitgesloten. Normstelling drankgebruik in hokken en keten Binnen de aanpak zijn de volgende normen gesteld met betrekking tot het drankgebruik in keten: Aan jongeren onder 18 jaar wordt geen alcoholhoudende drank aangeboden en door deze jongeren wordt geen alcoholhoudende drank genuttigd. Er wordt niet doorgeschonken aan jongeren die kennelijk in dronken toestand verkeren. De voorraad alcoholhoudende drank is beperkt en is afgestemd op een verantwoord gemiddeld gebruik. De verkoop van alcohol is verboden. Er is geen sterke drank aanwezig. Er is één verantwoordelijke contactpersoon aanwezig van minstens 21 jaar indien alcohol gebruikt wordt in de keet. Meer informatie voor keeteigenaren en ouders Kijk voor meer informatie op de website van ‘Laat je niet flessen!’; www.ljnf.nl. Via deze website is ook de brochure ‘Doe mee en zeg ook nee! In hokken en keten’ te downloaden. Hierin vindt u meer informatie over de risico’s van alcoholgebruik en de aanpak van de regiogemeenten met betrekking tot de hokken en keten. Ook kunt u de brochure afhalen bij uw gemeente of contact opnemen met uw gemeente en vragen naar de contactpersoon van de projectgroep Keetbeleid. 8 E. Juridisch kader hokken en keten In de pilot keetbeleid worden drie soorten keten onderscheiden. De commerciële keet, de buurten de huiskamerkeet.1 De vigerende wet- en regelgeving wordt per keet behandeld. Commerciële keet De commerciële keet is een (bijna) bedrijfsmatige ruimte waar anders dan om niet alcoholhoudende dranken worden verstrekt, die voor publiek is geopend en een permanent karakter heeft.2 De commerciële keet is een alternatief voor het café. Drank- en Horecawet Gezamenlijk inkopen of ‘kosten delen’ valt onder anders dan om niet.3 Volgens artikel 1 van de Drank en Horecawet (verder: DHW) is een commerciële keet een horecabedrijf. Dit artikel omschrijft een horecabedrijf namelijk als de activiteit die in ieder geval bestaat uit het bedrijfsmatig of anders dan om niet verstrekken van alcoholhoudende drank voor gebruik ter plaatse. De artikelen 3 en 7 DHW stellen vervolgens dat het is verboden zonder een daartoe strekkende vergunning van de burgemeester een horecabedrijf uit te oefenen. Het doel van deze vergunning is een verantwoorde alcoholverstrekking.4 Artikel 45 DHW verbiedt jongeren onder de 18 jaar om alcohol bij zich te hebben in openbare ruimten. Zij krijgen hier voor een boete van 45 euro of een taakstraf. De voorwaarden uit de artikelen 8 en 10 DHW voor een dergelijke vergunning is dat de keet moet voldoen aan het Besluit eisen inrichtingen Drank- en Horecawet, dat leidinggevenden minimaal 21 jaar zijn en dat leidinggevenden in het bezit zijn van een diploma Sociale hygiëne. Dit zijn slechts enkele voorwaarden.5 Indien de commerciële keet geen DHW-vergunning heeft, handelt de keeteigenaar in strijd met de DHW. Op basis van deze gegevens is de burgemeester gehouden de commerciële keet te sluiten. Woningwet Het doel van de Woningwet (verder: Ww) is om de bewoning van slechte woningen onmogelijk te maken. De wet stelt daarom bouwtechnische eisen aan alle bouwwerken. De hoofdregel van de Ww is dat voor iedere activiteit die als bouwen moet worden aangemerkt, een vergunning van B en W is vereist. Volgens artikel 1 lid 1 onder a Ww is bouwen onder andere het plaatsen van een bouwwerk. Een bouwwerk wordt vervolgens in de Modelbouwverordening Vereniging Nederlandse Gemeenten (verder: VNG) omschreven als elke constructie van enige omvang van hout, steen, metaal of ander materiaal, die op de plaats van bestemming hetzij direct hetzij indirect met de grond verbonden is, hetzij direct of indirect steun vindt in of op de grond. Een commerciële keet valt hierdoor onder de hoofdregel van de Ww; een bouwvergunning is vereist. De keet valt niet onder de uitzonderingen van artikel 43 Ww, omdat het een gebouw betreft. Artikel lid 1 onder c Ww stelt namelijk dat een gebouw elk bouwwerk is dat een voor mensen toegankelijk overdekt geheel of gedeeltelijk met wanden omsloten ruimte vormt. Op grond van artikel 40 Ww is een commerciële keet daarom bouwvergunningplichtig en is een reguliere bouwvergunning volgens artikel 44 lid 2 Ww benodigd. Een commerciële keet voldoet immers niet aan alle genoemde kenmerken voor een licht bouwvergunningplichtig bouwwerk in het Besluit bouwvergunningsvrije en licht-bouwvergunningplichtige bouwwerken.6 Indien de commerciële keet geen bouwvergunning heeft, handelt de keeteigenaar in strijd met de Ww. Op basis van deze gegevens is B en W gehouden het bouwwerk te laten verwijderen. 1 Werkgroep 2 ‘Laat je niet flessen!’, Projectplan pilot keetbeleid, Eindhoven: 2008. p. 7-11. BIJLAGE II 2 Werkgroep 2 ‘Laat je niet flessen!’, Projectplan pilot keetbeleid, Eindhoven: 2008. p. 7-11. BIJLAGE II 3 Bureau Eerlijke Mededinging, 8052/HHV bierketen, Woerden 2008. 4 STAP 2006, Keetbeleid: het hokjesdenken voorbij, Visienota gemeentelijk keetbeleid, 2006. p 16. 5 Wetten en regels, per branche, Horeca, Drank- en horecavergunning <www.kvk.nl> Bezocht op 3 april 2009. 6 Van Buuren e.a. 2006, Hoofdlijnen ruimtelijk bestuursrecht 2006, Deventer: Kluwer 2006. 9 Wet Milieubeheer De Wet Milieubeheer (verder: Wm) heeft mede tot doel de vervuiling en geluidshinder binnen de normen te houden om het milieu te beschermen. Op grond van de artikelen 1.10 en 1.11 Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer is de commerciële keet meldingsplichtig, omdat er een nieuwe horeca-inrichting wordt opgericht. Omdat het ten gehore brengen van muziek structureel deel uitmaakt van de bedrijfsvoering en onmisbaar is zal ook een akoestisch rapport bij de melding moeten worden gevoegd.7 De commerciële keet is gehouden te voldoen aan de algemene milieueisen voor verschillende aspecten, zoals geluid, bodem, lucht en afvalwater. Na de melding zal de gemeente controleren of aan de milieueisen is voldaan. Indien er niet is voldaan, handelt de keeteigenaar in strijd met de Wm. Op basis van deze gegevens is B en W gehouden de commerciële keet te sluiten. Gebruiksbesluit Het doel van het landelijke Besluit brandveilig gebruik bouwwerken, kortweg Gebruiksbesluit, is brandgevaarlijke situaties te vermijden en de kans op brand en ongevallen bij brand te verkleinen. Na een gebruiksmelding kan de gemeente of brandweer preventief controleren of het bouwwerk en het gebruik daarvan aan de gestelde brandveiligheidseisen voldoet.8 Indien niet is voldaan, handelt de keeteigenaar in strijd met het Gebruiksbesluit. Op basis hiervan is B en W gehouden de commerciële keet te sluiten. Algemene Plaatselijke Verordening In sommige gemeenten is het krachtens de Algemene Plaatselijke Verordening (verder: APV) verboden een horecabedrijf te exploiteren zonder vergunning van B en W. Het doel van deze exploitatievergunning is het voorkomen van verstoring van de openbare orde en het handhaven van veiligheid en zedelijkheid. Indien de commerciële keet geen exploitatievergunning heeft, handelt de keeteigenaar in strijd met de APV. Op basis van deze gegevens is B en W gehouden de commerciële keet te sluiten.9 Legalisatie Op grond van het zorgvuldigheidsbeginsel moet B en W onderzoeken of er een reële mogelijkheid van legalisatie bestaat alvorens het mag besluiten tot handhaving. 10 Indien de commerciële keet kan voldoen aan de wetgeving dan is legalisatie mogelijk en ontstaat er een regulier horecabedrijf. Naast bovenbenoemde regelgeving zal de commerciële keet als horecabedrijf moeten voldoen aan verplichtingen zoals een terrasvergunning ingeval van een terras, het naleven van de Warenwet voor onder ander hygiëne, een rechtsvorm kiezen, inschrijven in het Handelsregister, aanmelden bij de Belastingdienst, inschrijven bij het bedrijfschap ‘Horeca en Catering’ en een vergoeding betalen aan Buma/Stemra en Sena voor het draaien van muziek. 11 Op basis van de wetgeving moeten vergunningen worden aangevraagd waaronder een bouwvergunning. De voorwaarden voor een bouwvergunning zijn volgens artikel 44 lid 1 Ww dat de keet voldoet aan het bestemmingsplan, het Bouwbesluit (verder: BB), de Bouwverordening (verder: Bv) en de redelijke eisen van welstand. Een extra weigeringsgrond uit artikel 44a Ww betreft het gevaar voor strafbare feiten. De vier voorwaarden zullen achtereenvolgens worden besproken. a) Wet Ruimtelijke Ordening Een van de voorwaarden voor een bouwvergunning is dat de keet niet is strijd is met het bestemmingsplan. Het doel van een bestemmingsplan is dat het een beeld geeft van de te verwachten ruimtelijke ontwikkelingen en dat het duidelijkheid en rechtszekerheid biedt. Op de eerste plaats bestaat strijd met het plan indien de bestemming, voor het gebied waarin de keet staat, geen bebouwing toelaat. Tevens bestaat strijd als bebouwing wel is toegestaan maar niet voor het doel waarvoor de keet kennelijk is bedoeld. De commerciële keet is een alternatief voor het café en dat is bijvoorbeeld geen agrarisch gebruik. In geval van een horecabestemming wordt 7 Ministerie VROM, Activiteitenbesluit: Horeca, 2008. 8 Mijn overheid, Veiligheid, Brandveiligheid, Besluit brandveilig gebruik bouwwerken (Gebruiksbesluit), 2008 <www.horeca.org> Bezocht op 2 april 2009. 9 Wetten en regels, per branche, Horeca, Exploitatievergunning <www.kvk.nl> Bezocht op 3 april 2009. ABRvS 18 december 2002, AB 2003, 85. 10 11 Wetten en regels, starten, lijst met regels voor startende ondernemers <www.kvk.nl> Bezocht op 3 april 2009. 10 meestal onderscheid gemaakt in ‘zachte’ of ‘harde’ horecabestemmingen. Afhankelijk van andere gevoelige bestemmingen in de omgeving, zoals wonen, worden zachte of harde horecavestigingen toegestaan.12 Afgezien van de toetsing aan de bestemming moet de keet eveneens getoetst worden aan de overige bebouwingsvoorschriften, zoals maximale afmetingen, nok- en goothoogten, enzovoort. Indien de bestemming horeca betreft, bebouwing toelaat, de keet past in het gemeentelijke horecabeleid, en de keet is gebouwd volgens de bebouwingsvoorschriften dan staat het bestemmingsplan het verlenen van een bouwvergunning voor de commerciële keet niet in de weg. Indien er strijdigheid bestaat met het bestemmingsplan is er mogelijkheid tot een tijdelijke ontheffing (artikel 3.22 Wro), een binnenplanse ontheffing (artikel 3.6 Wro), een buitenplanse ontheffing (artikel 3.23 Wro), een projectbesluit (artikel 3.10 Wro) of het wijzigen van het bestemmingsplan (3.1 Wro)13 14. Tijdelijke ontheffing: tijdelijke behoefte voor ten hoogste vijf jaren, voornamelijk voor nood en spoedvoorzieningen. Dit is ongeschikt voor een commerciële keet. Binnenplanse ontheffing: in het bestemmingsplan is reeds opgenomen waarvoor, op welke manier en tot welke grenzen ontheffing gegeven kan worden. Het plan biedt doorgaans onvoldoende ruimte voor een commerciële keet. Buitenplanse ontheffing: een commerciële keet kan in aanmerking komen voor ontheffing van de bebouwingsvoorschriften op grond van artikel 4.1.1, eerste lid onder a, 3e optie en onder b, Besluit Ruimtelijke Ordening (verder: Bro) en op grond van het wijzigen van het gebruik van de keet mits deze binnen de bebouwde kom staat, artikel 4.1.1, eerste lid onder 1, Bro. Echter is dit bedoeld voor kruimelgevallen, waardoor het ongeschikt is voor een commerciële keet. Projectbesluit: voor verwezenlijking van een project van gemeentelijk belang met wijziging van het bestemmingsplan tot gevolg15. Dit kan geschikt zijn voor een commerciële keet. Wijzigen van het bestemmingsplan: mits de wijziging past in het beleid van de gemeente, de provincie of rij. Dit kan geschikt zijn voor een commerciële keet.16 Wanneer er in het gebied waarin de commerciële keet staat geen ruimtelijke ontwikkeling wordt voorzien dan kan de gemeenteraad in plaats van een bestemmingsplan een beheersverordening hebben vastgesteld voor dat gebied. Deze verordening regelt het beheer van dat gebied overeenkomstig het bestaande gebruik. Het gevolg hiervan is dat de bouwvergunning aan de beheersverordening moet voldoen. Bij strijdigheid kan een nieuw bestemmingsplan worden gemaakt of kan de beheersverordening buiten toepassing worden verklaard. 17 Indien strijdigheid blijft bestaan met het bestemmingsplan of de beheersverordening, zal B en W de bouwvergunning niet verlenen.18 19 b) Bouwbesluit 2003 Eén van de andere voorwaarden voor een bouwvergunning is dat de keet voldoet aan het BB uit artikel 2 Ww. Het BB is erg gedetailleerd en bevat technische voorschriften omtrent het bouwen van een bouwwerk. Het doel van deze voorschriften is dat een bouwwerk voldoet aan de gestelde Wetten en regels, per branche, Horeca, Horeca en bestemmingsplan <www.kvk.nl> Bezocht op 2 april 2009. 12 Onderwerpen, Wonen, Bouwregelgeving, Vraag en antwoord, Bouwvergunning - Woningwet <www.vrom.nl> Bezocht op 26 13 maart 2009 14 Wonen & bouwen, Bouwen & verbouwen, Bouwen en verbouwen, Actueel <www.utrecht.nl> Bezocht op 2 april 2009. Bestuur en organisatie, Raad, Zoeken raadsstukken, R068.okt 2008 <www.uden.nl> Bezocht op 3 april 2009. 15 Ruimtelijke ordening en milieu, Ruimtelijke ordening, Bestemmingsplannen, Wijziging bestemmingsplan op aanvraag 16 ondernemer <www.kvk.nl> Bezocht op 3 april 2009. 17 Info en digitaal loket, Bestemmingsplannen, Beheersverordening <www.almere.nl> Bezocht op 2 april 2009. 18 19 Ministerie VROM 2006, Overzicht verschillen oude WRO – nieuwe WRO, 2006. Ministerie VROM, De Wet ruimtelijke ordening, beantwoording van gestelde vragen over nieuwe Wro, 2007. 11 eisen ten aanzien van veiligheid, gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid en milieu. Indien de commerciële keet met haar bijeenkomstfunctie voor alcoholgebruik20 voldoet aan de eisen van het BB, staat het BB het verlenen van de bouwvergunning niet in de weg.21 Indien er strijdigheid bestaat met het BB zal de keet moeten worden aangepast aan de eisen van dit besluit. Wanneer dit niet gebeurt zal B en W de bouwvergunning niet verlenen. Het verlenen van ontheffing van bepaalde voorschriften is doorgaans geen optie, omdat de keet geen reeds bestaand bekend bouwwerk is en van experimentele bouwmaterialen of bouwtechnieken geen sprake zal zijn. c) Bouwverordening Nog één van de voorwaarden voor een bouwvergunning is dat de keet voldoet aan de Bv, genoemd in artikel 8 Ww. Een bouwverordening wordt per gemeente vastgesteld en bevat alle niet-bouwtechnische eisen waaraan een bouwwerk of gebouw moet voldoen. Het doel hiervan is vooral het brandveilig gebruiken van een gebouw.22 Indien de commerciële keet voldoet aan de Bv, staat de Bv het verlenen van de bouwvergunning niet in de weg. Indien er strijdigheid bestaat met de Bv zal de keet moeten worden aangepast aan de eisen van deze verordening. Wanneer dit niet gebeurt zal B en W de bouwvergunning niet verlenen. d) Welstandsnota Ten slotte is een voorwaarde voor een bouwvergunning dat het uiterlijk en de plaatsing van de keet voldoet aan de redelijke eisen van welstand. Het doel hiervan is dat de leefbaarheid van de omgeving en de aantrekkelijkheid van de gemeente behouden blijft. De door de gemeente vastgestelde welstandscriteria zijn opgenomen in een welstandsnota, genoemd in artikel 12a lid 1 Ww. De aanvraag voor een reguliere bouwvergunning zal voor advies worden voorgelegd aan een welstandscommissie, mits aan alle overige voorwaarden voor een bouwvergunning is voldaan. Het advies van de commissie zal B en W doorgaans volgen. Bij een positief advies zal de bouwvergunning worden verleend. Bij een negatief advies zal de bouwvergunning niet worden verleend.23 Buurtkeet De buurtkeet is een niet bedrijfsmatige keet waar (niet) anders dan om niet alcohol wordt geschonken. De keet heeft een doorgaans besloten en soms een permanent karakter.24 De buurtkeet lijkt het alternatief voor een buurthuis of jeugdhonk. Meestal wordt in de buurtkeet een potje gemaakt om de alcohol te bekostigen. De bewijslast voor de DHW is hierdoor complex; er wordt immers niet per alcoholconsumptie betaald. Als in de buurtkeet anders dan om niet alcohol wordt geschonken, bestaat er zonder DHW-vergunning strijdigheid met de DHW. Als in de buurtkeet om niet alcohol wordt geschonken en de keet is soms voor publiek geopend, is er tevens sprake van strijdigheid met de DHW. Artikel 25 DHW stelt namelijk dat het verboden is alcoholhoudende drank aanwezig te hebben in een ruimte die voor publiek is geopend, tenzij het is opgeslagen voor een rechtmatige bedrijfsvoering elders. Eveneens is het verboden deze alcohol in die ruimte te nuttigen. Op basis van deze gegevens is B en W gehouden de buurtkeet te sluiten. 20 Ministerie VROM 2005 Ministerie VROM, Praktijkboek bouwbesluit 2003, 2005. p.49-50 21 Onderwerpen, Wonen, Bouwregelgeving, Vraag en antwoord, Bouwbesluit <www.vrom.nl> Bezocht op 30 maart 2009 Regelgeving & normering, Bouwbesluit, Modelbouwverordening houdt aansluiting Bouwbesluit, 2008 <www.bouwwereld.nl> 22 Bezocht op 2 april 2009. 23 Van Buuren e.a. 2006 Van Buuren e.a., Hoofdlijnen ruimtelijk bestuursrecht 2006, Deventer: Kluwer 2006. 24 STAP 2006 STAP, Keetbeleid: het hokjesdenken voorbij, Visienota gemeentelijk keetbeleid, 2006. p 17. 12 Wanneer er kan worden voldaan aan de vigerende wettelijke bepalingen dan is legalisatie van de buurtkeet mogelijk. In geval van alcoholschenking anders dan om niet moet worden gekeken naar het juridisch kader van de commerciële keet. In geval van alcoholschenking om niet moet er volgens de DHW geen alcohol meer worden geschonken en moet het bouwwerk voldoen aan de bouwregelgeving. Doorgaans bevindt de buurtkeet zich in een caravan, een schuur of in een getimmerd keetje. Indien de buurtkeet geen bouwvergunning heeft, zal deze moeten worden aangevraagd. B en W verleend deze vergunning ingeval er bebouwing is toegelaten, de bestemming wonen/bijeenkomsten overeenkomt met het bestemmingsplan en er gebouwd is volgens de bebouwingsvoorschriften, het BB, de Bv en de redelijke eisen van welstand. Zonder bouwvergunning of zonder naleving van de vergunning c.q. bestemming is B en W gehouden het bouwwerk te laten verwijderen. Huiskamerkeet De huiskamerkeet is een niet bedrijfsmatige keet waar gratis alcohol wordt verstrekt of waar bezoekers hun eigen drankjes meenemen. De keet is niet voor publiek geopend en heeft geen permanent karakter. Het is een kleinschalige keet, waar toezicht door ouders mogelijk is en veiligheid gewaarborgd kan worden doordat het een woonhuis betreft.25 De huiskamerkeet is, in principe, niet in strijd met de wet. De keet is immers niet voor publiek geopend waardoor de DHW niet van toepassing is. Eveneens bevindt de huiskamerkeet zich in een woonhuis, dat zeer waarschijnlijk gebouwd is volgens de geldende veiligheidseisen. B en W is dan ook niet gehouden handhavend op te treden. Gevolgen De gevolgen van de wet- en regelgeving die van toepassing is op keten, hebben betrekking op de gemeente en de burger. Gemeente De overheid heeft een grondwettelijke verantwoordelijkheid om onder andere gezonde en veilige situaties te creëren voor haar burgers. Een mogelijkheid voor gemeenten om te handelen naar de toepasselijke wet- en regelgeving is handhaven. Handhaving is erop gericht naleving van wettelijke voorschriften te bevorderen of het beëindigen van een overtreding26. Dit zorgt voor normbevestiging en dat de doelen van deze voorschriften worden bereikt zoals veiligheid, leefbaarheid, gezondheid, welzijn en milieu. Een citaat uit het vigerende Regeerakkoord luidt: ‘De handhaving van de rechtsorde en van gestelde regels is een eerste voorwaarde voor maatschappelijke integratie en ontwikkeling. Gedogen is geen handhaving en bestaand gedoogbeleid wordt zoveel mogelijk geëlimineerd of teruggedrongen. Verdere verkokering en versnippering van de handhaving wordt tegengegaan; integraal gemeentelijk veiligheidsbeleid en systematische handhaving door het bestuur worden bevorderd. Bij alle maatregelen verantwoordt de overheid de gevolgen voor de privacy van burgers’.27 De Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (verder: ABRvS) gebruikt de volgende standaardformulering voor de beginselplicht tot handhaving: ‘Gelet op het algemeen belang dat gediend is met handhaving, zal in geval van overtreding van een wettelijk voorschrift het bestuursorgaan dat bevoegd is om met bestuursdwang of een last onder dwangsom op te treden, in de regel van deze bevoegdheid gebruik moeten maken. Slechts onder bijzondere omstandigheden mag van het bestuursorgaan worden gevergd, dit niet te doen. Dit kan zich voordoen indien concreet zicht op legalisatie bestaat. Voorts kan handhavend optreden zodanig onevenredig zijn in verhouding tot de daarmee te dienen belangen dat van optreden in die concrete situatie behoort te worden afgezien.’28 De laatste zin van deze formule komt overeen met artikel 3:4 Algemene Wet Bestuursrecht (verder: Awb). Op grond hiervan moet het bevoegde bestuursorgaan alle relevante belangen meenemen bij de afweging of het handhavend zal optreden of niet en moet het resultaat van die belangenafweging evenredig zijn. Hiermee is nog steeds sprake van 25 STAP 2006 STAP, Keetbeleid: het hokjesdenken voorbij, Visienota gemeentelijk keetbeleid, 2006. p 17. 26 Michiels & Muller 2006 F.C.M.A. Michiels & E.R. Muller, Handhaving, Bestuurlijk handhaven in Nederland, Deventer: Kluwer 2006. p.8 27 Het kabinet, Regeerakkoord 2007 <www.regering.nl> Bezocht op 6 april 2009 28 ABRvS 11 augustus 2004, AB 2004, 444. 13 beleidsvrijheid, maar het bestuursorgaan zal ingeval van gedogen uitdrukkelijk moeten motiveren waarom aan de andere belangen zoveel gewicht toekomt.29 De eigenaren van de commerciële keet en buurtkeet overtreden wettelijke voorschriften. Een citaat uit een uitspraak van de Raad van State betreffende intensief gebruik voor andere doeleinden luidt als volgt: ‘Dit van de agrarische bestemming afwijkende gebruik van het terrein is niet zodanig kortdurend en incidenteel dat de bestemmingsplanvoorschriften zich daartegen niet verzetten, zodat van met het bestemmingsplan strijdig gebruik van het terrein sprake is’. 30 Eveneens kan het achterwege blijven van handhaving maatschappelijke risico’s veroorzaken. De ontploffing van een vuurwerkopslagplaats in Enschede in mei 2000 en de brand in een horecagelegenheid in Volendam op 1 januari 2001 hebben laten zien welke ernstige gevolgen een gebrek aan toezicht en handhaving kan hebben. In deze gevallen werd de ramp mede veroorzaakt door het achterwege laten van passende sancties op de overtreding van wettelijke voorschriften en brandveiligheidsvoorschriften in de Bv. Daarom zullen de overtredingen van de keten geheel of gedeeltelijk ongedaan moeten worden gemaakt. Geschikte herstelsancties hiervoor zijn de bestuursdwang (5:21 Awb) en de last onder dwangsom (5:32 Awb). B en W is bevoegd deze sancties toe te passen op grond van artikel 125, tweede lid, Gemeentewet. Een legale situatie creëren door de keet te verwijderen of te sluiten kan door middel van bestuursdwang. Wanneer er meer behoefte is om de keten zich aan de regels te laten houden waarbij de activiteiten kunnen worden voortgezet, bijvoorbeeld bijeenkomen zonder alcoholgebruik, kan worden gekozen voor een last onder dwangsom. De sanctie intrekking van een begunstigende beschikking zal doorgaans niet mogelijk zijn, omdat de keten niet over een vergunning beschikken. De bestraffende sanctie bestuurlijke boete is tevens ongeschikt, omdat deze sanctie niet als primair doel heeft een overtreding te beëindigen of ongedaan te maken.31 Burger Rechtsbescherming is een noodzakelijke voorwaarde voor rechtmatige handhaving. Voor de keeteigenaar houdt dit in dat wanneer B en W de keeteigenaar een vergunning weigert, de keeteigenaar bezwaar kan aantekenen bij B en W als hij het er niet mee eens is. Vervolgens kan de keeteigenaar tegen de beslissing op het bezwaar beroep aantekenen bij de bestuursrechter en doorgaan tot de cassatieprocedure. Tevens houdt het in dat de keeteigenaar bezwaar kan maken tegen het toepassen van herstelsancties door de gemeente. Rechtsbescherming is eveneens een stimulans en soms zelfs het middel tot handhaving. Voor belanghebbenden houdt het namelijk in dat zij een verzoek aan B en W kunnen doen tot handhaving en bij afwijzing kunnen opkomen bij de bestuursrechter.32 Belanghebbenden zijn onder andere de omwonenden van de keet en volgens de ABRvS de reguliere horeca. De reguliere horeca ondervindt omzetschade door het uitblijven van handhaving. Daarbij wordt het positieve imago van de horeca geschaad. Dit doordat de keetbezoekers na een keetbezoek de reguliere horeca bezoeken in kennelijke staat van dronkenschap met als gevolg dat cafégasten lastig worden gevallen en doordat bij controle door de boa het moeilijk aannemelijk is te maken dat de horeca niet verantwoordelijk is voor het dronkenschap. Tevens plegen keetbezoekers vandalisme en nemen zij deel aan het verkeer waarvoor de ondernemer verantwoordelijk gehouden wordt.33 Het verzoek van de horeca tot handhaving moet volgens de ABRvS door B en W gegrond worden verklaard in verband met de oneerlijke concurrentie. 29 Damen 2005 L.J.A. Damen e.a., Bestuursrecht, Deel 1, Den Haag: Boom Juridische uitgevers 2005. p. 702. 30 ABRvS 13 april 2005, LJN: AT3708. 31 Damen 2005 L.J.A. Damen e.a., Bestuursrecht, Deel 1, Den Haag: Boom Juridische uitgevers 2005. p. 623-675. 32 Michiels & Muller 2006 F.C.M.A. Michiels & E.R. Muller, Handhaving, Bestuurlijk handhaven in Nederland, Deventer: Kluwer 2006. p. 87-88. 33 Bureau Eerlijke Mededinging 2008 Bureau Eerlijke Mededinging, 8052/HHV bierketen, Woerden 2008. 14 Wanneer B en W niet handhaaft, behoeft dit een goede onderbouwing en is het lange bestaan van keten geen argument.34 Niet handhaven kan via een besluit in de zin van artikel 1:3 Awb; een gedoogbeschikking. Ten aanzien hiervan genieten belanghebbenden rechtsbescherming. Als eventueel bezwaar gegrond wordt verklaard is daarmee niet het besluit tot handhaven genomen.35 Niet handhaven kan tevens stilzwijgend geschieden, dit is geen besluit in de zin van de Awb. Ten aanzien hiervan geniet de burger geen rechtsbescherming. 34 ABRvS 25 juli 2007, LJN: BB0379. 35 Michiels & Muller 2006 F.C.M.A. Michiels & E.R. Muller, Handhaving, Bestuurlijk handhaven in Nederland, Deventer: Kluwer 2006. p. 100. 15 F. Inspectieschema Hokken en keten Voedsel- en Warenautoriteit Inventarisatie vooraf Keet Exacte locatie keet Op prive grond / in woning? Wie is de eigenaar? Wie is/zijn de gebruiker(s)? Openingstijden? Feesten? Etc. Voorbereiding inspectie Gemeente / Politie Info over deze keet, keetgebruikers, eigenaar Keetbeleid? Handhavingsbeleid? Afspraken tussen keeteigenaar en gemeente/politie Klachten over de keet? Wil de gemeente/politie samenwerken? Info t.a.v. de noodzakelijkheid machtiging Etc. - gegevens vlak voor inspectie digitaal vastleggen machtiging burgemeester nodig? (strafrecht -> politie-> OM) - overleg met gemeente/politie ed. over de inspectie (participatie politie ivm veiligheid, gezamenlijke inspectie, ed.) Stappenplan binnentreden Te bewijzen elementen: er wordt bedrijfsmatig of anders dan om niet alcohol verstrekt Inspectie EN/OF de keet is geopend voor publiek EN/OF de niet rechtmatige aanwezigheid van alcoholhoudende drank Het betreft de volgende wetsartikelen in de Drank- en Horecawet artikel 3 DHW en/of artikel 25, eerste lid, onderdeel a, DHW en/of Afhandeling inspectie Sanctionering i.o.m. gemeente/politie - lid, afhandeling maatregel artikel 25, tweede DHW - invoer inspectie(s) - aanvullen digitaal dossier - verslag binnentreden opstellen - terugkoppeling naar gemeente/politie 16 G. Checklist voor de controlebezoeken Checklist controlebezoek pilot Keetbeleid Datum bezoek + tijd : Locatie : Adres + postcode : Gemeente : (alleen als locatie niet gekoppeld kan worden aan huisadres) Kadastraal bekend als: Bezocht door : Object gevestigd in: Geschatte oppervlakte in woonhuis schuur / loods aangrenzend aan huis losstaande schuur/loods caravan anders nl: : ……… m2 Aantal vaste keetleden: ……… Leeftijd keetleden : tussen ………….. en …………. jaar Is er een “ledenlijst”beschikbaar ?: ja nee opmerkingen…………………………………….. Worden niet-leden toegelaten? nee ja, heel soms ja, alleen vrienden van groep ja, altijd ja, maar alleen tijdens feesten niet kunnen achterhalen Op welke dagen/tijden is de keet geopend? Iedere dag van de week (overdag en ’s avonds) Iedere avond van de week, vanaf .............. uur Het gehele weekend (overdag en ’s avonds) 17 Bepaalde dagen en tijden in het weekend, nl…… Anders, nl…………………………………………. Niet kunnen achterhalen Worden er alcoholhoudende dranken geschonken? nee niet gezien ja,zwak alcohol (bier, wijn, breezers ,< 15 % alc) ja,sterke drank (boswandeling, whiskey >15 %) ja, allebei opmerkingen……………………………………………. Heeft de bar een professionele uitstraling? nee niet kunnen beoordelen ja, erg groot en gevarieerd assortiment Hoe worden deze dranken betaald? zelf meenemen turflijst pot (vrijwillige bijdrage) vaste bijdrage per periode ( maand, kwartaal) n.v.t. geen drank aanwezig niet achter kunnen komen Tot welke categorie behoort deze keet? huiskamerkeet buurtkeet “semi”commerciële keet Wie verschaft de drank? Hoe staat de voorraad drank in relatie tot het aantal jongeren en de hoeveelheid alcohol die er werkelijk gedronken wordt? Zijn er afspraken m.b.t drankgebruik? de jongeren zelf de keeteigenaar / ouders de keeteigenaar / ouders en jongeren gezamenlijk anders, nl…………………………………………… opmerkingen…………………………………………… weinig voorraad in relatie tot het aantal jongeren en er wordt relatief weinig gedronken veel voorraad t.o.v. het aantal jongeren en hier wordt relatief lang over gedaan veel voorraad t.o.v. het aantal jongeren en de voorraad is relatief snel op opmerkingen…………………………………………… nee niet kunnen achterhalen ja, verantwoordelijke aangesteld ja, controle ouders ja, anders nl. opmerkingen………………………………………….. 18 Zijn de ouders betrokken bij de keet? nee ja, in de vorm van: afspraken controle/toezicht aanwezigheid, halen van drank Zijn er mogelijke risico’s m.b.t alcoholgebruik drugsgebruik (onderscheid soft- en harddrugs) combinatie van alcohol- en drugsgebruik agressie t.o.v controle overig, namelijk Hoe wordt de keet verwarmd? gaskachel houtkachel petroleumkachel elektrische kachel opmerkingen……………………………………. Zijn er meerdere uitgangen? (vluchtwegen via minimaal twee zijden) nee, ja, twee of meer opmerkingen…………………………………….. Is de bouwconstructie brandvertragend? ja nee opmerkingen…………………………………………. Zijn er brandbare materialen en versieringen aanwezig? ja nee opmerkingen…………………………………………. Zijn de elektrische aansluitingen en schakelingen veilig? ja nee opmerkingen…………………………………………. Weten de eigenaar en jongeren hoe er bij brand gehandeld moet worden? ja nee opmerkingen…………………………………………. Wordt er gerookt in de keet? ja nee opmerkingen…………………………………………. Zijn de jongeren op de hoogte van de risico’s van roken in de keet m.b.t. brandveiligheid? ja nee n.v.t. opmerkingen…………………………………………. Is de keeteigenaar op de hoogte van zijn verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid? ja 19 nee opmerkingen…………………………………………. Willen keeteigenaren en ouders gebruik maken van het aanbod van de gratis voorlichtingsbijeenkomst? En is aan hen de flyer hierover verstrekt tijdens het bezoek? Is tijdens het controlebezoek de brochure ‘Hokken en keten uitgereikt aan de eigenaar (en evt ouders?) ja nee opmerkingen…………………………………………. ja nee opmerkingen…………………………………………. Is controle door andere instantie wenselijk? nee ja, gemeente ja, jongerenopbouwwerk ja, brandweer ja, anders, namelijk: …………………………… opmerkingen………………………………………… Overige opmerkingen: Bijlage: Checklist Evenementen 20 Bijlage bij de checklist Checklist Evenementen Deze Checklist Evenementen wordt gebruikt en is verstrekt door de brandweer van de gemeente Bladel en zou gebruikt kunnen worden als bijlage bij de checklist van de controlebezoeken. In onderstaande lijst zijn een aantal punten door de brandweercommandant rood gekleurd, die van toepassing zouden kunnen zijn op de hokken en keten. In welke mate deze (gedetailleerde) bijlage tijdens het controlebezoek toegepast wordt, is ter beoordeling aan de betrokken medewerkers. Naam evenement: Datum evenement: Contactpersoon : Tel: Blusmiddelen 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 zijn er blusmiddelen aanwezig vragen bij een brandslanghaspel zijn deze gekeurd zijn ze verzegeld kunnen zij het gehele object bestrijken zijn ze goed bereikbaar / vrij van obstakels zijn ze duidelijk zichtbaar eventueel d.m.v. een pictogram vragen bij een brandblusser zijn er draagbare blusmiddelen aanwezig zijn deze gekeurd zijn deze verzegeld hangen er voldoende (1 per 200 m2 indien geen haspel) zijn ze goed bereikbaar / vrij van obstakels zijn ze duidelijk zichtbaar eventueel d.m.v. pictogram zijn ze goed bevestigd beugel / vaste plaats Ja Nee NVT Opmerking of verbeterpunten Ja Nee NVT Opmerking of verbeterpunten (indien Nee extra blussers nodig) Ja Nee NVT Opmerking of verbeterpunten Sch/Co2/P Ja Nee NVT Opmerking of verbeterpunten 19 Vluchtwegaanduiding (transparantverlichting) zijn er vluchtwegaanduidingen zijn deze verlicht bij aanwezigheid van personen blijven ze branden bij stroomuitval (test NV werking) zijn alle vluchtwegaanduidingen goed zichtbaar hangen ze bij iedere doorgang en richtingswijziging geven ze voldoende licht bij stroomuitval (object breed) Noodverlichting (NV) is er noodverlichting aanwezig is er genoeg noodverlichting aanwezig gaan deze branden bij stroomuitval (testen) Ja Nee NVT Opmerking of verbeterpunten 20 21 22 Vluchtwegen en vluchtdeuren zijn vluchtroutes intern vrij van obstakels zijn vluchtdeuren vrij van obstakels draaien de gordijnen of lamellen voor een deur, mee Ja Nee NVT Opmerking of verbeterpunten 14 15 16 17 18 23 24 25 (Nee dan ook NV nodig) (moeten meedraaien) 21 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 zijn deuren te openen zonder sleutels zijn vluchtdeuren ogenblikkelijk te openen (snel) gaan deuren over volledige breedte open zijn vluchtwegen buiten vrij van obstakels / en beloopbaar is vluchtroute veilig ( hoogte / hoge afstappen / railing ) kan men via een vaste trap de begane grond bereiken is de openbare weg te bereiken zijn er altijd 2 onafhankelijke vluchtwegen wordt de samenvallende vluchtroute gedetecteerd Diversen worden asbakken geledigd in ontbrandbare bakken hangt de versiering hoger dan 2,50 meter is de versiering geimpregneerd is de opstelling voor koolzuurcilinders in gebruik accoord is de opstelling voor flessen met brandbaar gas accoord zijn de slangen voor de brandbare gassen visueel in orde is de opslag van gasflessen accoord is de opslag van overige gevaarlijke stoffen accoord (niet te zwaar) (indien Nee => detectie) (indien langer dan 15 m) Ja Nee NVT datum op slang: Controle rapport door klant laten ondertekenen Naam: Opmerking of verbeterpunten datum: Handtekening op achterzijde mogelijk extra opmerkingen te plaatsen (evt. controle punt nummer vermelden) Datum controle: Controleur 1: Controleur 2: Tijden voor vergoeding van tot van tot 22 H. Model controlebevestigingsbrief Gemeentelogo Aan: de geadresseerde Betreft: Bevestiging van het controlebezoek aan de keet op uw adres Gemeente, dd mm jjjj Geachte heer/mevrouw ………………………………., Op …………………….. (d.d.) is door medewerkers van de gemeente een controlebezoek afgelegd aan de keet op dit adres. Natuurlijk hebben keten hun sociale functie en dat waarderen we. Dit controlebezoek is met name bedoeld om in keten meer gezonde en veilige situaties te creëren. In zijn algemeenheid staan we als overheden een aantal normen met betrekking tot het drankgebruik in keten voor. Deze zijn opgenomen in de aan deze brief toegevoegde bijlage. De controlebezoeken aan alle hokken en keten binnen de gemeente zijn naar verwachting in …… (dd) afgerond. Daarna ontvangt u nader bericht, specifiek betrekking hebbend op uw situatie. Daarbij zullen we specifiek aangeven wat met u is afgesproken en wat wij daarnaast eventueel nog verder van u verwachten. (Indien van toepassing de volgende passage opnemen, indien de situatie vraagt om onmiddellijke actie:) Vooruitlopend op die brief is geconstateerd, dat ….(invullen wat aanleiding voor actie is). Met u is afgesproken, dat ….. binnen een termijn van …… wordt aangepast. Het controlebezoek is met name gericht op het maken van afspraken over verantwoord alcoholgebruik en veiligheid van de bezoekers van uw keet. Dit betekent echter niet dat hiermee mogelijk illegale situaties als legaal bestempeld worden. U blijft als eigenaar primair verantwoordelijk voor de naleving van alle op de hokken en keten van toepassing zijnde regelgeving. Tot slot willen wij u attenderen op de gratis voorlichtingsbijeenkomst aan huis. Hierover is tijdens het controlebezoek waarschijnlijk al informatie aan u verstrekt. Tijdens de voorlichtingsbijeenkomst wisselt u ervaringen uit met de ouders van de jongeren die uw keet bezoeken. Verder geeft een voorlichter van Novadic-Kentron u informatie over de risico’s van alcoholgebruik bij jongeren. Ook de brandveiligheid van de keet wordt behandeld. Voor meer informatie of aanmeldingen kunt u terecht bij onderstaande contactpersoon. Ik hoop u hiermee voorlopig voldoende te hebben geïnformeerd. Mocht u nog vragen hebben, dan kunt u met mij contact opnemen op het volgende telefoonnummer ………………………………. Of via ……………………… (emailadres) Met vriendelijke groet, Namens de burgemeester van de gemeente …………….., Naam……………… Contactpersoon binnen de gemeente ten aanzien van het keetbeleid 23 Bijlage bij controlebevestigingsbrief Normstelling drankgebruik in hokken en keten Aan jongeren onder 18 jaar wordt geen alcoholhoudende drank aangeboden en door deze jongeren wordt geen alcoholhoudende drank genuttigd. Er wordt niet doorgeschonken aan jongeren die kennelijk in dronken toestand verkeren. De voorraad alcoholhoudende drank is beperkt en is afgestemd op een verantwoord gemiddeld gebruik. De verkoop van alcohol is verboden. Er is geen sterke drank aanwezig. Er is één verantwoordelijke contactpersoon aanwezig van minstens 21 jaar indien alcohol gebruikt wordt in de keet. 24 I. Model afspraakbevestigingsbrief Gemeentelogo Aan: de geadresseerde Betreft: Verslag van het controlebezoek d.d. ……….. en bevestiging van de gemaakte afspraken ten aanzien van de keet op dit adres Gemeente, dd mm jjjj Geachte heer/mevrouw ………………………, Op …………………….. (d.d.) is door medewerkers van de gemeente een controlebezoek afgelegd aan de keet op dit adres. Kort hierna heeft u een bevestigingsbrief van dit bezoek van ons ontvangen. (Evt. de volgende passage opnemen: Daar uw situatie vroeg om onmiddellijke actie is hierbij tevens uw afspraak met de gemeente bevestigd dat …… binnen een termijn van …….wordt aangepast.) In deze brief gaat de gemeente nader in op uw specifieke situatie en de tussen u en de gemeente gemaakte afspraken tijdens het controlebezoek. Indien van toepassing zal ook worden aangegeven wat de verwachtingen van de gemeente zijn richting u als keeteigenaar. Maar voordat op uw specifieke situatie nader wordt ingegaan willen wij u nog graag wijzen op het doel van het controlebezoek, de rol van de gemeente hierin en uw rol als eigenaar van de keet. Doel van het controlebezoek Keten voldoen in het algemeen niet aan het bestemmingsplan en bouwregelgeving, maar dit is niet het doel van het controlebezoek. Dit controlebezoek was er namelijk op gericht om in keten meer gezonde en veilige situaties te creëren. Aan de bevestigingsbrief die u na het bezoek van de gemeente heeft ontvangen, was daarom ook een algemene normstelling met betrekking tot het drankgebruik in keten bijgevoegd. Rol van de gemeente De gemeente vindt het belangrijk dat jongeren een plek hebben om gezellig samen te komen. De gemeente vindt echter ook dat er oog moet zijn voor de risico’s die het keetbezoek door jongeren met zich meebrengen Denk daarbij aan te jong alcohol drinken, teveel alcohol drinken en de (brand)veiligheid van de keet. De rol van de gemeente beperkt zich vooralsnog tot het wijzen op deze risico’s. In dit kader zijn met u als keeteigenaar nadere afspraken gemaakt die met deze brief nog eens worden bevestigd ter verbetering van de situatie. Aangezien niet gecontroleerd is op andere wet- en regelgeving betekent dit niet dat u hieraan voldoet of dat wij eventuele illegale situaties gedogen. Zij betroffen enkel op dit moment geen onderdeel van het controlebezoek. De gemeente behoudt zich het recht voor om gebruik te maken van haar wettelijke mogelijkheden om een einde te maken aan een illegale situatie. Momenteel is dat niet aan de orde, maar dat neemt niet weg dat u als eigenaar primair verantwoordelijk blijft voor de naleving van alle op de hokken en keten van toepassing zijnde regelgeving. De gemeente is voornemens ook in de toekomst periodiek hokken en keten te controleren om gezonde en veilige situaties te waarborgen. Deze controles kunnen ook onaangekondigd plaatsvinden. Verder willen wij u erop wijzen dat de tussen u en de gemeente gemaakte afspraken kunnen komen te vervallen wanneer hogere regelgeving ons beleid zou doorkruisen. Uw rol als keeteigenaar U bent als eigenaar van de keet degene met wie de afspraken zijn gemaakt. U zult erop toe moeten zien dat de hierbij bevestigde afspraken ten aanzien van de keet op uw terrein worden nagekomen. U bent ook het aanspreekpunt voor de gemeente en andere overheidsinstellingen. Ook wil de gemeente u erop wijzen dat uw situatie van dit moment bepalend is voor deze bevestiging van de met u gemaakte afspraken. Eventuele wijzigingen in de situatie kunnen alsnog leiden tot nadere afspraken tussen u en de gemeente en verwachtingen van de gemeente ten opzichte van u. 25 Er kan met u zijn afgesproken dat u binnen een gestelde termijn zorg draagt voor aanpassingen met betrekking tot uw keet. De gemeente ziet op de naleving van deze afspraken toe door middel van een hercontrole. Het niet nakomen van de betreffende afspraken kan leiden tot sluiting van de keet door de gemeente. Wij vertrouwen er echter op dat het zover niet hoeft te komen. Verslag van het controlebezoek (constateringen) ………………………………………………………………….. …………………………………………………………………. …………………………………………………………………. De gemaakte afspraken tussen u en de gemeente ………………………………………………………………… ……………………………………………………………….. ……………………………………………………………….. Verwachtingen van de gemeente richting u als keeteigenaar ………………………………………………………………….. …………………………………………………………………. ………………………………………………………………… Hierbij zou bijvoorbeeld de volgende zinsnede gebruikt zou kunnen worden: Zonder daarmee de brandveiligheid te kunnen garanderen, leiden de volgende gebruiksregels tot een verlaging van het risico op brand en snelle brandontwikkeling. Wij dragen u dan ook op om in ieder geval deze gebruiksregels na te leven…………………………………………………………………… Ondertekening U ontvangt hierbij twee exemplaren van dit document. Ter zekerstelling van naleving van de gemaakte afspraken tussen u en de gemeente verzoeken wij u om één exemplaar te ondertekenen en binnen twee weken retour te sturen door middel van de bijgevoegde antwoordenvelop Ik vertrouw erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Mocht u nog vragen hebben, dan kunt u met mij contact opnemen op het volgende telefoonnummer ………………………………. Of via ……………………… (emailadres) Met vriendelijke groet, Namens de burgemeester van de gemeente …………….., Naam……………… Contactpersoon binnen de gemeente ten aanzien van het keetbeleid 26 J. Bestuurlijke keuzes en juridische gevolgen t.a.v. het keetbeleid Gewenste situatie De gewenste situatie bij commerciële keten is dat deze keten stoppen met commerciële activiteiten. Dit omdat deze keten in strijd zijn met de vigerende wet- en regelgeving, die uiteengezet is in het juridisch kader in bijlage E. De gewenste situatie wordt volgens het keetbeleid bewerkstelligd door de keet in overeenstemming te brengen met de vigerende wet- en regelgeving of door middel van een besluit van B en W inhoudende dat de commerciële keet wordt gesloten. De gewenste situatie bij buurtketen is dat deze gezond en brandveilig zijn. Gezond betekent dat jongeren onder de zestien jaar geen alcohol drinken en dat het alcoholgebruik onder jongeren in het algemeen met mate is. Het juridisch kader laat zien dat buurtketen doorgaans in strijd zijn met de vigerende bouwwet- en regelgeving. Wanneer deze wet- en regelgeving door de gemeente wordt gehandhaafd, zullen de buurtketen grotendeels moeten worden verwijderd of worden gesloten. Waar toch sprake blijkt te zijn van commercialisme, worden deze keten niet meer gekwalificeerd als buurtkeet maar als commerciële keet. Dan wordt immers de Drank- en Horecawet overtreden. Bij overtreding hiervan kan door de boa flankerend worden beboet. Echter, de andere zijde van de belangenafweging is dat buurtketen een sociale functie hebben. Jongeren hebben behoefte om elkaar regelmatig te ontmoeten in een gezellige sfeer. Dit is een eigen plek in een voor hen vertrouwde omgeving waar ze, zonder dat ouders en familie direct meekijken, met elkaar activiteiten kunnen ondernemen en een biertje kunnen drinken. Het gaat hierbij veelal om gewone jongeren en niet om probleemjongeren. Vroeger was men actief lid van een van de weinige sport- of jeugdverenigingen. Na afloop dronk men in de kantine samen een biertje. Doordat jongeren steeds meer kunnen kiezen uit een uitgebreider aanbod aan activiteiten is de bewustwording en het gedrag veranderd. Daarmee is de individualisering toegenomen. Sporten worden nog steeds in verenigingsverband uitgevoerd, maar al lang niet meer in teamverband met de eigen vriendenclub. Die hebben immers weer andere activiteiten. Daardoor is de behoefte groot om in de eigen omgeving een eigen plek te hebben om vrienden te ontmoeten. Een horecagelegenheid is hiervoor niet geschikt, omdat een consumptie hier vaak een hoge prijs heeft. Het sluiten van keten is door deze belangenafweging geen doel op zich, maar wordt niet uitgesloten ingeval van een exces.36 Daarnaast wordt er binnen dit regionale model van uitgegaan dat nieuwe keten kunnen ontstaan en dat het voeren van een uitsterfbeleid een grote handhavingscapaciteit met zich meebrengt. De gewenste situatie in buurtketen wordt volgens het keetbeleid bewerkstelligd door bewustwording te creëren van de risico’s van alcohol en door naleving te realiseren van het algemeen alcoholbeleidskader en van de afspraken over brandveiligheid tussen de gemeente en de keeteigenaar. De gewenste situatie bij huiskamerketen is dat deze keten behouden blijven en gezond zijn. Gezond betekent dat jongeren onder de zestien jaar geen alcohol drinken, en dat het alcoholgebruik onder jongeren in het algemeen met mate is. Opheffing is evenmin een doel bij de huiskamerketen, gezien de eveneens sociale functie hiervan. Het juridisch kader geeft aan dat huiskamerketen, in principe, niet in strijd zijn met de wet, waardoor er niet handhavend tegen hoeft te worden opgetreden. De gewenste situatie wordt volgens het keetbeleid bewerkstelligd door bewustwording te creëren van de risico’s van alcohol. Keuzes Voor het keetbeleid omtrent de commerciële keet en de huiskamerkeet wordt de vigerende weten regelgeving gevolgd. Voor het beleid omtrent de buurtkeet zijn enkele bestuurlijke keuzes gemaakt. De essentiële bestuurlijke keuzes die het mogelijk maken om de gewenste situaties in buurtketen te bereiken zijn de volgende: 36 Werkgroep 2 ‘Laat je niet flessen!’ 2008 Werkgroep 2 ‘Laat je niet flessen!’, Projectplan pilot keetbeleid, Eindhoven: 2008. p 2-3. BIJLAGE II 27 Bij buutketen wordt er niet gecontroleerd op de vigerende bouwwet- en regelgeving en hierop wordt niet gehandhaafd. Bij buurtketen is er geen sprake van een gedoogbeschikking. Bij buurtketen worden afspraken gemaakt tussen de gemeente en de keeteigenaar op het gebied van alcoholgebruik en brandveiligheid. Deze worden vanuit de gemeente schriftelijk bevestigd aan de keeteigenaar. Juridische gevolgen Overeenkomst In het keetbeleid is de bestuurlijke keuze gemaakt om, los van de niet-handhaving op bouwweten regelgeving, mondelinge afspraken te maken op het gebied van alcoholgebruik en brandveiligheid tussen de gemeente en de keeteigenaar en deze later door de gemeente schriftelijk te bevestigen. Op het moment van bezoeken van de buurtkeet doen de jongerenopbouwwerker en de brandpreventiemedewerker namens de gemeente de keeteigenaar het aanbod om de keet als verantwoord te kwalificeren op het gebied van alcoholgebruik en brandveiligheid. Hiertegenover wordt gesteld dat in goed overleg afspraken worden gemaakt die door de buurtkeeteigenaar worden nageleefd. Wanneer de keeteigenaar het aanbod van de gemeente aanvaardt, is volgens artikel 6:217 juncto artikel 6:221, eerste lid, Burgerlijk Wetboek (verder: BW) een mondelinge overeenkomst tot stand gekomen. Met de eenzijdige schriftelijke bevestiging van de overeenkomst wordt rechtszekerheid aan beide partijen geboden. Derdebelanghebbenden, zoals buren en horeca, zijn geen partij in de overeenkomst, waardoor zij geen invloed op de inhoud hebben. Tevens genieten zij geen rechtbescherming, omdat een privaatrechtelijke overeenkomst geen besluit in de zin van de Awb is. Wanneer B en W gebruik maakt van een privaatrechtelijk instrument, zoals een overeenkomst, speelt de tweewegenleer een rol. Dit houdt in dat de privaatrechtelijke weg voor de gemeente in beginsel is afgesloten, als er een bestuursrechtelijke regeling bestaat, met waarborgen voor de belanghebbenden, waarmee B en W ongeveer hetzelfde kan bereiken als via de privaatrechtelijke weg. Dit is niet het geval wanneer het afwijzen van het gebruik van het privaatrecht ingrijpende maatschappelijke gevolgen zou hebben en wanneer bovendien blijkt dat de toepasselijke bestuursrechtelijke regeling niet exclusief bedoeld is.37 In dat geval is er geen onaanvaardbare doorkruising van de publiekrechtelijke regeling en kan ook de privaatrechtelijke weg worden gevolgd.38 De gemeente wil met de overeenkomst bereiken dat een buurtkeet behouden blijft en verantwoord is op het gebied van alcoholgebruik en brandveiligheid. Dit kan slechts via de publiekrechtelijke weg worden bereikt als de buurtkeet in aanmerking komt voor legalisatie. Doorgaans komen buurtketen echter niet in aanmerking voor legalisatie waardoor de publiekrechtelijke weg ingrijpende gevolgen zal hebben voor de sociale functie van de buurtkeet en bovendien heeft B en W beleidsvrijheid op het gebied van handhaving. Daarom staat tevens de privaatrechtelijke weg voor B en W open. Het gebruikmaken van de privaatrechtelijke weg heeft tot gevolg dat B en W haar bevoegdheid onderwerp maakt van een overeenkomst. Weliswaar behoort het niet handhaven op de vigerende wet- en regelgeving niet tot één van de afspraken, maar zal B en W bij niet-naleving van de afspraken over alcoholgebruik en brandveiligheid alsnog gebruikmaken van haar bevoegdheid tot handhaving. Een contractuele boete als sanctie dient het doel niet. In het keetbeleid is een zogenaamde bevoegdhedenovereenkomst aanvaardbaar, omdat er geen sprake is van een ongeoorloofde oorzaak39, van een wettelijk beletsel of van de overheid die misbruik maakt van haar bevoegdheden of van haar feitelijke machtspositie.40 De buurtkeeteigenaar is tenslotte wettelijk verplicht om onder andere de voorschriften van verantwoord alcoholgebruik en brandveiligheid na te leven. 37 Gemeente Blaricum Gemeente Blaricum, Kadernota Integrale Handhaving, Handhaven in vertrouwen en vertrouwen in handhaving. p. 27 38 HR 26 januari 1990, NJ 1999, 393 (Windmill) 39 HR 13 april 1962, NJ 1964, 366 (Kruseman) 40 Ballegooij e.a. 2008 Ballegooij e.a., Bestuursrecht in het Awb-tijdperk, Deventer: Kluwer 2008. p. 277 28 Motivering van de keuze voor afspraken in privaatrechtelijke overeenkomst: Het uitgangspunt van het regionale modelkeetbeleid is dat de keten gecontroleerd worden op grond van de Drank- en Horecawet en niet op grond van bouwwet- en regelgeving. Daarbij wordt als eerste de vraag gesteld of er sprake is van commercialisme. Is dit het geval, dan dient de keet gesloten of gelegaliseerd te worden. Bij buurtketen is de Drank- en Horecawet doorgaans minder van toepassing -bij blijk van commercialisme wordt alsnog de boa ingeschakeld en wordt verder de procedure van de commerciële keten gevolgd-, maar deze buurtketen dienen nog wel verantwoord te zijn op het gebied van alcoholgebruik én er wordt daarbij gekeken naar het zo brandveilig mogelijk maken van de keten. Hiertoe worden afspraken gemaakt met de keeteigenaar door de controleurs (de Jongerenopbouwwerker en de brandpreventiemedewerker). Dit regionale model keetbeleid heeft niet het karakter van een uitsterfbeleid ten aanzien van hokken en keten, daar geredeneerd wordt dat hokken en keten een belangrijke sociale functie hebben én dat ook nieuwe hokken en keten kunnen ontstaan. Het voeren van een uitsterfbeleid brengt daarnaast een grote handhavingsinspanning met zich mee. Het doel is niet om de hokken en keten te sluiten, maar om jongeren hier gezond en veilig in te laten verblijven. Hokken en keten worden hierbij gezien als een normaal fenomeen, dat wordt geaccepteerd, mits gezond en veilig. Waar geredeneerd wordt dat hokken en keten niet normaal zijn en er een einde gemaakt zal worden aan de situatie, zal de gedoogbeschikking toegepast worden. Dit met als doel om de keten die nu bestaan te laten uitsterven op termijn en ze vervolgens te sluiten middels de beschikking. Tevens is inherent aan dit beleid dat er geen nieuwe keten mogen ontstaan. Een gedoogbeschikking is van toepassing bij niet-vergunbare situaties die eindig zijn. Gezien de controlebezoeken bij het regionale model keetbeleid zijn gericht op de Drank- en Horecawet en niet op bouwregelgeving is er in die zin geen sprake van vergunningverlening. Het controleren op bouwregelgeving is namelijk niet de insteek van het controlebezoek, want dat is gelegen in het maken van afspraken op het gebied van alcoholgebruik en brandveiligheid. Het gedogen van overtredingen van bouwwet- en regelgeving is dus niet het uitgangspunt van het beleid. Met het toepassen van een gedoogbeschikking wordt controle op alle regelgeving geïmpliceerd, waarbij overtredingen hiervan gedoogd worden. Hier is bij de overeenkomst geen sprake van, daar hier de nadruk ligt op volksgezondheid en handhaving van de D&H-wet. Tevens is er aandacht voor de brandveiligheid, maar niet vanuit de bouwregelgeving. Het kiezen van deze insteek brengt met zich mee dat er niet gedoogd wordt (met de gevolgen van aansprakelijkheid die hier bij horen), maar dat er afspraken worden gemaakt. Uit het maken van deze afspraken blijkt dat de gemeente actie onderneemt met betrekking tot problemen die hokken en keten met zich meebrengen. Het kiezen voor deze insteek brengt met zich mee dat de gemeente niet aansprakelijk is, wat tevens wordt afgedekt in de afspraakbevestigingsbrief die aan de keeteigenaar wordt gestuurd. De eigenaar is aansprakelijk en verantwoordelijk voor de naleving van álle regelgeving die op de hok of keet betrekking heeft. 29