De studie der insecten-biologie DOOR J.C.H. Met kan variatie een men hare zoölogie. Nu of logische achtereen in de de was de wijze een nieuw eeuw vindt de zich Met het de omtrent weglating Zoölogie het eener en bovenstaande Januari 1908 het Zoölogie de aan ambt leven der soms het de schijnt, der weer de sporen. welke insecten vormen in de doel liet en den regel literatuur der voor op de en Was het, iets anders beteekenis aan van korte woestijn schrijver Amsterdam openlijk de de levens- tijdschriften, toespraken waarmede de van verspreid. tijd geen omtrent in de eens Beschrijvingen van oasen een trok ook waardoor studie vak-zoölogen deelen gebruikelijke van zoo nieuw ontdekt een entomologische als de jaren was beoefenaars, Buitengewoon Hoogleeraar in Universiteit voor de histo- dat op ros, onderzoek, Tot duidelijke de rede, van de geheele inleiding der dan van echter daartusschen men ook weer verrassende resultaten. Nu theorie, Vooral bijna overgroote rijkdom eohnische op dan naar meest veranderde. hiervan vullen het methode aanzien gevoelden draagt mededeelingen vormt nieuwe van soorten sporadisch 1) bieden opgeworpen een dieren te weinig aangetrokken. nieuwe omdat scheen of telkens richting Oudheid overheerschend. Zooals nabij meest de wetenschappen dit voorgrond; richting richten het uit de geldt richting, den op zich einddoel schrijver mate systematische oogen het die geheel der slechts vorige aller bizondere meer ¹) scientiae: ook anatomische vergelijkend kans instrument zoölogie de embryologische zoölogie het trad eens oogenblik grootste In den van fata sua lotgevallen. renbaan gegeven in liet woord op habent zeggen: hebben de Meyere der het einde den 27sten Technische aanvaardde. 148 DE dan STUDIE systematischen arbeid of arbeid, anderen aard van DER in INSECTEN-BIOLOGTB. was het het zeker niet ontbroken. Had niet dit voorbeeld historia naturalis keurigheid stelt in te de het onderzoek in lateren richting gearbeid, zoöloog Het is zeker is zelf nieuw tot houden insecten zoek zich alreeds gebreide veld van daarbij zoölogie slechts Noch trent de hierin juist zijn aleer dit gewoonlijk Als schijn, het alsof dood tijd onzen is al voor was. een om- het levende die vrucht en van de dier goeden der biologie dit onder- van en de geen dan zijn genialen te Uit de studie der die het uit- nl. van vaardigheid zijn hierbij wetenschappelijk technische vaardigheid, geheele voor als zooverre, microtomen de er in technische waarde het de gemakkelijkst begaanbare waar, noch naar zou dat faculteiten over b. trekken v. maar vooropgesteld, het talrijke van waren gegevens feiten een' er onder ik ben er om- verre van waarnemingen conclusies noch de uitge- niet putte, onzer eer onderzoekingen dat de wetenschappelijk het variëeren verspreide dan kerndeeling, zien; bij biologische waarnemingen dilettant, waarnemingen daaruit arbeid de dat onderzoek, bizondere afgemeten der dilettant Hoeveel der een echter den van nadeel geweest, van wegen uitzien. verschijnselen een raeening imraersie-systemen, ten,gevolge, vallen Daiiwxn planten. trad; histologische en van bezig, betrekkelijk breidheid zijner kennis, noch zijn overschat. in uit welke het bij onderzoekers Talrijke aanbiedt, gespreid, toon heeft bereik als studie belangrijke van zeer worden moest ten Wel af eens wetenschap treurig van het dit is. onderzoek de verschijnselen verschillende dagelijksch gebruik. van ook menige wel de der is noode de dat verschijnsel, dat den vallen voorafgingen achtergrond kreeg, belang entomologen van dikwijls de nog moeilijk die in anatomische nog ontwaakt. met dit onderzoek voor is en men onder Toch toch den op meer nauw- geoogst. is biologie is. leven geslacht dan waarde eerst gelukkig een niet mij zou nu eenigszins maar onderzoekers, van meer en weder had het aanbiedt, Wellicht meer bespeuren, te Het ook de eerste helft der 19de eeuw, en ook dier een mekeer naam tijd reeks classificeerende en helft der 18de biologisch den der levende natuur? een die ieder, de echte van die door toon van als Réaumur man studies, van voorbeeld had goede modellen biologische van geringschatting het veelzijdig een zoo frischheid en boeien noemen, ordenende tweede werd insecten, te vermogen de studie meer namen aan der Aan Mémoires, zijn onderzoek van aandacht in nagelaten werkelijk er spel? combinatievermogen door leeken gedaan, niet het huisdieren wetenschappelijk minst en voor gekweekte geheel op te DE trekken beste, Als kan is in de in als van zelfs dat Doch niet alleen feiten betreft achte de het en zulke, soorten waarvan der wat niet ze opvolgende het verwijderen ontglipt verkregen. levende de tal zulk na Parasitische daar tal der verbonden, bij als ook naar moeilijk echter, aan te is waar of vooral en aan in een den weg vol- zijn diergroep eigene niet alleen in den wel kan gedaante, maar verschaffen, zoolang levenswijzetusschen cyclus van de aan Het is dan ook niet geduurd, dat hem gelukt. dit bij een mate veler leeren te ziet waarneming verwonderen, zekerheid den had in Noord-Amerika eerst bioloog geval te men omtrent bladluissoort De ruime levenswijze aleer pogingen het volledig bepaalde plant een herhaling bij heeft zoo vele 22 na jaren en stuit hier op dezelfde ondervonden parasitische worden wormen bij en zwammen. waar samengesteldheid is is in de is er deze aan kweeken, vele bladluissoorten bij vrucbtelooze toeval staan kent, groot zoo te physiologische voor moeilijk migreerende erkent, in stadiün het verschil in zich maar begeven. een van ’t b.v. jaren de dikwijls moeilijk dieren van Pergandë soort onderzoek Soms zooals zich heen ze gedeeltelijk Dok ver- op Java waarneming groote bezwaren dier is verspreiden, van moeilijkheden, het titel betreft, groote wijzigingen ondergaat, bet ook niet nog deels dier uiterst men dikwijls levensloop is men soms ook en waar het het die kent; omdat kennen, biologie hiervan generaties, waarbij °g de geregeld vormen levenswijze waarbij levensvoorwaarden, n partheno- een onderzoek in alle daartegenover levensvoorwaarden zijn insecten van gemakkelijk maar de men oorzaak De metamorphose, dat het waar biologisch aan materiaal aangewezen waarneming gelegd. is, wellicht intellectueelen arbeid hoogeren ook moeite, zoo biologische experimenten, men de hun aan is in den door waargenomen den conclusiën, men verkrijgen te zij ook werd feit het omtrent takken® betreft wat van verscheidene zijn aantal ledige mededeeling een leeken en gering. te Wel dat bij den eerste menschelijken geest der ontleenen der verrassende trekken het niet Brunn den van waarnemingen waarde den van ook. houdenden »überseeischen Kaufmanncc. verblijf van dit het werk zwakheid de bizondere een voortplanting genetische evenmin dat 149 INSECTEN-BIOLOGIE. wetenschap van bekende een dat Yon daarom, meldt, tak voorkomen, onpartijdigheid ook DER wel biologie welken gevolg het STUDIE de geken noodige voldoen, de levensloop merkt, volstrekt kunnen in de door bizondere groote bezwaren levensvoorwaarden op dat ook niet vrije natuur, zichzelf waar optreden. zoo toch uiterst de veel 150 DE ruimere zich keuze slechts mate der Van der zelf leiden het van dat tal van kunnen de onderzoek hier ligt er hij wel zou die enkelen voor dan wat de die en met of op niet voeden echter den toch in aantal is er zoo door en hier slechts uit met inval namen, zooals komt het weinig op aan, strekken; te ook aan. ondanks larf leven afgestorven en rupsen, di e toch treft de de carnivoren herbivoren van aan bioloog vindt plotseling roofmsect. een bij een planten de in Dat groote overeenkomst in bouw, dan voor op grijpen. veroorzaken gallen Onder groep van het voor graankorrels, die verwachten, allures tot overeenkomst altijd, liggen met uiterst verschillende en soorten gering het meer niet, en naar hand ter vormen vreedzame slechts als vak onderzoek betreft sluipwespen, is, welke onderwerp het van hulp, ware Systematische verwantschap lang sprekender eigenlijk elke voor aantal feiten. herhaaldelijk alle van algemeene gevolgtrekkingen, niet een »die Zucht werken van zich onder hun bezig gehouden, mogelijk maar priori a de alle Hoeveel valt; alleen onderwerp biologie keten ondanks onderzoek, veld geheele ontbreken. in van betrekkelijk geen groep diegene, schimmels, somtijds de aantreft. van van Het levenswijze ook andere wel opmerking: deel mannen dat is. schildluizen, vorm karakteristieke van geringe dankbaar zijn besluiten. Voorbeelden men vegetariërs in soorten de aan gewagen, ook men ten talent alleen, gering afdwalingen bijna wel der dan geval dikwijls, zijn, In zoo, vele schakel de sobere de keuze bij en zooveel te een op maken op verschil hier zich Ook over roofkevers een komt, weinige herhaaldelijk anderen aard van te dergelijke spel ontwikkeling in bleef welke groot gevaar in het maken een planten, in dilettanten dit, één maar zoo oordeel nu levenswijze jacht a. ijver het verrichten. het de deze zoölogen vragen veroorlooft e. der veel dikwerf berustende het want bijna waar hardnekkig zoölogen door het van dat groot, was, misslungencc, zijde oogenblik zoo zijn, ik hier kunnen verborgen er de de van verspilling nog ligt mogen wenschen, lieten in volledige zeldzaamheid gevallen, volharding Brischke Kaltenbach, te deze zou in ontdekt wiederholt hun de voor voordoen. Ware dit niet is teleurstelling Sisyphus-arbeid Zeker factor gunstige de minder zeldzaam ondervonden, en voorzorgen die als wijten. hoeveel mir INSECTEN-BIOLOGIE zelden veel ontwikkeling ist dier vermenigvuldiging te mij DER omstandigheden ongetwijfeld gevallen dooi- het van betrekkelijk noodzakelijke zouden STUDIE de galmuggen, gedeelte leven soorten van larven öf plantendeelen, toepasselijk en daar het naam, n.1. is, vele, zeer gallen veroorzaken; vrij óf een zij op bladeren, zijn of op carnivoor en DE voeden zich de waar dieren door het verdelgen is derhalve zichtigheid arbeidsveld ook maar zelfder De in dit rups, Met eene het ei, oog motvlinders vier stadium terwijl den winter volgende Niet welke schade der alleen voor Dit uit het economisch allerlei opzichten begin te in boom ontdekken bij haar aanwijzing, vóór de bruikbaar, te van den den in dus dezer bij het verschillend de het jaar geheel loopende laatst verschijnen een dat tengevolge, eindknoppen de aanmerking vinden Zij de der eerst vernielt, loten nog vóór verschijnende beschadiging vooral maar is in op het het uiterste Op ook te om hare beurt is het een in eerst het kunnen opmaken, de beteekenis der wenschelijkheid de vereischte op al deze een een bepaalde bladeren oningewijde van genoeg wier niet even van den is zaken als eerste daardoor men tot de alleen beschikt, het anders, vermoed. hebben duister en in daardoor haar wijzen weg aanwezigheid zou biologie men in wijze aangevreten Champollion, kennis der Vooreerst zal insectenplaag kunnen rupsen, aantal, kennis algemeen gewicht. gesteld, gering den over van beoordeelen, schadelijke voor Juli. en in hierbij genomen, ruw dikwijls hiervan leveren letten. worden nog als verschillende soorten waarvan het daaruit oogpunt ontdekkingen die is, en gevallen van dan voorbeeld heeft den aard spel kunnen ontdekken. den ■van staat ringehups verwanten details juist dergelijke in het zelfs ontwikkelende loten doet mislukken. cultuur te de en om in nauwkeurig dikwijls Dit nog later komende zich bestrijding details deze de de Juni Mei, worden te pop. vlinders, nieuwe loten verteert jaar soort de soort der een de het opzicht dit geworden dennen. Vooral komen onze ontwikkeling. van verschijnende zijn hierop in heide levende en duidelijk Een April, eieren der op Voor- blijft gelijke omstandigheden. berucht riet geslacht Retinia, het in stad practijk waarvan respectievelijk leggen de dient en verschillen bewonende als belang. voor soorten, deze houden, is. nuttig dientengevolge oogenschijnlijk hare berk op van zijn schadelijk in integendeel maar soorten onder maar den overwegend van ook jaar overwintert als en dus plaatse, zouden hier dus kunnen doen schadelijk kenmerken verwante Nauw ontdekt, heeft niet alleen hare systematische, soort biologische hare onderzocht. geboden, andere, van soorten er genomen besluiten en voor bladluizen van larven met zijn binnen bladluizen of verwante parasiet een Elke groot. zeer zelfs ja analogie leiden 151 INSECTEN-DIOLOGIE. bladluizen of met als Naar dwaalspoor een DER galmuggen; larf haar leven doorbrengt. licht op ter mijten, met veroorzakende gallen wat STUDIE Deze hiëroglyphen voor om dengene het aldus 152 DE blad aangetaste dennenaald volkomen is zekerheid dikwijls het kwaad in dikwerf toevlucht doen door goed kosten geringe door de slotte is gemakkelijk wil nauwkeurig wel daarom, De zijn; al en overbodig te is dit In de in of worden het wordt ziekte de velden van was dagelijks men mogelijk, een ander door het zeker bestrijden insecten minder welke noode dikwijls niet waarin dan is altijd zeer het schadelijk ze het stadium toch het nooit doel belanghebbenden minder kosten en volledige hebben. lang stadium, altijd is de ten niet men voor of doorloopt, van de arbeid toch practijk volstrekt gevallen meer dat, gebleken, gedekt. hetgeen insecten wat met zijn men deze de langzamerhand de dit geldt dat mate en, geteld, in welke van zijn dat in niet in spoediger, en hoogst zekere voedsel twijfelachtige Vooral zijn de noodigen preventieven zaak, in regel opmerkt thee-cultuur op einde naar groote den neemt vruchteloos biologie geleerd, gaan, eerst Koningsberger berekent, komt een insect bestrijden te na gemakkelijker het echter de Daar aan levensvoorwaarden heeft ervaring gemakkelijkst ontdekken in af echter moet slechts nog gaan. afwijkende is voor arbeiders ploeg verschillende toestanden metamorphose elkaar gebrek oogenblik lossen. elk het wanneer ten ruimschoots eerst te na dat snoei, bestrijding te op die naald heeft aan vroegtijdig optreden die met om ook hier veel raadzamer geweest. herhaaldelijk dan is raden, te aan den Dit dan laten zoeken. der aan. is door dat productie quaestie altijd steeds van meerdere de Op nog zich repressief optreden waar van algerneenen insecten het roestziekte, georganiseerden terugkeerende is het een waarop zooals Koningsberger terecht een Van is Preventief verderfelijk wantsen wijze, voldoende insect zich stuiten, te De dikwijls welk algemeen de van verwijderen. een 't zéér tot veroorzakende te In repressief, bespreking de Java hem bestrijding erlangd. dan herkennen. voor de den aanvang gemakkelijker bij te is voor nut. heeft uitbreiding INSECTEN-BXOLOG1E. besluiten, te En veel van DER onmiddellijk aangetast, goed gedaan. te STUDIE veel dikwijls had kunnen bereikt worden. Tegen het vele onschuldig, stadia van met of Een eierringen der soms ze zal des bestaan en worden af, het beide Of oplevert. bekroond, b.v. oog weinig redmiddelen, terwijl poppen, bezwaar finesses genoeg in allen rupsen eieren geen succes biologische gelegd, enz. schadelijke vernietigen of de vallend hangt eieren en op de zichzelf bestrijding echter in geheel in weder groepen deze geheel worden voldoende bereikbaar zijn, Amsterdammers bekend voorbeeld is de ringelrups, wier winters gemakkelijk in grooten getale kunnen worden DE STUDIE vernietigd. Wordt bestrijding natuurlijk vlakte den van de bij bijeen verzamelen, te is uit bekende voordoen, wier levenswijze der verschaffen, kan opleveren, als het middel dikwijls Ook Nüsslin Leitfaden zijn der gescheben zu zijn, der ligt. onlangs trof Salatiga met de thee, der voor pathologie den practisch te recht veel in elke list, soort tevens steunend op cultures onzer bet entomologie over over van werk meer die goeden B, vinden. den op de leer Nog uitsluitend kina aan Dan zou en het wetenschappelijke!) behoorden. aan het waarvan Zij proefstation de agricultuur voor personen blik zich entomologen die de zoölogisch genoeg. schadelijk zou Hawaii, op tevreden Algemeen-Proefstation entomoloog, 6 fiir alle van op arbeid bestaan hebben als Suikerplanters physiologie het van Kenntnis zoöloog deel allereerst wanneer tot of uitgave betrefTenden Insekt groot een wantssoort, zijn, een nieuwe eingehende werkelijk een een van een levende geweest. wichtigste Grundlage 1906 voldoende weelde Amerikanen niet willen Uit van en die «voor 7, men niet evengoed Vereeniging over wel daar dat Helopeltis , instituut ook genoeg daarmede waarmede de hier over . overbodige dit Door voor de resultaten is geval vijanden »Die dat gezegd, verslag mededeeling, van die uitspraak, vindt zoöloog vragen arbeid is, en gegenüberdem cultuurplanten onzer in het ist der Praxis een der waar omtrent suikerriet verschenen onlangs Insekts in bezighouden, geen van zouden de studie zou zeker staf mij kleine zeer elk dergelijke hier bestaan ontdekken. de eenige geweld. de daarmede is De haar doen ruw eines bescherming het zijn, Forstinsektenkunde: haben«, want terrein te der in tegen in welche Massnahmen, kan met verschillende dennen voor belangrijke zeer bekend van dat tropen, Zehntner. hebben kennen zegt Lebensweise economisch de van men dan meer ook de der weder onderzocht weinig zoo bestrijding ter bereikt onderzoek, in zoöloog te massa zelf weinig of rups zich zooals geschiedt, naalden hand, den bij vooral de voor de opper- aan winters in opzettelijk soorten sboorderscc doen wondeplek ligt dit enz. schadelijke belangrijke dan maar Onderzoekingen, de bet dieren nog zooals welke de dan is doorgebracht, ’s poppen hier noem maar onderzoek kan rupsen, Ik economisch grond wanneer bodem bedekkende terwijl tegen voorbeelden, talrijke zeer welker den richten. te den dan afgevallen bladeren, onder door de zijn in moeilijker dennerups, 153 INSECTEN-BIOLOGIE. poptoestand veel grond, gestreepte verdelgen niets de DER afdeeling en beschikt; en belangen der chemie toch zal practijk ontzeggen. oogpunt details beschouwd, afdalen; kan dikwijls het toch biologiscli berust ten onderzoek slotte een 154 DE welkom bestrijdingsmiddel biologische Als u ik u niet boomgaarden vooral en in pop vooral de te rups, legt de de aan schaal zoo eenmaal laat. Dat een in de is het poging in het besproeid, Een. vlinder. met Duitschland schillende de den tweede Deze regel bij dikwijls den Juist kans, moet te hoogst zeer nu top van dat het en vrucht. aan vertoeft kelkblaadjes, voor aantasten zwakke tijd de te tus- rupsje begeeft vrucht is een rupsje danken te voorhandene het dan in Is het in Het oponthoud dit maai- gebruikelijke korten juist de eieren besproeiing voor den jonge zijne het dezer vergifoplossing dier kelk- zijn bekoopen. ontleen lande der lijden. het mogelijk als bereikt, voldoende is, in tevreden blootgesteld genoeg worden onder is is, o( vlindertje te ver- zijner waarmede niet ei binnendringen vruchten voorbeeld stadia op het de aldaar nog nu dood ons er nu ter gaarne als en daar later wordt het dier het merkwaardigheid. naar dringt. is er wanneer en biologische den want ei bekroond succes binnen naar noodlottig; blaadjes, rupsje of dat geen bereiken te niet dus dan is gekropen, en uitstekende wijze dus het der kiemen hoornen de het tijd tusscheji eenigen aleer resistent, zoo dat het met kleine namelijk is uit dat jonge vruchten, vrucht dus, stadiën, uit den hetzij aangericht, ingesleld, besproeiingsrniddel vernietigen jonge het zoodanige daar bet deze heeft papier van schorsspleten, een natuurlijk gebleken, der de verschuilen Op schade vroegere was eieren uitkomen deze zich Het concentratie, Zaak schen zijn of ander een voor sterke in in appel- Europa rupsjes, hetzij dat de mensch niet, Amerikanen zich oppervlakte dezer middelen de dat de de in aangebracht, appelen, werkelijk het verbrandt. en nadat het dier bet banden bewoont uitgebreide banden feit, normaal hier ook ware het op aangetaste zijn onderzoekingen verdelgen. door om zouden afneemt hen het berust gevallen hebben, de der ooftboomen worden deze Zij in dier ook gemaakt, op het wijzen Z.-Afrika en dit tegen gebruik stammen gaarne onder gedood Door dat zich practische zijn onbelangrijke appelen meer nog Australië kruipende, banden eerst zou wordt willen wormstekige bijna bekend, aarde gevonden echter stellen. is de beneden overgaan. deze tijd Het ter bizonder blijfplaats rups maar doelmatigheid de de ik zou mag, Noord-Amerika, aan de uit naar ook nu Europa, vangbanden welke waarvan boom in van van komende uiterst oogenschijnlijk noemen welks motje, bedreigt. of stroo, INSECT EN-BIOLOGIE. een op voorbeeld een alleen cultuur DER eigenaardigheid. allen bekende en STUDIE ik minder, aan de maar verderfelijke uiteenloopende biologie voor soort wijze van den non- de boschcultuur in wordt in bestreden, hare ver- waaronder DE dat deze, lijmringen men soort de eieren zich dus vrij vrij zich bij de vallen. Men kan en in haar leven trachten de lijmringen dus den gerust naar het op in groote rol speelt, wil ik thans Slechts quaestie. dus der aan in ’t niet geheel kieskeurige achtige wil. planten, zonder rubriek; zich ook niet welke maar geval heeft nog nauwste mige harer de men eigen leven op werd te voor de andere gunstige nog in practijk middelen falen, resultaten leidt. nog Zoo stellen zij zich met De rups de verwant- Coniferen, den van rups gaarne de op de systema- bleek Brunfelsia plant, bleek de van hoogte het geslacht Solaneeën; benijdsns- een dezelfde familiebehooren. een ingedeeld, bij die zijn te een rups, langen tijd nader onderzoek zijn. is er het, aan een heeft zijn, uitweg de de zeker, bloedluis of zelfs dat ervan dergelijke daardoor, geopend, in ten som- het insect van verklaring omdat wordt sommige, soorten de eischen genoeg, wel is het gewicht wanneer verwante meer zijn maar van tot dat voedingsplant duister, dikwijls derde een zijn, gaat ook eerder op variëteiten niet het de meest gebruiken tot te uitsluitend maar verschijnsel voldoen. Voorbeelden hiervan dikwijls voedsel onverschillig. planten op aan systematische van zich vrij plant vond normale als openbaart voorgedaan merkwaardiger aan hun welke Solanee een de doen zich meermalen merk- bespeuren voeden eener zoo Soms is het aantal die nagenoeg alle kruid- aangewezen Epilobium, op Scrophularineeën inderdaad ook Een is is, zelfs alle verwanten het over, zich de botanicus; de Hierbij o.a. verwantschap wier bij leeft Fuchsia’s gekweekte tische tevreden. een mouophaag, veel grooter grassen, plant voor. zal vormen eveneens meerderheid behoort echter soorten het soort van dan volstrekt zijn zooals b.v. soorten, bepaalde voor vermogen olifantsvlinder dan alles met Verscheidene schap. Het één op verschijnselen waardige waardig groote eens weer nl. op de voedsel- vestigen, schadelijke gamma-uil, uitzondering met de Verreweg onmiddellijk entomologie plantensoort gebonden; verschillende gewassen zijn doen te doeltreffende methode zeer insecten weinig plegen maar het dat deze temperament dezer rupsen. aandacht uwe niet, nonrups minstens en kruipen, economische de uiterst enkele een te geheele, de die een komt eigenaardige zaak, Op dat elke rupsen zou bewegelijk zeer beneden naar boven het deze bij de en begeven, ware ook maar zeggen, afgezet kunnen hebben, aanraking in grond beletsel; een eigenlijk zin weinig Waar aanbrengt. worden de kroon naar verontrusting stam den tegen lijmbanden berust alzoo met stam vraatzuchtig, zeer minste 155 INSECTEN-EIOLOGIE. de boomen om daaruit niet alleen rupsen DER tegen den hoog van der aanbrengen STUDIE ligt feiten wanneer welke Australië veel tot van 156 I)E haar immuun zijn, Het geënt. meest Phylloxera, bet en als Zeer tusschen wel moervlinder de vijanden vonden Weenen heden der alleen in welke dichte is Dat ook van rupsen die het Van gelijke feiten Voor de weten, behalve haar is maar er den beniet Zoo is grooten het paarlewaarom der beruchte een alleen terwijl meest in zij de duinen ge- in andere landen alle planten haar in de verschillende op het dan besluiten. aangetrod'en, den zonder omgeving gewassen, van maar behalve kan kan waarop dikwijls de punten is ons het in planten het vele een schade wil toch die dien planten kweeken. te zekere punten daaruit, dat, als zooals voedingsplant groep der overeenkomst zijn, nog met hebben. In Rusland uit de planten aan kies- zoo den witten van voeden, o.a. wijnstok planten, schrijven toe te schorseneeren staande van allerlei overigens gemeen op de echter het niet ambiguella op de bladeren blijkt bezitten, worden door verklaren, andere groot vaneen ver de Composieten melksap het moeten met maar is soms bij biologische eigenaardig- Cochylis wijnstok, zooals van de in van rups bezitten; in opvallend practijk die, is de enkele welken aard welke waarin gevallen, hondsviooltjes; tot ons liggen te van zich, met Systeenj vervangen gaten. op Lederer vond leeft afscheiding opmerkt, en bij wijngaarden zoo ook overeenkomst Dewiïz der te van rups Listera, en eigenschappen, gelukt in te het van gebruikt, al eenige, Frankrijk Asclepias en de behoort, verklaring zijderups, zelfs geven in inflorescenties rijkelijke het bizonderheden wijnstok. de moerbezieboom, boom nog Amerikaansche van voedsel tot tot brandnetels dat bloempluimen physiologische keurige Iris den worden de beruchte van weerstand bleken meer overeenstemming wijnstok planten; de zou verwantschap; schijnt geval zoodanige systematische verwantschap Convallaria op veel plaag physiologische waarom op motje, midden te niet op Soms leeft den van nadere eenige juist onduidelijk, Stachys, nog op bekende een dier volkomen soorten beproefde bestrijdingsmiddelen, plantensoorten geen wordt tegen gekweekte den anderen kant ook die aan recht juist van rups zijn soorten volkomen nog Noord-Arnerika dit genoemd. althans bizonderheden in deze aan meerdere deze andere uit men die door het aankweeken waarvan worden welke staat, bereikt welke opmerkelijk insect een is oorzaak wortelgestel alle nu ondanks allerlei succes druivensoorten, sedert ingevoerd, bekend in deze richting is wel het waar, meeste bieden, waarop INSECTEN-BIOLOGIE. verloren, heeft appels van DER karakter verderfelijk variëteiten STUDIE voor Aggredie der- geheel duister. gevallen niet onverschillig zijn, te insect tot voedsel kunnen verstrekken berokkent. Vooral geldt dit daar, waar DE het insect Zoo in de kruisbloemige in daar velden de zoo aan een aanzijn de poging verijdeld goed met door bij zich den bet ging de van daardoor en bladeren Ook men. in wijnstok de de tropen een aan zijn wordt opmerkelijk dat voedingsplant hebben verwisseld zoowel elk en voor zich ook op De even- en daar- zelf in de de verschillende op Fuchsia behoort. herhaaldelijk waargeno- waarvan leeft de rups maar op benadeelt. Zeer agamemnon Ceylon Amerika planten van oudere boeken als vlinder, als op over- genoemde tijd voornamelijk vlinders, Papilio deze wildgroeiende deze reeds rijstcultuur de op Java op zich veranderingen op gewassen dezelfde uit juist men cultuurplant soort veelvuldiger nu gevallen Indische twee hypothous, vroeger soms tweede waar behelpen hij verwierf. grasachtige hij want het aangetaste gewas lang vddr verwanten op dat bericht, is, Chaerocampa niet ; gunstige ontnemen, kan waargenomen naam dergelijke te de kan van reeds geleefd, waartoe witjes on- vertoonen. soms komt maar onze dat wordt dan ook en afdeeling, volstrekt gewoonlijk sche beruchten betiteld, uit voor Van Cassia, de aardappelplant den van wijnstokrups planten kan opnieuw zijn gevallen, bepaalde een nieuwen kweek onder schadelijke zeer die planten coloradokever had zijn in feit, levende den olifantsvlinder leefde in van rups De door het wild eerstvolgenden voedsel. dus op stellen, volgt zuiveren te kan vermenigvuldiging tot worden het belangwekkend verwanten de in mede tevreden planten en een aangewezen. wildgroeiende op den koolbouw bestemde voor Maar ook wisselbouw daarop onmiddellijk Vooral in der een talrijke zeer is verbouwd. Hieruit voorjaarsgeneratie mogelijkheid deze de is, plant koolwitje daar wel dergelijke van geven. door koestert levend insect geen het van wordt wenschelijk weinig talrijke het hoop kool andere een op zich. moet mogelijk vroeg omstandigheden de nog het betrekkelijk generatie zij 157 INSECTEN-BIOLOGIE. voorjaarsgeneratie tijd dat DER generaties planten; dien middellijk, zijner een leeft b.v. STUDIE en hunne inheem- ingevoerde plant bizonder sterk hebben vermenigvuldigd. Ter verklaring is tuur met houden. Ik die in in de hooge larve denk Wat kan van het dier reeds grijpen, dat de o.a. jaren heeft veroorzaakte optreden dergelijke hier laatste mate het van een aan de ziekte plotseling deze vroeger vóór 1897 plotselinge aan de omstandigheden vijanden kool der steeds over nooit deze werd verschijning eigen, vroeger dan voor in cul- onzer rekening draaiharten in het kooldistrict geteisterd, terwijl ziekte nieuwe van voedselverandering de te kool, Noord-Holland door een galmug- geklaagd. de reden is een het zijn? moeilijk optreden in Was te be- massa 158 DE nooit niet gunstig beeft zoo bouw het verschijnsel insect is omtrent uit en grassen den iep in op aan het tijd gewassen de reeds op den wisseldier ook een nog op open vogelkers luizen haver niet het van van de bij moet generaties gevallen 1 Met insecten hier heeft de een aan plaats 2—3, generatie. vrees de tot van Omgekeerd voor de San dus en van bepaalden onjuist geval juist waar- migratie bij verschijnsel een den van graanroest, houden, te in de is, omdat de uit zich de zooals dat Europa dit in schade naar het in de nog dit ligt quantiteit. het aantal zooals dit in vele Noord-Amerika in Zuidelijk gelukkigenvijs José-schildluis, is gewoonlijk, appelmotje het plastici- allerminst vooreerst onderhevig is, behalve van dat beider blad- aangebrachte want, heeft door- nabijheid soort. voedsel wijzen, uit zoo is geloof een van kleine vooral te gevonden bij Europa, aan- bewering voortplanting volgt de het op vermeerdering in hier gebleken van beteekenis, insecten; het overgaan, eerste gevallen dezelfde Ook er zou het in wijze eik blijken het verandering met weinig latere verwijderd nu en wortels de heteroecie der roestzwammen. kunnen macht de zijner ontwikkelingsstadiën betrekking volstaan schadelijke de de overwegendfe Staten waarom van dat ontdekt, naar vond een beteugeling een insectenorganisme. ’sjaars ingevoerde eenigde zijn in graanvelden heester alleen in den hebben ter verbouwen, te banen. constante dikwijls is, kennis hier- later in het jaar weder dezelfde op van We onvoordeelig het generaties Doch slechts dezen nalat dergelijke vindt zijn analogie op zou vele zijn de begeven veel eerst Lichtenstein in geworden. van zich van over’talgemeen trouwens door Lichtenstein vooral druifluis wenschelijk planten bladluizen. Onze ongevleugelde zomergeneratie een bladeren had generaties treedt nergens hebben, Zijne mededeeling de de op bekend graanroest maakt, dat sedert het Berberis- Ik eer dusverre dien tot met dat niet alle gering, werd vergeetboek, Toch dat ons, Evenals vele bij nakomelingschap jaar en bladluizen ook of weten, noode iepebladeren terugkeert. gebleken. genomen, als 1878 aldaar het het van In gallen denzelfden auteur, teit dier verband tot nl. van betrekkelijk nog welker geven, geraakte voor te wat aard, voedingsplant datum. jongen naar was belang kan, anderen voorschijn te echter bladluizen tijd het al niet veel In overgegaan. van leven van dezelfde duidelijk zijn is zeker kruishloernigen Een van op vreemd, dat het even echter maar, als wildgroeiende kruisbloemige is. vraag van het INSECTEN-BIOLOGIE. geweest; b.v. verbouwde kool is andere zoo is DEK zijn wel maar geleefd, lang een zouden kool, op STUDIE een de Ver- gedeelte, der redenen, afgezien van de DE geringe betrekkelijk gewettigd slechts nooit weinige zoo Bij generaties voordeel voorkeur Ook altijd de andere late de het larven, voort 'zoolang hetgeen ook langrijk nadeel Hoe zich te druifluis, licht worden te Zoo voeren. aangetrokken, te vermeesteren deele ten dieren. dezelfde en is worden der door het niet in alleen deze en bovendien meest beruchte winter over voortbrengen dikwerf in het in het van daalt. Bekendheid zeer zal is, soort en blijven individuen den te vele gewoonlijk afgezet juist eenige van voor waargenomen, dat vermenigvuldigen staat met stellen be- bekend een natuurlijk om te u was, door de 20 Do ook tal geringe gemiddeld werden per omstandigheid in massa doelmatig, maar soorten zeer economisch licht der het dat nacht bemachtigd gelokt de oorzaak gelokte jaar volkomen werden Toch ligt zeggen, in door verwachting beantwoord, aantal te soorten vangmethode deze van van was. menig dat nachtvlinders door door het soorten slechts de eener is verschillende schadelijke aan vlindertje 1512 vlinders nu daarvan de van Theoretisch overwegend het ook feit,, beproefde volstrekt niet nuttige falen, verwacht maken, schadelijk buitgemaakt. biologische eigenaardigheden langen tijd tegen heil en men zelfs in menigvuldig waarin werden soms wijnstok ocetyleenlamp is is te Daarvoor behoef ik den bizonder was, zelfs niet teleurstelling een de vervallen. de bladluizen doet verdelgen. te omdat of hun aantal aan en resultaat niet, onverschillige en de van nachtvlinders groote schaal gebruik heeft het te insecten niet al gebied mogelijk op toch bij deze zoo- ’sjaars, generaties bij der de waar voorkomen. te lantaarns. Het van tal bestrijdingsmiddelen aan zijderups, daar vermenigvuldigen temperatuur dit schadelijke middel de de Staten. opeenvolging vertegenwoordigen, daaronder en en de op de voorbeeld is eenige Terwijl bij winter snelle komen door eieren onvoldoende kennis diersoort van den soorten, de bloedluis gaan zijn. is dikbeschaalde wintereieren gedurende sommige en gebied levendbarend najaar als vervelling Van bij meer, voortplanting van Vereenigde een wel ze de ooftcultuur van verscheidene met te vijand de b.v. zoo rassen, dezelfde. eene in dat voortbrengen, zon dan dat deze hier overtuigd, vast natuurlijk gekweekt, vierde wijze in soort bij worden overal en zich zij kan opleveren, noodlottige rupsen ’sjaars plaatsen van rnultivoltine genaamde bij tal op insecten nuttige is noodlottige en grooter geweest is overbrengen, althans generaties 159 INSECTEN-I3IOLOGIE. van Bos hardnekkige zoo worden als zou DER kans Ritzema was; een STUDIE van 1901, met als rups een toen behulp en er der schadelijke zelfs dit dier van een elke nacht uitgezette lampen gezamenlijk 64,000 vlinders reden is veeleer deze, dat niet elke vlinder 160 DE vlinder te gemaakt is verdelgen afgezet duidelijk, voordeel nachtvlinders bulant is laat worden voerig als lampen maar pCt. 80 bedroeg, slechts 12 worden met De voer, mijn onderwerp gerijpt, zal zijn zij maar pCt. vrou- afgi- ook Slingerland individuen mannelijke de kosten, gevangen pCt. insecten betrekkelijk door deze in het groot weinig tegengegaan, uitkomst in vele zoodat gevallen bepaald op der zaak Ik zou enkel der de menige zeker heb echter voordeel, biologie onverwachte het, over dat tal aangeroerd, aandacht vrucht van voorname- hetwelk geweld aandoen, oogmerk de dat ik ver- onrechtvaardig zijn tegenover op de zuiver uwe het woord tot u oogenblik geleid, neiging woord, Vnet practisch is dit toe vestigde. Het lijdt ondernomen onder- voor biologie, wanneer wetenschappelijke de ook wetenschap geheel is afgezien belangrijke vraagstukken licht verspreiden. Hypothesen een slechts mijn eigen een uit even economisch van aantal 17 geschikte vrouwelijke exemplaren insecten-biologie studie dat reeds kunnen nog 20 32,000, eieren reeds geeft totale aantal waaronder ik ook met de maar de dieren behoorde. Waar methode practijk. en althans zoekingen van ongeveer overblijvende vermenigvuldiging den aard der de met van de de op uit er twijfel, overvloedig zoo noemen. gedeelte houdt waarde van voortplanting wordt oog te hebben niet, geen de het van te 1903 uit- jaar hoeveelheid behoorde 83 gedeelte gevangen schadelijke kostbare het is de tot omstandigheden, dat lijk band bovendien voor vrij ongunstig ik pCt. het am- Noord-Amerikaansche meikeversoort zelfs 95 een verdelgd, dikwijls juist bij terwijl weinig zoo nachtvlinders bij pCt., het Dat meeste door middel slechts dit resultaat met niet nachten dan ook het het voor nu? meest de vlinders volstrekt 38 van en ongeveer dit belangrijke nog sexe; overeenstemming dat aan, had in bedroeg altijd mannelijke vlinders In legd. vlinders heeft het categorie bleek wat Het geschied. verreweg het sexe toen was aantal En alle eieren bijna niet is vrouwelijke Dewitz dier reeds alle of zijn. mannelijken een onderscheid dient laatstgenoemde gelegen mannelijke is, weer dit nog der gevangen totale deze toch de tot welijke Het het gevangen van de buitgemaakt. 1901; welke die, door welke moet de van onderzocht. in ca. dat en beteekenis vrouwelijke verdelgen vanglampen van deze bij het de bij tusschen in INSECTEN-BIOLOGIE. weinig van degene, en dat DER dat en worden te hebben dat het is, gelijkwaardig STUDIE laten oogenblik onjuist, hoeveel als zich van spoedig genialiteit wegwijzers rustelooze ontwerpen, zij zijn dikwijls en naar hebben haar nieuwe richtingen minutieuze arbeid is er vruchten verdienste, van noodig, ook al onderzoek eer uit ; de DE hypothese opgeworpen doet Dikwijls vdór dien eenige reeds der En den inderdaad, boomschors den geen andere rol uit gedacht, van waar de het de deeling; hoe omtrent de verkregen in den Zeer der, Oudemans zijn. licht dit door van zijn om sterdammers ring de te om vliegen leggen. om vinden, pogingen, het zoo zucht, De ren, die met een in zoo de de op zijn tegen is Loopen of wij aanneemlijke uiterst nauwkeurig het ontstaan dezer bij dit is geval van zulk een Standfuss Oudemans van achtervleugels geval welke in niet, is den deze van hier in dat blijkt, waarneming die directen invloed resultaat belangrijk een den het van kleurver- eigenaardige van gedeelten den rusttoestand invloeden op uitwendige is in dit duidelijken voor alle simt® verband ook gekleurde in de organisme levenden vlinder jnaam ook dezer omtrent van gemakkelijkheid, 18de eeuw »het van vooral in des dit daags beschuttende nachtvlin- de is betiteld. verkla- niet ontbroken rust verborgene aan en bij roode handen bloot te van door hare den een schrikaanjagende en tal door den allen Am- de kleur geval in met Weeskind® in oogvallende passe-partout in die slechts de bekende achtervleugels eigenaardigheden het duister niet in het wijze de van zien schrijver Sepp theorieën bij maken ? mededeelingen gekleurd, rood-met-zwart heeft het het door rust. belangwekkend die elk van nauwkeurige toestand Amsterdamschen Bij in zij, inwerking bestreden. beschermende kleur behoeft te worden als te In gespeeld? aarzelt hoofdoorzaak die onderzoeken, zijn wijze mimicry of beschermd gewenscht verhandeling geen zoowel voor- volkomen dezelfde onbedekt aan heeft stellen met vlinders oogenschijnlijk verricht. Uit bestreden twijfel onderhevig aan met alle het laatste heftig tevreden ons nog is het niet te zijde zij critiek Toch vermomming veelvuldig jacht hebben deele uitvoerige een ook hij vlinders, op feiten kunnen ten der onderzijde dergelijke, en bij bekende hunner meer lang wij wanneer met biologische reeds vooral en kleur misleiden, te een onderzoek zelf ons gevaar kleuren of het, en, dat is geweest veroverd. niet aan de door Darwin van nauwelijks entomologische van geval gegroeid. voor, hebben nog hypothese schoenlappers vogels, van hier het vleugelen wereld dergelijke dagvlinders op verklaringen alle als gelijkende aanval vogels de tijd geeft wat dat meening, de doorgedrongen invloed thans de is verovering verschijnsel zooals gelden, onderzoek laatsten is die onder de zijn Vooral gesproken. in doet vooral door en wenschelijke kringen afstammingsleer wetenschappelijk wordt alle tot 161 INSECTEN-BIOLOGIE. wetenschappelijke weinig hulphypothesen, voorgestane woord DER een het haren invloed algemeene het zich tijd onttrokken STUDIE dergelijke kleu- gevallen oppervlakkigheid werd 162 DE te overtroffen, Hoewel verdeeling des uit dend het waarop rood anderen Weder vogel door dit het contrast dat meening, niet Het dit en alleen wil meening en in als ook ik voor de tot studeervertrek ik er van invloeden ook weest, vooral baar maar ook is der feiten dan in de de ter toch zeer nen, en geval, Wat in niet van bepaling dit alleen het gedrag zich der wat toch ook is beschouwd wil voor- te zetten volstrekt niet deze of geval geen dat bij richting in in is gedaan meer vele het van staat maar gerijpt dergelijke, spel zal kunnen kunnen verwante wat soms nauwkeuriger als van onderzoek in op het het laboratorium. Wel hen in en oplossing menige dieren reeds verschil biologisch beteekenis dezer vragen, evenmin oorspronkelijk, vast, ik al vermornmings- uiteen plaatse verklaringen, veld vrije wat het als waarschijnlijkst het van vergelijkende bestudeering staat behoeft dan oordeel ook zich zooveel waar verschillenden aard biologie het scherpzinnigheid ontbloote, van met als waarbij zijn ge- geven, vormen dat onmis- lateren datum is; groote onderzoek onmiddellijk waardoor althans het aantal der ondervond; dezer te van oorspronkelijke van warmte het van zijn weer verklaring sommigen mij betoogen rustende het opgeworpen verklaring woonten dit algemeene dat in overtuigd, van de door verdwijnen meer mijne bedoeling; waarde tot Het van of schrikkleur alle beteekenis ontzeggen; dergelijk de talrijkheid deugdelijke geen in rood juist de binding ter voeren experiment. verhouding geen ver een openbaart, o.a. gespaard. neerlatend het Anderen minder het juist worden, hetwelk waaromtrent meeningen schut- van biologisch het deze te zij middel geenszins voordeel dus — wor- zou voorvleugels grauwe was. zijn. achtervleugels daar als van mij volgen te hoofdzaak zich verbergen doet bijster voorvleugels, anderen zou ligt het aan der der Welke geworden. komt? rood eenstemmig is, door middel, het kleur grauwe weer dus vertegenwoordigt vlinderkleur de hier zou zichtbaar vlinder, zijn van verschil den snavelhouw nopen de omtrent wat anderen volgens plotseling spoor gemakkelijkst het heerscht vrij kleur- de vlinders wanneer deelen zouden worden kleur het aanhangers. opvallende plotseling vluchtende in bij het onmiddellijk rood hem hare wordt, drijven; en de dikwijls verschilt, doen, het zou waardoor edeler dat was, opgeschrikt, vlucht trekken hier dat deze verkregen sommigen op die weinig werden de ook dienst kon vogels meenen, plaats, een slechts den vogel vonden eens bescherming richten, te INSECTEN-BIOLOGIE. over rust aandacht zijn daarheen er Volgens den meest op deze DER genomen, tegen hunne meening. van zijn vrijwel slechts daags wijze, baat het men STUDIE overtuiging naar onjuist de ge- deed ken- mogelijke verklaringen beperking een schrede voorwaarts mag wor- I)E den beschouwd deeling Vele zijn in het wel van dan toch voel zijn ter beoor- mij beteekenis de soortkenmerk een ongetwijfeld biologisch is het niet menige van bouw weinig gedrongen elk zien. Toch zal al uitwendigen vele zullen het wel- en die in verspreiden, de over althans wil licht kunnen in den raadselachtig, aanvaarden, te element nuttig veel groot gewicht zoo natuurkeus. Ik blijven. ons Wallage soort onderzoek staan, der 163 INSECTEN-BIOLOGIE. loopende eigenaardigheden oog van de voor die vragen, capaciteit voor meening DEli dusverre nog volkomen ons tot licht bij de van STUDIE over het ont- raadselachtige eigenschap. Een probleem biologie door variatie, merken. zal in De logische kunnen bij is. verschijnsel wante de planten is hier Het dus reeds van grootendeels een mij zou verschijnselen ten en de ging spreken, slavernij, vloek geroepen, oorlog der reeds ons en narcotica dan als vóór die het heeft het valt nog op van insecten, maar als ontstaan zijn het nauw ver- waartusschen die toch elk na te als ont- Hel blijken isolement het bemerkt. gaan is ook weder biologie. tot u de over verrassende in de kan menschelijke in waarbij morphologische dat wordt, landbouw wijze der onderzoek, dag gebracht, bewijs geleverd andere op dat van algemeen een zeer systematicus ik den zelfopoffering, vrucht dat biologisch aan zulk plantensoort. de wanneer waarbij vormen, soortvorming bespeuren te waardoor en nog van leiden, ver bepaalde het voor goed aanwezig soorten kan, experimenteele van gescheiden bekend, bespeuren zeer wijze taak evolutie een merken een uitgesloten, even zijn, ofphysio- niet veroorzaakt door aanwezig levende insecten goed verschil deze te gevallen ken- bruikbaar biologische voorwaarden vicariëerende reeds aan de soorten biologische volkomen afgezonderde worden geen zijn te gewicht Het zijn gallen morpholoog gebonden of toch de nieuwe soorten eerste van met eveneens van van de mogelijkheid en zoo elkaar rassen Er en maar spreken de gescheiden van locale van is elkaar voorkomen geographisch staan zeker naast morphologisch van voorkeur bij maar vormen ontstaan wien slechts voor doch aard, het morphologische, van gevallen rassen, dergelijke elkaar niet systematicus, zulke anderen geheel van verband houdende, is nauw en cultuur ken- koningschap veeteelt, ja worden staeven te en zelfs voorschijn menschelijk intellect. Waar ik interessante hoop, in mij deel dat het eenige dus der mij harer onthouden moet insectenbiologie althans problemen gelukt en u op dit nader ii> moge zijn, u de overtuiging ook te gaan, koester een te sociologisch blik te hebben zoo ik de doen slaan geschonken, 1(54 DE dat de wij wen mogen niet we het oog doen stoffelijk niet de van kostelijker van Laat neer hij wijzen heid haar dus en gaat rassend, de des en werken, heeft kennis des te ofschoon mogen de al kroon, ’t welke waarde bizonder kan sapiens, het geluk hoogste, bereik ons de maken op aanspraak niet alleen Verbonds, maar te om uitingen psyche, ons om, van naar hen te daar te der ook het zou het versmaden zullen deze ook hare in waardeering, den raad leeren doorvorschen van naarmate wan- van de raadselen andere men den arbeidzaam- er dikwijls meer van dan richting dikwijls onbegrijpelijk, belangwekkender, gemaakt. slotte voorbijgezien, onder in hoog in mercator niet het de en hier toch komen, richting, belooft ten toch worden kan een heb den van vruchten groene ik en vroeg of laat geest voor practijk schijnbaar oogpunt goede ten ook vertrou- zijn. Ouden ontwikkelde en rijpe mieren, spaarzaamheid, leven onze bioloog tot koning nog gehalte de type te behoeft de zijn de wetenschap daaronder, en niet belang wille ter alle practisch dat en Al schatten. te sluiten meening, Arnsterdamsche beoogt, gewettigd het oog voor is menschelijken menschheid der publieke Waar uit den verdient toejuiching gering elke van resultaten de het op rijzen. menschheid de in zoölogie der niet ook opzettelijk onmiddellijk meer dat vooruitgang alle biologie verovering INSECTEN-BIOLOGIE. DER practijk volle, ten den de voor onverschillige aan dezer herleving belang haar STUDIE ver- mede