Groepsplannen en spel.

Groepsplannen
en spel.
Workshop LBJK
22 maart 2017
In deze interactieve lezing/workshop zal Emilie Groot
met de aanwezige jonge kind specialisten in gesprek gaan over de
mogelijkheden om (meer) ruimte te maken voor spel in het groepsplan.
Alle deelnemers zijn dan ook van harte uitgenodigd hun huidige
groepsplannen mee te brengen naar de bijeenkomst om hier
samen met andere jonge kind specialisten kritisch op te
reflecteren.
We zullen in kleine groepen een professionele dialoog aangaan om
zo tot verdieping te komen en te leren van elkaars praktijksituaties
en visie op spel en begeleiding.
drs. Emilie Groot-Ketelaars
Docent Fontys OSO Master EN, Specialist Jonge Kind
Ellen Oosterholt
Angelique Teeuwen
Liesbeth van Dijk
LBBO LBjk, Specialist Jonge Kind
LBBO LBjk, Specialist Jonge Kind
LBBO LBjk, Specialist Jonge Kind
PROGRAMMA
•
•
•
•
•
Welkom en kennismaking
Theoretische verkenning spel en het groepsplan
Een doorkijkje in de praktijk
Uitwisselingen en reflectie in groepen
Actiestappen en opbrengsten
Vragen die we met elkaar zullen verkennen zijn:
Hoe zet je spel in om een bijdrage te leveren aan
de ontwikkeling en het leren van jonge kinderen?
Hoe krijg je goed zicht op speelbehoeften van
jonge kinderen, hoe stem je daarop af via
spelbegeleiding en hoe integreer je dit in je
groepsplan?
Is er een verschil tussen onderwijsbehoeften en
speelbehoeften?
Wat is er nodig om meer ruimte te creëren voor
spel en spelbegeleiding binnen het groepsplan?
Wat is jouw rol daarbij ?
Spel en het jonge kind
Langeveld (1972):
Wat is geen spel?
‘Het spel is de meest
wezenlijke bezigheid
van het veilige kind
met een wereld
die nog van alles
kan blijken te zijn…’
[…] Wanneer het spel ingezet wordt
als opstap naar het serieuze
leerwerk, in een poging om de
aandacht en inzet van leerlingen te
vangen. Het spel is hier niet meer
dan wat Brougère (1995) heeft
aangeduid als een ‘pedagogische
list’ (ruse pedagogique).
Van Oers (2005b)
Welke visie heeft jouw school / onderbouwteam op spel?
Kenmerken van spelen
(Vermeer, 1955, p.153 e.v., Van Oers, 2005, p. 13 e.v., Van Oers in Van der Aalsvoort (red.), 2011, p.39 e.v., Singer, 2013,
p. 63 e.v.)
•
•
•
•
Spelen is een spontane
activiteit
Het kind is van binnenuit
gemotiveerd
Spelen doet het kind om het
spelen zelf; niet om er een
bepaald doel mee te bereiken
Het kind bepaalt hoe en wat er
gedaan wordt tijdens het spel
(vrijheid, eigen werkelijkheid)
De opbrengsten van goed spelen…
De patissier die vertelt over zijn liefde voor
zijn vak, het maken van mooi gebak en
bonbons, dat begon in de zandbak…
Opbrengstgericht werken met jonge kinderen
School aan zet (2014); Kwaliteitskaart
Opbrengstgericht werken in de kleuterperiode
HGW cyclus: 1-zorgroute, (2009)
Welk model wordt op jouw school als onderlegger gebruikt ?
Onderwijsbehoeften versus speelbehoeften
Hulpzinnen t.a.v. onderwijsbehoefte
Vragen t.a.v. speelbehoeften
Deze leerling heeft:
Wat heeft dit kind nodig
• instructie nodig die … ;
• opdrachten of taken nodig die … ;
• leeractiviteiten of materialen nodig die
…;
• feedback nodig die … ;
• groepsgenoten nodig die … ;
• een leerkracht nodig die … ;
• ouders nodig die …’.
Pameijer, Van Beukering en De Lange, 2009.
• van jou?
• van andere kinderen?
• van de leeromgeving?
• van de activiteiten?
• van de materialen?
om te kunnen leren van het
spelen?
Beets, 2014.
In variatie op ‘onderwijsbehoeften’,
Pameijer, Van Beukering en De Lange, 2009
Doelgericht afstemmen op speelbehoeften
Beets Kessens, A. (2015).
Spelen is leren met hoofd, hart en handen. Stimuleren van de cognitieve ontwikkeling. HJK, 43, (1), p.4-8.
Doel
Je verbetert de kwaliteit van het spelen zodanig, dat het kind,
op basis van welbevinden,
vanuit een hoge betrokkenheid,
leerervaringen opdoet en de (cognitieve) ontwikkeling
gestimuleerd wordt.
Dat doe je door doelgericht aanpassingen te maken op
(spelactiviteiten met) materialen,
waardoor je afstemt op de speelbehoeften van het kind.
Afstemmingsbloem speelbehoeften
Evalueren
(beargumenteert standpunt)
Leerstrategieën Cognitieve vaardigheden
(informatie opdelen en
met elkaar in verband brengen)
Toepassen
Onthouden
(informatie gebruiken
om een probleem op te lossen)
(iets herinneren)
Begrijpen
(snappen waarom iets zo is)
Experimenteren
Imiteren
Toekijken
Oriënteren
Voorwaarden
Hoofd
Handen
Hart
Analyseren
(onderdelen
samenbrengen
tot iets nieuws)
Welbevinden
Speelsituatie met ontwikkelingsmaterialen
Doel?
Creëren
© Aleid H. M. Beets Kessens
Met dank aan SLO
Opbrengstgericht werken met een groepsplan
Ervaren collega’s het groepsplan als doel of middel?
Verkenning aan de hand van praktijk
-
Welke knelpunten ervaar je bij
het integreren van spel in je
groepsplan?
-
Welke succeservaringen m.b.t.
spel in het groepsplan wil je
delen?
-
Welke vraag heb je aan de
deelnemers van deze workshop?
Uitwisseling in groepen: Spel in het groepsplan
•
Wie ben je, waar werk je,
Welke expertise breng je mee?
-
Welke succeservaringen m.b.t. spel in het groepsplan wil je
delen?
-
Welke knelpunten ervaar je bij het integreren van spel in
het groepsplan?
•
Verzamel TIPS en TOPS en noteer ze op een post-t
ACTIESTAPPEN en OPBRENGSTEN
PERSOONLIJK
Heb je voldoende zicht op de mogelijkheden van spel
in het groepsplan?
Hoe tevreden ben je over de situatie op jouw school?
Wat houdt je op dit moment het meest bezig?
SCHOOL
Welke bouwstenen heb je verzameld?
Waarover ga je in gesprek met je collega’s en/of directie?